Logistyczne systemy

transportu dalekiego

Logistyczne systemy transportu

dalekiego

• Problemy transportu w Europie
• Historia europejskiej polityki

transportowej

• Biała Księga Transportu UE 2001
• Program TEN-T
• Realizacja polityki transportowej w

Polsce

• Porozumienia AGR, AGC, AGCT, AGN

Definicje

Transport

– przemieszczanie towarów, osób lub

informacji w przestrzeni i czasie.

System transportowy

– tabor, infrastruktura i

odpowiednia organizacja przemieszczania ładunków

lub osób.

Zintegrowany system transportowy

– system

powiązany różnych gałęzi transportu, w którym

jednostką ładunkową są zintegrowane jednostki

transportowe.

Infrastruktura transportowa

– sieć dróg

kołowych, linii kolejowych, sieć szlaków wodnych

oraz węzłów komunikacyjnych.

Proces transportowy

– ściśle określony ciąg

czynności w wyniku których towar przemieszcza się

od nadawcy do odbiorcy.

Problemy transportu w

Europie

Wzrost gospodarczy o 100 % generuje:

wzrost transportu towarów o 138 %
wzrost transportu pasażerskich o 124 %

Prognoza wzrostu przewozów wg. Białej Księgi
UE

1998 - 100 %
2010 - 150 %

Przyrost roczny 3 do 5 %

Problemy transportu w

Europie

Podział zadań transportowych pomiędzy

podstawowe gałęzie transportu. Udział w

pracy przewozowej – [tkm]

Kraje UE (15)

Polska

Transport drogowy 80 %

56 %

Transport kolejowy 14 %

43 %

Transport wodny śródl. 6 %

1 %

Problemy transportu w

Europie

• Niezrównoważone przewozy w

poszczególnych gałęziach transportu –

spowodowane nierealnym uwzględnianiem

kosztów zewnętrznych, 

• Wzrost kongestii na głównych drogach

Europy,

• Wzrastający negatywny wpływ

oddziaływania transportu na zdrowie

człowieka i jego środowisko.

Problemy

transportu

w Europie

Koszty kongestii w Niemczech ( 2002)

• codziennie notuje się ok.1000 km zatorów na autostradach i

drogach szybkiego ruchu;

• przeciętny Niemiec spędza rocznie ok.70 godz. w zatorze;

• straty wynikające ze utraty efektywnego czasu pracy

szacuje się na kwotę ok. 35 mld euro;

• w zatorach zużywa się rocznie ok.14 mld litrów paliwa;

• koszty kongestii wynoszą, bez uwzględnienia strat

w środowisku ok.100 mld euro

• Koszty w Wielkiej Brytanii ok.. 40 mld euro

• Koszty na granicy polsko-niemieckiej przed wstapieniem do

Unii Europejskiej UIRR szacowała na 4 mld euro

• Koszty w UE ok. 200 mld euro

Problemy

transportu

w Europie

Procentowe udziały poszczególnych gałęzi transportu w kosztach

zewnętrznych

Udział w :

Transpo

rt

lotniczy

Kolej

Żeglug

a

Transport

samochodow

y

RAZEM

Zanieczyszcze
-
niu
powietrza

Hałasie
Zajęciu
terenu

Kosztach
budowy i
utrzymania

infrastruktury

Wypadkach

2

 

26

1

 

2

 
 
 

1

4

 

10

7

 

37

 
 

 

1

3

 

0
1

 

5

 

 

0

91

 

64
91

 

56

 
 

 

98

100

 

100
100

 

100

 

 
 

100

Problemy transportu w

Europie

-

zanieczyszczenie

środowiska

2,3

–

15,0

euro

- zmiana klimatu

0,2 - 1,54 euro

- infrastruktura (zużycie)

2,1 – 3,3 euro

- hałas

0,7 – 4,0 euro

- wypadki

0,2 – 2,5 euro

- kongestia

2,7 – 9,3 euro

Razem:

8,0 – 36 euro

Dla porównania na trasie Kraków-Katowice na odcinku 60 km
opłata za przejazd wynosi 22 PLN (4,5 euro)
Proponowana przez min. Marka Pola winieta opłat za drogi
miała kosztować:

Samochód osobowy 180 PLN / rok
Samochód ciężarowy (pow.12ton) 2000 PLN / rok

Koszty zewnętrzne ruchu ciężarówki

na odcinku 100 km po autostradzie

Utworzenie EWG w 1957r.

