TEORIE CECHY I CZYNNIKA
- FRANK PARSONS
KONCEPCJA FRANKA
PARSONSA (1901)
• Dobra decyzja zawodowa wymaga
informacji
• Osoba wybierająca zawód powinna do
niego pasować – zasada kongruencji
• Komponenty kongruencji to
umiejętności i
zainteresowania
(1) FRANK PARSONS – ŻYCIE
I PRACA (1854 – 1908)
•
1873 –kończy Uniwersytet Cornell jako technik
kolejnictwa oraz rozpoczyna pracę na kolei
•
Szybkie bankructwo firmy – Parsons pracuje fizycznie w
przemyśle ciężkim
•
Po roku zaczyna pracować w charakterze nauczyciela
literatury angielskiej w szkole średniej
•
1881 - odbywa roczne studia prawnicze i pracuje w
charakterze ławnika
•
Przez trzy lata choruje i przenosi się do Nowego Meksyku
•
1884 – zostaje kierownikiem kancelarii adwokackiej
•
1889 – pisze the World’s Best Books
(2) FRANK PARSONS – ŻYCIE
I PRACA
•
1891 – zostaje wykładowcą na Wydziale Prawa
Uniwersytetu Bostońskiego, gdzie pracuje do 1901 roku
•
Pisze artykuły do czasopisma Arena
•
1893 – zostaje wykładowcą ekonomii i socjologii na
Stanowym Uniwersytecie w Kansas oraz podróżuje do
Szwajcarii i Nowej Zelandii by obserwować
reformatorskie rządy socjalistów
•
1894 – wydaje książkę Our Country’s Need – pisze:
„Ludzie najlepiej pracują, gdy robią to do czego
stworzyła ich natura”
•
1905 – otwiera wieczorową szkołę dla pracujących i
pisze książkę The Ideal City
(3) FRANK PARSONS – ŻYCIE
I PRACA
• 13 I 1908
– otwiera Biuro Zawodowe (Vocational Bureau)
finansowane przez panią Quincy Adams Agaziz Shaw
Motto biura:
OŚWIECENIE, INFORMACJA, INSPIRACJA
WSPÓŁPRACA
• Do maja 1908 przyjmuje jako doradca 80 osób, udzielając
im porad zawodowych, z których 78 uznało efektywność
porady. Wydawane są ulotki z informacjami o zawodach,
publikowane programy szkół i propozycje planów
życiowych
• 26 IX 1908 – umiera na zapalenie nerek
• 1909
– Ralf Albertson wydaje książkę Franka Parsonsa
Choosing a Vocation
10 ZASAD DORADZTWA
ZAWODOWEGO FRANKA
PARSONSA
1.
Lepiej jest wybrać zawód niż „polować na pracę”
2.
Nikt nie powinien wybierać zawodu bez gruntownej
analizy i rzetelnej porady
3.
Młodzież powinna poznać możliwości wyboru zawodów
4.
Korzystanie z poradnictwa zawodowego powinno
dawać klientowi wymierne korzyści
5.
Porada ustna powinna być poparta poradą pisemną
6.
Doradca nie może wybrać zawodu „za” klienta, ale
może mu pomóc w lepszym zrozumieniu problemu i
odjęciu właściwej decyzji
10 ZASAD DORADZTWA
ZAWODOWEGO FRANKA PARSONSA
c.d.
7. Mądrym wyborem zawodu kierują 3 zasady:
–
poznanie swoich uzdolnień, zainteresowań, ambicji,
możliwości, ograniczeń
–
wiedza o warunkach i wymaganiach zawodu
–
zrozumienie relacji między powyższymi czynnikami
8. Atrybutami doradcy są szczerość, uprzejmość oraz
otwartość w przekazywaniu klientowi negatywnych
informacji zwrotnych
9. Rolą doradcy jest stymulowanie umiejętności
analitycznego myślenia klienta i jego umiejętności
poznawczych
10. Doradca powinien nieustannie rozwijać swoją wiedzę na
temat rynku pracy
METODY STOSOWANE PRZEZ
PARSONSA
• Wywiad dotyczący edukacji, osiągnięć,
preferencji, zainteresowań, ambicji,
sposobów spędzania wolnego czasu,
historii rodziny
• Kwestionariusze samooceny (początek
idei różnic indywidualnych i norm)
• Informowanie klienta o możliwościach
zawodowych
WKŁAD PARSONSA WE WSPÓŁCZESNE
DORADZTWO ZAWODOWE
• Rozwój instytucjonalny poradni zawodowych
i ich popularyzacja w społeczeństwie
• Wprowadzenie idei poradnictwa zawodowego do szkół
• Opracowanie ustrukturalizowanego wywiadu
doradczego
• Zapoczątkowanie stosowania metod naukowych w
doradztwie
• Wyeksponowanie roli informacji w doradztwie
• Rozwój idei „dopasowania”
• Szkolenie doradców zawodowych
KIERUNKI ROZWOJU DORADZTWA
POZA KONCEPCJĄ „CECHY I CZYNNIKA”
• Większe zrozumienie zarówno jednostki
(rola self-esteem) jak i społecznego kontekstu
decyzji zawodowych
• Zmiana relacji doradca-klient na bardziej
partnerskie
• Rozwój podejścia rozwojowego w doradztwie
• Ukierunkowanie doradztwa na procesy decyzyjne
• Wprowadzenie do doradztwa technologii
(komputery, internet)
• Zwiększenie roli samopoznania
Literatura
• Jones, L. K. (1994). Frank Parsons’
Contribution to Career Counseling. Journal
of Career Development, 20(4), 287-294.
• Zytowski, D. G. (1985). 1984 Division 17
Presidential Address: Frank, Frank! Where
Are You Now that We Need You? The
Counseling Psychologist, 13 (1), 129-135.
• Zytowski, D. G., Swanson, J. L. (1994).
Parsons’ Contribution to Career
Assessment. Journal of Career
Development, 20(4), 305-310.