INTERWENCJE
ZEWNĘTRZNE UNII
EUROPEJSKIEJ
WYKONAŁA:
GODLEWSKA MAGDALENA
1
Podejmowane przez Unię Europejską
misje w ramach Europejskiej polityki
Bezpieczeństwa i Obrony można dzielić
na*:
-misje wparcia dla działań ONZ
-misje, których podjęcie wynikało z konieczności
realizacji zobowiązań wynikających z rozwoju
stosunków transatlantyckich
-misje służące regionalnej stabilizacji
-misje wysyłane do wprowadzenia rządów prawa.
*
Według generała Grahama Messervy-Whitinga
.
2
Części ej jed n ak j est stosowan e kryteriu m g eog raficzn e. Stąd też mówi si ę o:
-misjach podjętych w regionie zachodnich Bałkanów,
na Południowym Kaukazie, na terenie Południowo-
Wschodniej Azji, Bliskim Wschodzie oraz w Afryce.
Występuje także kryterium przedmiotowe z
podziałem na:
misje cywilne oraz wojskowe, w tym:
klasyczne misje o charakterze wojskowym, misje wsparcia
wojskowego, misje policyjne, misje kontrolne na
granicach, misje służące wprowadzaniu rządów prawa oraz
misje, których głównym zadaniem było udzielnie wsparcia
w kontynuowaniu procesu pokojowego.
3
Operacja stabilizacyjna
prowadzona jest w kraju, w którym panuje chaos lub
warunki odbiegają daleko od normalnych.
CEL:
przywrócenie prawidłowego i samodzielnego
funkcjonowania państwa, bez pomocy społeczności
międzynarodowej.
4
W 2003 roku Rada Europejska przyjęła zobowiązania odnoszące się do
wzmocnienia europejskich zdolności wojskowych, opierając się na
wytycznych Rady Europejskiej aby zrealizować zadania petersberskie.
W związku z tym państwa członkowskie Unii zgodziły się, że począwszy od
2003 roku będą gotowe do wystawienia w ciągu 60 dni i utrzymania
przez przynajmniej rok sił wojskowych o wielkości od 50 do 60 tys.
osób zdolnych do podjęcia wszelkich rodzajów misji petersberskich.
Podczas czterech konferencji planistycznych (2000, 2001, 2003, 2004)
państwa członkowskie UE potwierdziły wolę realizacji wskazanego celu
operacyjnego w zakresie rozwoju zdolności wojskowych UE, zgłaszając
jednocześnie konkretne wkłady w tworzenie sił szybkiego reagowania
Unii. Zgodnie ze wstępnymi założeniami miały być one przeznaczone
do przeprowadzenia głównie trzech rodzajów misji mieszczących się w
koncepcji misji petersberskich, tj. Do zadań ratowniczych i
humanitarnych, zadań w zakresie utrzymania i tworzenia pokoju oraz
ewentualnie do stabilizowania sytuacji po konflikcie.
5
MISJE CYWILNE
Możemy podzielić na:
Misje doradcze oraz misje cywilno-wojskowego wsparcia
Do tej pory UE przeprowadziła 4 misje tego typu:
dwie misje wsparcia kontroli granicznej (Palestyna, Mołdawia - Ukraina),
dwie misje doradcze (Sudan, Demokratyczna Republika Konga).
W przypadku misji „granicznych” strona unijna pomagała :
-w zapewnieniu rzetelnej kontroli w najbardziej newralgicznych punktach
granicy,
-szkoliła służby graniczne w skutecznym zarządzaniu granicą,
-dążyła do harmonizacji standardów i procedur kontroli granicznej.
Misje doradcze polegają najczęściej na pomocy państwom pogrążonym
w chaosie wewnętrznym. Doradcy unijni zajmują się głównie zarządzaniem
kryzysowym oraz monitorowaniem sytuacji wewnętrznej. Oba typy misji nie
angażują dużych sił unijnych jak ma to miejsce w operacjach wojskowych
i policyjnych. Zazwyczaj ilość personelu waha się od 8 do 120 specjalistów.
6
7
Misje doradcze w sprawach prawnych /
misje monitorujące
Jest to najmniejsza grupa misji wykonywanych
w ramach EPBiO. Unia zakończyła misję
monitorującą w indonezyjskim regionie Aceh,
oraz misję doradczą w sprawie modernizacji
systemu prawnego w Gruzji. Obecnie strona
unijna realizuje misję szkoleniowo-doradczą
w sprawach prawnych w Iraku.
Cele:
- jest budowa fundamentów dla dobrego
funkcjonowania państwa prawa poprzez
szkolenia irakijskich prawników, tak aby Irak stał
się państwem, w którym prawo krajowe i prawa
człowieka będą rzetelnie przestrzegane.
