PODSTAWY
ZARZĄDZANIA
Kierunek ZARZĄDZANIE - Wykład
Studia I stopnia
2
Zarys rozwoju teorii
organizacji i zarządzania,
nauki o zarządzaniu
(XVIII – XXI wiek)
Systematyzacja teorii zarządzania:
• Początki powstawania teorii zarządzania.
• Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie,
zarządzanie administracyjne, zarządzanie
biurokratyczne.
• Nurt behawioralny – szkoła psychologii
przemysłowej, szkoła stosunków
międzyludzkich, szkoła motywacji ludzkich,
szkoła zachowań organizacyjnych.
• Nurt ilościowy – szkoła procesu zarządzania,
teoria decyzji, teoria gier, badania operacyjne.
• Nurt systemowy i sytuacyjny – podejście
systemowe, podejście sytuacyjne.
• Współczesne koncepcje zarządzania.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Adam Smith (1723-1790),
ekonomista
• dzieło: „Badania nad naturą
i przyczynami bogactwa
narodów”,
• źródłem wszelkiego bogactwa
jest praca ludzka,
• prawo podziału pracy,
• naturalne skłonności ludzkie:
interes osobisty stanowi
zasadniczą pobudkę działalności
gospodarczej człowieka
i współdziałania.
Początki powstawania teorii zarządzania
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Robert Owen (1771-1858)
,
pionier ruchu spółdzielczego,
socjalista
• skrócenia dnia pracy z 13 do
10 godz. dziennie i zakaz
zatrudniania dzieci poniżej 10
lat,
• poprawa warunków socjalnych,
• współzawodnictwo w pracy
i codzienne, jawne ocenianie
wyników pracy.
Początki powstawania teorii zarządzania
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Charles Babbage (1792-
1871)
, matematyk
• wykazanie korzyści
przemyślanego podziału pracy,
• taśma montażowa jako sposób
zwiększenia wydajności pracy
i obniżenia kosztów produkcji,
• zastosowanie metod nauk
ścisłych zwiększy wydajność i
obniży koszty.
Początki powstawania teorii zarządzania
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt klasyczny (k. XIX - I dekada XX w.)
wizja człowieka: homo economicus – człowiek
ekonomiczny
metafora organizacji: maszyna
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Frederick Winslow Taylor
(1856-1915),
Father of
Scientific Management
Książki:
Zarządzanie zakładem
wytwórczym,
wyd. I w 1903 roku
Zasady naukowego zarządzania,
wyd. I w 1911 roku
Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Taylor F. W.
– zasady innowacyjnego
systemu organizacji pracy:
1. Naukowe opracowanie każdego elementu
pracy na danym stanowisku pracy w miejsce
praktykowanych metod oraz permanentne
kontrolowanie robotników
2. Naukowy dobór robotników i stopniowe
rozwijanie ich umiejętności
3. Wpajanie wiedzy naukowo dobranym
robotnikom
i zachęcanie do jej stosowania
4. Równy podział pracy i odpowiedzialności
między kierowników i robotników
Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie
Henri Le Châtelier
(1850-
1936), fizykochemik, profesor
Szkoły Górniczej i
Uniwersytetu Paryżu
• analiza ilościowa w
badaniach procesów
organizacji pracy,
• cykl działania
zorganizowanego.
Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Etapy cyklu działania zorganizowanego:
1. Postawienie sobie jedynego, ścisłego,
ograniczonego
i użytecznego celu.
2. Rozpoznanie wszystkich środków i warunków
działania zmierzającego do osiągnięcia
zamierzonego celu oraz wybór toku działania.
3. Przygotowanie wszystkich środków i warunków
działania uznanych za niezbędne do
zastosowania.
4. Wykonanie zamierzonego działania stosownie do
powziętego celu.
5. Kontrola osiągniętych wyników i wyciągnięcie
wniosków.
Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Henry Laurence Gantt
(1861-
1919), inżynier mechanik
• system premiowy za
wykonane zadania
(bonusy),
• karta dziennej wydajności,
• technika programowania
produkcji – harmonogram
(czas
i kolejność czynności).
Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie
Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Lilian Möller-Gilbreth
(1878-
1972)
Cel rozwoju nauki zarządzania:
"ułatwienie robotnikom
zrealizowania ich potencjału
jako istot ludzkich"
.
Frank B. Gilbreth
(1868-1924)
Główne założenie badawcze:
„Zbędne ruchy to zbędne
zmęczenie”
.
Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
„Zbędne ruchy to
zbędne zmęczenie”
„(…) mężczyzna
ważący około 80 kg
za każdym razem,
gdy sięga po cegłę,
musi obniżyć się w
dół, a następnie
podnieść w górę te
swoje 80 kg wraz z
ważącą jedynie 2 kg
cegłą.(…) „
F. B. Gilbreth i L. Möller-
Gilbreth
• metoda badania ruchów
roboczych i czasu pracy –
ustalanie najlepszych
sposobów wykonania pracy
• pierwsza klasyfikacja
ruchów elementarnych – 17
grup podstawowych
czynności (mikroruchów) dla
ustalania racjonalnych norm
pracy
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie
Harrington Emerson
(1852-
1931)
, inżynier i doradca
organizacyjny
Książka:
Dwanaście zasad wydajności,
wyd. I w 1913 roku.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
1. Jasno określony cel – wspólny dla wszystkich
członków zespołu.
2. Zdrowy sąd – przyjmować to co jest pożyteczne
i konieczne, eliminując wszystkie przeszkody
prowadzące do celu; to wiara we własne siły,
wsparta przez rozum
i doświadczenie.
3. Fachowa rada (kompetentne doradztwo) –
korzystanie z ekspertów.
4. Dyscyplina – przestrzeganie porządku, sumienna
praca i z zapałem.
Dwanaście zasad wydajności
(1)
:
Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Dwanaście zasad wydajności
(2)
:
Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie
5. Sprawiedliwe i uczciwe postępowanie –
sympatia do ludzi, rozumienie cudzego położenia i
poczucie słuszności.
6. Niezawodne, natychmiastowe, dokładne i
nieustanne sprawozdania z wykonanej pracy –
stała ocena stanu organizacji pracy,
sygnalizowanie zagrożeń.
7. Porządek przebiegu działań – dokładny sposób
wykonania pracy dla każdego pracownika.
8. Wzorce, normy i harmonogramy przebiegu
działań – wymagania ustalone na podstawie
badania czasu i ruchów robotnika przy
wykonywaniu każdej operacji.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Dwanaście zasad wydajności
(3)
:
Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie
9. Wzorcowe sposoby działania – opis najlepszego
programu czynności, sposobu najlepszego
wykonania zadania.
10. Przystosowanie się do zmieniających się
warunków działania – przystosowanie do
otaczających warunków przy uwzględnieniu czasu,
wysiłku i kosztu.
11. Pisemna instrukcja wykonywania pracy –
opisanie pracy za pomocą regulaminów i
zarządzeń, co gwarantuje osiągnięcie celu według
sprawdzonego sposobu.
12. Nagradzanie za wydajność pracy – racjonalny i
słuszny uznaje się system premiowania za pracę
wydajną.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie
Karol Adamiecki
(1866 -
1933),
profesor Politechniki Warszawskiej,
propagator zasad naukowej
organizacji pracy
Osiągnięcia:
Prawa i narzędzia zwiększające
sprawność i wydajność pracy
zespołowej.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie
• prawo harmonii, czyli potrzeby optymalnego
uzgodnienia czasów działania podmiotów
współdziałających,
• prawo koncentracji, wspólne skierowaniu sił do
realizacji jednego celu,
• prawo optymalnej produkcji – dla każdego
zakładu, maszyny czy robotnika istnieje zawsze
określona granica wydajności, przy której koszt na
jednostkę jest najmniejszy,
• harmonogram procesów technologicznych –
wykres przebiegu czynności w czasie oraz
wzajemnego powiązania pracy maszyn i ludzi,
pozwalający na zmniejszenie strat czasu pracy.
Prawa i narzędzia opracowane przez K.
Adamieckiego
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie
Henry Ford
(1863-1947),
konstruktor samochodów
Osiągnięcia:
• zautomatyzowana taśma
montażowa
• standardy obsługi klienta
• autokratyczny sposób kierowania
ludźmi
• likwidacja pośrednich szczebli
władzy
• system wynagradzania – połączenie
stałej płacy z premią
Projektowe uwarunkowania struktury organizacyjnej
dr hab. Jerzy Supernat
Model T
Rok 1915
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
22
Projektowe uwarunkowania struktury organizacyjnej
dr hab. Jerzy Supernat
Model T
23
Projektowe uwarunkowania struktury organizacyjnej
dr hab. Jerzy Supernat
Henry Ford
obok Modelu T w 1921
r.
24
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt klasyczny – naukowe zarządzanie
Henry Ford:
„[…] jeśli jest coś, czego nie potrafimy
zrobić wydajniej, taniej i lepiej niż nasi
konkurenci, nie ma sensu, żebyśmy to
robili. Powinniśmy zatrudnić do
wykonania tej pracy kogoś, kto zrobi to
lepiej niż my”.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt klasyczny – zarządzanie administracyjne
Henri Fayol
(1841-1925),
inżynier górnictwa
Jak racjonalnie zarządzać
całą organizacją, aby
osiągnąć wzrost
wydajności pracy?
