INSTYTUCJE

ZAJMUJĄCE SIĘ

FINANSOWANIEM

EUROPROJEKTÓW

TRANSPORTOWYCH

Powszechne sposoby

finansowania projektów

transportowych

• Międzynarodowe Instytucje Finansowe:

 Europejski Bank Inwestycyjny,

 Bank Światowy,

 Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju;

• Finansowanie dłużne (m.in. kredyty,

obligacje),

• Fundusze UE,

• Budżet Państwa,

• PPP (m.in. koncesje, BOT, DBFO).

MIĘDZYNARODOWE

INSTYTUCJE FINANSOWE

Europejski Bank Inwestycyjny

Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) powstał w
1958 roku na mocy Traktatu Rzymskiego jako bank
Unii Europejskiej udzielający długoterminowych
pożyczek. Bank zajmuje się udzielaniem pożyczek
dla sektora publicznego i prywatnego na projekty
europejskie w dziedzinach takich jak:

• Spójność i konwergencja regionów UE

• Wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw

• Programy ochrony środowiska

• Badania, rozwój i innowacje

• Transport

• Energia

Zadania banku
Bank działa na terenie UE oraz w około 140
krajach na całym świecie, z którymi UE
zawarła umowy
o współpracy.
EBI jest instytucją o charakterze
niezarobkowym, której działalność jest
oparta na przesłankach politycznych.
W odróżnieniu od banków komercyjnych EBI
nie zajmuje się prowadzeniem kont
osobistych, transakcji bezpośrednich czy
udzielaniem rad z zakresu prywatnych
inwestycji. EBI udziela długoterminowych
pożyczek na finansowanie projektów
inwestycji kapitałowych (głównie środki
trwałe), ale nie udziela dotacji.

Bank jest własnością państw

członkowskich Unii Europejskiej.

Wspólnie obejmują one udziały w

kapitale banku – każde według

udziału swojej gospodarki w

gospodarce Unii. EBI nie

wykorzystuje funduszy z budżetu UE.

Działalność EBI jest finansowana za

pomocą pożyczek na rynkach

finansowych

Projekty, w które inwestuje bank, są
starannie wybierane na podstawie
następujących kryteriów:

 muszą przyczyniać się do realizacji celów
UE,
 muszą być rozsądne z punktu widzenia
ekonomicznego, finansowego i
technicznego
oraz bezpieczne dla środowiska,
 powinny przyciągać fundusze z innych
źródeł.
 
EBI jest większościowym udziałowcem w
Europejskim Funduszu Inwestycyjnym

Organizacja pracy banku:

EBI jest instytucją autonomiczną. Samodzielnie
podejmuje decyzje w sprawach udzielania i
zaciągania pożyczek – wyłącznie na podstawie
jakości projektów oraz możliwości, jakie oferują
rynki finansowe. W celu zapewnienia
przejrzystości bank często składa sprawozdania ze
swojej działalności.

EBI ściśle współpracuje z innymi instytucjami UE,
aby zagwarantować realizację celów polityki
Wspólnoty, na przykład jego przedstawiciele
uczestniczą w posiedzeniach komisji Parlamentu
Europejskiego i posiedzeniach rady ministrów
finansów (Rada ECOFIN).

Bank Światowy zajmuje się przede
wszystkim wspieraniem długofalowego
wzrostu gospodarczego i zmniejszaniem
ubóstwa w krajach rozwijających się.

Grupa Banku Światowego obejmuje:
Międzynarodowy Bank dla Odbudowy i
Rozwoju (IBRD), Międzynarodową
Korporację Finansową (IFC) oraz
Wielostronną Agencję Gwarancji
Inwestycyjnych (MIGA). Bank Światowy oraz
wszystkie ww. organizacje mają swoją
siedzibę w Waszyngtonie.

Bank Światowy

Cele i działalność

Celem Banku Światowego jest wspieranie rozwoju
gospodarczego z pożytkiem dla warstw ubogich w
krajach rozwijających się. Bank udziela tym krajom
pożyczek mających pomóc zmniejszyć ubóstwo i
finansować inwestycje przyczyniające się do wzrostu
gospodarczego. Inwestycje takie obejmują drogi,
elektrownie, szkoły i systemy irygacyjne oraz taką
działalność, jak służby szkolenia rolniczego,
szkolenie nauczycieli, program żywienia dzieci i
kobiet ciężarnych.
Bank Światowy udziela również "pomocy
technicznej", czy doradztwa fachowego, aby pomóc
rządom zwiększyć efektywność konkretnych
sektorów gospodarki i związanych z tym celów
rozwoju gospodarczego.