• Artykuł 3 Traktatu Rzymskiego EWG stwierdza, że jednym z

celów Wspólnego Rynku jest stworzenie i przyjęcie

Wspólnej Polityki Transportowej

• Transport ma specjalny status jako jeden z fundamentów

Wspólnoty

• Polityka EWG od początku była oparta na założeniach:

- inwestycje w zakresie infrastruktury transportowej

zaowocują korzyściami w postaci rozwoju gospodarczego
- sprzyjanie wolnej konkurencji i uwalnianie przewoźników

od regulacji ograniczających ich działalność podniosą

wydajność
- skracanie czasu przejazdu jest równoznaczne z poprawą

zaopatrzenia w usługi transportowe

TWORZENIE

INFRASTRUKTURY

EUROPEJSKIEJ

• DROGI KOŁOWE:

– 1950 Deklaracja o Budowie Głównych Międzynarodowych Arterii Drogowych

(Construction of Main International Traffic Arteriers)

– 1975 AGR - European Agreement ~on Main International Traffic Arteriers .

– 1992 MASTERPLAN europejskiej sieci drób kołowych do 2002 r.- propozycja

Transport Infrastructure Committee

• DROGI KOLEJOWE:

– 1985 AGC European Agreement on Main In ternational Railway Lines

– 1987 MASTERPLAN linii kolejowych dużych prędkości do 2000 r. (High Speed

European Network)

– 1991 AGTC Główne linie transportu kombinowanego (European Agreement

on Important International Combined Transport Lines and Related

Installations)

• DROGI WODNE:

– od 1959 kanały: Ren-Mcn-Dunaj i Odra-Dunaj 1992 MASTERPLAN europejskiej

sieci drób wodnych (propozycja Transport Infrastructure Committee)

– 1996 AGN (European Agreement on Main In land Waterways of International

Impor tance)

– 1996 -TEN

– TRANS-EUROPEAN TRANSPORT NETWORK

Biała Księga z 1992r.

- główną przesłanką nowej polityki było założenie, że transport

należy rozpatrywać całościowo, przez pryzmat zintegrowanego
systemu, którego elementy są wobec siebie komplementarne.

- za nadrzędny cel nowej polityki transportowej uznano

powiązanie potrzeby przemieszczania z ochroną środowiska

„Przyszły rozwój wspólnej polityki transportowej.
Globalne podejście do systemu
zrównoważonego przemieszczenia”

Biała Księga z 2001r.

„Europejska polityka

transportowa 2010: czas na

podjęcie decyzji”

