Przyczyny samobójstwa

Samobójstwo

Od wieków ludzie zastanawiają się,

jakie są przyczyny samobójstw.

Dlaczego ktoś decyduje się na ten

ostateczny krok.

Samobójstwo jest zjawiskiem

indywidualnym, takim, które może

zdarzyć się we wszystkich warstwach

społecznych,

w których istnieją jednocześnie

argumenty "za" i "przeciw" życiu.

Zjawisko samobójstwa, jako sposób rozwiązywania konfliktów wewnętrznych człowieka,

spowodowane może być licznymi okolicznościami i czynnikami. Jest to między innymi

obecność szczególnego stanu emocjonalnego, będącego w rzeczywistości stanem

depresyjnym. Samobójstwo nie jest zazwyczaj aktem przypadku, lecz ciągiem wzajemnie

powiązanych myśli i czynów.

Na przestrzeni wieków poglądy na samobójstwo były dosyć zróżnicowane. W

społeczeństwach pierwotnych akt samobójczy dawał oskarżonemu człowiekowi możliwość

rozwiązania swoich problemów i zarazem rehabilitacji. Arystoteles samobójstwo potępiał,

Epikur twierdził, że "człowiek może podjąć decyzję ucieczki od życia, jeżeli przestało go ono

cieszyć i interesować". Prawo greckie traktowało samobójstwo jako przestępstwo zagrożone

sankcją prawną. W społeczeństwie rzymskim dopuszczano zachowania autodestrukcyjne w

negatywnych sytuacjach jednostkowych.

Św. Augustyn - rzecznik stanowiska Kościoła - potępiał samobójstw, ponieważ V

przykazanie mówi: Nie zabijaj!, a zabić siebie, to zabić człowieka a zatem samobójstwo jest

zabójstwem". Kościół katolicki zajmował stanowisko negatywne widząc w tym moralny

upadek. W Indiach tradycją stał się rytuał samo spalenia wdowy na wspólnym stosie ze

zwłokami męża znany pod nazwą SATI. W Japonii pojęcie honoru motywowało do podjęcia

aktu zwanego SEPPUKU tj. harakiri polegającego na rozcięciu sobie brzucha. Hinduizm i

buddyzm nie są negatywnie ustosunkowane wobec śmierci samobójczej

Zjawisko

samobójstwa

Co towarzyszy samobójstwom?

Każde samobójstwo jest działaniem w ogromnym stopniu

agresywnym. Agresja jako zachowanie jest wyuczona społecznie,

może być wynikiem przykrych doświadczeń osoby lub

przewidywanych korzyści. Współczesny przeciętny zjadacz chleba

żyje w warunkach sprzyjających stresom. Psychika osoby

zagrożonej samobójstwem podobna jest do zbiornika

przelewającego się z dwóch powodów, po pierwsze zbyt duży jest

dopływ agresji, a po drugie nie ma swobodnego odpływu.

Większość zamachów samobójczych to nieudane próby i duża

część motywów ma wyraźnie manipulacyjny charakter w stosunku

do otoczenia. Jednak, mimo, iż agresja samobójcy kieruje się

przeciw niemu samemu to jej celem są inni ludzie. Związek agresji

z samobójstwem przebiega w wielu płaszczyznach, decyduje tu

wiele czynników takich jak uwarunkowania społeczne, kulturowe,

cechy osobowościowe sprawców, sposób dokonania zamachu,

ilość prób samobójczych. Co ciekawe małżonkowie wykazują

zmniejszone skłonności samobójcze gdyż prawdopodobnie stan

ten sprzyja możliwościom wzajemnego wyładowania agresji przez

oboje partnerów.

Na sens zachowania samobójczego składają się następujące

elementy:

•ukaranie siebie za wyrządzone innym krzywdy czy przykrości

•przejaw buntu wobec świata, forma protestu przeciw

istniejącym wartościom

•chęć przysporzenia cierpień innym zemsta wobec otoczenia,

chęć wywołania poczucia winy

•chęć przekonania bliskich o swej wartości poprzez

pozbawienie ich tej wartości na zawsze

•próba wymuszenia gratyfikacji potrzeb w odczuciu jednostki

niemożliwych do pominięcia

•"wołanie o pomoc" w warunkach nie do zniesienia

Elementy samobójstwa

Obecnie uważa się, że zaburzenia psychiczne, których

składowymi są skłonności destrukcyjne można odnieść bezpośrednio
do wczesnego zakłóconego stosunku między matką a dzieckiem i
wynikającego z tego braku poczucia własnej wartości. Konsekwencje
są różne:

samouszkodzenia ( schorzenia psychosomatyczne )

samounicestwienie ( nałogi )

samozniszczenia (samobójstwo).

