ZABURZENIA
ZABURZENIA
NERWICOWE
NERWICOWE
Wykład II - Bernadetta Izydorczyk
Wykład II - Bernadetta Izydorczyk
Definicje pojęcia, koncepcje teoretyczne
Definicje pojęcia, koncepcje teoretyczne
tłumaczące etiopatogenezę zaburzeń
tłumaczące etiopatogenezę zaburzeń
nerwicowych (behawioralno-poznawcze,
nerwicowych (behawioralno-poznawcze,
humanistyczne ,antypsychiatria,
humanistyczne ,antypsychiatria,
psychoanalityczno- psychodynamiczne).
psychoanalityczno- psychodynamiczne).
Symptomatologia nerwic - Klasyfikacje:
Symptomatologia nerwic - Klasyfikacje:
tradycyjne (A. Kępiński) a współczesność (ICD
tradycyjne (A. Kępiński) a współczesność (ICD
10,DSM IV).
10,DSM IV).
Nerwica a neurotyczność. Główne trendy w
Nerwica a neurotyczność. Główne trendy w
leczeniu (modele terapeutyczne).
leczeniu (modele terapeutyczne).
RYS HISTORYCZNY ROZWOJU POJĘCIA: OD
RYS HISTORYCZNY ROZWOJU POJĘCIA: OD
NERWICY DO ZABURZEŃ NERWICOWYCH
NERWICY DO ZABURZEŃ NERWICOWYCH
1.
1.
Nerwica (neurosis)- termin wprowadzony
Nerwica (neurosis)- termin wprowadzony
ponad 200 lat temu przez Cullena
ponad 200 lat temu przez Cullena
na
na
oznaczenie jednej z czterech grup wyodrębnionych
oznaczenie jednej z czterech grup wyodrębnionych
przez niego chorób układu nerwowego (obok
przez niego chorób układu nerwowego (obok
śpiączki, drgawek i szaleństwa). W definiowaniu
śpiączki, drgawek i szaleństwa). W definiowaniu
dominowały kryteria klasyfikacyjno-objawowe.
dominowały kryteria klasyfikacyjno-objawowe.
2
2
.Klasyfikacja psychiatryczne
.Klasyfikacja psychiatryczne
(ICD 9)
(ICD 9)
-kryteria
-kryteria
klasyfikacyjno - objawowe.
klasyfikacyjno - objawowe.
3.Klasyfikacja psychiatryczna (
3.Klasyfikacja psychiatryczna (
ICD 10)
ICD 10)
- kryteria
- kryteria
objawowe (zaburzenia lękowe F 40-41,obsesyjno-
objawowe (zaburzenia lękowe F 40-41,obsesyjno-
kompulsywne F 42,pod postacią somatyczną F44 -
kompulsywne F 42,pod postacią somatyczną F44 -
45) i przyczynowe (zaburzenia związane ze
45) i przyczynowe (zaburzenia związane ze
stresem F43).
stresem F43).
DEFINICJE NERWIC W KLASYFIKACJACH
DEFINICJE NERWIC W KLASYFIKACJACH
PSYCHIATRYCZNYCH
PSYCHIATRYCZNYCH
1. ICD 9 Nerwice to zaburzenia psychiczne o symptomatologii
1. ICD 9 Nerwice to zaburzenia psychiczne o symptomatologii
psychicznej i somatycznej występujące bez uchwytnych
psychicznej i somatycznej występujące bez uchwytnych
zmian organicznych i z zachowanym krytycyzmem choroby.
zmian organicznych i z zachowanym krytycyzmem choroby.
Zachowania mogą być znacznie zaburzone, ale mieszczą
Zachowania mogą być znacznie zaburzone, ale mieszczą
się zwykle w tzw. granicach społecznie dopuszczalnych.
się zwykle w tzw. granicach społecznie dopuszczalnych.
