AGRESJA NA MURZE,
CZYLI O TEKSTACH
GRAFFITI.
Halina Zgółkowa
Słownik Webstera datuje termin GRAFFITI na rok 1851.
Jest to zapożyczenie z języka włoskiego i oznacza
„ napis lub rysunek umieszczony w miejscu
publicznym”. Przyjęło się wiązać graffiti z
subkulturami np. młodzieżowymi. Przeważnie jest to
manifestacja postaw charakterystycznych dla
nadawców, poglądów dotyczących pewnych sfer życia
społecznego oraz protestu wobec poglądów
powszechnie wyznawanych. W związku z powyższym
taki rodzaj sztuki ukazuje dwie postawy:
•
PROWOKACJĘ
•
AGRESJĘ
Są one nacechowane emocjonalnie ( niechęć, sprzeciw
etc.).
Fenomen graffiti polega na tym, iż słowo i obraz
zawarte w komunikacie autorskim są nierozerwalne.
Graffiti powstaje na powierzchni szarej, która domaga się
plamy barwnej. Najczęściej jest wytwarzane przez
subkulturę tzw. blokersów. Najbardziej elementarną
manifestacją w tejże sztuce jest hasło: „OTO JESTEM”.
Polega ona na obecności autora opisu, który chciałby
wynieść się poza przeciętność
I. PROSZĘ O MINUTĘ CISZY – MOJE POKOLENIE UMIERA.
II. GDYBY MI SIĘ CHCIAŁO TAK, JAK MI SIĘ NIE CHCE,
BYŁBYM TYTANEM PRACY.
Z drugiej strony przejawia się inna postawa, mianowicie
„JESTEM I PISZĘ (na murze)”, co doprowadza do
tworzenia napisów autotematycznych i autotelicznych:
I. NAPIS ĆWICZEBNY.
II. SPRAYEM CZY NIE SPRAYEM OTO JEST PYTANIE.
Kolejną postawą jest precyzacja inności: „MAM SWOJE
POGLĄDY I SWOJE EMOCJE, KTÓRE CHCĘ WAM WYŁOZYĆ”
. Autor wypowiada swoje poglądy na dany temat z
nadzieja, że zostanie zauważony i odczytany, a jego rady
staną się przydatne. Są to najczęściej rozprawy
filozoficzne, sentencje, złote myśli. Nie jest łatwo dotrzeć
do meritum tej postawy, gdyż autor może mieć potrzebę
tylko i wyłącznie wypowiedzenia się lub ma potrzebę
„naprawiania świata”:
I.
LUDZIE NIE GRYŹCIE SIĘ – SZKODA ZĘBÓW
II.
ŚMIERĆ SAMOBÓJCOM.
Inna postawa to: „PROTESTUJĘ”:
III.
RZĄDAMY WIOSNY!
IV.
NIE PISZ PO MURACH
ZJAWISKO TO MOŻNA POTRAKTOWAĆ JAKO RODZAJ
ZDEGENEROWANEGO DYSKURSU, PONIEWAŻ JEST TO
PRZEMOŻNA CHĘĆ MÓWIENIA, KOMUNIKOWANIA SIĘ:
V.
LUDZIE KOCHAJCIE NAPISAY NAŚCIENNE
VI.
JEŚLI NIE MASZ PO CO ŻYĆ, ŻYJ NA ZŁOŚĆ INNYM
ADRESACI NAPISÓW GRAFFITI:
Część napisów nie ma określonego adresata lecz
większość z nich ma wirtualnego odbiorcę:
1. PIERWSZĄ KATEGORIĘ STANOWIĄ POLITYCY – są
oni traktowani niechętnie i wrogo:
KAŻDA WŁADZA NAM PRZESZKADZA
KUROŃ DO ZUPY, LECHU DO TECHNIKUM.
2. CIAŁO PEDAGOGICZNE :
CZŁOWIEK RODZI SIĘ MĄDRY, POTEM IDZIE DO
SZKOŁY
SZKOŁA – NASZYM WSPÓLNYM WIĘZIENIEM
3. WOJSKO I DUCHOWIEŃSTWO :
RADIO MA RYJA
KOSZARY NA BROWARY
JEZUS PREZYDENTEM
4. RODZICE I POPRZEDNIE POKOLENIE – to sprzeciw wobec
systemu wartości wyznawanych przez „starych” i wpajanie
„młodym”:
DOROŚLI TO PRZETERMINOWANE DZIECI
5. KOBIETY – są adresatkami napisów, jak i ich swoistymi
bohaterkami:
NIECH ŻYJE OBRÓBKA RĘCZNA
DZIEWICE NA SZUBIENICE
6. MEDIA - jest to bunt przeciwko wartościom głoszonych w
mediach oraz ich agresywności w propagowaniu tych wartości:
TELEWIZJA, TO TRUMNA MÓZGÓW
SEGMENTY ŚWIATA, KTÓRE NAJCZĘŚCIEJ POJAWIAJĄ SIĘ W
NAPISACH TO:
1. ELEMENTY DOTYCZACE ŻYCIA, JEGO SENSU, ŚMIERCI:
KOCHAM ŚMIERĆ, BO TYLKO ONA NA MNIE CZEKA
2. MOTYW WALKI, BITWY, A ZWLASZCZA ZABIJANIA LUDZI I
ZWERZĄT:
TWÓJ ŻOŁĄDEK GROBEM ZWIERZĄT
3. ALKOHOL, NARKOTYKI, SEX:
- TATO NIE PIJ WÓDKI! ZOSTAW SYNOWI!
4. RELIGIA, OJCZYZNA, PATRIOTYZM:
CAŁY NASZ CHULIGAŃSKI TRUD, TOBIE KOCHANA OJCZYZNO.
WAŻNY JEST PRZEKAZ, KTÓRY WZMAGA SIŁĘ PERSWAZJI.
NAJWAŻNIEJSZA JEST SKŁADNIOWY KSZTAŁT NAPISÓW:
WYPOWIEDZENIA OZNAJMUJĄCE LUB ROZKAZUJĄCE. WIĄŻE SIĘ
TO Z ZAMIERZONYM KIERUNKIEM I NATĘŻENIEM MOCY ILLOKUCJI.
ZWRACAMY UWAGE NA ORTOGRAFIĘ, KTÓRA JEST CELOWO
ZNIEKSZTAŁACANA W CELU PROWOKOWANIA.
SZKOŁA ÓCZY.
POJAWIAJĄ SIĘ TAKŻE ZAPISY W FORMIE REBUSÓW OPARTYCH
NA BRZMIENIOWYCH WARTOŚCIACH LITER:
PIJ PIWO QFLOVE
PI(JA)Q
CZĘSTO UŻYWANE SĄ OKSYMORONY:
JESTEM ZA, A NAWET PRZECIW.
W GARFFITI PRZEJAWIA SIĘ
AGRESJA SZCZEGÓLNEGO
RODZAJU. JEST ONA WYNIKIEM
PROWOKACJI. PRZEDE WSZYSTKIM
JEST ZJAWISKIEM POKOLENIOWYM,
GDYŻ MIĘDZY POKOLENIAMI
ZERWANY ZOSTA L DYSKURS.