BŁĘDY
JĘZYKOWE
BŁĘDY STYLISTYCZNE
polegają zasadniczo na niedostosowaniu
użytego środka językowego do całości
wypowiedzi
ze względu na jej treść lub formę.
DO BŁĘDÓW STYLISTYCZNYCH
ZALICZA SIĘ:
•
WIELOZNACZNOŚĆ SFORMUŁOWAŃ;
•
SKRÓTY MYŚLOWE;
•
WIELOSŁOWNOŚĆ;
•
POWTÓRZENIA WYRAZÓW I KONSTRUKCJI;
•
NARUSZENIA KONWENCJI GRAMATYCZNEJ;
•
NIEJEDNOLITOŚĆ STYLISTYCZNA.
WIELOZNACZNOŚĆ
SFORMUŁOWAŃ
[...] ujrzała rozbitka. Bardzo uradowana, że ktoś
nowy przybył do ich rodu, zaprowadziła go do
króla i królowej.
(w intencji autora przybył = "przyszedł", ze
względu na połączenie przybył do ich rodu
nabiera znaczenia "powiększył liczbę członków
rodu");
SKRÓTY MYŚLOWE
Mając wysokie dochody niczego mu nie brakuje.
zamiast :
Ponieważ ma wysokie dochody, niczego mu nie
brakuje.
WIELOSŁOWNOŚĆ
TZW. STYL ROZWLEKŁY
W obu fragmentach zostały przedstawione
szczere uczucia,
wypływające z głębi serca.
POWTÓRZENIA WYRAZÓW
I KONSTRUKCJI
Siostra Polinejka – Antygona, która bardzo
kochała brata, wbrew woli króla pochowała
brata;
NARUSZENIA KONWENCJI
GRAMATYCZNEJ
Bardzo ważnym problemem w twórczości
Kochanowskiego
(i nie tylko u niego) [...] – zdanie nawiasowe
odnosi się znaczeniowo do wyrazu "twórczość",
a nie "Kochanowski"; poprawna forma: (i nie
tylko w jego [twórczości]);
NIEJEDNOLITOŚĆ STYLISTYCZNA
polega m.in. na wtrącaniu elementów języka
mówionego do wypowiedzi pisemnej (lub
odwrotnie), lub ogólniej – na wykorzystywaniu
wzorów stylu właściwego innym gatunkom
wypowiedzi niż aktualnie realizowany.
Ten król był beznadziejny i nie umiał rządzić.
Ten facet Mickiewicz to był wielki poeta.
BŁĘDY
FRAZEOLOGICZNE
NARUSZENIE STAŁOŚCI
ZWIĄZKU FRAZEOLOGICZNEGO
ogarnęła go ciemna rozpacz
zamiast:
ogarnęła go czarna rozpacz
ZMIANA POSTACI
GRAMATYCZNEJ
JEDNEGO ZE SKŁADNIKÓW
FRAZEOLOGIZMU
Bazgrze jak kurka pazurem
zamiast:
Bazgrze jak kura pazurem.
NIEPOTRZEBNE ROZBUDOWANIE
ZWIĄZKU FRAZEOLOGICZNEGO
Przemokłem do przysłowiowej suchej nitki
zamiast:
Przemokłem do suchej nitki;
KRZYŻOWANIE SKŁADNIKÓW
DWÓCH FRAZEOLOGIZMÓW
odniósł porażkę
zamiast:
poniósł porażkę
i
odniósł zwycięstwo
UŻYWANIE ZWIĄZKU
FRAZEOLOGICZNEGO
NIEZGODNIE Z JEGO
ZNACZENIEM
Nie będę się spieszył, bo wówczas tylko
czeka na mnie
musztarda po obiedzie
Błędy frazeologiczne polegające na mieszaniu,
krzyżowaniu wyrazów, związków, wyrażeń, przysłów czy
powiedzeń to kontaminacje.
wpaść jak śliwka w budyń
zamiast:
w kompot
Pleonazmy to błędy frazeologiczne polegające na
użyciu obok siebie wyrazów synonimicznych, np. masło
maślane, potencjalna możliwość, bardzo znakomity.
Używanie wyrażeń, które składają się z wyrazów
mających to samo lub bliskie znaczenie, przynosi skutki
w postaci konstrukcji :
W ostatnim okresie czasu ceny towarów bardzo wzrosły.
zamiast:
W ostatnim czasie ceny towarów bardzo wzrosły.