SAMOBÓJSTWA

SPIS TREŚCI

1 Czynniki psychologiczne
2.Rodzaje samobójstw
3 Przyczyny samobójstw dzieci i młodzieży
4 Czynniki psychologiczne
5 Czynniki społeczne
6 Cechy społeczno-demograficzne samobójców
7 Syndrom Wertera
8 Samobójstwa dzieci i młodzieży
9 Sytuacja w Polsce
 

Samobójstwo – akt celowego,
świadomego odebrania sobie

życia

.

Sytuacja, w której dochodzi do
samobójstwa jest trudna do
określenia, zazwyczaj składa
się na to szereg czynników
natury psychologicznej bądź
społecznej. Sytuacja ta ma
cechy pewnych
syndromatycznych zachowań
autodestrukcyjnych.

RODZAJE SAMOBÓJSTW:

1.

Samobójstwo egoistyczne – będące wynikiem zbyt
słabej integracji jednostki z grupą i społecznością.
Samobójstwo to uważane jest z reguły za negatywny
produkt współczesnych społeczeństw
konsumpcyjnych, w których wysokim wskaźnikom
rozwoju cywilizacyjnego towarzyszy często silne
poczucie środowiskowego wyobcowania, dramat
ludzi „samotnych w tłumie”.

2.

Samobójstwo altruistyczne – będące, przeciwnie,
skutkiem zbyt silnej integracji ze środowiskiem, zbyt
silnej identyfikacji z celami, interesami i
oczekiwaniami grupy, zbyt daleko posuniętej
socjalizacji.

3.

Samobójstwo anomiczne – będące przejawem

zakłócenia ładu społecznego, wskaźnikiem jego
rozregulowania, sytuacji w której zachowania
jednostki są w za małym stopniu kontrolowane
i stymulowane przez społeczeństwo. Inaczej
mówiąc, jest to sytuacja dezintegracji
społecznej, której efektem – a tym samym
wskaźnikiem – jest m.in. narastanie
samobójstw.

4. Samobójstwo fatalistyczne – związane z

sytuacją jednostkową. Jest to samobójstwo
człowieka znajdującego się w sytuacji
tragicznej, z której wyjścia są zablokowane
również perspektywicznie. Samobójstwo to nie
jest jednak kategorią czysto teoretyczną.

PRZYCZYNY

SAMOBÓJSTW DZIECI I

MŁODZIEŻY

-

nieprawidłowe funkcjonowanie rodziny

- złe oddziaływanie środowiska szkolnego

- nadmierny rygoryzm rodziców

- zatargi z nauczycielami

- słaba psychika

- obsesyjne myślenie o śmierci

- mała odporność na stres

- strach przed złymi ocenami

- nadużycie alkoholu, innych substancji chemicznych, lub zachowania antyspołeczne w rodzinie



niepowodzenia w miłości



-przypadki samobójstw lub prób samobójczych w rodzinie



-rozwód, separacja lub śmierć rodziców/opiekunów

JAK POSTĘPOWAĆ W SZKOLE Z UCZNIAMI
O SKŁONNOŚCIACH SAMOBÓJCZYCH



Pozytywne poczucie własnej wartości można rozwijać u dzieci
i młodzieży przy użyciu rozmaitych technik. Poniżej podano
niektóre
z zalecanych sposobów postępowania:
- należy podkreślać pozytywne doświadczenia życiowe pomagające
młodym ludziom ukształtować pozytywną tożsamość.
Pozytywne doświadczenia w przeszłości zwiększają szanse
młodych ludzi na większą wiarę i pewność siebie w przyszłości;
- nie należy wywierać na dzieci i młodych ludzi ciągłego nacisku,
że muszą mieć coraz większe osiągnięcia na coraz wyższym
poziomie;
- nie wystarczy, aby dorośli mówili dziecku, że je kochają;
dziecko musi czuć się kochane. Istnieje wielka różnica między
tym, że dziecko „jest kochane” a tym, że „czuje się kochane”;
-dzieci powinny być nie tylko akceptowane, ale także kochane —
takie, jakie są. Muszą mieć poczucie, że są kimś specjalnym
tylko dlatego, że istnieją.

CZYNNIKI

PSYCHOLOGICZNE

Próba popełnienia samobójstwa jest najczęściej poprzedzona

zespołem subdepresyjnym. Wiąże się to z zachowaniem pewnej

zdolności do działań ruchowych. Nie wszystkie rodzaje depresji

wiążą się jednak z chęcią popełnienia samobójstwa.

Samobójstwo popełnia się zazwyczaj pod wpływem impulsu w

pierwszej, ostrej fazie

depresji

albo po przejściu w fazę utajoną.