 Lepsze połączenie szlaków żeglugi śródlądowej z koleją

i żeglugą morską poprzez porty morskie i rzeczne

 Usprawnienie transportu osób dzięki współdziałaniu

portów lotniczych z koleją

 Poprawa bezpieczeństwa przewozu osób i ładunków

 Implementacja systemów inteligentnego transportu

 Utworzenie do 2004r. wspólnego rynku lotnictwa

cywilnego

CZĘŚĆ PIERWSZA: ZRÓWNOWAŻENIE GAŁĘZI TRANSPORTU

I

RZECZYWISTA KONKURENCJA

A

Wzmocnienie jakości w sektorze drogowym

1

Organizacja restrukturyzacji

2

Rozwój przepisów prawnych

3

Wzmocnienie kontroli i sankcji

B

Ożywienie kolei

1

Integracja transportu przez kolej na rynku wewnętrznym

2

Optymalizacja wykorzystania infrastruktury

3

Modernizacja usług

C

Monitorowanie wzrostu transportu powietrznego

1

Walka z zatłoczeniem nieba

2

Analiza przepustowości portów lotniczych i ich wykorzystani
a

3

Pogodzenie wzrostu transportu powietrznego ze środowiski
em

4

Utrzymanie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa

II

POWIĄZANIE WYKORZYSTANIA ŚRODKÓW TRANSPOR
TU

A

Zapewnienie połączenia morze-żegluga śródlądowa-ko
lej

1

Rozwój autostrad morskich

2

Oferowanie innowacyjnych usług

B

Pomoc w „starcie” operatorom intermodalnym: nowy
program Marco Polo

C

Tworzenie sprzyjających warunków technicznych

1

Sprzyjanie wyłanianiu się integratorów ładunku

2

Standaryzacja kontenerów i nadwozi ruchomych

CZEŚĆ DRUGA: USUNIĘCIE WĄSKICH GARDEŁ

I

ODBLOKOWANIE WIELKICH SIECI

A

W kierunku korytarzy multimodalnych

nadających priorytet przewozom towarowym

B

Szybkie sieci pasażerskie

C

Poprawa warunków ruchu

D

Duże projekty infrastrukturalne

1

Dokończenie dróg alpejskich

2

Zapewnianie przejezdności przez Pireneje

3

Wprowadzenie nowych priorytetowych projektów

4

Wzmocnienie bezpieczeństwa w tunelach

II

FINANSOWA ŁAMIGŁÓWKA

A

Ograniczone budżety publiczne

B

Zapewnienie inwestorów prywatnych

C

Innowacyjny kierunek: wzajemne finansowanie

CZĘŚĆ TRZECIA: UMIEJSCOWIENIE UŻYTKOWNIKÓW W
SERCU POLITYKI TRASNPORTOWEJ

I

NIEBEZPIECZEŃSTWO NA DROGACH

A

Dzienna śmiertelność: 40.000 zgonów rocznie

B

Redukcja o połowę liczby zabitych

1

Harmonizacja kar

2

Nowe technologie dla poprawy bezpieczeństwa drogowego

II

FAKTYCZNE KOSZTY DLA UŻYTKOWNIKÓW

A

W kierunku progresywnej taryfikacji wykorzystania infrastruk
tury

1

Struktura ceny, która odzwierciedla koszty dla zbiorowości

2

Mozaika prawodawcza

3

Konieczność wprowadzenia ram Wspólnotowych

B

Konieczność harmonizacji opodatkowania paliw

III

TRANSPORT Z LUDZKĄ TWARZĄ

A

Intermodalność

dla pasażerów

1

Rozwój zintegrowanych biletów

2

Obsługa bagażu

3

Zapewnienie kontynuacji podróży

B

Prawa i obowiązki użytkowników

1

Prawa użytkowników

2

Obowiązki użytkowników

3 Jakość usług publicznych

IV RACJONALIZACJA TRANSPORTU MIEJSKIEGO

A Dywersyfikacja energii dla transportu

1 Stworzenie nowych ram prawnych dla paliw
substytucyjnych
2 Stymulowanie podaży poprzez eksperymenty

B Promocja dobrej praktyki

CZĘŚĆ CZWARTA: 

OPANOWANIE GLOBALIZACJI TRANSPORTU

I ZMIANY ZWIĄZANE Z ROZSZERZENIEM

A Wyzwania infrastrukturalne
B Szansa na rozwój sieci kolejowej
C Nowy wymiar bezpieczeństwa morskiego

II ROZSZERZONA EUROPA MUSI UMOCNIĆ SIĘ NA
ŚWIATOWEJ SCENIE

A Jednolity głos dla Unii Europejskiej w ciałach

międzynarodowych

B Pilna potrzeba nadania transportowi powietrznemu

wymiaru zewnętrznego

C Konieczność realizacji programu o skali światowej:

Galileo

Trans-European Transport

Network

Pan-European Transport Network składa się z

następujących składników:

• Trans-European Transport Network na terytorium

Unii Europejskiej (TEN);

• TINA Network (Transport Infrastructure Needs

Assessment) składający się z 10 korytarzy

transportowych i dodatkowych sieci w państwach

kandydujących;

• 10 Pan-Europejskich Korytarzy Transportowych

usytuowanych w krajach kandydujących;

• 4 Pan-Europejskich Obszarach Transportowych

(PETrAs) pokrywających akweny morskie:

• Euro-Azjatyckiego Połączenia nazywanego TRACECA

(Transport Corridor Europe Caucasus Asia).

Trasy poszczególnych korytarzy:

KORYTARZ I
Helsinki – Tallin – Ryga – Kaunas – Warszawa
Z odgałęzieniem Ryga – Kaliningrad – Warszawa

KORYTARZ II
Berlin – Warszawa – Mińsk – Moskwa

KORYTARZ III
Berlin/Drezno – Wrocław – Lwów – Kijów

KORYTARZ IV
Berlin/Norymberga – Praga – Budapeszt – Bukareszt –
Konstanca – Saloniki – Istambuł

KORYTARZ V
Wenecja – Triest/Koper – Ljubljana – Budapeszt – Użgorod –
Lwów z odgałęzieniami:
A: Bratysława/Żylina – Koszyce – Użgorod
B: Rieka – Zagrzeb – Budapeszt
C: Ploce – Sarajewo – Osijek – Budapeszt