2.ICD 10 –Są to zaburzenia psychiczne nie mające żadnego
2.ICD 10 –Są to zaburzenia psychiczne nie mające żadnego
widocznego podłoża organicznego, w których nie dochodzi
widocznego podłoża organicznego, w których nie dochodzi
do zakłócenia oceny realności, a pacjent-zdając sobie
do zakłócenia oceny realności, a pacjent-zdając sobie
sprawę z tego, które z przeżyć mają charakter chorobowy-
sprawę z tego, które z przeżyć mają charakter chorobowy-
nie ma trudności w rozróżnieniu między subiektywnymi,
nie ma trudności w rozróżnieniu między subiektywnymi,
chorobowymi doświadczeniami a realnością zewnętrzną.
chorobowymi doświadczeniami a realnością zewnętrzną.
Zachowanie może być silnie zaburzone, ale pozostaje w
Zachowanie może być silnie zaburzone, ale pozostaje w
granicach akceptowanych społecznie. Nie dochodzi do
granicach akceptowanych społecznie. Nie dochodzi do
dezorganizacji osobowości. Podstawowe objawy: lęk, objawy
dezorganizacji osobowości. Podstawowe objawy: lęk, objawy
histeryczne, fobie, objawy obsesyjne i kompulsyjne,
histeryczne, fobie, objawy obsesyjne i kompulsyjne,
depresja (Aleksandrowicz J.)
depresja (Aleksandrowicz J.)
Czy nerwica jest chorobą? – rozumienie z
Czy nerwica jest chorobą? – rozumienie z
perspektywy psychologii i psychiatrii
perspektywy psychologii i psychiatrii
1.Nie jest chorobą –
1.Nie jest chorobą –
Antypsychiatria
Antypsychiatria
(-Frankl –nerwica noogenna frustracja to
(-Frankl –nerwica noogenna frustracja to
człowiecze dążenie do sensu życia, K. Dąbrowski –nerwica w myśl teorii
człowiecze dążenie do sensu życia, K. Dąbrowski –nerwica w myśl teorii
dezintegracji pozytywnej to korzystne dla rozwoju zaburzenie psychiczne, Jarosz –
dezintegracji pozytywnej to korzystne dla rozwoju zaburzenie psychiczne, Jarosz –
„ neurastenia osobliwa” –niepokój ludzi twórczych). Literatura
„ neurastenia osobliwa” –niepokój ludzi twórczych). Literatura
egzystencjalistyczna nawołująca do niepokoju wewnętrznego jako twórczego dla
egzystencjalistyczna nawołująca do niepokoju wewnętrznego jako twórczego dla
rozwoju.
rozwoju.
2.Jest w niej element patologii, ale nie stanowi ona osobnej jednostki chorobowej
2.Jest w niej element patologii, ale nie stanowi ona osobnej jednostki chorobowej
-nozologicznej –
-nozologicznej –
b
b
ehawioryzm, psychologia poznawcza
ehawioryzm, psychologia poznawcza
(nie istnieje
(nie istnieje
nerwica jako taka, a jedynie objawy neurotyczne jako wynik nieprawidłowego
nerwica jako taka, a jedynie objawy neurotyczne jako wynik nieprawidłowego
procesu uczenia się( analiza bytu Daseinsanalyse, Eysenck).
procesu uczenia się( analiza bytu Daseinsanalyse, Eysenck).
3.Nie mamy do czynienia z jednostką chorobową (negacja klasyfikacji
3.Nie mamy do czynienia z jednostką chorobową (negacja klasyfikacji
nozograficznych) ale z neurotycznymi pacjentami, którzy doświadczają wielu
nozograficznych) ale z neurotycznymi pacjentami, którzy doświadczają wielu
odchyleń w zachowaniach o cechach np. fobii, obsesji, histerii, depresji itp. Są
odchyleń w zachowaniach o cechach np. fobii, obsesji, histerii, depresji itp. Są
związane z dysharmonią w rozwoju emocjonalnym-osobowości człowieka
związane z dysharmonią w rozwoju emocjonalnym-osobowości człowieka
(
(
psychologia humanistyczna)
psychologia humanistyczna)
.
.