Samobójstwa popełniane w pierwszej fazie depresji pourazowej

charakteryzują się zwykle brakiem planowania i są często

nieskuteczne. Są to zwykle poważne próby samobójcze i nie

wiążą się z próbami zwrócenia na siebie uwagi. Samobójstwa te

są zazwyczaj popełnianie w przeciągu kilku tygodni po

doznanym

urazie psychicznym

, spowodowanym zwykle przez

jakieś traumatyczne przeżycie, np. wypadek, utratę zdrowia,

pracy, domu, bliskiej osoby.

CZYNNIKI SPOŁECZNE

W ujęciu Durkheima samobójstwa są wynikiem

dezintegracji życia społecznego i występują częściej w

zbiorowościach, w których istnieją słabsze

więzi społeczne. Jednym z czynników oprócz

dezintegracji jest też

anomia

. Odsetek samobójstw

spada w okresach, w których integracja wewnątrz

społeczeństwa jest silniejsza, takich jak

wojny

czy

powstania

.

CECHY SPOŁECZNO-

DEMOGRAFICZNE SAMOBÓJCÓW

Osobami, które częściej popełniają samobójstwa są

mężczyźni, jednakże w różnych społeczeństwach

proporcja liczby mężczyzn do liczby kobiet

popełniających samobójstwo jest różna. Jedynym

krajem na świecie w którym liczba samobójstw

popełnionych przez kobiety jest większa od liczby

samobójstw popełnionych przez mężczyzn, są Chiny,

dotyczy to jednak tylko rejonów wiejskich, ponieważ

w miastach chińskich liczba samobójstw wśród

kobiet i mężczyzn jest podobna.

SYNDROM WERTERA

- po każdym nagłośnionym samobójstwie, w ciągu dwóch następujących po
nim miesięcy, liczba samobójstw rośnie o 58 osób (w porównaniu do okresu
w którym nikt znany się nie zabija).
- narażeni na naśladowcze samobójstwo są osoby podobne do zmarłego
(pod kątem płci, wieku, statusu) innymi słowy – jeśli zabija się osoba
młoda, wzrasta liczba samobójstw młodocianych. Jeśli starsza, widać
wzrost liczby samobójców wśród osób w średnim wieku.
- samobójcy naśladujący, wybierają podobne metody, jakimi posłużył się
znany samobójca.
- część naśladowców ukryta jest w statystykach „wypadki” zwłaszcza, jeśli
samobójcza śmierć osoby znanej nastąpiła na skutek przedawkowania,
postrzału czy spowodowania wypadku. Osoby te nie decydują się
świadomie zabić, ale zwiększają ilość zachowań ryzykownych, co w efekcie
prowadzi do wzrostu statystyk wypadków.

SAMOBÓJSTWO DZIECI I MŁODZIEŻY

Szczególną grupą wśród osób podejmujących próby
samobójcze są ludzie młodzi, u których umiejętność

radzenia sobie z problemami oraz odporność na

niesprzyjające czynniki zewnętrzne dopiero się kształtują.

Ocena liczby samobójstw wśród dzieci i młodzieży jest

trudniejsza niż w przypadku ludzie dorosłych. Statystyki są

często zaniżane z powodu błędnej kwalifikacji zgonu jako

niezamierzonego lub też spowodowanego wypadkiem.

Liczba młodych pacjentów leczonych po próbie samobójczej

nie odzwierciedla liczby prób samobójczych gdyż część z

nich nie jest w ogóle odnotowywana. Wg badań około 50%

dzieci i młodzieży podejmujących nieudaną próbę

samobójczą szuka potem pomocy lekarskiej.

SYTUACJA W POLSCE

Wg danych opracowanych przez Główny Urząd Statystyczny

(na podstawie lekarskich kart zgonów) i

Komendę Główną Policji

roczna liczba prób samobójczych

zakończonych śmiercią w latach 2000-2005 w grupie

wiekowej 10-14 lat waha się między 30-36. W grupie

wiekowej 15-19 lat jest to 267–285. W latach 1991-2005

odnotowano 16 przypadków śmierci w wyniku samobójstwa

u dzieci w wieku 7-9 lat. Samobójstwo jest drugą przyczyną

zgonu w grupie wiekowej 7-19 lat. Liczba nieudanych prób

samobójczych wśród dzieci i młodzieży jest co najmniej 15-

krotnie wyższa niż liczba prób udanych przy czym 2-ktornie

częściej próby nieudane podejmują dziewczynki, 75% prób

udanych podejmowanych jest przez chłopców. Roczną liczbę

prób samobójczych wśród uczniów szkół podstawowych,

gimnazjów i szkół średnich szacuje się na 4-5 tysięcy co

stanowi około 5% w skali wszystkich grup wiekowych.

Prawie połowa młodych ludzi leczonych psychiatrycznie

wykazuje

zachowania samobójcze

.

PRZYGOTOWAŁ

Y:

CEBULA

KATARZYNA

CHASIAK

JOANNA

BLOK ANNA