Prawo karne
cz. 3
Środki karne
Terminowe
Pozbawienie praw
publicznych
Zakaz zajmowania
stanowiska lub
wykonywania zawodu
Zakaz prowadzenia
działalności
gospodarczej
Zakaz powadzenia
pojazdów
mechanicznych
Jednorazowe
Przepadek
przedmiotów
Naprawienie w części
lub w całości szkody
wyrządzonej
przestępstwem
Nawiązka
Świadczenie pieniężne
Podanie wyroku do
publicznej wiadomości
Środki karne
I) pozbawienie praw publicznych,
2) zakaz zajmowania określonego stanowiska,
wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia
określonej działalności gospodarczej.
3) zakaz działalności związanej z wychowaniem,
leczeniem, edukacją małoletnich lub opieką nad nimi.
4) obowiązek powstrzymania się od przebywania w
określonych środowiskach lub miejscach, zakaz
kontaktowania się z określonymi osobami lub zakaz
opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu
5) zakaz wstępu na imprezę masową
6) obowiązek powstrzymania się od przebywania w
określonych środowiskach lub miejscach, zakaz
kontaktowania się z określonymi osobami lub zakaz
opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu
Pozbawienie praw publicznych
obejmuje:
-utratę czynnego i biernego prawa
wyborczego
-utratę prawa do udziału w wymiarze
sprawiedliwości (niemożność pełnienia
funkcji sędziego, prokuratora, obrońcy czy
ławnika)
-utratę zdolności do pełnienia funkcji w
organach administracji publicznej oraz
instytucjach państwowych i
samorządowych
-utratę posiadanego stopnia wojskowego i
powrót do stopnia szeregowca
-utratę orderów, odznaczeń i tytułów
honorowych i niemożność ich uzyskania w
trakcie kary
Środki karne cd.
7) zakaz prowadzenia pojazdów
8) przepadek
9) obowiązek naprawienia szkody
10) nawiązka
11) świadczenie pieniężne
12) podanie wyroku do publicznej
wiadomości
13) obniżenie stopnia wojskowego,
wydalenie z zawodowej służby
wojskowej, degradacja
Środki probacyjne
1) warunkowe umorzenie postępowania karnego (art. 66 i
nast. k.k.).
2) warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary
pozbawienia wolności nieprzekraczającej 2 lat, kary
ograniczenia wolności i grzywny orzeczonej jako kara
samoistna (art. 69 i n. k.k.).
3) warunkowe zwolnienie z odbycia reszty kary pozbawienia
wolności (art. 77 i nast. k.k.).
4) zwolnienie od reszty kary ograniczenia wolności (art. 83
k.k.) – nie ma okresu próby
5) uznanie za wykonane niektórych środków karnych po
upływie połowy okresu, na który je orzeczono (art. 84)
[pozbawienie praw publicznych, zakaz prowadzenia
pojazdów, zakaz zajmowania określonego stanowiska,
wykonywania określonego zawodu, prowadzenia określonej
działalności gospodarczej.] – nie ma okresu próby.
Środki zabezpieczające
A. środki o charakterze leczniczo-rehabilitacyjnym
1. umieszczenie sprawcy w odpowiednim zakładzie
psychiatrycznym.
2) umieszczenie sprawcy w zakładzie karnym, w którym
stosuje się szczególne środki lecznicze lub rehabilitacyjne
3) umieszczenie sprawcy w zamkniętym zakładzie leczenia
odwykowego
4) leczenie ambulatoryjne lub rehabilitacja skazanego
uzależnionego w placówce leczniczo-rehabilitacyjnej
5) umieszczenie sprawcy przestępstwa przeciwko wolności
seksualnej popełnionego w związku z zakłóceniem jego
czynności psychicznych o podłożu seksualnym, innym niż
choroba psychiczna po odbyciu kary pozbawienia
wolności w zakładzie zamkniętym albo skierowanie go na
leczenie ambulatoryjne
Środki zabezpieczające cd.