Wskazuje to na złożony i ścisły związek początkowej fazy życia z

jego dalszym przebiegiem oraz rodzajem i momentem jego
zakończenia. Większość pacjentów przez cały okres dzieciństwa
doznawała urazów psychicznych i w większości przypadków
ukształtował się w nich archetyp nieufności zamiast archetypu
ufności, zamiast samodzielności niepewność i wątpliwości, zamiast
inicjatywy znaczne zahamowanie często związane z poczuciem winy.

M. Jarosz dzieli samobójstwa na dokonane i instrumentalne. W

samobójstwach dokonanych dominująca jest intencja śmierci,
następuje zerwanie kontaktów z otoczeniem, wybrany jest sposób
pewny. W samobójstwie demonstracyjnym motywem jest uzyskanie
ze strony otoczenia gratyfikacji w formie okazania z jego strony
zainteresowania osobą potencjalnego samobójcy, jego problemami, a
także uzyskanie różnego rodzaju korzyści, wybrany tu jest sposób
możliwie mało zagrażający.

Konsekwencje

H. Wardaszko-Łyskowska wyróżnia 16 czynników wskazujących na ryzyko samobójstwa, najważniejsze to:

•utrzymujące się pragnienie śmierci

•obecność psychozy z silnym lękiem i omamami nakazującymi popełnić samobójstwo

•nasilenie depresji z poczuciem winy, lękiem, pobudzeniem,

•urojeniami hipochondrycznymi, z bezsennością

•próby samobójcze w przeszłości

•przygotowanie listu pożegnalnego lub sugestie dotyczące ostatniej woli

•istnienie przewlekłej choroby ·

•utrata osób bliskich ·

•uzależnienie od alkoholu

•uzależnienie od leków

•samotność

•długotrwałe złe przystosowanie społeczne

•trudności materialne

Biorąc pod uwagę zależność sposobu zamachu od przyczyny zamachu opisano następujące preferencje:

w kategorii choroby psychiczne, choroby przewlekłe, trwałe kalectwo preferowany jest zamach
samobójczy przez rzucenie się z wysokości i podcięcie żył,

w kategorii nieporozumienia rodzinne, zawód miłosny, konflikty w szkole, niepowodzenia w nauce
preferowane są sposoby określone jako miękkie tj. przyjęcie trucizny, zatrucie gazem, środkami
nasennymi

Sposoby miękkie nie wywołują wprawdzie skutków natychmiastowych, prowadzą jednak do zaniku motoryki
organizmu i stąd rzadko są asekurowane innymi sposobami. Wysoka skuteczność, a także obrażenia ciała
uniemożliwiające dalsze działania w przypadku rzutu z wysokości czy rzutu pod koła pojazdu w zasadzie
wykluczają łączenie tych sposobów z innymi. W samobójstwie kombinowanym jako pierwsze występuje
najczęściej mechaniczne uszkodzenie ciała a następnie utopienie czy powieszenie.

Czynniki wskazujące na ryzyko

samobójstwa- H. Wardaszko- Łyskowaska

Samobójstwo jako zjawisko ze

względu na złożone podłoże powinno

być rozpatrywane wielopłaszczyznowo

i wielopoziomowo. Pierwszą i

niezbędną sprawą powinno stać się

stałe pogłębianie u ludzi wiedzy o

procesach, które determinują

zachowania autodestrukcyjne. Ważne

jest także tworzenie grup wsparcia dla

osób, które nie radzą sobie z

problemami, których mamy coraz

więcej. Coraz mniej akceptacji

społecznej Problemy są czynnikiem

silnie stresogennym, co przyczynia się

do popadania w stany depresyjne,

którą jednym z czynników

powodujących zachowania

samobójcze.

Co robisz aby zapobiec

samobójstwom wśród ludzi?

„

Invitum gui

servat, idem

facit

occidenti”

Kto ocala

kogoś wbrew

jego woli, to
tak jakby go

zabił”

Autor : HORACY

Dziękuje za uwagę – Milena Siwińska 