1

STADIA ROZWOJU

PSYCHOSEKSUAL

NEGO

ZYGMUNT FREUD

• zm. 1939

• Neurolog

• Wykładowca chorób

nerwowych
na Uniwersytecie
Wiedeńskim

• Psychoanalityczna teoria

osobowości

2

Wg Freuda nasz
charakter jest
wynikiem rozwoju w
okresie dzieciństwa

Motywy postępowania tkwią we

wrodzonych, biologicznych źródłach

czyli popędach

3

Popę

d

Seksual

ny

(libido)

Agresja

• Popęd do życia o seksualnej naturze, czyli libido.

• Libido to podstawowa energia życiowa.
 
• Popęd destrukcyjny, śmierci jest ukierunkowany na

agresję i śmierć.

 
• W życiu kierujemy się zasadą przyjemności:

zachowania samolubne, zorientowane na przyjemność

4

• Celem popędu jest

zaspokojenie czyli
rozładowanie energii
psychicznej i doświadczenie
przyjemności.

• Obiekt: coś dzięki czemu

jednostka może osiągnąć
cel np.: zewnętrzne obiekty,
wyobrażenia, fantazje.

• Proces obdarzania energią

obiektów to kateksja.

5

Libido ulega rozładowaniu podczas

zaspokajania popędu lub kateksji
określonych obiektów.

6

POPĘD

ROZŁADOW

ANIE

:)

7

• Brak rozładowania powoduje fiksację czyli zastój.

• Jeżeli na drodze do zaspokojenia popędu seksualnego lub

agresji nastąpi odmowa zewnętrzna (np. ze strony
rodziców lub sumienia czyli superego), dojdzie do konfliktu
a konflikt może zostać wyparty.

• Ta część libido nie przechodzi do dalszych etapów i zostaje

związana ze sferami erogennymi z danego okresu rozwoju.

POPĘD

POPĘD

KONFL

IKT

FIKSAC

JA

8

W rozwoju

psychoseksualnym

jednostka preferuje

specyficzne sposoby

rozładowania

energii psychicznej

przez drażnienie

odpowiednich dla

danego etapu sfer

erogennych.

9

PSYCHOSEKSUALNE STADIA ROZWOJU

• Od niemowlęctwa poprzez okres dojrzewania

• Celem jest osiągnięcie przyjemności (libidalnej)

10

ORALNE

• Pierwsze 2 lata życia

• Usta są główną sferą erogenną

• Źródło zaspokojenia to ssanie(proces

niezbędny do karmienia)

11

Osoby, które utknęły na etapie oralnym

wykazują skłonności do działań
związanych z ustami, np.:

• jedzenie
• mówienie
• palenie
• gryzienie końcówek ołówków
• nieustanne rzucie gumy

Wg. Feuda ostry
sarkazm może być
oznaką fiksacji.

12

ANALNE

•

2 – 3 rok życia

•

Treningi czystości

•

Ćwiczenie umiejętności powstrzymywania i

uruchamiania wydalania

13

Twórczość i produktywność to dobry wskaźnik

skuteczności przejścia przez fazę analną.

Zafiksowanie na fazie analnej:

Bunt przeciwko kontroli rodziców:
• nieporządek
• lenistwo
• beztroska

Oznaki poczucia kontroli wykształconej w czasie treningu:

•

wewnętrzne zahamowanie

•

upór

•

obsesja na punkcie porządku

14

FALLICZNE

• 3 – 5 rok życia

• Źródło przyjemności

odczuć to manipulacja
genitaliami
(„dziecięca
masturbacja”)

15

Wszystkie dzieci są początkowo
przyciągane do matki, ponieważ jest
ona pierwszym opiekunem i jedynym
źródłem zaspokojenia i przyjemności.

16

KOMPLEKS EDYPA

• kazirodcze pożądanie

matki

• lęk przed kastracją

(lęk kastracyjny) ze
strony ojca

• wyparcie
• identyfikacja z ojcem

→ zastępcze
zaspokojenie
seksualnych
impulsów

17

KOMPLEKS ELEKTRY

•

brak identyfikacji z ojcem z
powodu braku penisa

•

strach przed odwetem matki,
jako rywalki

Fiksacja: nadmierna

uwodzicielskość

Pozytywne przejście fazy: w

dorosłości zdolność do
tworzenia dojrzałych
związków

18

LATENCJI

• 6-12 rok życia

• Motywacje seksualne słabną

• Rozwój umiejętności i inne działania

19

GENITALNE

• Po okresie dojrzewania

• Najgłębsze uczucia przyjemności

pochodzą z relacji seksualnych

20

Odpowiedni poziom satysfakcji w

każdym stadium zapobiega

fiksacji na tym etapie rozwoju.

21

• Jednostka osiągająca prymat organizacji

genitalnej charakteryzuje się dojrzałością
psychoseksualną:

-zdolności do intymnych seksualnych kontaktów

-możliwość do podjęcia aktywności związanej z
pracą i twórczością

• Osiąga zdrowie psychiczne

22

Każda faza rozwoju

tworzy wymagania i
konflikty, które według
Freuda muszą być
rozwiązane.

Kompromis pomiędzy

konfliktem a
osiągnięciem
największej możliwej
satysfakcji przy
minimalnej karze i
poczuciu winy.

23

• „Psychologia zaburzeń” Carson
• „Psychopatologia” Cierpiałkowska
• „Psychologia dla bystrzaków” Cash

24