Działalność Banku Światowego w Polsce

Bank Światowy zapewnia pomoc

techniczną i doradztwo w

zakresie polityki (usługi niekredytowe)

oraz pomoc finansową mającą na celu

wspieranie rozwoju gospodarki rynkowej

w Polsce, stymulowanie stałego

wzrostu gospodarczego oraz udzielenie

Polsce pomocy w

przygotowaniach do członkostwa w Unii

Europejskiej. Program współpracy Banku

z Polską opracowywany jest na

podstawie konsultacji z rządem i

społeczeństwem obywatelskim.

Główne obszary pracy Banku

Światowego z Polską:

• tworzenie miejsc pracy poza rolnictwem

• realizacja reform sektora społecznego

• restrukturyzacja i prywatyzacja sektora

publicznego

• usprawnienie zarządzania w sektorze

publicznym

• wsparcie rządowego Programu

Restrukturyzacji

• Górnictwa Węgla Kamiennego

• osiąganie celów w zakresie ochrony

środowiska

• udzielanie kredytów innowacyjno-

pilotażowych

(LIL - Learning and Innovation Loans).

Polska stała się ponownie członkiem Banku
Światowego w 1986 r., a kredytów zaczęto jej
udzielać od roku 1990.

Do ostatnio realizowanych przez Bank
Światowy kredytów w Polsce zaliczyć można:
 projekty dotyczące rynku hurtowego (giełd
rolno-
spożywczych)
 projekt usuwania skutków powodzi
 drugi projekt modernizacji

dróg

Państwa członkowskie
EBOR:

kolor niebieski:

członkowie,

kolor pomarańczowy:

członkowie - kredytobiorcy

międzynarodowa organizacja finansowa,
działająca w rejonie Europy
Wschodniej, promująca rozwój
przedsiębiorczości w państwach młodej
demokracji.

Europejski Bank Odbudowy i
Rozwoju

Idea powołania Europejskiego Banku

Odbudowy i Rozwoju sięga 1989 roku,

kiedy na posiedzeniu Parlamentu

Europejskiego Francois Mitterand

przedstawił potrzebę powołania i

funkcjonowania europejskiej instytucji

finansowej, która miałaby promować

rozwój sektora prywatnego i popierać

rozwój przedsiębiorczości w państwach

postkomunistycznych,

urzeczywistniających standardy

demokratyczne.

Porozumienie w sprawie powstania EBOR

podpisano uroczyście w Paryżu 29 maja

1990 roku. Bank zaczął swą działalność

rok później.

Siedziba banku mieści się w Londynie.

Członkowie EBOR to 51 państw (w tym

wszystkie państwa członkowskie Unii

Europejskiej), Europejski Bank

Inwestycyjny i Wspólnoty Europejskie.

Każdy z członków jest zarówno
kredytodawcą, jak

i kredytobiorcą. Zasięg finansowania

banku obejmuje około 30 państw, od

Europy Środkowej po Azję Centralną (stąd

wielu ekonomistów uważa EBOR

za odpowiednik Europejskiego Banku

Inwestycyjnego dla Wschodniej Europy).

EBOR jest największym inwestorem w tym

regionie, przez co także zachęca inne

podmioty do bezpośrednich inwestycji na

tym terenie.

Instytucje pośredniczące w procesie

pozyskiwania

i wykorzystywania środków z Unii

Europejskiej na rozbudowę i rozwój

infrastruktury transportowej

Ministerstwo Infrastruktury

Ministerstwo Infrastruktury jest urzędem
administracji rządowej, obsługującym Ministra
właściwego do spraw:
1) budownictwa, gospodarki przestrzennej i
mieszkaniowej,
2) gospodarki morskiej,
3) łączności,
4) transportu.

Zadaniem resortu jest wyznaczanie

kierunków działania, a także

projektowanie i ulepszanie rozwiązań o

zasięgu krajowym i międzynarodowym w

zakresie transportu, gospodarki

morskiej, łączności, budownictwa,

gospodarki przestrzennej

i mieszkaniowej oraz tworzenie podstaw

legislacyjnych rozwoju tych działów.

Ministerstwo Infrastruktury jest

instytucją pośredniczącą w procesie

pozyskiwania

i wykorzystywania środków z Unii

Europejskiej

na rozbudowę i rozwój infrastruktury

transportowej.

Program inwestycji zaplanowanych do

2013 roku (m.in. finansowanych w

ramach Programu Operacyjnego

Infrastruktura i Środowisko) jest

największym programem inwestycyjnym

realizowanym do tej pory w Polsce.