4.Jest chorobą, zaburzeniem emocjonalnym, czynnościowym o podłożu
4.Jest chorobą, zaburzeniem emocjonalnym, czynnościowym o podłożu
psychogennym (
psychogennym (
psychiatria kliniczna),
psychiatria kliniczna),
dysfunkcją w strukturze funkcjonowania
dysfunkcją w strukturze funkcjonowania
emocjonalnego osobowości
emocjonalnego osobowości
(psychoanaliza ,psychologia psychodynamiczna)
(psychoanaliza ,psychologia psychodynamiczna)
Tradycja : Klasyfikacje nerwic wg. A.
Tradycja : Klasyfikacje nerwic wg. A.
Kępińskiego
Kępińskiego
1.
1.
Kryterium podziału według symptomów:
Kryterium podziału według symptomów:
a) Objawy osiowe
a) Objawy osiowe
(lęk, egocentryzm, błędne koło, zaburzenia
(lęk, egocentryzm, błędne koło, zaburzenia
osobowości),
osobowości),
b) Objawy brzeżne
b) Objawy brzeżne
(decydowały o kwalifikacji do określonego
(decydowały o kwalifikacji do określonego
typu nerwicy)
typu nerwicy)
-
-
nerwica depresyjna
nerwica depresyjna
(przygnębienie ,smutek, apatia -
(przygnębienie ,smutek, apatia -
spowolnienie napędu psychoruchowego i aktywności),
spowolnienie napędu psychoruchowego i aktywności),
-
-
nerwica anankastyczna
nerwica anankastyczna
, lękowa(lęk)
, lękowa(lęk)
-
-
nerwica hipochondryczna
nerwica hipochondryczna
(lęk –mechanizm konwersji i objawy
(lęk –mechanizm konwersji i objawy
somatyczne),
somatyczne),
-
-
nerwica natręctw
nerwica natręctw
(lęk- mechanizm jego transformacji w objawy
(lęk- mechanizm jego transformacji w objawy
natręctw: obsesyjnych myśli i kompulsywnych czynności),
natręctw: obsesyjnych myśli i kompulsywnych czynności),
-
-
neurastenia
neurastenia
( uogólniony niepokój, stałe napięcie wewnętrzne,
( uogólniony niepokój, stałe napięcie wewnętrzne,
objawy somatyczne -neurowegetatywne: dominują zaburzenia
objawy somatyczne -neurowegetatywne: dominują zaburzenia
snu,bóle głowy tzw. kask neurasteniczny).
snu,bóle głowy tzw. kask neurasteniczny).
Patologia neurotyczna -podejście
Patologia neurotyczna -podejście
psychoanalityczno- psychodynamiczne
psychoanalityczno- psychodynamiczne
(neurotyczność –nerwica)
(neurotyczność –nerwica)
Klasyczne pojęcie nerwic z perspektywy
Klasyczne pojęcie nerwic z perspektywy
psychiatrycznej –fenomenologicznej – są to
psychiatrycznej –fenomenologicznej – są to
zaburzenia, w których dominują swoiste,
zaburzenia, w których dominują swoiste,
określone objawy psychiczne bądź somatyczne o
określone objawy psychiczne bądź somatyczne o
podłożu psychogennym
podłożu psychogennym
Neurotyczność z perspektywy psychoanalitycznej-
Neurotyczność z perspektywy psychoanalitycznej-
dynamicznej (podejście rozwojowe, różnicujące
dynamicznej (podejście rozwojowe, różnicujące
pojęcie nerwicy i neurotyczności). Są to pojęcia nie
pojęcie nerwicy i neurotyczności). Są to pojęcia nie
tożsame.
tożsame.
Nerwica –klasyczne pojęcie psychiatryczne( w
Nerwica –klasyczne pojęcie psychiatryczne( w
genezie uznaje polietiologiczne uwarunkowania
genezie uznaje polietiologiczne uwarunkowania
objawu nerwicowego)
objawu nerwicowego)
Neurotyczność i nerwica –pojęcie dynamiczne,
Neurotyczność i nerwica –pojęcie dynamiczne,
rozwojowe opisujące sposób funkcjonowania psychiki
rozwojowe opisujące sposób funkcjonowania psychiki
człowieka.
człowieka.