8
9
EU BAM Rafah/
Palestyna, Izrael, Egipt
Rozpoczęcie misji:
30 listopada
2005 r.
Zakończenie misji:
24 maja
2008 r.
Uczestnicy:
75 ekspertów z 18
krajów
UE
Głównymi problemami z jakimi
spotykają się unijni eksperci
są:
przemyt na wielką skalę,
zorganizowana przestępczość,
grupy terrorystyczne,
wewnętrzne napięcia
w Autonomii Palestyńskiej.
Zadania:
-zarządzanie przejściem
granicznym we współpracy
z jednostkami palestyńskimi.
-sprawne, kontrolowanie
przepływu osób między strefą
Gazy a Egiptem. Jednakże misja
przewidziana na czas pokoju staje
się w pewnych aspektach
niewydolna w czasie odnowienia
się zbrojnego konfliktu między
Izraelem a Palestyńczykami.
Zadania:
-zarządzanie przejściem
granicznym we współpracy
z jednostkami palestyńskimi.
-sprawne, kontrolowanie
przepływu osób między strefą
Gazy a Egiptem. Jednakże misja
przewidziana na czas pokoju staje
się w pewnych aspektach
niewydolna w czasie odnowienia
się zbrojnego konfliktu między
Izraelem a Palestyńczykami.
10
EU BAM Moldova and Ukraine/ Mołdawia
i Ukraina
Rozpoczęcie misji:
30 listopada 2005 roku
Zakończenie misji:
listopad 2009 roku.
Uczestnicy:
108 ekspertów
Misja kontroli granicznej w Mołdawii i na
Ukrainie została ustanowiona
w wyniku listu prezydentów Mołdawii
i Ukrainy z 2 lipca 2005 roku
proszącego o pomoc w budowie
infrastruktury granicznej i wsparcia
kontroli na terenach graniczących
z Naddniestrzem.
Misja współpracuje ze Specjalnym
Przedstawicielem UE w Mołdawii.
Siedzibą misji jest Odessa .
Zadania:
-modernizacja, harmonizacja
mołdawskich i ukraińskich
standardów oraz procedur,
a także dostosowanie ich do
przepisów istniejących
w państwach unijnych.
-Eksperci zajmują się ponadto
szkoleniami zakresu
przeciwdziałania handlu ludźmi,
przemytu, efektywnego
wykorzystywania funduszy oraz
walki ze zorganizowaną
przestępczością
Zadania:
-modernizacja, harmonizacja
mołdawskich i ukraińskich
standardów oraz procedur,
a także dostosowanie ich do
przepisów istniejących
w państwach unijnych.
-Eksperci zajmują się ponadto
szkoleniami zakresu
przeciwdziałania handlu ludźmi,
przemytu, efektywnego
wykorzystywania funduszy oraz
walki ze zorganizowaną
przestępczością
11
EUJUST THEMIS/ Gruzja
Rozpoczęcie misji:
16 lipca 2004
r.
Zakończenie misji:
14 lipca 2005
r.
Uczestnicy:
od
8 do 10 cywilnych
ekspertów
Misja współpracowała także ze
specjalnym przedstawicielem
UE w Gruzji, OBWE, Radą
Europy oraz zagranicznymi
donatorami.
Zadania:
-pomoc władzom
Gruzji w umacnianiu
wymiaru
sprawiedliwości,
szczególnie w zakresie
zwalczania
przestępczości
kryminalnej. Misja
miała zajmować się
także pomocą przy
przygotowywanej
reformie systemu
prawnego.
Zadania:
-pomoc władzom
Gruzji w umacnianiu
wymiaru
sprawiedliwości,
szczególnie w zakresie
zwalczania
przestępczości
kryminalnej. Misja
miała zajmować się
także pomocą przy
przygotowywanej
reformie systemu
prawnego.
12
EUSEC RD Congo/ Demokratyczna Republika
Konga
Rozpoczęcie misji:
8 czerwca
2005 r.
Zakończenie misji:
30 czerwca
2008 r.
Uczestnicy:
4 0 osób
Wskutek prośby rządu DRK, Rada
UE zdecydowała się 2 maja
2005 roku ustanowić
wspólnym działaniem misję
w ramach EPBiO, której celem
miałaby być reforma
kongijskiego sektora
bezpieczeństwa.
Zadania:
-kontynuowanie swojego udziału
w odbudowie, integracji
i reorganizacji RDK w ramach
bliskiej współpracy z innymi
członkami społeczności
międzynarodowej EUSEC RD
CONGO --udzielanie znaczącego
wsparcia władzom kongijskim,
zapewniając bezpieczeństwo
i stabilność reform.
