Podstawy zarządzania
Podstawy zarządzania
wykład 2
wykład 2
Współczesne koncepcje
Współczesne koncepcje
zarządzania
zarządzania
Dr Bogusław Klimczuk
Dr Bogusław Klimczuk
W
sp
ó
łc
ze
sn
e
W
sp
ó
łc
ze
sn
e
k
o
n
c
e
p
c
je
k
o
n
c
e
p
c
je
za
rz
ą
d
za
n
ia
za
rz
ą
d
za
n
ia
BENCHMARKING - czyli określamy działania firmy,
BENCHMARKING - czyli określamy działania firmy,
nastawione na twórcze naśladowanie najlepszych praktyk
nastawione na twórcze naśladowanie najlepszych praktyk
innych firm w dowolnej dziedzinie.
innych firm w dowolnej dziedzinie.
• BENCHMARKING to porównywanie się z najlepszymi,
dorównywanie im, orientacja na najlepszą klasę wyrobów lub
usług, uczenie się od konkurentów.
• Uczenie się od najlepszych poprzez porównywanie się z
najlepszymi
• Poszukiwanie najefektywniejszych metod dla danej działalności,
pozwalających osiągnąć przewagę konkurencyjną
• Porównywanie procesów, produktów i usług z ich
odpowiednikami u najlepszych konkurentów
• Ciągła ocena produktów, usług i metod pracy danego
przedsiębiorstwa w świetle osiągnięć konkurentów lub liderów
w danej branży
• Poszukiwanie wzorcowych sposobów postępowania przez
uczenie się od innych i wykorzystywanie ich doświadczenia
Benchmarking może mieć
Benchmarking może mieć
charakter:
charakter:
strategiczny - firma porównuje się z
liderami w swojej branży
proceduralny - firma porównuje się z
liderami dowolnej branży, wiodącymi w
różnych dziedzinach działalności,
marketingowy - firma systematycznie
bada i porównuje opinie, dotyczące
jakości i istotnych cech produktu firmy
z opiniami o wyrobach firm
konkurencyjnych
Rodzaje benchmarkingu
Rodzaje benchmarkingu
• benchmarking wewnętrzny - porównuje się oddziały tej
samej firmy, stąd też znajduje zastosowanie głównie w
większych przedsiębiorstwach; jego zaletą jest łatwy dostęp
do danych oraz możliwość pozyskania do współpracy
zaproszonych do benchmarkingu oddziałów
przedsiębiorstwa
• benchmarking zewnętrzny - dotyczy bezpośrednich
konkurentów firmy, polega na zakupie produktów
konkurencji i poddaniu analizie ich cech i atrybutów.
Prowadzi zwykle do tzw. odwrotnego projektowania (revese
engineering), którego celem jest zaprojektowanie
podobnego produktu na podstawie modelu konkurencji.
• benchmarking funkcjonalny - polega na porównywaniu
procesów produkcyjnych, metod zarządzania, sposobów
projektowania i innych obszarów działania przedsiębiorstwa
z innymi firmami, niezależnie od ich branży.
Oby miłość nie okazała się
Oby miłość nie okazała się
ślepa ...
ślepa ...
Praktykowanie benchmarkingu wiąże się
z niebezpieczeństwem, że stworzony
produkt będzie tylko minimalnie lepszy
od produktu konkurencji, która w tym
czasie zrobi kolejny krok do przodu.
LEAN MANAGEMENT
LEAN MANAGEMENT
Istotą jest "wysmuklanie"
przedsiębiorstwa poprzez
wprowadzenie znaczących zmian w
zakresie działalności, w strukturze
majątku firmy, sposobie organizacji
oraz w dziedzinie zarządzania
personelem, jak też kształtowania
zachowań i postaw pracowników firmy.
Proces zmian skupia się na ustawicznej
racjonalizacji działań podmiotu oraz
weryfikacji jego relacji z otoczeniem.
Koncepcja lean managment'u zmierza
do uzyskania wysokiej produktywności i
jakości produktów, przy maksymalnym
usprawnieniu organizacji wszelkich
procesów pracy.
