Teorie stosunków
między organizacją
a otoczeniem
Referat z przedmiotu
Nauka o organizacji
ORGANIZA
CJA
OTOCZENIE
Rozważamy cztery teorie stosunków
między
otoczeniem a organizacją:
- teorię sytuacyjną uwarunkowań
- teorię zależności od zasobów
- ekologię populacji
- teorię instytucjonalną
Teoria sytuacyjna
uwarunkowań:
wyjaśnienie, kiedy
należy posługiwać się formami
mechanicznymi , a kiedy organicznymi.
organizacje mechaniczne -
(organizacja = maszyna, ściśle określone czynności)
organizacje organiczne -
(elastycznie dostosowują się do zmieniających się
okoliczności)
Organizacje mechaniczne
Organizacje mechaniczne w
otoczeniu stabilnym specjalizują się
w wykonywaniu rutynowych
czynności w warunkach ścisłej
hierarchii i autorytetów i wyraźnie
wyznaczonych obowiązków
przykładem są biblioteki
uniwersyteckie, urzędy pocztowe,
firmy telekomunikacyjne.
Organizacje organiczne
Organizacje organiczne w otoczeniu
podlegającym szybkim zmianom
,organizacje potrzebują elastyczności
pracowników zachęca się do
wykorzystywania swych umiejętności
stosowanie do potrzeb w zgodzie ze
zmieniającym się porządkiem pracy i w
sposób jaki uznają za korzystny
przykładem są : szpitale, izby przyjęć,
laboratoria badawcze, wypady rodzinne .
TEORIA ZALEZNOŚCI OD
ZASOBÓW
Organizacjami rządzi otoczenie,
a wrażliwość organizacji na wpływ jej otoczenia
zależy
od zapotrzebowania na zasoby.
ANALIZA UZALEŻNIENIA
OD ZASOBÓW
- Zdefiniować zasoby konieczne dla
organizacji
- Określić źródła (miejsca pochodzenia)
tych zasobów w sieci.
- Wskazać zasoby strategiczne i
szczupłe (doniosłość i niedobór).
- Stworzyć przeciwwagę dla
przezwyciężenia władzy (wpływu
otoczenia).
PIERWSZY KROK ZALEZNOŚCI OD ZASOBÓW
„doniosłość” i „niedobór”
zasoby doniosłe (strategiczne)
–
te bez
których organizacja nie może funkcjonować.
zasoby niedoboru –
to stopień
dostępności danego zasobu w
danym
otoczeniu.
KROK DRUGI – ZNALEZIENIE
DRÓG UNIKANIA ZALEŻNOŚCI
- w zakresie współpracy z dostawcami
- w zależności od instytucji kontrolnych
-w zależności od klientów
-w zależności od siły roboczej
-w zależności od zasobu wiedzy
-w skrajnych przypadkach zmiana
otoczenia
Ekologia populacji
Teoria ekologii populacji zakłada zależność organizacji od jej otoczenia po względem
dostępu do potrzebnych jej do działania zasobów.
Otoczenie organizacji jest zdolne do wybierania spośród grupy konkurencyjnej tych
organizacji, które najlepiej zaspokajają swoje potrzeby.
Ekologowie populacji głównie zajmują się badaniem całych powiązanych ze sobą
grup organizacji składających się na jakąś populację. Ich głównym przedmiotem
zainteresowania jest wyjaśnienie w jaki sposób procesy ewolucyjne występują we
wszystkich typach organizacji.
Dynamikę populacji wyjaśniają 3 procesy ewolucyjne:
różnicowanie -
(pojawia się w wyniku przedsiębiorczych innowacji
narodziny organizacji, lub adaptacji organizacji już istniejących)
selekcja -
(otoczenie wybiera organizacje na podstawie ich
przystosowania)
przejmowanie zasobów z otoczenia -
(oznacza przetrwanie)
• Instytucja to organizacja, która pozostaje w
szczególnym związku z ludźmi, którym służy:
•
może korzystać z władztwa
•
dysponuje legitymacją do działania, jaką daje
przyczynianie
się
do
realizacji
interesu
publicznego
•
dysponuje głęboką kulturową tożsamością
związaną
z
językiem,
religią,
zwyczajami,
geografią
•
jest
nasycona
takimi
wartościami
jak
obywatelstwo, patriotyzm i określona tożsamość
Instytucja
Teoria instytucjonalna:
Bada jak instytucje (otoczenie społeczne ,
ekonomiczne , polityczne) wpływa na zachowanie
firm .
Organizacje dostosowują się nie tylko do
oczekiwań składających się na nie grup ale i wartości
społeczeństwa.
Naciski instytucjonalne
:
oparte na przymusie
normatywne
mimetyczne
Zracjonalizowane mity:
Część kontekstu instytucjonalnego, w
którym organizacje działają i do którego
dostosowują się aby utrzymać swą
prawomocność w społeczeństwie.
Legitymizacja społeczna
:
akceptacja społeczeństwa w którym działa
organizacja.
Teoria zależności od
zasobów
Ekologia populacji
Teoria instytucjonalna
to trzy odrębne punkty
widzenia
W ogólnej analizie otoczenia
należy uwzględnić każdą z
teorii, mimo iż któraś z nich
może się wydawać mało
istotna.
KONIEC
Literatura:
Mary Jo Hatch, Teoria organizacji
Wydawnictwo Naukowe PWN
Warszawa 2002
część II ;rozdz. 3.2.