-pomoc w reorganizacji kongijskiej
armii co ma znaczący wpływ na
bezpieczeństwo i stabilizację
w regionie.
Obecnie członkowie misji
zaangażowani są w szereg działań
m.in. w podnoszenie roli i statusu
żołnierzy oraz w zmiany regulacji
finansowych dotyczących wojska.
Zadania:
-kontynuowanie swojego udziału
w odbudowie, integracji
i reorganizacji RDK w ramach
bliskiej współpracy z innymi
członkami społeczności
międzynarodowej EUSEC RD
CONGO --udzielanie znaczącego
wsparcia władzom kongijskim,
zapewniając bezpieczeństwo
i stabilność reform.
-pomoc w reorganizacji kongijskiej
armii co ma znaczący wpływ na
bezpieczeństwo i stabilizację
w regionie.
Obecnie członkowie misji
zaangażowani są w szereg działań
m.in. w podnoszenie roli i statusu
żołnierzy oraz w zmiany regulacji
finansowych dotyczących wojska.
13
AMIS/ Darfur/Sudan
Rozpoczęcie misji:
28 maja 2004 r.
Zakończenie misji:
31 grudnia 2007 r.
Uczestnicy:
30 oficerów policji, 15 wojskowych ekspertów
i 2 wojskowych obserwatorów.
Unia wspomagała Unię Afrykańska w jej wysiłkach mających
na celu opanowanie kryzysu w Darfurze. Wsparcie UE
składało się zarówno z wojskowej jak i cywilnej części
(szkolenia trenerów UA, szkolenia policji w Darfurze),
wnosiło konieczny sprzęt, zaplecze logistyczne, wsparcie
techniczne i planistyczne dla przeprowadzenia misji przez
UA.
14
Aceh Monitoring (AMM)/ Indonezja
Rozpoczęcie misji:
15 września 2005 roku
Zakończenie misji:
11 grudnia 2006 roku
Uczestnicy:
130 Europejczyków
wspieranych przez 96 ekspertów
z państw członkowskich ASEAN.
AMM miała na celu nadzorowanie
porozumienia pokojowego między
rządem indonezyjskim a Ruchem
Wyzwolenia Aceh (GAM), które kończyło
trzydziestoletni konflikt wewnętrzny.
AMM była pierwszą misją
przeprowadzaną we współpracy
z ASEAN i pokazała, że UE potrafi
skutecznie działać w tym kluczowym
dla świata regionie. Misja okazała się
wielkim sukcesem EPBiO zapewniając
spokój i bezpieczeństwo w tym
niezwykle zapalnym rejonie Azji.
Zadania:
-nadzór nad deponowaniem
i niszczeniem broni składanej
przez rebeliantów,
-nadzór nad rozwiązywaniem
oddziałów GAM
i wprowadzaniem byłych
rebeliantów do społeczeństwa,
- kontrolowanie wprowadzania
rządów prawa w prowincji.
Zadania:
-
nadzór nad deponowaniem
i niszczeniem broni składanej
przez rebeliantów,
-nadzór nad rozwiązywaniem
oddziałów GAM
i wprowadzaniem byłych
rebeliantów do społeczeństwa,
- kontrolowanie wprowadzania
rządów prawa w prowincji.
15
EUJUST LEX Iraq/ Irak
Rozpoczęcie misji:
lipca
2005 r.
Zakończenie misji:
30
czerwca 2009
r.
Dzięki poprawie stosunków
UE z USA, Rada UE mogła
odpowiedzieć pozytywnie
na prośbę irackiego rządu
o przeprowadzenie
zintegrowanej misji rządów
prawa.
Zadania:
-poprawa zdolności, koordynacji,
współpracy organów irackiego
systemu zwalczania
przestępczości kryminalnej
poprzez szkolenie irackich
sędziów, sędziów śledczych oraz
wyższych oficerów policji
i więziennictwa. Całość szkoleń,
prowadzonych w języku arabskim
i kurdyjskim, odbywa się
w krajach członkowskich UE
Zadania:
-
poprawa zdolności, koordynacji,
współpracy organów irackiego
systemu zwalczania
przestępczości kryminalnej
poprzez szkolenie irackich
sędziów, sędziów śledczych oraz
wyższych oficerów policji
i więziennictwa. Całość szkoleń,
prowadzonych w języku arabskim
i kurdyjskim, odbywa się
w krajach członkowskich UE
16
MISJE POLICYJNE
Są to misje przeprowadzane najczęściej w rejonach
pokonfliktowych mające na celu wdrażanie pokoju Do tej
pory UE zorganizowała sześć misji policyjnych i jest
w trakcie przygotowań do siódmej (Kosowo).
