Oko Człowieka

Budowa,, wady i

choroby



Budowa oka



Mechanizm widzenia



Widzenie barwne



Wady wzroku



Choroby Oka



Ciekawostki



Złudzenia optyczne



Znaczenie wzroku

Spis Treści

Budowa oka

tęczówk
a

twardówk
a

źrenica

twardówk
a

tęczówk
a

rogówk
aźrenic

a

soczewka

spojówk
a

ciało szkliste

błona
naczyniowa
nerw
wzrokowy

plamka

siatkówk
a

• Gałka oczna znajduje się w przedniej części

oczodołu i porusza się dzięki ruchom mięśni
ocznych w zagłębieniu utworzonym przez tkankę
tłuszczową oczodołu. Wychodzący z niej nerw
wzrokowy przechodzi przez otwór kostny do
wnętrza czaszki i dalej do mózgu.

•Oko ma w przybliżeniu

kształt kuli o średnicy 24

mm, wypełnionej w

większości bezpostaciową

substancją (ciałkiem

szklistym), znajdującej się

pod ciśnieniem

pozwalającym na

utrzymanie jego kształtu. 

Zdjęcie preparatu

histologicznego oka:

U ludzi nie mających wad wzroku punkt zbieżności
promieni przypada na siatkówce. Powstaje tam
obraz:

Rogówka, soczewka i ciało szkliste stanowią
układ ogniskujący. Zdolność skupiająca rogówki
jest stała, natomiast zdolność skupiająca
soczewki ocznej zmienia się pod działaniem
mięśnia rzęskowego (akomodacja).
Tęczówka pełni rolę przysłony.

Siatkówka to układ komórek
nerwowych (pręciki i czopki)
odbierających wrażenia
świetlne przesyłane z kolei
do płata potylicznego w
korze mózgowej, gdzie
znajduje się ośrodek wzroku.

rzeczywisty, pomniejszony i
odwrócony.

Mechanizm

widzenia

Oko ludzkie reaguje na długości fal z przedziału od
380nm (

fiolet

) do 780nm (

czerwień

), nie jest jednak

jednakowo wrażliwe na wszystkie barwy. Dla oka
adaptowanego na "jasność"- największa wrażliwość
przypada na falę o długości 555nm. Dla oka
adaptowanego na ciemność maksimum krzywej jest
przesunięte w stronę fal krótkich i odpowiada
długości 510nm. Dlatego przy słabym świetle
zmniejsza się wrażliwość na promieniowanie
długofalowe. O zmroku przedmioty

czerwone

wydają się

czarne

.

Sprawę widzenia barwnego wyjaśnia
trójchromatyczna teoria widzenia barw-
opracowana w XIX w. przez Younga i Helmholtza,
według której w widzeniu barwnym współpracują
trzy rodzaje czopków, z których każdy zawiera inny
barwnik

-wrażliwy na światło

niebieskie ok.440nm

-wrażliwy na światło

zielone ok.530nm

-wrażliwy na światło

czerwone ok.567nm

Kombinacja pobudzeń różnych czopków daje pełne
wrażenia odbierania barw.

Wady wzroku

Krótkowzroczność
Dalekowzroczność
Astygmatyzm
Daltonizm
Zez

Krótkowzroczność

• Inaczej „myopia”

• Soczewka staje się zbyt okrągła, co powoduje, że

promienie świetlne przy patrzeniu w dal zbiegają

się przed siatkówką, zamiast na plamce żółtej.

Rozerwanie siatkówki nie jest bolesne, ale jest

skutkiem krótkowzroczności.

• -korygowanie (leczenie) rozerwanej siatkówki

polega na zastosowaniu lasera. Krótkowzroczność

koryguje się za pomocą okularów lub soczewek

rozpraszających [minus] wklęsłych po obu stronach.

Dalekowzroczność

• Inaczej „hyperopia”

• Przy całkowitym rozluźnieniu mięśnia ocznego

punkt zbieżności wiązki promieni równoległych
przypada za siatkówką. W efekcie obraz znajdujący
się w pobliżu przedmiotów jest zawsze niewyraźny.

• Korekcja odbywa się za pomocą soczewek

skupiających.

Astygmatyzm

• Inaczej „niezborność”
• Ze względu na przyczyny krzywizny rogówki

wyróżniamy astygmatyzm: regularny i nieregularny

• Występuje, gdy powierzchnia łamiąca soczewki nie

jest dokładnie kulista.

• Jest to najczęściej wada wrodzona, a jej przyczyną

jest nieprawidłowa krzywizna rogówki, która nie

pozwala promieniom świetlnym spotkać się w

jednym punkcie.

• Astygmatyzm koryguje się przy pomocy

soczewek o powierzchni walcowej, również silnie

astygmatycznych.

Prawidłowe

oko

Astygmatyzm

Daltonizm

• Polega on na braku w czopkach jednego z trzech

wrażliwych na barwy organów.

• Najczęściej występuje brak wrażliwości na barwę

czerwoną (protanopia) lub zieloną (deuteranopia).