Nerwica jest tutaj konsekwencją funkcjonowania
Nerwica jest tutaj konsekwencją funkcjonowania
aparatu psychicznego.
aparatu psychicznego.
Charakterystyka neurotyczności –perspektywa
Charakterystyka neurotyczności –perspektywa
rozwojowa
rozwojowa
Neurotyczność –postacie( subkategorie kliniczne):
Neurotyczność –postacie( subkategorie kliniczne):
-nerwica (zbiór symptomów neurotycznych pojawiających się w
-nerwica (zbiór symptomów neurotycznych pojawiających się w
odpowiedzi na stres, w wyniku załamania się mechanizmów
odpowiedzi na stres, w wyniku załamania się mechanizmów
adaptacyjnych danej osobowości)
adaptacyjnych danej osobowości)
-typ osobowości (neurotycznej: lękliwej, zależnej itp..)
-typ osobowości (neurotycznej: lękliwej, zależnej itp..)
-zespół rzekomonerwicowy
-zespół rzekomonerwicowy
Możemy funkcjonować neurotycznie bez symptomatologii nerwicowej,
Możemy funkcjonować neurotycznie bez symptomatologii nerwicowej,
a także możemy mieć obraz nerwicy bez współistnienia mechanizmów
a także możemy mieć obraz nerwicy bez współistnienia mechanizmów
neurotycznych w strukturze osobowości
neurotycznych w strukturze osobowości
-zespół rzekomo-nerwicowy
-zespół rzekomo-nerwicowy
(pochodna objawy nerwicowe są pochodną uszkodzeń i chorób
(pochodna objawy nerwicowe są pochodną uszkodzeń i chorób
OUN)
OUN)
Charakterystyka neurotyczności-cechy
Charakterystyka neurotyczności-cechy
Neurotyczność może być obecna, ale nie musi przejawiać się
Neurotyczność może być obecna, ale nie musi przejawiać się
pod postacią klasycznych symptomów nerwicowych tj.
pod postacią klasycznych symptomów nerwicowych tj.
zespołu nerwicowego (tzn. nie musi osiągać poziomu nerwicy
zespołu nerwicowego (tzn. nie musi osiągać poziomu nerwicy
lekowej jawnej ,czy też konwersyjnej, dysocjacyjnej,
lekowej jawnej ,czy też konwersyjnej, dysocjacyjnej,
hipochondrycznej, obsesyjno-kompulsywnej.
hipochondrycznej, obsesyjno-kompulsywnej.
Mamy z tym do czynienie wtedy, gdy konflikt wewnętrzny
Mamy z tym do czynienie wtedy, gdy konflikt wewnętrzny
(pomiędzy strukturami id i super ego z powodu naporu
(pomiędzy strukturami id i super ego z powodu naporu
popędów) - nie jest rozwiązywany poprzez objawy nerwicowe
popędów) - nie jest rozwiązywany poprzez objawy nerwicowe
tylko przez styl życia (neurotyczny styl życia), albo przez
tylko przez styl życia (neurotyczny styl życia), albo przez
osobowość – charakter (nerwica charakteru). Mówimy wtedy o
osobowość – charakter (nerwica charakteru). Mówimy wtedy o
nie objawowym rozwiązaniu neurotyczności u osoby.
nie objawowym rozwiązaniu neurotyczności u osoby.
Możemy również spotkać się z zespołem objawów
Możemy również spotkać się z zespołem objawów
nerwicowych bez neurotyczności.
nerwicowych bez neurotyczności.