B. środki o charakterze administracyjnym
1) zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania
określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności
gospodarczej.
2) zakaz działalności związanej z wychowaniem, leczeniem,
edukacją małoletnich lub opieką nad nimi.
3) obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych
środowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania się z
określonymi osobami lub zakaz opuszczania określonego
miejsca pobytu bez zgody sądu,
4) zakaz wstępu na imprezę masową,
5) obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych
środowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania się z
określonymi osobami lub zakaz opuszczania określonego
miejsca pobytu bez zgody sądu.
6) zakaz prowadzenia pojazdów,
7) przepadek,
Nadzwyczajne obostrzenie kary
Recydywa zwykła
Art. 64. § 1. Jeżeli sprawca skazany za
przestępstwo umyślne na karę pozbawienia
wolności popełnia w ciągu 5 lat po odbyciu
co najmniej 6 miesięcy kary umyślne
przestępstwo podobne do przestępstwa, za
które był już skazany, sąd może wymierzyć
karę przewidzianą za przypisane sprawcy
przestępstwo w wysokości do górnej
granicy ustawowego zagrożenia
zwiększonego o połowę.
Recydywa wielokrotna
art. 64 § 2. Jeżeli sprawca uprzednio skazany w
warunkach określonych w § 1, który odbył łącznie co
najmniej rok kary pozbawienia wolności i w ciągu 5 lat
po odbyciu w całości lub części ostatniej kary popełnia
ponownie umyślne przestępstwo przeciwko życiu lub
zdrowiu, przestępstwo zgwałcenia, rozboju, kradzieży
z włamaniem lub inne przestępstwo przeciwko mieniu
popełnione z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia,
sąd wymierza karę pozbawienia wolności
przewidzianą za przypisane przestępstwo w wysokości
powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a
może ją wymierzyć do górnej granicy ustawowego
zagrożenia zwiększonego o połowę.
Ciąg przestępstw
Art. 91. § 1. Jeżeli sprawca popełnia w
podobny sposób, w krótkich odstępach
czasu, dwa lub więcej przestępstw,
zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby
nieprawomocny, co do któregokolwiek z
tych przestępstw, sąd orzeka jedną karę
na podstawie przepisu, którego znamiona
każde z tych przestępstw wyczerpuje, w
wysokości do górnej granicy
ustawowego zagrożenia zwiększonego
o połowę.
Nadzwyczajne złagodzenie
kary
jeżeli czyn stanowi zbrodnię zagrożoną co najmniej karą
25 lat pozbawienia wolności, sąd wymierza karę
pozbawienia wolności nie niższą od 8 lat,
jeżeli czyn stanowi inną zbrodnię, sąd wymierza karę
pozbawienia wolności nie niższą od jednej trzeciej dolnej
granicy ustawowego zagrożenia,
jeżeli czyn stanowi występek, przy czym dolną granicą
ustawowego zagrożenia jest kara pozbawienia wolności
nie niższa od roku, sąd wymierza grzywnę, karę
ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności,
jeżeli czyn stanowi występek, przy czym dolną granicą
ustawowego zagrożenia jest kara pozbawienia wolności
niższa od roku, sąd wymierza grzywnę albo karę
ograniczenia wolności.
Nadzwyczajne złagodzenie kary
jeżeli pokrzywdzony pojednał się ze
sprawcą, szkoda została naprawiona albo
pokrzywdzony i sprawca uzgodnili sposób
naprawienia szkody,
ze względu na postawę sprawcy, zwłaszcza
gdy czynił starania o naprawienie szkody
lub o jej zapobieżenie,
jeżeli sprawca przestępstwa nieumyślnego
lub jego najbliższy poniósł poważny
uszczerbek w związku z popełnionym
przestępstwem.
Nadzwyczajne złagodzenie kary
Sąd stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet
może warunkowo zawiesić jej wykonanie w stosunku
do sprawcy współdziałającego z innymi osobami w
popełnieniu przestępstwa, jeżeli ujawni on wobec
organu powołanego do ścigania przestępstw
informacje dotyczące osób uczestniczących w
popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności
jego popełnienia.