Lean management skupia się na
Lean management skupia się na
realizacji czterech wzajemnie
realizacji czterech wzajemnie
powiązanych celów
powiązanych celów
krótki cykl produkcyjny, wysoka
integracja procesu produkcyjnego
terminowość dostaw, partnerska
współpraca z dostawcami
minimalne zapasy
maksymalne wykorzystanie zdolności
produkcyjnych
Restrukturyzacja według idei lean
Restrukturyzacja według idei lean
management to także zmiany w
management to także zmiany w
sposobie myślenia pracowników i
sposobie myślenia pracowników i
kadry zarządzającej.
kadry zarządzającej.
Postulowana jest praca zespołowa, wspólne
podejmowanie decyzji, pełne zaangażowanie
w pracę, stałe podnoszenie kwalifikacji
zawodowych i doskonalenie.
Spory nacisk lean management kładzie też na
kształtowanie odpowiednich, bezpośrednich
kontaktów i wymagań wobec dostawców i
odbiorców.
Informatyk, prawnik i sprzątaczka
Informatyk, prawnik i sprzątaczka
do wynajęcia ...
do wynajęcia ...
czyli OUTSOURCING USŁUG
czyli OUTSOURCING USŁUG
Outsourcing jest metodą polegającą na
zlecaniu przez firmę niektórych funkcji
podmiotom zewnętrznym. Podstawowe
zalety tego rozwiązania to obniżenie
kosztów usługi wykonywanej dotychczas
wewnątrz firmy i możliwość skupienia się
na podstawowej działalności
przedsiębiorstwa.
ZALETY OUTSOURCINGU
ZALETY OUTSOURCINGU to przede wszystkim:
- umożliwia płynne dostosowanie się do wahań
sezonowych i lepsze wykorzystanie czasu
- odciąża firmę z rozwijania know-how
ALE TAKŻE
ALE TAKŻE
• nie zawsze kooperanci są w stanie zapewnić wymaganą jakość
• często oryginalność własnych wyrobów można zapewnić
samemu, a nie przez nabywanie części powszechnie
dostępnych na rynku
• udział w wyrobie części obcych powoduje, że zamazany może
być obraz firmy (utrata jej własnej tożsamości)
• utrata miejsc pracy w firmie (ale wzrost zatrudnienia u
dostawców usług)
Polscy przedsi
Polscy przedsi
ę
ę
biorcy o outsourcingu
biorcy o outsourcingu
(wyniki bada
(wyniki bada
ń
ń
z 2002 roku)
z 2002 roku)
• duże zainteresowanie korzystaniem z outsourcingu
przez rodzimych przedsiębiorców (prawie 90%
badanych widzi możliwości zastosowania
outsourcingu w swojej firmie)
• forma współpracy stosowana przez 68%
respondentów
Najważniejsze
Najważniejsze
korzyści
korzyści
oursourcingu
oursourcingu
32%
32%
41%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
Obsługa
prawna
Księgowość
IT
Źródło: www.lakron.pl
Polscy przedsi
Polscy przedsi
ę
ę
biorcy o
biorcy o
outsourcingu (cd)
outsourcingu (cd)
Najważniejsze
Najważniejsze
korzyści
korzyści
outsourcingu w
outsourcingu w
opinii polskich
opinii polskich
przedsiębiorców
przedsiębiorców
Najważniejsze
Najważniejsze
wady outsourcingu
wady outsourcingu
w opinii polskich
w opinii polskich
przedsiębiorców
przedsiębiorców
55%
20%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Zmniejszenie
kontroli nad
prowadzoną
działalnością
Obawa przed
wzrostem
kosztów
71%
45%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
Koncentracja na
podstawowej
działalności
firmy
Obniżenie
kosztów
działalności
TIME BASED
TIME BASED
MANAGEMENT
MANAGEMENT
czyli CZAS jako atut
czyli CZAS jako atut
strategiczny
strategiczny
„
„
(...) klienci są wrażliwi na czas i
(...) klienci są wrażliwi na czas i
tkwi w nim ważna przewaga
tkwi w nim ważna przewaga
konkurencyjna”
konkurencyjna”
Źródło: Ch.Maige, J.L.Muller, Walka z czasem.Aut strategiczny przedsiębiorstwa, Warszawa 1995
Co się dzieje w naszym
Co się dzieje w naszym
otoczeniu?
otoczeniu?