Protanop widzi widmo skrócone i miesza czerwień

z barwami: pomarańczową, żółtą i zieloną.

Deuteranopowie w części zielononiebieskiej

widma widzą szarą smugę. Niewrażliwość na

trzecią barwę podstawową - niebieskofioletową

jako wadę wrodzoną spotyka się bardzo rzadko.

• Daltonizm występuje u 1/12 mężczyzn i 1/100

kobiet. Wadę tę wykrywa się na podstawie

specjalistycznych badań przy użyciu tablic

barwnych pseudoizochromatycznych.

Przykładowa tablica do badania

daltonizmu:

Osoby posiadające wadę daltonizmu powinny zobaczyć

na tablicy liczbę

21

zamiast prawidłowej

74

.

Zez

• Wyróżniamy zez: naprzemienny,

jednostronny, zbieżny i rozbieżny

• Jest wadą oczu objawiającą się osłabieniem

mięśni ocznych, co powoduje zmianę kąta
patrzenia jednego oka względem drugiego.

• Efektem zeza jest zaburzenie widzenia

stereoskopowego.

Najczęstsze

choroby oczu

Jaskra
Zaćma (katarakta)
Zapalenie spojówek
Jęczmień

Jaskra

• to zespół chorób oka

występujący zwykle u osób

starszych lub na skutek stanów

zapalnych narządu wzroku.

• Objawami są m.in. wzrost

ciśnienia płynu w gałce ocznej i

zaburzenia krążenia krwi w oku.

Zaćma (katarakta)

•polega na zmętnieniu soczewki
oka.

•Przyczyna tej choroby może być
starzenie się narządu wzroku lub
infekcja. Niekiedy katarakta
powoduje konieczność
operacyjnej wymiany soczewki.

Zapalenie spojówek

• charakteryzuje się

przekrwieniem spojówek (tzw.

"czerwone oko") , wrażeniem

ciała obcego pod powieką,

łzawieniem, światłowstrętem i

zbieraniem się wydzieliny w

worku spojówkowym.

• Choroba może występować w

postaci ostrej lub przewlekłej.

Jęczmień

•Wyróżniamy dwie odmiany
jęczmienia: wewnętrzny i
zewnętrzny.

•Jęczmień jest gronkowcowym,
ropnym zapaleniem gruczołów w
tarczkach powiekowych, których
ujścia są widoczne w brzegu
powieki.

Ciekawostki

• Podczas mrugania powieki zwilżają powierzchnię oka

oczyszczając ją z kurzu i zarazków. Człowiek mruga
średnio 1-2 razy co 10 sekund, a każde mrugnięcie
trwa około 1/3 sekundy. Oznacza to, że w ciągu 12-
godzinnego dnia mrugamy łącznie około 25 minut.

• Gruczoły łzowe noworodków nie wydzielają łez.

Oznacza to, że płaczą one "na sucho". Pierwsze łzy
pojawiają się około 2-go miesiąca życia.

• Noworodek ma dobrze rozwinięte czopki i pręciki

oka, jednak plamka żółta, umożliwiająca
obserwowanie szczegółów, tworzy się dopiero w 4
miesiącu życia dziecka.

Ciekawostki cd.

• Noworodki mrugają znacznie rzadziej - 1-4 razy na

minutę. Liczba ta zwiększa się około 6-go miesiąca

życia.

• Jedzenie marchwi poprawia widzenie w ciemności,

co jest zasługą pobudzającego wpływu witaminy A,

zawartej w marchwi, na pręciki.

• Jedzenie warzyw, a w szczególności kapusty, dzięki

zawartych w nich witaminach pomaga zapobiegać

chorobom oczu.

• Specjaliści od aromaterapii wskazują na doskonałe

efekty leczenia wzroku w powiązaniu z wdychaniem

oparów olejku majerankowego. Doskonale działa

również czarny bez, którego gałązki warto trzymać

w mieszkaniu, a najlepiej w sypialni.

• Wysoka krótkowzroczność występuje niemal

dwukrotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn...

Złudzenia optyczne

Złudzenia optyczne są z nami na każdym
kroku... Czasem wydaje nam się, że
widzimy coś innego, niż jest faktycznie... A
wszystko związane jest z niedoskonałością
naszego oka, gdyż tak łatwo jest je
oszukać...

Kaczka czy zając?

Czy te linie są faktycznie równoległe?

Która z tych linii jest dłuższa?

Wbrew pozorom obie są takie same…

Znaczenie wzroku

Większość informacji o otaczającym świecie

dociera do nas przez narząd wzroku - oczy.
Stwierdzono że 80 procent tego co pamiętamy
widzieliśmy. Nasze oczy dostarczają nam wielu
informacji o odległości, kształcie, ruchu i
oczywiście o barwach. Dzięki poruszaniu się w
górę, w dół i w bok pozwalają nam na najszersze -
jak to tylko możliwe - widzenie otoczenia. Tak
więc wzrok jest jednym z najważniejszych
zmysłów człowieka.

caitlin91