Neurotyczność a psychotyczność
Neurotyczność a psychotyczność
(różnicowanie)
(różnicowanie)
We wszystkich przejawach neurotyczności
We wszystkich przejawach neurotyczności
obecny jest uwewnętrzniony konflikt (rozgrywa
obecny jest uwewnętrzniony konflikt (rozgrywa
się na płaszczyźnie intrapsychicznej jednostki ,
się na płaszczyźnie intrapsychicznej jednostki ,
dotyczy jej sprzecznych, nieuświadomionych
dotyczy jej sprzecznych, nieuświadomionych
pragnień, impulsów, potrzeb, uczuć, konflikt
pragnień, impulsów, potrzeb, uczuć, konflikt
głównie pomiędzy id-superego)
głównie pomiędzy id-superego)
W psychozach i zaburzeniach struktury
W psychozach i zaburzeniach struktury
osobowości konflikt ma charakter zewnętrzny,
osobowości konflikt ma charakter zewnętrzny,
rozgrywa się na płaszczyźnie interpersonalnej
rozgrywa się na płaszczyźnie interpersonalnej
pomiędzy ja (ego) a drugim, ja a światem
pomiędzy ja (ego) a drugim, ja a światem
zewnętrznym.
zewnętrznym.
Osoba neurotyczna stosuje neurotyczne
Osoba neurotyczna stosuje neurotyczne
mechanizmy obronne i jest relatywnie lepiej
mechanizmy obronne i jest relatywnie lepiej
zaadoptowana do świata niż psychotyk
zaadoptowana do świata niż psychotyk
(stosuje niedojrzałe mechanizmy obronne).
(stosuje niedojrzałe mechanizmy obronne).
Neurotyczność – cechy specyficzne cd.
Neurotyczność – cechy specyficzne cd.
Objaw zawsze redukuje lęk (słabe wyparcie
Objaw zawsze redukuje lęk (słabe wyparcie
impulsów, część treści nieświadomych-
impulsów, część treści nieświadomych-
zakazanych, popędowych dostaje się poprzez
zakazanych, popędowych dostaje się poprzez
objaw na zewnątrz)
objaw na zewnątrz)
U ludzi tzw.” zdrowych’ obecne jest silny
U ludzi tzw.” zdrowych’ obecne jest silny
mechanizm obronny wyparcia, który
mechanizm obronny wyparcia, który
utrzymuje zakazane (popędowe treści w
utrzymuje zakazane (popędowe treści w
nieświadomości).
nieświadomości).
W nerwicy zachowany jest symbolizm tzn.
W nerwicy zachowany jest symbolizm tzn.
związki pomiędzy objawem nerwicowym a
związki pomiędzy objawem nerwicowym a
konfliktem są symboliczne (objaw nie jest
konfliktem są symboliczne (objaw nie jest
przypadkowy, jest osadzony w symbolice
przypadkowy, jest osadzony w symbolice
osoby nerwicowej, w jej osobowości).
osoby nerwicowej, w jej osobowości).
Czym neurotyk różni się od osoby tzw.
Czym neurotyk różni się od osoby tzw.
zdrowej?
zdrowej?
Osoba neurotyczna różni się od osoby bez
Osoba neurotyczna różni się od osoby bez
cech neurotycznych jedynie siłą konfliktu
cech neurotycznych jedynie siłą konfliktu
wewnętrznego tzn. słabością ego.
wewnętrznego tzn. słabością ego.
Różnimy się jedynie siłą tłumienia, albo siłą
Różnimy się jedynie siłą tłumienia, albo siłą
konfliktu, siłą doświadczanej popędowości.
konfliktu, siłą doświadczanej popędowości.
U neurotyka siła mechanizmów obronnych,
U neurotyka siła mechanizmów obronnych,
szczególnie wyparcia jest słaba i treści
szczególnie wyparcia jest słaba i treści
konfliktowe powracają do świadomości,
konfliktowe powracają do świadomości,
budzą reakcję i objaw nerwicowy (lęk).
budzą reakcję i objaw nerwicowy (lęk).
U neurotyka nie istnieje konflikt na linii :ja –
U neurotyka nie istnieje konflikt na linii :ja –
świat (u psychotyka jest on obecny). U osób
świat (u psychotyka jest on obecny). U osób
tzw. zdrowych (bez objawów nerwicowych) –
tzw. zdrowych (bez objawów nerwicowych) –
konfliktowość ma również charakter
konfliktowość ma również charakter
intrapsychiczny.
intrapsychiczny.