Książka:
Administracja przemysłowa i
ogólna,
wyd. I w 1916 r.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt klasyczny – zarządzanie administracyjne
Henri Fayol
Grupy czynności
w przedsiębiorstwie:
1) techniczne,
2) handlowe,
3) finansowe,
4) ubezpieczeniowe,
5) rachunkowościowe,
6) administracyjne.
Czynności
administracyjne
(obowiązki kierowników):
a. przewidywanie,
b. organizowanie,
c. rozkazodawstwo,
d. koordynacja,
e. kontrola.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt klasyczny – zarządzanie administracyjne
Zasady sprawnego administrowania (
Henri
Fayol
): (
1
)
1. Podział pracy.
2. Autorytet i odpowiedzialność.
3. Dyscyplina.
4. Jedność rozkazodawstwa.
5. Jednolitość kierownictwa.
6. Podporządkowanie interesu osobistego
interesowi ogółu.
7. Wynagrodzenie sprawiedliwe.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt klasyczny – zarządzanie administracyjne
Zasady sprawnego administrowania (
Henri
Fayol
): (
2
)
8. Centralizacja.
9. Hierarchia.
10. Ład.
11. Odpowiednie traktowanie personelu.
12. Stabilizacja personelu.
13. Inicjatywa.
14. Ésprit de corps (harmonia, wspólnota
uczuć).
"W jedności siła”.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt klasyczny – zarządzanie biurokratyczne
Max Weber
(1864-1920),
socjolog, historyk, ekonomista
Osiągnięcia: koncepcja
organizacji biurokratycznej
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt klasyczny – zarządzanie biurokratyczne
Max Weber
Cechy organizacji biurokratycznej i
zarządzania biurokratycznego:
• Jasny podział pracy.
• Jasna hierarchia władzy.
• Formalne reguły i procedury.
• Anonimowość – reguły i procedury stosowane bez
preferencji.
• Kariery zależne od zasług.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt behawioralny (lata 20.- 60. XX wieku)
wizja człowieka: homo socialis – człowiek społeczny
metafora organizacji: organizm, zbiór zasobów
i kompetencji
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt behawioralny – założenia ogólne
1. Świat dorosłego człowieka jest zorientowany na
działalność zawodową.
2. Praca jest aktywnością grupową.
3. Grupy społeczne powstające w środowisku pracy w
znacznym stopniu kontrolują zachowania członków
grupy.
4. Jednostka jest motywowana nie tylko czynnikami
ekonomicznymi, lecz także psychospołecznymi.
5. Każda grupa ma wewnętrzną strukturę i własny
system wartości.
6. Podstawową funkcją grupy jest chronienie jej przed
ingerencją z zewnątrz i niedyskrecją jej członków.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt behawioralny – szkoła psychologii
przemysłowej
Hugo Münsterberg
(1863-
1916),
filozof i psycholog niemiecki,
prof. Harvard University w
Cambrigde
Osiągnięcia:
zastosowanie psychologii w
biznesie,
w przedsiębiorstwach
przemysłowych.
Nurt behawioralny – szkoła psychologii
przemysłowej
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Trzy sposoby zwiększania wydajności pracy
(
Hugo Münsterberg
):
1) odpowiedni dobór człowieka na dane
stanowisko pracy,
2) stworzenie na stanowisku pracy sprzyjających
warunków psychologicznych,
3) motywowanie pracowników przez
oddziaływanie na ich psychikę.
Nurt behawioralny – szkoła stosunków
międzyludzkich (human relations)
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Założenia:
• Chęć zaspokojenia potrzeb społecznych, a
szczególnie potrzeby przynależności i uznania.
• Podział pracy zmniejsza możliwości
zaspokojenia potrzeb społecznych, a to
sprawia, że pracownicy poszukują satysfakcji w
ramach stosunków nieformalnych.
• Efektywność i niezawodność działań
pracowników zależy od ich pozytywnego
stosunku do organizacji jako całości.
• Wysoki poziom zadowolenia pracowników
można osiągnąć dzięki stosowaniu technik
zarządzania, które prowadzą do decentralizacji
procesu decyzyjnego
i włączenia w jego przebieg wszystkich
pracowników.