– zmiany na rynkach zbytu
– skracanie się cyklu życia
– skracanie cyklu przygotowania nowych produktów
– wzrastająca produktywność
– krótkie terminy realizacji zaopatrzenia
– wzrost wymagań w stosunku do dotrzymywanych
terminów
– nasycenie rynku
•
Orientacja na czynnik czasu
Orientacja na czynnik czasu. Czas można zmierzyć
•
Orientacja na skok ilościowy
Orientacja na skok ilościowy. Sukces można osiągnąć tylko
dzięki operacją na dużą skalę. Marginalne ulepszenia są
niewystarczające
•
Orientacja na proces
Orientacja na proces. Umożliwia to optymalizację procesów i
ustalenie miejsc krzyżowania się procesów z funkcjami
•
Orientacja na wartości
Orientacja na wartości. Oznacza eliminację lub redukcję
konfliktów w miejscach przecinania się procesów z funkcjami.
Pozwala na likwidację tych działań, które nie tworzą wartości
•
Orientacja na zespół
Orientacja na zespół. Przy pomocy zespołu nastąpi rozwiązanie
konfliktów w miejscach krzyżowania się procesów z funkcjami
TBM - koncepcja opracowana przez Boston
TBM - koncepcja opracowana przez Boston
Consulting Group
Consulting Group
Założenia
Założenia
TBM
TBM
• eliminacja magazynów (pozbywanie się zbędnych
zapasów)
• usuwać błędy - zgodność ze standardami jakościowymi
• stałe ulepszanie procesów
• pomiar czasu - czas trwania cyklu lub procesu
• punktualność
• czas potrzebny na dostosowanie się do procesu
• czas potrzebny na opracowanie nowych produktów
• bariery kulturowe 9w postrzeganiu czasu)
• cykl uczenia się
• informacja (aktualizowanie informacji i jej porównywanie)
REENGINEERING
REENGINEERING
czyli odrzuć
czyli odrzuć
stare systemy i zacznij wszystko od
stare systemy i zacznij wszystko od
nowa
nowa
Reengineering nie oznacza naprawiania elementów
ani czasowego przystosowywania systemu, by
działał lepiej.
Proces reengineringu to porzucenie stosowanych od
dawna procedur świeże spojrzenie na pracę
potrzebną firmie do wytworzenia produktu lub
dostarczenia usługi mającej wartość dla klienta.
Fundamentalnie, Radykalnie i
Fundamentalnie, Radykalnie i
Dramatycznie
Dramatycznie
Reengineering to fundamentalne
przemyślenie od nowa i radykalne
przeprojektowanie procesów w firmie,
prowadzące do dramatycznej
(przełomowej) poprawy - według
krytycznych, współczesnych miar -
osiąganych wyników (takich jak koszty,
jakość, serwis i szybkość).
Reengineering to nie jest
Reengineering to nie jest
restrukturyzacja ...
restrukturyzacja ...
Restrukturyzacja czy reorganizacja
najczęściej oznaczają np. zmniejszenie
produkcji tak, by odpowiadała ona
zmniejszonemu popytowi.
Reengineering to z kolei sposób na
produkowanie WIĘKSZEJ ilości za pomocą
mniejszych środków
Do czego służy komputer?
Do czego służy komputer?
• Przypomnij sobie w jakim
celu ostatnio używałeś
komputera. Zapewne „do
pracy”. Ale co konkretnie
na nim robiłeś, nie tylko w
kwestii „pracy”.
• Spróbuj wymienić 5 takich
przykładów
Około 1950 roku w IBM przeprowadzono
badania rynku z których wynikało, że
światowe zapotrzebowanie na komputery
przetwarzające dane wyniesie poniżej 50
sztuk!
• Około 1970 roku producenci dużych systemów
komputerowych i menedżerowie korporacji
komputerowych odrzucali mikrokomputery, traktując
je jak zabawki
• Dziesięć lat później komputery osobiste spotkały się z
podobnym przyjęciem - „Nasze potrzeby zaspokajają w
pełni duże komputery, więc po cóż nam małe?”
• Okazało się, że siła minikomputerów i komputerów
osobistych leży nie w wykonywaniu tej samej pracy, co
duże maszyny, lecz w tym, że dały one początek
zupełnie nowym rodzajom zastosowań.