KORYTARZ VI

Gdańsk – Grudziądz/Warszawa – Katowice – Żylina z

odgałęzieniem Katowice – Ostrawa do korytarza IV

KORYTARZ VII
Dunaj

KORYTARZ VIII
Durres – Tirana – Skopje – Sofia – Warna
KORYTARZ IX
Helsinki – Moskwa/Psków – Kijów – Luboszewka – Kiszyniów –
Bukareszt – Aleksandropouli z odgałęzieniami:
A: Luboszewka – Odessa
B: Kijów – Mińsk – Wilno – Kłajpeda/Kaliningrad
KORYTARZ X
Salzburg – Ljubljana – Zagrzeb – Belgrad – Skopje – Saloniki
A: Graz – Maribor – Zagrzeb
B: Budapeszt – Nowy Sad – Belgrad
C: Nisz – Sofia - Istambuł
D: Veles – Bitola - Florina

Korytarze paneuropejskie przebiegające

przez Polskę

Umowa AGR

Umowa Europejska o Głównych Drogach Ruchu
Międzynarodowego (AGR) została sporządzona w
Genewie dnia 15 listopada 1975r, ratyfikowana przez
Polskę 9 listopada 1984 r – weszła w życie 7 lutego
1985 r.
Podstawa prawna – Załącznik do Dz. U. nr 10 z dnia 11
marca 1985r.
Dlaczego porozumienie AGR? – z konieczności
ułatwienia i rozwoju międzynarodowego ruchy
drogowego w Europie i dla umocnienia i rozwoju
stosunków między krajami europejskimi.
Co oznacza porozumienie AGR? – to przystąpienie do
uzgodnionego planu budowy i rozbudowy dróg
przystosowanych do wymagań przyszłego ruchu
międzynarodowego – sieć międzynarodowych dróg „E”

KATEGORIA „A”

Drogi podstawowe i drogi pośrednie



Oznaczone liczbą dwucyfrową



DROGI PODSTAWOWE

Kierunek: pn. pd.

nieparzysta liczba dwucyfrowa
z końcówką „5”, wzrastająca
z zachodu na wschód

kierunek: zach.wsch.

parzysta liczba dwucyfrowa
z końcówką „0” , wzrastająca
z północy na południe

DROGI POŚREDNIE



Oznaczenie odpowiednio liczbą dwucyfrową

nieparzystą i parzystą, mieszczącą się między
liczbami dróg podstawowych, pomiędzy którymi
się znajdują.

Umowa AGR

KATEGORIA „B”

Drogi stanowiące odgałęzienia, odnogi lub drogi
łącznikowe



Oznaczone liczbą trzycyfrową

Pierwsza cyfra



cyfra drogi podstawowej,

położonej najbliżej na północ od
drogi „B”

Druga cyfra



cyfra drogi podstawowej,

położonej najbliżej na zachód
od drogi „B”

Trzecia cyfra



liczba porządkowa

Umowa AGR

KATEGORIA „A”

Kierunek zachód – wschód:

DROGI PODSTAWOWE

E-30

Cork-Waterford-

Wexford-Rosslare-Fishguard-
Swansea-Cardiff-Newport –
Bristol-London-Colchester-
Ipswich-Felixstowe-Hoek van
Holand-Den Haag-Gouda-
Utrecht-Amersfoort-Oldenzaal-
snabrück-Hannover-
Braunschweig-Magdeburg-
Berlin-Świebodzin-Poznań-
Łowicz-Warszawa-Brest-
Minsk-Smolensk-Moskva.
E-40 Calais-Oostende-Gent-
Bruxells-Liege-Aachen-Köln-
Olpen-Giessen-Karl Marx Stadt-
Dresden-Göglitz-Legnica-
Wrocław-Opole-Gliwice-
Kraków-Przemyśl-Lvov-
Rohno-Zhitomir-Kiev-Kharkov-
Rostov na Donau.

DROGI POŚREDNIE

E-26 Berlin-Szczecin-
Goleniów-Koszalin-Gdańsk.
E-38 Berlin-Lübbenbau-
Cottbus-Legnica

Kierunek północ - południe:

DROGI PODSTAWOWE

E-65

Yastad-Świnoujście-

Wolin-Goleniów-Szczecin-
Świebodzin-Jelenia Góra-
Harrachov-Żelezny Brod-Turnov-
Mlada Boleslav-Praha-Jihlava-Brno-
Brechlav-Bratislava-Rajka-
MosonmagyarÓvar-Czorna-
Szomathely-Körmend-Redics-
Zagreb-Karlovac-Rijeka-Split-
Metkovic-Dubrovnik-Titograd-
Ohrid-Niki-Kozani-Domokos-Egion
E-75