Nurt behawioralny – szkoła stosunków
międzyludzkich (human relations)
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Mary Parker Follett
(1868-
1933), psycholog
M.in. zaproponowała sposoby
rozwiązania konfliktu:
1)
dobrowolne ustąpienie jednej
strony,
2)
walkę i zwycięstwo jednej strony
nad drugą,
3)
kompromis,
4)
integracja.
Nurt behawioralny – szkoła stosunków
międzyludzkich (human relations)
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Elton Mayo
(1880-1949),
socjolog, prof. Harvard University w
Cambridge
Nurt behawioralny – szkoła stosunków
międzyludzkich (human relations)
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Osiągnięcia
Eltona Mayo
:
• Odkrycie istnienia i znaczącej roli małych
grup pracowników oraz ich wpływu na
zachowania innych uczestników
organizacji.
• Wykazanie istnienia tendencji do
osiągania pożądanych wyników przez
pracowników objętych szczególną uwagą.
Nurt behawioralny – szkoła stosunków
międzyludzkich (human relations)
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Zasady przeprowadzania wywiadu w organizacji według
Eltona Mayo
:
Poświęć całą uwagę osobie, z którą prowadzisz wywiad, i daj jej
to wyraźnie odczuć.
Nie mów, lecz słuchaj.
Nigdy nie dyskutuj i nie dawaj rad.
Zwróć uwagę na to:
• co dana osoba chce powiedzieć,
• czego nie chce powiedzieć,
• czego nie może powiedzieć.
W czasie słuchania spróbuj naszkicować w wyobraźni wstępną
charakterystykę rozmówcy, korygując ją w toku rozmowy.
Sprawdzając tę charakterystykę, podsumuj od czasu do czasu to
co zostało powiedziane, umożliwiając w ten sposób sprecyzowanie
poglądów. Rób to zawsze z największą rozwagą, to znaczy
wyjaśniaj, ale niczego nie dawaj, ani nie przekręcaj.
Nurt behawioralny – szkoła motywacji
ludzkich, potrzeb ludzkich (human resources)
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Abraham Harold Maslow
(1908-1970),
profesor psychologii,
autor tzw. Piramidy Potrzeb
Ludzkich
Nurt behawioralny – szkoła motywacji
ludzkich, potrzeb ludzkich (human resources)
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Piramida potrzeb wg
A. H. Maslowa
:
1. Potrzeby fizjologiczne - pożywienia, wody, snu,
warunki bezpieczeństwa i higieny pracy itd.
2. Potrzeby bezpieczeństwa - ochrony przed
bólem, zabezpieczenia swej przyszłości, pewności
zatrudnienia, porządku i prawa, uwolnienie od
strachu
i lęku, zapewnienie sobie świadczeń emerytalnych
itd.
3. Potrzeby społeczne - miłości, rodziny, poczucia
przynależności do grupy, kontaktu z innymi ludźmi
itd.
4. Potrzeby szacunku i uznania - osiągnięć,
potwierdzania własnej wartości, władzy, prestiżu,
niezależnego myślenia i działania itp.
5. Potrzeby samorealizacji - rozwoju, poczucia
spełnienia, realizacji własnego potencjału itd.
Piramida Maslowa w Egipcie. Napisy są wyświetlane za
pomocą hologramów 24 godziny na dobę, zmieniając język
tekstu co godzinę
Nurt behawioralny – szkoła zachowań
organizacyjnych (potencjału pracowników)
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Douglas McGregor
(1906-
1964), socjopsycholog, profesor
zarządzania
Osiągnięcia:
Dwa poglądy kierowników na
zachowania podwładnych: teoria X i
Y.
Teoria X - negatywny pogląd na
robotników.
Teoria Y - pozytywny pogląd na
robotników.
!
ok.15% pracowników ma
podejście do pracy zgodnie z teorią X
Nurt behawioralny – podsumowanie
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Przedstawiciele nurtu behawioralnego
(psychospołecznego, socjopsychologicznego)
dowiedli, że na sprawność działania
człowieka
w organizacji (obok dobrej organizacji
pracy) wpływ mają właściwe stosunki
między ludźmi, odpowiedni ich dobór na
stanowiska, właściwy styl kierowania i
rozwinięty system motywacji.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Teorie ilościowe są oparte na modelu
matematycznym, który jest uproszczonym
opisem systemu lub procesu wytwórczego.
Modele matematyczne są wykorzystywane w
procesie podejmowania decyzji.
Zalety stosowania teorii ilościowych – podejście
kompleksowe
i wykorzystanie wielu metod (symulacje komputerowe,
analiza decyzji, programowanie, teorie gier, modele
sieciowe itp.)
w poszukiwaniu rozwiązań.