W rejonach pokonfliktowych lub sytuacjach grożących powstaniem konfliktu
pojawia się potrzeba wsparcia lokalnych władz misją policyjną złożoną
z najwyższej klasy specjalistów.
Oddziały wysyłane na misje, wskutek umów, przyjmują na siebie część lub
całość odpowiedzialności za bezpieczeństwo powierzonych im terenów.
17
ZADANIA SIŁ UE:
-monitoring terenów powierzonych pod opiekę misji UE,
-kontrola wdrażania projektów odbudowy instytucji państwowych
i szkolenia policji,
-wsparcie lokalnej policji w zwalczaniu zorganizowanej przestępczości,
-ochrona granic państwowych,
-dopasowywanie procedur, działań lokalnej policji do standardów
światowych i unijnych.
DO TEJ PORY UE PRZEPROWADZIŁA MISJE W NASTĘPUJĄCYCH
KRAJACH
:
1.
Bośnia i Hercegowina
2.
Macedonia
3.
Demokratyczna Republika Konga
4.
Autonomia Palestyńska
5.
Afganistan
18
BOŚNIA I HERCEGOWINA
EUPM
Rozpoczęcie misji:
1 stycznia 2003 r.
Uczestnicy:
27 państw UE oraz
z Islandii, Kanady, Norwegii,
Szwajcarii, Turcji i Ukrainy
Dowódca:
Vincenzo Coppola
Skład:
500 oficerów policji , a także
kontyngent 200
międzynarodowych żołnierzy
wspomagających siły policyjne.
Zastąpiła ona dotychczasowe siły
policyjne ONZ. Formalną podstawą
tej misji była decyzja Rady
o wspólnym działaniu z 11 marca
2002 roku.
Zadania:
-monitoring terenów powierzonych
pod opiekę jednostkom UE,
-kontrola wdrażania projektów
odbudowy instytucji państwowych
i szkolenia policji,
-wsparcie lokalnej policji
w zwalczaniu zorganizowanej
przestępczości,
-ochrona granic państwowych,
-dopasowywanie procedur,
-działań lokalnej policji do
standardów europejskich
w warunkach politycznej
niezależności.
Zadania:
-monitoring terenów powierzonych
pod opiekę jednostkom UE,
-kontrola wdrażania projektów
odbudowy instytucji państwowych
i szkolenia policji,
-wsparcie lokalnej policji
w zwalczaniu zorganizowanej
przestępczości,
-ochrona granic państwowych,
-dopasowywanie procedur,
-działań lokalnej policji do
standardów europejskich
w warunkach politycznej
niezależności.
19
MACEDONIA
EUPOL PROXIMA
Rozpoczęcie misji:
15 grudnia 2003 r.
Zakończenie misji:
14 grudnia 2005 r.
Uczestnicy:
27 państw UE i 8 innych
krajów
Operacja PROXIMA była drugą policyjną misją
wykonywaną przez oddziały UE w ramach
EPBiO. Była ona naturalnym następstwem
operacji wojskowej CONCORDIA i została
przeprowadzona zgodnie z ustaleniami
porozumienia Berlin Plus z 2003 roku
(porozumienie NATO i UE w wyniku,
którego UE mogła korzystać z zasobów
NATO do prowadzenia operacji
pokojowych).
Zadania:
-monitorowanie,
nadzorowanie i doradzanie
policji macedońskiej
w zakresie zwalczania
zorganizowanej
przestępczości
-promowanie europejskich
standardów funkcjonowania
policji
-ochrona granic Macedonii
-uczestnictwo w budowaniu
dobrych relacji z jej
sąsiadami
-przyczynienie się do
wsparcia i wdrażania reform
polityczno-społecznych.
Zadania:
-monitorowanie,
nadzorowanie i doradzanie
policji macedońskiej
w zakresie zwalczania
zorganizowanej
przestępczości
-promowanie europejskich
standardów funkcjonowania
policji
-ochrona granic Macedonii
-uczestnictwo w budowaniu
dobrych relacji z jej
sąsiadami
-przyczynienie się do
wsparcia i wdrażania reform
polityczno-społecznych.
20
DEMOKRATYCZNA REPUBLIKA KONGA
EUPOL-KINSHASA
Rozpoczęcie misji:
12 kwietnia
2005 roku
Zakończenie misji:
30 czerwca
2007 roku.
Uczestnicy:
30 ekspertów z 8
krajów
Misja została powołana uchwaleniem
wspólnego działania przez Radę
UE 9 grudnia 2004 roku i była
realizowana równolegle
z działaniem sił pokojowych ONZ
(MONUC) na wyraźną prośbę
rządu DRK.