Symbolika objawu lęku –różnicowanie
Symbolika objawu lęku –różnicowanie
-neurotyzm, psychotyzm i psychosomatyka
-neurotyzm, psychotyzm i psychosomatyka
Lęk jawny, odczuwany (psychiczny) - zespoły lękowe
Lęk jawny, odczuwany (psychiczny) - zespoły lękowe
(fobie)
(fobie)
Lęk psychosomatyczny (domniemany)- powstały na tle
Lęk psychosomatyczny (domniemany)- powstały na tle
działania mechanizmu konwersji ( duża symbolika objawu
działania mechanizmu konwersji ( duża symbolika objawu
psychosomatycznego np. Przykurcz pisarski, ręka skrzypka,
psychosomatycznego np. Przykurcz pisarski, ręka skrzypka,
ślepota histeryczna).
ślepota histeryczna).
Objaw –symboliczna niemożność, utrata funkcji, która coś
Objaw –symboliczna niemożność, utrata funkcji, która coś
do nas mówi. Język nieświadomości, protojęzyk, który
do nas mówi. Język nieświadomości, protojęzyk, który
odczytujemy poprzez symbole w nerwicach.
odczytujemy poprzez symbole w nerwicach.
W psychosomatyce objaw jest pozbawiony funkcji
W psychosomatyce objaw jest pozbawiony funkcji
symbolicznej. W nerwicach o objawach somatycznych ta
symbolicznej. W nerwicach o objawach somatycznych ta
funkcja jest zachowana.
funkcja jest zachowana.
Symboliki objawów brak jest również w zaburzeniach
Symboliki objawów brak jest również w zaburzeniach
struktury osobowości.
struktury osobowości.
Symbolika objawów a psychozy
Symbolika objawów a psychozy
W psychozach jest zachowana funkcja
W psychozach jest zachowana funkcja
symboliczna ale psychotyk stosuje ją w
symboliczna ale psychotyk stosuje ją w
sposób własny, bardzo zindywidualizowany.
sposób własny, bardzo zindywidualizowany.
Jego język jest akulturowy, dziwaczny. My i
Jego język jest akulturowy, dziwaczny. My i
neurotycy obracamy się w tym samym
neurotycy obracamy się w tym samym
świecie symboli (indywidualnych,
świecie symboli (indywidualnych,
społecznych). Zbiór symboli psychotyka i
społecznych). Zbiór symboli psychotyka i
osoby zaburzonej osobowościowo jest inny.
osoby zaburzonej osobowościowo jest inny.
Najbardziej symbolizacja jest uszkodzona w
Najbardziej symbolizacja jest uszkodzona w
zespołach psychosomatycznych. Jest to
zespołach psychosomatycznych. Jest to
jeden z istotnych elementów aleksytymii.
jeden z istotnych elementów aleksytymii.
Różnicowanie neurotyzmu i psychotyzmu –
Różnicowanie neurotyzmu i psychotyzmu –
(egodystoniczne i egosyntoniczne)
(egodystoniczne i egosyntoniczne)
W neurotyźmie objawy są przezywane
W neurotyźmie objawy są przezywane
egodystonicznie (osoba ma poczucie ,że ten objaw
egodystonicznie (osoba ma poczucie ,że ten objaw
jest zewnętrzny, chorobowy, nie jest jej częścią).
jest zewnętrzny, chorobowy, nie jest jej częścią).
W zaburzeniach charakteru (struktury osobowości)i
W zaburzeniach charakteru (struktury osobowości)i
psychotyźmie –objawy są przeżywane
psychotyźmie –objawy są przeżywane
egosyntonicznie (jako własną cechę, coś typowego,
egosyntonicznie (jako własną cechę, coś typowego,
naturalnego, coś od czego się nie oddzielają).
naturalnego, coś od czego się nie oddzielają).
W neurotyczności istnieje ego samoobserwujące,
W neurotyczności istnieje ego samoobserwujące,
którego nie ma pacjent psychotyczny. Ego
którego nie ma pacjent psychotyczny. Ego
samoobserwujące u pacjenta neurotycznego daje mu
samoobserwujące u pacjenta neurotycznego daje mu
możliwość rozpoznania zaburzenia, trudności.
możliwość rozpoznania zaburzenia, trudności.