Wady stosowania teorii ilościowych – ograniczoność
stosowania, bowiem wiele relacji w procesie
zarządzania nie może być opisane w języku
matematyki, np. zachowania i postawy uczestników
organizacji.
Nurt ilościowy
(początki w czasach II wojny światowej)
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt systemowy i sytuacyjny
(lata 50.- 60. XX wieku)
wizja człowieka: człowiek zewnątrzsterowny
i samorealizujący się
metafora organizacji: system społeczno-techniczny
Definicje systemu:
• układ elementów stanowiący logiczną całość,
• ludzie, zasoby naturalne i artefakty,
• kompleks elementów znajdujących się we
wzajemnej interakcji,
• zbiór relacji znajdujących się na zbiorze
elementów,
• określona kombinacja czynników współzależnych
i współpracujących dla osiągnięcia wspólnego
celu.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt systemowy
(lata 50.- 60. XX wieku)
Podstawy ogólnej teorii systemów stworzyli:
biolog, filozof
Ludwig von Bertalanffy
(1901-1972)
i cybernetyk
Norbert Wiener
(1894-1964).
Duży wkład do teorii systemów społecznych:
Herbert
A. Simon
(1916-2002).
W podejściu systemowym przedstawia się
organizację w ujęciu holistycznym (całościowym) w
ścisłej relacji z otoczeniem, czyli wskazuje się na
istotny wpływ otoczenia na kształt i
funkcjonowanie organizacji.
Projektowe uwarunkowania struktury organizacyjnej
dr hab. Jerzy Supernat
Herbert A. Simon
(1916-2002)
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
49
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Nurt sytuacyjny
(lata 60. XX wieku)
Sytuacja to konkretny zestaw czynników, które
wpływają na funkcjonowanie określonej organizacji w
danym momencie.
Podejście sytuacyjne - wzajemne oddziaływanie
otoczenia
i organizacji; nie istnieje jedna optymalna metoda
działania, lecz istnieje wiele rozwiązań alternatywnych,
występują związki pomiędzy podsystemami
organizacji.
Pomyślne przystosowanie się organizacji do
otoczenia zależy od zdolności jej kierownictwa do
identyfikacji
i właściwej oceny warunków danego otoczenia, a
następnie na doborze rozwiązań odpowiednich do
sytuacji (warunków otoczenia).
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Koncepcje zarządzania na przełomie XX i
XXI w.
wizja człowieka: człowiek uczący się i dzielący
wiedzą
metafora organizacji: mózg, organizacja
inteligentna
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Koncepcje zarządzania na przełomie XX i XXI
w.
Wybrane przykłady:
• Szkoła empiryczna (analiza przypadku, sukcesu w
zarządzaniu) - Peter F. Drucker (1909-2005),
• Teoria Z - William Ouchi (ur. 1943),
• Teoria zarządzania nakierowanego na osiąganie
doskonałości - T.J. Peters i R. H. Waterman,
• Model konkurencji - G. Hamel i C. K. Prahalad,
• Business Process Reengineering,
• Lean Management,
• Total Quality Management,
• Benchmarking,
• Koncepcja organizacji uczącej się.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Peter F. Drucker
(1909-
2005), profesor
zarządzania
Kategorie pracy kierowniczej:
1. Ustalenie celu
2. Organizowanie
3. Komunikowanie
i motywowanie
4. Pomiar realizowanego
celu
5. Rozwój zawodowy
podwładnych
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Organizacje typu J
• dożywotnie zatrudnienie
• powolne oceny i awanse
• nie specjalizowane drogi
kariery
• ukryte mechanizmy
kontroli
• zbiorowe podejmowanie
decyzji
• zbiorowa odpowiedzialność
• troska o całość (holizm)
Organizacje typu A
• krótkookresowe zatrudnienie
• szybkie oceny i awanse
• wąsko specjalizowane drogi
kariery
• jawne mechanizmy kontroli
• indywidualne podejmowanie
decyzji
• indywidualna
odpowiedzialność
• troska o szczegóły (segmenty)
William G.
Ouchi
(ur.
1943 )
autor
teorii Z
,
„zarządzanie
japońskie”
Koncepcje zarządzania
na przełomie XX i XXI
w.
Rozwój teorii organizacji i
zarządzania
Kulturowe zróżnicowanie zarządzania
• Zarządzanie amerykańskie – strategię
podporządkowuje się zaspokojeniu potrzeb
i pragnień grup konsumentów
• Zarządzanie japońskie – jest
skoncentrowane na osiąganiu najwyższej
jakości towarów i usług
• Zarządzanie europejskie – punktem
odniesienia jest strategia globalna i
naśladowanie Japończyków.