Zadania:
-wsparcie Kongijskich Sił
Policyjnych w Kinszasie
-Unijni eksperci zajmowali się
monitoringiem,
nadzorowaniem
i doradzaniem ich kongijskim
odpowiednikom
-Prowadzenie programu
szkoleniowego dla kongijskiej
policji.
-pomoc w przygotowaniu
reformy i reorganizacji
Kongijskiej Policji Narodowej
Zadania:
-wsparcie Kongijskich Sił
Policyjnych w Kinszasie
-Unijni eksperci zajmowali się
monitoringiem,
nadzorowaniem
i doradzaniem ich kongijskim
odpowiednikom
-Prowadzenie programu
szkoleniowego dla kongijskiej
policji.
-pomoc w przygotowaniu
reformy i reorganizacji
Kongijskiej Policji Narodowej
21
AUTONOMIA PALESTYŃSKA
EUPOL COPPS
Rozpoczęcie misji:
1 stycznia 2006 r.
Zakończenie misji:
2009 r.
Uczestnicy:
32
nieuzbrojonych ekspertów
Dowództwo:
Colin Smith
Zadania:
-wspieranie władz palestyńskich
w ustanawianiu profesjonalnych
i efektywnych sił policyjnych
-poprawę sytuacji na Bliskim
Wschodzie
-doradzaniem władzom
palestyńskim w zarządzaniu
policją i wymiarem
sprawiedliwości,
-szkoleniem palestyńskich
policjantów oraz rozdzielaniem
funduszy zagranicznych
przeznaczonych na wsparcie policji
palestyńskiej.
Zadania:
-
wspieranie władz palestyńskich
w ustanawianiu profesjonalnych
i efektywnych sił policyjnych
-poprawę sytuacji na Bliskim
Wschodzie
-doradzaniem władzom
palestyńskim w zarządzaniu
policją i wymiarem
sprawiedliwości,
-szkoleniem palestyńskich
policjantów oraz rozdzielaniem
funduszy zagranicznych
przeznaczonych na wsparcie policji
palestyńskiej.
22
AFGANISTAN
EUPOL AFGHANISTAN
Rozpoczęcie misji:
16 czerwca 2007 r.
Czas trwania:
przynajmniej 3 lata
Uczestnicy:
200 ekspertów z zakresu
spraw policji i wymiaru sprawiedliwości
Operacja obejmowała terytorium całego
Afganistanu. EUPOL AFGHANISTAN ma
aktywnie współpracować z innymi
misjami stacjonującymi w Afganistanie,
min. z UNAMA i ISAF.
Zadania:
-współuczestniczenie
w tworzeniu trwałych
i efektywnych struktur
policyjnych w Afganistanie
w zgodzie
z międzynarodowymi
standardami.
-doradzanie, monitorowanie
i nadzorowanie działania
afgańskiego ministerstwa
spraw wewnętrznych
w zakresie policji i wymiaru
sprawiedliwości.
Zadania:
-współuczestniczenie
w tworzeniu trwałych
i efektywnych struktur
policyjnych w Afganistanie
w zgodzie
z międzynarodowymi
standardami.
-doradzanie, monitorowanie
i nadzorowanie działania
afgańskiego ministerstwa
spraw wewnętrznych
w zakresie policji i wymiaru
sprawiedliwości.
23
24
UNIA EROPEJSKA PODJĘŁA
NASTĘPUJĄCE MISJE WOJSKOWE:
1.
CONCORDIA w Macedonii
2.
ARTEMIS w Demokratycznej Republice
Konga
3.
ALTHEA w Bośni i Hercegowinie
4.
EUFOR CONGO ponownie w
Demokratycznej Republice Konga
5.
EUFOR TCHAD/RCA w Republice Czadu i w
Republice Środkowej Afryki.
25
Macedonia
CONCORDIA
Rozpoczęcie misji:
31 marca 2003
rok
Zakończenie misji
: 15 grudnia
2004 rok
Uczestnicy:
13państw
członkowskich UE (bez Danii i
Irlandii) oraz 14 krajów spoza
Unii.
Dowództwo:
Rainer Feist
Kontrola polityczna:
Komitet
Polityczny i
Bezpieczeństwa UE
.
Zadania:
Stabilizacja sytuacji w Macedonii.
Realizacja porozumień z Ochrydy.
Zapewnienie bezpieczeństwa
przedstawicielom innych instytucji
międzynarodowych obecnych w tym
kraju.
Wspieranie macedońskich sił
bezpieczeństwa w przywracaniu
prawa i porządku.
