Odmiana nazwisk żeńskich
polskich i obcych
Odmiana nazwisk polskich
Odmieniają się wszystkie nazwiska
zakończone na –a:
a) Nazwiska o zakończeniach –a, -ska,
-cka, -dzka (utworzone od męskich
zakończonych na –i, -y, -ski, -cki, -dzki)
odmieniają się jak przymiotniki, np. Wolna,
Dąbrowska, Konopacka, Rudzka
• b) nazwiska o zakończeniach -ewa,
-owa również mają odmianę
przymiotnikową, np. Paduczewa,
Kuncewiczowa
• c) nazwiska panieńskie zakończone
przyrostkami -ówna, -anka
odmieniają się jak rzeczowniki, np.
Kozakówna, Skarżanka
Obowiązujące przepisy w zakresie
tworzenia nazwisk żeńskich od męskich:
• dla kobiet zamężnych przy pomocy
sufiksu -owa lub -ina oraz -ówna lub
-anka dla panien
• przyrostek -owa dodajemy do nazwisk
męskich zakończonych na spółgłoskę
lub samogłoski -e, -o
• -ina (-yna) do nazwisk męskich
zakończonych na -a i -g
• Nazwiska panien z przyrostkiem -anka
można tworzyć od nazwisk
zakończonych na -a, -g, -ga, -ge,
-go, zaś z przyrostkiem -ówna od
męskich zakończonych na spółgłoskę
(z wyjątkiem -g) i od nazwisk na -a,
-e, -o, -i (ale nie -ge, -go)
• d) pozostałe nazwiska żeńskie
zakończone na -a odmieniają się
tak jak rzeczowniki pospolite o
podobnym zakończeniu, np. Halama,
Pacuła
• Wszystkie pozostałe nazwiska kobiet
są nieodmienne, np. Abakanowicz,
Kloch.
Dwuczłonowe nazwiska kobiet
odmieniamy według następujących
zasad:
• każdy z członów nazwiska, który
zawiera zakończenie -ska, -cka, -owa,
-ina, odmienia się, np. Pawlikowska-
Jasnorzewska, Nowicka-Jeżowa
• Występują nazwiska z jednym
członem odmiennym – pierwszym lub
drugim, np. Gucwa-Leśny,
Jankowska-Cieślak
• Kossak-Szczucka, Szelburg-Zarębina
• nazwiska pozbawione w zakończeniu
-a pozostają nieodmienne, np.
Aszyk-Bangs, Bandzo-Antkowiak,
Gronkiewicz-Waltz.
Warto także pamiętać, że na
pierwszym miejscu w takich
nazwiskach stawia się nazwisko
rodowe (Skłodowska-Curie).
Nazwiska żeńskie obce
• Od nazwisk słowiańskich
zakończonych na -cki, -ski, -ckoj,
-skoj forma żeńska przybiera
końcówkę –cka, -ska i odmienia się
tak jak nazwiska polskie, np. Rucki -
Rucka
• Od nazwisk słowiańskich
zakończonych na –oj, -ij, -yj
nazwiska żeńskie przybierają
końcówkę -aja i odmieniane są jak
polskie przymiotniki zakończone na –
a, np. Biełyj - Biełaja
• Od innych nazwisk słowiańskich
forma żeńska przybiera końcówkę –
owa lub –a i odmienia się według
wzoru odmiany nazwisk polskich, np.
Gagarin - Gagarinowa
• Niesłowiańskie nazwiska żeńskie nie
zakończone na -a pozostają
nieodmienne, np. Zadie Smith,
Margaret Thatcher. Nieodmieniona
forma nazwiska sygnalizuje, że jego
właścicielką jest kobieta.
Bibliografia
Jan Grzenia, Słownik nazw własnych,
Warszawa 2002, s. 62-73