Pacjent psychotyczny nie ma wglądu,
Pacjent psychotyczny nie ma wglądu,
samokrytycyzmu, nie potrafi rozpoznać dysfunkcji w
samokrytycyzmu, nie potrafi rozpoznać dysfunkcji w
sobie.
sobie.
Mechanizmy obronne w nerwicach
Mechanizmy obronne w nerwicach
Wyparcie, tłumienie, izolowanie, seksualizacja
Wyparcie, tłumienie, izolowanie, seksualizacja
Kontrolowanie, przemieszczenie, dysocjacja (oddzielenie
Kontrolowanie, przemieszczenie, dysocjacja (oddzielenie
treści od emocji ),eksternalizacja –projekcja
treści od emocji ),eksternalizacja –projekcja
Eksternalizacja –projekcja (rzutowanie własnych
Eksternalizacja –projekcja (rzutowanie własnych
tendencji, cech ,pragnień, impulsów itp. .i
tendencji, cech ,pragnień, impulsów itp. .i
przypisywanie ich innym ludziom. Eksternalizacja
przypisywanie ich innym ludziom. Eksternalizacja
dotyczy w neurotyźmie całościowych obiektów.
dotyczy w neurotyźmie całościowych obiektów.
Zahamowanie ,intelektualizacja (typ wypowiedzi,
Zahamowanie ,intelektualizacja (typ wypowiedzi,
rozumienie i teoretyzowanie w celach obronnych) i
rozumienie i teoretyzowanie w celach obronnych) i
racjonalizacja (uzasadnianie swoich wyborów, decyzji,
racjonalizacja (uzasadnianie swoich wyborów, decyzji,
zachowań w celach obronnych).
zachowań w celach obronnych).
Podsumowanie
Podsumowanie
Zaburzenia nerwicowe należą do grupy zaburzeń
Zaburzenia nerwicowe należą do grupy zaburzeń
emocjonalnych, czynnościowych (funkcjonalnych) i dotyczą
emocjonalnych, czynnościowych (funkcjonalnych) i dotyczą
świata przeżyć wewnętrznych.
świata przeżyć wewnętrznych.
W klasyfikacji ICD 10 obejmują sygnatury F40 –f 45,F48
W klasyfikacji ICD 10 obejmują sygnatury F40 –f 45,F48
Z perspektywy teorii psychoanalitycznych etiopatogeneza
Z perspektywy teorii psychoanalitycznych etiopatogeneza
nerwic osadzona jest w patologii okresu edypalnego i
nerwic osadzona jest w patologii okresu edypalnego i
współistnieniu nierozwiązanych konfliktów
współistnieniu nierozwiązanych konfliktów
intrapsychicznych (opartych głównie o wyparte,
intrapsychicznych (opartych głównie o wyparte,
nieakceptowane treści popędowe: sex, agresja). Konflikt
nieakceptowane treści popędowe: sex, agresja). Konflikt
pierwotny (edypalny) zostaje uczynniony poprzez konflikt
pierwotny (edypalny) zostaje uczynniony poprzez konflikt
wtórny, którego ekspozycja odbywa się na drodze objawów
wtórny, którego ekspozycja odbywa się na drodze objawów
nerwicowych (najczęściej w okresie młodym np.w czasie
nerwicowych (najczęściej w okresie młodym np.w czasie
nasilonej separacji i indywiduacji).
nasilonej separacji i indywiduacji).
Niedostatecznie wyparte popędowe, zakazane treści
Niedostatecznie wyparte popędowe, zakazane treści
poprzez objaw nerwicowy dostają się do świadomości.
poprzez objaw nerwicowy dostają się do świadomości.
Objaw jest ich symbolem.
Objaw jest ich symbolem.
Podstawowym objawem w nerwicy jest lęk (jawny-
Podstawowym objawem w nerwicy jest lęk (jawny-
psychiczny i psychosomatyczny). Pełni on rolę sygnału i
psychiczny i psychosomatyczny). Pełni on rolę sygnału i
dalszego źródła rozwoju reagowania nerwicowego
dalszego źródła rozwoju reagowania nerwicowego