Zwalczanie przestępczości
eksperci z ramienia UE obok
ekspertów NATO negocjowali
porozumienia i kontrolowali
późniejszą ich realizację.
niedopuszczenie do konfliktu
z mniejszością albańską
wspomaganie ustanowienia
pokojowego, demokratycznego
i prężnie działającego państwa.
Zadania:
Stabilizacja sytuacji w Macedonii.
Realizacja porozumień z Ochrydy.
Zapewnienie bezpieczeństwa
przedstawicielom innych instytucji
międzynarodowych obecnych w tym
kraju.
Wspieranie macedońskich sił
bezpieczeństwa w przywracaniu
prawa i porządku.
Zwalczanie przestępczości
eksperci z ramienia UE obok
ekspertów NATO negocjowali
porozumienia i kontrolowali
późniejszą ich realizację.
niedopuszczenie do konfliktu
z mniejszością albańską
wspomaganie ustanowienia
pokojowego, demokratycznego
i prężnie działającego państwa.
26
Była to pierwsza operacja wojskowa prowadzona samodzielnie
przez wojska państw członkowskich Unii Europejskiej.
CONCORDIA została ustanowiona na bezpośrednią prośbę
prezydenta Macedonii Borisa Trajkovskiego.
Operacja wojskowa UE była odpowiedzią na kryzys, który wybuchł
w Macedonii w 2001 roku.
Założenia misji opierały się na postanowieniach Umowy Ramowej
z Ohrydy z 13 sierpnia 2001 roku, zgodnie z którą:
wojska unijne miały przywrócić stabilność i bezpieczeństwo
wewnętrzne, chronić niepodległość i integralność terytorialną
Macedonii oraz przerwać spiralę wrogości i przemocy.
Zadania CONCORDII przejęła misja policyjna UE EUPOL PROXIMA.
Pierwsza misja wojskowa w ramach EPBiO niewątpliwie zakończyła się
powodzeniem przywracając stabilność i bezpieczeństwo oraz umożliwiając
przejęcie władzy przez demokratycznie wybranych przywódców
Unia przejęła od NATO odpowiedzialność za wykonywanie celów
wojskowych.
Była to pierwsza operacja wojskowa prowadzona samodzielnie
przez wojska państw członkowskich Unii Europejskiej.
CONCORDIA została ustanowiona na bezpośrednią prośbę
prezydenta Macedonii Borisa Trajkovskiego.
Operacja wojskowa UE była odpowiedzią na kryzys, który wybuchł
w Macedonii w 2001 roku.
Założenia misji opierały się na postanowieniach Umowy Ramowej
z Ohrydy z 13 sierpnia 2001 roku, zgodnie z którą:
wojska unijne miały przywrócić stabilność i bezpieczeństwo
wewnętrzne, chronić niepodległość i integralność terytorialną
Macedonii oraz przerwać spiralę wrogości i przemocy.
Zadania CONCORDII przejęła misja policyjna UE EUPOL PROXIMA.
Pierwsza misja wojskowa w ramach EPBiO niewątpliwie zakończyła się
powodzeniem przywracając stabilność i bezpieczeństwo oraz umożliwiając
przejęcie władzy przez demokratycznie wybranych przywódców
Unia przejęła od NATO odpowiedzialność za wykonywanie celów
wojskowych.
27
Demokratyczna Republika Konga
ARTEMIS
Rozpoczęcie misji:
13 czerwca 2003 r.
Zakończenie misji:
1 września 2003 r.
Uczestnicy:
17 państw Francja, RFN,
Wielka Brytania, Brazylia, Kanada,
Szwecja
Dowództwo:
Jean-Paul Thonier
Kierownictwo misji:
Komitet Polityczny i
Bezpieczeństwa UE.
Uprawnienia:
opracowanie planu
operacyjnego misji, kontrola nad
dowództwem misji, określenie reguł
działania sił w terenie.
Zadania:
wspieranie misji ONZ,
Utrzymanie
bezpieczeństwa i
stabilności w mieście
Bunia w prowincji Ituri.,
Poprawa sytuacji
humanitarnej,
zabezpieczenie lotniska.
Zadania:
wspieranie misji ONZ,
Utrzymanie
bezpieczeństwa i
stabilności w mieście
Bunia w prowincji Ituri.,
Poprawa sytuacji
humanitarnej,
zabezpieczenie lotniska.
28
Była to pierwsza misja wojskowa w ramach
EPBiO o charakterze humanitarnym i podjęta
na terytorium pozaeuropejskim.
Była misją krótkotrwałą, wspomagającą
kontyngent oenzetowskiej misji MONUC.
