Akty prawne dotyczące
urzędowej kontroli żywności
Kontrola urzędowa żywności
Rozporządzenie Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE) nr
w sprawie kontroli urzędowych
przeprowadzanych w celu
sprawdzenia zgodności z prawem
paszowym i żywnościowym oraz
regułami dotyczącymi zdrowia
zwierząt i dobrostanu zwierząt
Rozporządzenie to ma na celu:
• zapobieganie lub eliminowanie możliwego
zagrożenia ludzi i zwierząt, bezpośrednio
lub poprzez środowisko naturalne, lub
redukcję tego zagrożenia do
akceptowalnego poziomu,
• gwarantowanie uczciwych praktyk w handlu
paszami i żywnością oraz ochronę interesów
konsumenta, łącznie z etykietowaniem pasz
i żywności oraz innymi formami
przekazywania informacji konsumentom.
Urzędowe kontrole są definiowane jako
„każda forma kontroli, którą właściwy
organ lub Wspólnota wykonuje do
celów sprawdzenia zgodności z
prawem paszowym i żywnościowym,
regułami dotyczącymi zdrowia
zwierząt i ich dobrostanu”.
Urzędowe kontrole przeprowadzane przez państwa
członkowskie muszą pozwolić im na sprawdzenie i
upewnienie się, że krajowe i wspólnotowe przepisy
dotyczące pasz i pożywienia są przestrzegane. W
tym celu urzędowe kontrole przeprowadzane są
regularnie, z zasady bez uprzedzenia i w różnych
stadiach produkcji, przetwarzania i dystrybucji
pasz i pożywienia.
Kontrole te zależą od identyfikowanego ryzyka,
doświadczenia i wiedzy zdobytej podczas
wcześniejszych kontroli, od niezawodności kontroli
przeprowadzonych wcześniej przez
przedsiębiorców zainteresowanych sektorów oraz
od istnienia ewentualnych podejrzeń dotyczących
istniejących braków.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 28 kwietnia 2004 r.
w sprawie przeprowadzania urzędowej kontroli
żywności (Dz. U. Nr 104, poz. 1098), ustalające
szczegółowe zasady, sposób i procedurę prowadzenia
urzędowej kontroli żywności przez organy Inspekcji
Sanitarnej nie obowiązuje. W jego miejsce stosowane
są bezpośrednio przepisy rozporządzenia 882/2004
oraz przepisy ustawy o bezpieczeństwie żywności i
żywienia.
Artykuł 73 u.b.ż.ż. jako organ urzędowej kontroli
żywności w zakresie bezpieczeństwa żywności
wskazuje Państwową Inspekcję Sanitarną, Inspekcję
Weterynaryjną oraz inne organy uprawnione do
prowadzenia kontroli urzędowej w zakresie objętej
ustawami.
Kontrola urzędowa oznacza każdą
formę kontroli, którą właściwy organ
lub Wspólnota wykonuje do celów
sprawdzenia zgodności z prawem
paszowym i żywnościowym, regułami
dotyczącymi zdrowia zwierząt i ich
dobrostanu.
Urzędowe kontrole żywności:
• muszą być przeprowadzane
regularnie w oparciu o zagrożenie
oraz z właściwą częstotliwością;
• przeprowadzane są bez
wcześniejszego uprzedzenia;
• przeprowadzane mogą być ad hoc.
Przeprowadza się je na każdym etapie
produkcji, przetwarzania i dystrybucji
pasz lub żywności oraz zwierząt i
produktów zwierzęcych. Obejmują
one kontrole przedsiębiorstw
żywnościowych i paszowych w
zakresie wykorzystania,
magazynowania, wszelkich
procesów, materiałów, substancji,
działań lub czynności, łącznie z
transportem stosowanym w
odniesieniu do żywności i pasz.
Protokoły urzędowych kontroli są podpisywane
przez osobę przeprowadzającą kontrolę oraz
przedsiębiorcę lub osobę reprezentującą
przedsiębiorcę, którego działalność jest
kontrolowana. W protokole, w przypadku
odmowy jego podpisania, należy zamieścić
informację o odmowie oraz dołączyć do
protokołu wyjaśnienia dotyczące przyczyn
odmowy podpisania protokołu złożone przez
tę osobę.
Uzyskane przez organy urzędowej kontroli
żywności w trakcie kontroli informacje,
dokumenty i inne dane stanowiące tajemnicę
przedsiębiorcy, którego zakład jest kontrolowany
są objęte tajemnicą służbową i nie mogą być
przekazywane innym organom ani ujawniane,
jeżeli nie jest to konieczne ze względu na
ochronę życia lub zdrowia człowieka, z
wyłączeniem żądania sądu lub prokuratury w
związku z toczącym się postępowaniem karnym
lub postępowaniem sądowym.
Przepisy rozporządzenia 882/2004 nie
wskazują, jak mają być
ukształtowane struktury krajowe
urzędowej kontroli państw
członkowskich. Tworzy ono jedynie
model wymogów, a nie model
struktur administracyjnych, nie
regulując wprost organizacji
administracji publicznej w państwach
członkowskich. Zasady te ustala
komentowana ustawa.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 28 kwietnia 2004 r.
w sprawie przeprowadzania urzędowej kontroli
żywności (Dz. U. Nr 104, poz. 1098), ustalające
szczegółowe zasady, sposób i procedurę
prowadzenia urzędowej kontroli żywności przez
organy Inspekcji Sanitarnej nie obowiązuje.
W jego miejsce stosowane są bezpośrednio przepisy
rozporządzenia 882/2004 oraz przepisy ustawy o
bezpieczeństwie żywności i żywienia.
Artykuł 73 u.b.ż.ż. jako organ urzędowej kontroli
żywności w zakresie bezpieczeństwa żywności
wskazuje Państwową Inspekcję Sanitarną, Inspekcję
Weterynaryjną oraz inne organy uprawnione do
prowadzenia kontroli urzędowej w zakresie objętej
ustawami.
Kontrola żywności produkowanej lub
wprowadzanej do obrotu z obiektów
lub urządzeń ruchomych albo
tymczasowych (np. stoisk w ramach
promocji danego towaru)
prowadzona jest każdorazowo
według miejsca prowadzenia
działalności.
Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej, zgodnie z właściwością określoną
przepisami ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji
Sanitarnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 122, poz. 851 z późn. zm.)
prowadzą czynności, w odniesieniu do:
• żywności niezwierzęcego pochodzenia
produkowanej i wprowadzanej do obrotu,
przywożonej z państw niebędących
członkami Unii Europejskiej oraz wywożonej
i powrotnie wwożonej do tych państw;
• produktów pochodzenia zwierzęcego
wprowadzonych do obrotu;
• prawidłowości stosowania zasad systemu
HACCP w zakładach objętych nadzorem
Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Natomiast organy Inspekcji
Weterynaryjnej sprawują kontrolę
urzędową, zgodnie z właściwością
określoną przepisami ustawy z dnia
29 stycznia 2004 r. o Inspekcji
Weterynaryjnej (tekst jedn.: Dz. U. z
2007 r. Nr 121, poz. 842 z późn. zm.),
w odniesieniu do produktów
pochodzenia zwierzęcego.
Dziękuję za uwagę