Instrumenty
pochodne
Pod pojęciem
instrumentu
pochodnego rozumie
się kontrakt pomiędzy
dwoma podmiotami,
którego wartość
zmienia się wraz ze
zmianą ceny
instrumentu bazowego
(np. waluty), na jaki
opiewa dana umowa.
Definicja:
Wśród najbardziej znanych pochodnych
instrumentów rynku walutowego
znalazły się:
opcje
kontrakty terminowe
›
futures
›
forward
swapy
a.
Ze względu na podział ryzyka:
›
Instrumenty o symetrycznym podziale ryzyka
›
Instrumenty o niesymetrycznym podziale ryzyka
b.
Ze względu na miejsce obrotu:
›
Instrumenty obrotu giełdowego
›
Instrumenty obrotu pozagiełdowego
c.
Ze względu na zobowiązanie związane z
rozliczeniem transakcji:
›
Instrumenty dostawne
›
Instrumenty niedostawne
Podział instrumentów
pochodnych:
funkcja zabezpieczająca
funkcja spekulacyjna
Funkcje:
Pierwsze instrumenty pochodne znane już były i
stosowane w starożytności. Źródła historyczne
wskazują, iż już w starożytnej Grecji filozof Tales
z Miletu negocjował prawo do używania maszyn
do tłoczenia oliwy z oliwek w następnym roku,
aby osiągnąć korzyści w sytuacji gdy następny
rok okazałby się urodzajny w oliwki
Ciekawostka!
Opcja jest prawem do zakupu lub sprzedaży
określonej ilości wyspecyfikowanego przedmiotu
(tzw. instrumentu bazowego) po z góry ustalonej
cenie i w ciągu umówionego okresu lub w
wyznaczonym terminie.
OPCJE- definicja:
Występują dwa podstawowe rodzaje
opcji:
›
opcja kupna (nazywana również opcją call)
›
opcja sprzedaży (nazywana również opcją
put)
Jeśli chodzi o termin, w którym można
wykonać opcję, to wyróżnia się dwa
typy opcji
›
opcja amerykańska (typu
amerykańskiego);
›
opcja europejska (typu europejskiego)
zabezpieczyć posiadane akcje przed spadkiem ich
wartości,
zwiększyć przychód jaki w danej chwili osiągasz na
inwestycjach w akcje,
przygotować strategię która pozwoli ci kupić akcje po
niższej cenie,
przygotować strategię, która pozwoli ci osiągnąć zysku w
efekcie znacznej zmiany ceny instrumentu bazowego
niezależnie od kierunku tej zmiany,
osiągać zyski na wzroście lub spadku ceny akcji będących
instrumentem bazowym bez konieczności ponoszenia
kosztów jakie towarzyszą bezpośrednim inwestycjom w
akcje.
Poprzez opcje możesz:
Kontrakt terminowy
forward to umowa
zobowiązująca jedną ze
stron do dostawy, drugą
natomiast do przyjęcia
określonego dobra w
ustalonym z góry
terminie. Ważne jest też,
aby w umowie zawarta
była informacja o ilości
oraz jakości i cenie
usługi.
Kontrakty forward:
Kontrakty forward mogą być
zawierane na różne produkty
jednak najczęściej przedmiotem
kontraktów forward są:
›
dobra przemysłowe lub rolne,
›
waluty,
›
obligacje lub stopa
procentowa.
Przedmiot kontraktów
forward:
Rzeczywista dostawa towaru,
Brak instytucji pośredniczących, które wymuszają
wpłatę wysokich depozytów zabezpieczających,
Ochrona przed ryzykiem. Dokładne zaplanowanie
kursu wymiany, uniezależnia od zmieniającego się
kursu walutowego,
Możliwe jest samodzielne ustalenie między
stronami rodzaju zabezpieczenia transakcji,
Dokonywanie rozliczeń dopiero po dostawie.
Zalety zawierania transakcji
forward:
Brak instytucji nadzorujących przebieg
zawierania transakcji oraz obrotu nimi, a także
zapewnienia wywiązywania się drugiej strony z
umowy;
Ryzyko niepewności w finalizowaniu
kontraktów, które oparte jest tylko na zaufaniu
pomiędzy stronami;
Ryzyko makroekonomiczne związane np. Z
kształtowaniem się kursów walut i stóp
procentowych, na które mają wpływ NBP oraz
polityka makroekonomiczna innych krajów;
Brak pewności w osiągnięciu zysku z transakcji
Czynniki ryzyka:
Transakcje
futures odbywają
się w ramach
odpowiednio
zorganizowanych
giełd, a zasady tych
transakcji są ściśle
precyzowane przez
giełdy.
Kontrakty futures:
występuje z reguły na
giełdzie,
jest kontraktem
standaryzowanym (ściśle
określona ilość
instrumentu pierwotnego,
termin dostawy -
charakterystyki te określa
giełda, cena negocjowana
na rynku),
raczej nie występuje
dostawa przedmiotu
kontraktu,
depozyt wnoszony przez
obie strony kontraktu.
Cechy:
Podstawowa forma
kontraktu futures
jest taka sama jak
kontraktu forward.
Różnica polega na
tym, że futures jest
rozliczany na koniec
każdego dnia.
Można powiedzieć,
że kontrakt futures
jest to ciąg
konraktów forward.
Forward vs Futures:
Pojęcie „swap” pochodzi z języka
angielskiego i oznacza wymianę,
przehandlowanie
Kontrakt swap stanowi rodzaj
umowy zawieranej pomiędzy dwoma
lub więcej stronami, które
zobowiązują się, że w
określonym punkcie
przyszłości wymienią się
pewnymi płatnościami
wedle reguł zdefiniowanych
w kontrakcie swapowym.
SWAP- definicja:
Swapy stanowią rodzaj
instrumentów pochodnych,
czyli praw majątkowych,
których cena rynkowa
zależna jest od ceny lub
wartości określonych
papierów wartościowych,
walut, stóp procentowych
bądź jeszcze innych
okoliczności (podstawa do
wyliczenia wartości
instrumentu pochodnego
zwana jest instrumentem
bazowym).
SWAP walutowy
Swap stopy procentowej (swap
procentowy)
Swap bazowy
Swap walutowo-procentowy
Rodzaje transakcji swap:
Rynek kontraktów swap jest
jednym z najdynamiczniej
rozwijających się segmentów
rynku finansowego w Polsce.
Wynika to przede wszystkim z
bardzo dużej różnorodności
zastosowań tych instrumentów
oraz ich dużej elastyczności.
Czas trwania transakcji jest
również dłuższy niż w przypadku
innych instrumentów
pochodnych.
Ciekawostka!