Tromso-Skibton-

Heligskogen-Tornio-Oulu-Lathi-
Helsinki-Gdańsk-Elbląg-
Ostróda-Mława-Warszawa-
Radom-Kraków-Trstena-
Ruzomberok-Banska Bystrica-
Zvolen-Sahly-Budapest-Szeged-
Skopje

DROGI POŚREDNIE

E-67 Warszawa-Łowicz-
Wrocław- Kłodzko-Beloves-
Nachod-Hradec Kralove-Praha

KATEGORIA „B”

E-267

Gdańsk - Świecie – Poznań -

Wrocław

E-269

Świecie-Łódź-Piotrków

Umowa AGR

Kategorie dróg międzynarodowych



Kryteria projektowania odcinków między skrzyżowaniami:

J EZDNIE



szerokość pasów ruchu

DROGI ZWYKŁE

o dwóch

pasach ruchu

(jednojezdniowe)

o więcej niż
dwóch pasach ruchu

(jedno- lub dwujezdniowe)

AUTOSTRADY

Droga specjalnie projektowana

i budowana dla ruchu samochodowego,
która nie obsługuje użytkowników

przyległych terenów i która:



Ma odrębne jezdnie dla obu

kierunków ruchu, oddzielone od

siebie pasem dzielącym, nie
przeznaczonym dla ruchu,



Nie przecina w jednym poziomie
innej drogi, toru kolejowego lub

tramwajowego albo ruchu

przeznaczonego dla ruchu pieszych,



J est specjalnie oznakowana jako
autostrada

DROGI EKSPRSOWE

Drogi zarezerwowane dla
ruchu samochodowego,

dostępne jedynie przez
węzły lub skrzyżowania

z regulacją ruchu, na

którym zabronione jest

zatrzymywanie i postój

Umowa AGR

Kategorie dróg międzynarodowych



Kryteria projektowania odcinków między skrzyżowaniami:

J EZDNIE



szerokość pasów ruchu

PRZEKRÓJ

POPRZECZNY

J EZDNIE

ŚCIEŻKI DLA

PIESZYCH I
ROWERÓW

POBOCZA I PAS

DZIELĄCY

Umowa AGR

J EZDNIE



szerokość pasów ruchu



pochylnie poprzeczne

Na odcinkach prostych



min. 3,50 m

Na łukach o promieniu mniejszym od 200 m



większa szerokość – w celu zapewnienia

pojazdom o największych dopuszczalnych

wymiarach poruszania się bez przeszkód z

normalną prędkością

Na odcinku prostym



od 2 do 3 %

Na łuku



max 7%

Umowa AGR

POBOCZA I PAS DZIELĄCY



szerokość pobocza



pas awaryjny

dla autostrad



3,75 m

dla dróg zwykłych i ekspresowych



3,25 m

Na poboczach autostrad i dróg i

ekspresowych



po prawej stronie jezdni



nawierzchnia twarda lub

stabilizowana



szerokość min. 2,50 m

Na poboczach dróg zwykłych



szerokość 2,50 m



jeżeli pas nie jest przewidziany

lub szer.< 2,50 m – należy

budować w pewnych odstępach

zatoki postojowe

Umowa AGR

Najmniejsze odległości widoczności na wyprzedzanie na jezdniach

dwukierunkowych:

Prędkość projektowa (km/h)

100

80

60

Najmniejsza odległość

widoczności na wyprzedzanie

(m)

400

325

250

Umowa AGR

RODZAJ E SKRZYŻOWAŃ

Skrzyżowania dróg zwykłych



J ednopoziomowe, gdy

dojazdy są usytuowane w

tej samej płaszczyźnie,



Różnopoziomowe lub

w rozdzielonych poziomach

Skrzyżowania autostrad

lub dróg ekspresowych z

rogami tej samej kategorii

Skrzyżowania dróg

ekspresowych

z drogami zwykłymi

Skrzyżowania

autostrad z drogami

zwykłymi

Transport drogowy

Kategoria drogi

tys. km

Drogi krajowe

18 368

Drogi wojewódzkie

28 444

Drogi powiatowe

128 870

Drogi gminne

203 773

Ogółem

379 455

Transport drogowy

Transport drogowy

Transport drogowy

Transport drogowy

Umowa AGC

Umowa wyróżnia magistrale kolejowe - klasa A

oraz linie połączeniowe - klasa B

Oznaczenia linii : duża litera E oraz dwu lub trzy cyfrowy numer, przez Polskę przebiegają

linie E- 59, E- 65, E- 20, E- 30.

Umowa AGC

Umowa AGC

Umow

a

AGC

Transport kolejowy

Transport kolejowy

Umowa AGN

Umowa AGN

Umowa AGN