Na wniosek prokuratora sąd może zastosować
nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet warunkowo
zawiesić jej wykonanie w stosunku do sprawcy
przestępstwa, który, niezależnie od wyjaśnień
złożonych w swojej sprawie, ujawnił przed organem
ścigania i przedstawił istotne okoliczności, nieznane
dotychczas temu organowi, przestępstwa
zagrożonego karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności.
Przedawnienie
-
polega
na
uchyleniu
karalności czynów przestępnych po upływie od ich
popełnienia, określonego w ustawie czasu.
Przedawnienie następuje:
-
przy zbrodni zabójstwa - po upływie 30 lat od jej
popełnienia
- gdy czyn stanowi inną zbrodnię - po upływie 20 lat
-w odniesieniu do występków - po upływie 10 lat w
przypadku czynów zagrożonych karą pozbawienia
wolności przekraczającą 3 lata, a po upływie 5 lat, gdy
zagrożenie tą karą jest niższe
-w odniesieniu do występków zagrożonych karą
ograniczenia wolności lub grzywną - po upływie 3 lat
od popełnienia czynu
- w przypadku przestępstw prywatno skargowych (np.
zniesławienie) rok od czasu, gdy pokrzywdzony
dowiedział się o osobie sprawcy, a ogólny okres
przedawnienia tych przestępstw to 3 lata
Przedawnieniu nie ulega karalność
najpoważniejszych przestępstw. Zgodnie z
art. 105 kodeksu karnego, przepisów o
przedawnieniu nie stosuje się do zbrodni
przeciwko pokojowi , ludzkości i
przestępstw wojennych.
Przedawnieniu nie ulegają również umyślne
przestępstwa: zabójstwa, ciężkiego
uszkodzenia ciała, ciężkiego uszczerbku na
zdrowiu lub pozbawienie wolności
łączonego ze szczególnym udręczeniem,
popełnione przez funkcjonariusza
publicznego w związku z pełnieniem
obowiązków służbowych
Nie można wykonać kary, jeżeli
od uprawomocnienia się wyroku
skazującego upłynęło lat:
1) 30 - w razie skazania na karę
pozbawienia wolności przekraczającą 5 lat
albo karę surowszą,
2) 15 - w razie skazania na karę
pozbawienia wolności nie przekraczającą 5
lat,
3) 10 - w razie skazania na inną karę
Zatarcie skazania
- polega na uznaniu skazania za
niebyłe i usunięciu wpisu o skazaniu z rejestru skazanych, co
pozwala skazanemu twierdzić, iż nie był karany. Zatarcie skazania
następuje z mocy prawa, na skutek decyzji sądu albo decyzji
Prezydenta korzystającego z prawa łaski
Z mocy prawa zatarcie skazania następuje:
• w przypadku zmiany ustawodawstwa,
• w wypadku pomyślnego upływu okresu próby,
• na skutek upływu 10 lat od daty wykonania, darowania lub
przedawnienia
wykonania kary w razie skazania na terminową karę pozbawienia
wolności oraz kary 25 lat pozbawienia wolności i dożywotniego
pozbawienia wolności
• na skutek upływu 5 lat w razie skazania na grzywnę albo karę
ograniczenia wolności,
• z upływem roku w razie odstąpienia od wymierzenia kary, z
tym że w wypadku gdy orzeczono środek karny, zatarcie skazania
nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem lub
przedawnieniem.
Zatarcie skazania cd.
Zatarcie skazania może też nastąpić
zarządzeniem sądu na wniosek skazanego:
po upływie 5 lat - gdy sprawca skazany
na
karę
pozbawienia
wolności
nie
przekraczającą 3 lat przestrzegał w tym
okresie porządku prawnego,
po upływie 3 lat - gdy skazanie dotyczyło
kary grzywny lub ograniczenia wolności.