Błędne podejście do technologii:
Błędne podejście do technologii:
NIE:
• „W jaki sposób możemy wykorzystać nowe
możliwości oferowane przez technologię w
celu przyspieszenia, usprawnienia lub
polepszenia tego, co robimy?”
TAK:
• „W jaki sposób technologia może pozwolić
nam robić rzeczy, których jeszcze nie
robimy?”
Niszcząca siła technologii
Niszcząca siła technologii
zmusza do zmiany myślenia
zmusza do zmiany myślenia
Stara reguła
: informacja znajdować się może tylko
w jednym miejscu w danej chwili
Niszcząca technologia
: dzielone bazy danych
Nowa reguła
: informacja może znajdować się
jednocześnie w dowolnej liczbie miejsc
Stara reguła
: firma musi wybierać między
centralizacją a decentralizacją
Niszcząca technologia
: sieci telekomunikacyjne
Nowa reguła
: firma może jednocześnie korzystać z
dobrodziejstw centralizacji i decentralizacji
Stara reguła
: najlepszy jest osobisty kontakt z
potencjalnym klientem
Niszcząca technologia
: interaktywny dysk
optyczny
Nowa reguła
: najlepszy jest skuteczny kontakt z
potencjalnym klientem
Stara reguła
: plany są co pewien czas
modyfikowane
Niszcząca technologia
: super szybkie komputery
Nowa reguła
: plany są modyfikowane błyskawicznie
i cały czas
Pamiętaj:
Pamiętaj:
• Reengineering dotyczy PROCESÓW, a nie
organizacji.
• Firmy nie przekształcają swych działów
sprzedaży czy produkcyjnych;
przekształcana jest praca wykonywana
przez pracowników w tych działach.
WIRTUALNA ORGANIZACJA
WIRTUALNA ORGANIZACJA
• Wszystko zaczęło się w wojskowości; obecnie
często stosowane w medycynie, budownictwie i
architekturze, projektowaniu wyrobów i budowie
samolotów
• WIRTUALNE PRZEDSIĘBIORSTWO to sztuczny
twór, który bazuje na indywidualnych
kompetencjach i integruje niezależne firmy wzdłuż
wspólnego łańcucha wartości (powstaje „sieć”)
Wirtualnie, to znaczy
Wirtualnie, to znaczy
współpraca przy konkretnym
współpraca przy konkretnym
projekcie
projekcie
•
Wirtualne przedsiębiorstwo składa się z poszczególnych
uczestników sieci (na „czele” stoi integrator sieci),
którzy po realizacji zadania zaczynają ponownie działać w
pojedynkę
•
Nowe zadania - nowa konstelacja sieci
•
Uczestnicy bazują na informacji (potrzebna jest
najnowsza technologia informatyczna), często pracownicy
działają w różnym czasie i w różnych miejscach
•
Działalność przedsiębiorstw na zasadzie sieci (mają
własne kręgi klientów i bazę infrastrukturalną)
•
Niezbędne jest duże zaufanie i etyka
ORGANIZACJA UCZĄCA SIĘ
ORGANIZACJA UCZĄCA SIĘ
• Wykorzystanie doświadczenia do kreowania nowej wiedzy
• Otwarte granice między przełożonymi a podwładnymi
• „Kultura odmiennych zdań”: otwartość na eksperymenty i
nowe doświadczenia; zachęta do odpowiedzialnego
podejmowania ryzyka; gotowość do akceptacji błędów i
ciągłego uczenia się
• Otwartość
• Myślenie systemowe
• Kreatywność / zdolność uczenia się
• Zdolność do pozytywnego patrzenia na przemiany i
usprawnienia
Strategia
uczenia się
Zarządzanie
Klienci
Kultura
Partnerstwo w uczeniu się
Wspólny rozwój produktu
Język
Tworzenie wartości
Coaching
Rozwijanie wizji
ZARZĄDZANIE WIEDZĄ
ZARZĄDZANIE WIEDZĄ
• Lawinowe narastanie wiedzy
• Uznanie wiedzy za atrybut wytwarzania,
świadczenia usługi
• Organizacja, która odpowiada za uczenie się
pracowników po to, aby osiągnąć w strukturze
organizacji najwyższy poziom wiedzy