Ze względu na krótkotrwałość misja oskarżana była o niską
skuteczność i brak zaangażowania. Należy jednak zauważyć,
że mandat ARTEMIS był bardzo ściśle określony, z góry
zawężony do miasta Bunii i jego okolic. Najważniejszym
efektem misji okazało się wykazanie zdolności wojsk UE do
natychmiastowego działania w ramach EPBiO, na wielką
skalę i w dużym oddaleniu od Europy. Misja ta była kolejnym
krokiem na drodze do uznania UE za światowego gracza
w dziedzinie bezpieczeństwa.
Była to pierwsza misja wojskowa w ramach
EPBiO o charakterze humanitarnym i podjęta
na terytorium pozaeuropejskim.
Była misją krótkotrwałą, wspomagającą
kontyngent oenzetowskiej misji MONUC.
Ze względu na krótkotrwałość misja oskarżana była o niską
skuteczność i brak zaangażowania. Należy jednak zauważyć,
że mandat ARTEMIS był bardzo ściśle określony, z góry
zawężony do miasta Bunii i jego okolic. Najważniejszym
efektem misji okazało się wykazanie zdolności wojsk UE do
natychmiastowego działania w ramach EPBiO, na wielką
skalę i w dużym oddaleniu od Europy. Misja ta była kolejnym
krokiem na drodze do uznania UE za światowego gracza
w dziedzinie bezpieczeństwa.
29
Bośnia i Hercegowina
EUFOR-ALTHEA
Rozpoczęcie misji
: 2 grudnia 2004 r.
Uczestnicy:
24 państwa UE, Albania,
Argentyna, Kanada, Chile, Maroko, Nowa
Zelandia, Norwegia, Szwajcaria i Turcja.
Dowódca:
Ignacio Martin Villain
Cele
:
-krótkoterminowe, których wdrażanie
koncentruje się wokół zabezpieczenia
wykonania porozumień pokojowych z
Dayton
- średnioterminowe, polegające na
udzieleniu pomocy władzom Bośni i
Hercegowiny w spełnieniu wymogów
koniecznych do zawarcia z nią
Porozumienia w sprawie Stabilizacji i
Stowarzyszenia.
-długoterminowe, których realizacja
zapewni rozwój Bośni i Hercegowiny jako
państwa stabilnego, pokojowego,
wieloetnicznego oraz współpracującego z
sąsiadami; rezultatem ma być uzyskanie
przez Bośnię i Hercegowinę gotowości do
członkostwa w Unii Europejskiej.
Zadania:
-Umożliwienie Bośni i Hercegowinie uzyskanie
statusu państwa spełniającego wymogi
członkostwa w UE.
-Konfiskowanie i niszczenie broni, amunicji,
nielegalnych składów broni;
-Przeciwdziałanie najpoważniejszym formom
zorganizowanej przestęczości na Bałkanach;
-Wspomaganie i organizowanie kontroli
granicznych;
-Współpraca z Międzynarodowym Trybunałem
Karnym w zakresie poszukiwania oraz
ewentualnego aresztowania osób
odpowiedzialnych za zbrodnie wojenne w
Bośni i Hercegowinie.
-odbudowa instytucji państwowych, policji,
sądownictwa
-demokratyzacja organów przedstawicielskich
władzy.
-ochrony granic,
- większe poszanowanie praw człowieka (w
szczególności praw kobiet)
-poprawa stanu gospodarki Bośni
i Hercegowiny
Zadania:
-Umożliwienie Bośni i Hercegowinie uzyskanie
statusu państwa spełniającego wymogi
członkostwa w UE.
-Konfiskowanie i niszczenie broni, amunicji,
nielegalnych składów broni;
-Przeciwdziałanie najpoważniejszym formom
zorganizowanej przestęczości na Bałkanach;
-Wspomaganie i organizowanie kontroli
granicznych;
-Współpraca z Międzynarodowym Trybunałem
Karnym w zakresie poszukiwania oraz
ewentualnego aresztowania osób
odpowiedzialnych za zbrodnie wojenne w
Bośni i Hercegowinie.
-odbudowa instytucji państwowych, policji,
sądownictwa
-demokratyzacja organów przedstawicielskich
władzy.
-ochrony granic,
- większe poszanowanie praw człowieka (w
szczególności praw kobiet)
-poprawa stanu gospodarki Bośni
i Hercegowiny
30
Demokratyczna Republika Konga
EUFOR-RD Congo
Rozpoczęcie misji:
czerwiec
2006 r.
Zakończenie misji:
grudzień
2006 r.