Ministerstwo realizuje również rządowy

„Program Budowy Dróg Krajowych na

lata 2008-2012”, określający cele,

zaprogramowane wydatki na drogi w

poszczególnych latach oraz źródła ich

finansowania. Program zawiera wykaz

inwestycji związanych z budową i

modernizacją dróg krajowych oraz ich

utrzymaniem i zarządzaniem.

Narodowy Fundusz Ochrony

Środowiska

i Gospodarki Wodnej

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i

Gospodarki Wodnej, który w 2009 roku obchodził

20-lecie istnienia Najważniejszym zadaniem

Narodowego Funduszu w ostatnich latach jest

efektywne i sprawne wykorzystanie środków z Unii

Europejskiej przeznaczonych na rozbudowę i

modernizację infrastruktury ochrony środowiska w

naszym kraju. Wdrażanie projektów ekologicznych,

które uzyskały lub uzyskają wsparcie finansowe z

Komisji Europejskiej oraz dofinansowanie tych

przedsięwzięć ze środków Narodowego Funduszu

będzie służyło osiągnięciu przez Polskę efektów

ekologicznych wynikających z zobowiązań

międzynarodowych.

Fundusze UE

Sektorowy Program Operacyjny-

Transport (SPO-T) został przygotowany

przy udziale potencjalnych

odbiorców/beneficjentów pomocy,

samorządów wojewódzkich i

środowiskiem naukowym, zgodnie

z wytycznymi zawartymi w artykule 18

Rozporządzenia Rady UE nr

1260/1999/WE z dnia 21 czerwca 1999 r.,

wprowadzającego ogólne przepisy

dotyczące funduszy strukturalnych. Jako

punkt wyjścia zachowano zgodność

dokumentu z aktualnymi kierunkami,

zarówno polityki transportowej, jak i

polityki regionalnej UE i Polski.

SPO-T obejmuje określone obszary

wsparcia transportu, które zostały

podzielone na Priorytety, Działania i

Poddziałania.

Środki na współfinansowanie

przedsięwzięć realizowanych w ramach

SPO-T pochodzić będą,

w głównej mierze z Europejskiego

Funduszu Rozwoju Regionalnego

(ERDF).

Poziom współfinansowania obejmować

będzie maksymalnie do 75% kosztu

kwalifikującego się do wsparcia.

Pozostała część kosztów pokryta

zostanie ze środków krajowych

BUDŻET PAŃSTWA

Budżet państwa jest podstawowym instrumentem

określania

i realizacji polityki gospodarczej i społecznej rządu, a

konieczność zatwierdzenia projektu przez parlament

zapewnia parlamentarną kontrolę nad poczynaniami

rządu. Identyfikuje on źródła dochodów i

prognozowane ich kwoty oraz sposób ich

rozdysponowania. Głównymi dochodami budżetu

państwa są: wpływy z podatków, opłat, ceł oraz

dochody z majątku skarbu państwa. Podstawowe

wydatki związane są z: utrzymaniem administracji

państwowej, wymiaru sprawiedliwości, armii, policji,

służb dyplomatycznych, finansowaniem sfery

socjalnej i kultury, utrzymaniem i rozwojem

infrastruktury, działaniami interwencyjnymi w

gospodarce.

PPP czyli Partnerstwo Publiczno-
Prywatne

Kluczowe kwestie dotyczące funduszy UE w
aspekcie PPP:



Środki z funduszy UE przeznaczone są głównie

na finansowanie inwestycji realizowanych przez
podmioty sektora publicznego i są bezzwrotną i
bezpłatną formą ich finansowania
 Pomimo ogromnych potrzeb inwestycyjnych w
Polsce istnieje ryzyko niepełnej absorpcji tych
środków
 W absorpcji środków unijnych może pomóc
zaangażowanie się sektora prywatnego w realizację
tych projektów – Partnerstwo Publiczno-Prywatne
(PPP)
 Istota PPP to wniesienie do projektu przez
partnera prywatnego środków finansowych,
doświadczenia i wiedzy niezbędnych dla
właściwego przygotowania i realizacji inwestycji,
co może istotnie zwiększyć efektywność projektu
13

Łączenie PPP z finansowaniem z funduszy UE

pozwala osiągnąć efekt synergii umożliwiając
realizację głównych celów stawianych sobie
przez poszczególnych uczestników finansowania:
● państwu – możliwość realizacji ważnych
ekonomicznie
i społecznie projektów przy ograniczonych
środkach

budżetowych
● administracji funduszy unijnych – bardziej
efektywną
realizację celów polityki Unii Europejskiej
(zrealizowanie
większej liczby projektów)
● partnerom prywatnym – udział w trwałym
ekonomicznie
przedsięwzięciu, z możliwością osiągnięcia
wynagrodzenia
Za zaangażowanie w jego realizację