Uczestnicy:
17 krajów
europejskich
Dowódca:
Karlheinz Viereck
Zadania:
- wspieranie działań ONZ MONUC
podczas zaplanowanych wyborów
prezydenckich
-Wspieranie misji ONZ MONUC w
stabilizowaniu sytuacji w kraju
-Ochronę ludności cywilnej w
miejscu rozmieszczenia
-Zabezpieczenie miejscowego
lotniska
-Udzielnie wsparcia i pomocy w
razie zagrożenia funkcjonowania
misji MONUC.
Zadania:
- wspieranie działań ONZ MONUC
podczas zaplanowanych wyborów
prezydenckich
-Wspieranie misji ONZ MONUC w
stabilizowaniu sytuacji w kraju
-Ochronę ludności cywilnej w
miejscu rozmieszczenia
-Zabezpieczenie miejscowego
lotniska
-Udzielnie wsparcia i pomocy w
razie zagrożenia funkcjonowania
misji MONUC.
31
W przeciwieństwie do misji ARTEMIS misja EUFOR-RD Congo nie
wyróżnia się spośród wszystkich operacji wojskowych w ramach
EPBiO.
W porównaniu do swojej poprzedniczki, EUFOR-RD Congo od
początku budziła spory wewnątrz krajów członkowskich UE.
Podjęcie decyzji o wysłaniu tej misji do RDK trwało aż 3 miesiące
(ARTEMIS-7dni).
Misji tej stawianych jest wiele zarzutów, m.in.:
za mała ilość wojsk stacjonujących na terenie DRK,
złe rozmieszczenie sił pokojowych (tylko Kinszasa i zachód
kraju),
za krótki czas trwania misji (misja zakończyła się niezwłocznie po
przeprowadzonych wyborach, nie była obecna w całości podczas
ogłaszania wyników, czyli w czasie kiedy mogła być najbardziej
potrzebna).
Mimo tych uchybień, pierwsze od 45 lat wybory parlamentarne,
czyli zasadniczy cel misji, zakończyły się sukcesem, a siły unijne
i oenzetowskie nie dopuściły do wybuchu większych zamieszek.
W przeciwieństwie do misji ARTEMIS misja EUFOR-RD Congo nie
wyróżnia się spośród wszystkich operacji wojskowych w ramach
EPBiO.
W porównaniu do swojej poprzedniczki, EUFOR-RD Congo od
początku budziła spory wewnątrz krajów członkowskich UE.
Podjęcie decyzji o wysłaniu tej misji do RDK trwało aż 3 miesiące
(ARTEMIS-7dni).
Misji tej stawianych jest wiele zarzutów, m.in.:
za mała ilość wojsk stacjonujących na terenie DRK,
złe rozmieszczenie sił pokojowych (tylko Kinszasa i zachód
kraju),
za krótki czas trwania misji (misja zakończyła się niezwłocznie po
przeprowadzonych wyborach, nie była obecna w całości podczas
ogłaszania wyników, czyli w czasie kiedy mogła być najbardziej
potrzebna).
Mimo tych uchybień, pierwsze od 45 lat wybory parlamentarne,
czyli zasadniczy cel misji, zakończyły się sukcesem, a siły unijne
i oenzetowskie nie dopuściły do wybuchu większych zamieszek.
32
Republika Czadu i Republika
Środkowej Afryki
Rozpoczęcie misji:
15 marca
2008 r.
Uczestnicy:
23 kraje
członkowskie UE i 3 spoza
organizacji
Zadania:
-Patrolowanie terytoriów obu
krajów w celu zapewnienia
bezpieczeństwa,
-Ochrona ludności cywilnej w tym
przede wszystkim uchodźców i
osób wysiedlonych.
-Zabezpieczenie dostaw pomocy
humanitarnej oraz ochrona
personelu, urządzeń i instalacji
ONZ przed zagrożeniami.
Zadania:
-Patrolowanie terytoriów obu
krajów w celu zapewnienia
bezpieczeństwa,
-Ochrona ludności cywilnej w tym
przede wszystkim uchodźców i
osób wysiedlonych.
-Zabezpieczenie dostaw pomocy
humanitarnej oraz ochrona
personelu, urządzeń i instalacji
ONZ przed zagrożeniami.
33
34
BIBLIOGRAFIA
1. Dyplomacja czy siła? Unia Europejska w
stosunkach międzynarodowych. Stanisław
Parzymies
2. Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa
Unii Europejskiej. Joanna Starzyk
3. Stosunki wojskowo- polityczne NATO- Unia
Europejska. Mirosław Minkina
http://eup.wse.krakow.pl/?page_id=208
5. Operacje wojskowe Unii Europejskiej na
przykładzie misji EUFOR Tchad/ RCA. Bogusław
Pacek
35