Cykl
gospodarczy
Cyklem koniunkturalnym
nazywamy krótkookresowe odchylenia produkcji,
aktywności gospodarczej od jej trendu.
Polega na wahaniach produkcji, zatrudnienia,
aktywności gospodarczej wokół długookresowych
trendów.
Jest to najprościej rzecz ujmując okres
pomiędzy jednym a drugim załamaniem
gospodarczym, które zostały podzielone na
cztery fazy :
Kryzys (recesja)
załamanie gospodarcze charakteryzujące się
zmniejszeniem rozmiarów produkcji, nakładów
inwestycyjnych,
dochodów
realnych
społeczeństwa,
którym
towarzyszy
wzrost
bezrobocia, czasem także spadek cen.
Depresja (dno)
następuje po kryzysie. Charakteryzuje ją niski
poziom podstawowych wielkości ekonomicznych:
produkcji, cen, stopy procentowej, zatrudnienia i
wysokie bezrobocie. Ich stabilizacja jest jednak
wystarczającym impulsem do inwestowania,
które pobudza całą gospodarkę do rozwoju.
Ożywienie
charakteryzuje się rosnącą stale sumą wydatków
inwestycyjnych, towarzyszy temu wzrost dochodu
narodowego, wzrost zatrudnienia oraz wzrost
wydatków konsumpcyjnych i ilości udzielanych
kredytów. Globalny popyt ma tendencje do szybkiego
wzrosty w stosunku do podaży produkcji. Towarzyszy
temu pewien wzrost cen. Rośnie obrót na rynku
nieruchomości, obrotu papierami wartościowymi.
Rozkwit
szczytowa koniunktura - inwestycje osiągają
najwyższy poziom; wzrost zdolności produkcyjnych
całej gospodarki. Obserwuje się też stopniowy
wzrost kosztów wytwarzania w stosunku do cen
(stąd
w
szczytowym
okresie
koniunktury
wykorzystuje się gorsze urządzenia wytwórcze,
zatrudnia
się
pracowników
o
niższych
kwalifikacjach, zwiększa się pracę w godzinach
nadliczbowych). Wzrostowi płac towarzyszy wzrost
skłonności do oszczędzania, maleje skłonność do
konsumpcji
i
ilości
udzielanych
kredytów
inwestycyjnych.
Dane statystyczne za lata 2002–2007, 2008 (wg danych CIA) dot. Polski
struktura zatrudnienia:
- rolnictwo 14,8%
– przemysł
30,7%
– usługi
54,5%
Produkt krajowy brutto ważony
parytetem
siły nabywczej (PKB):
666,1 mld USD (2008)
wzrost PKB:
1,8% (2009)
PKB na jednego mieszkańca: (2008)
45 122 zł
(13 799 USD)(przeliczenie wg kursu z
19.06.09 r.)
PKB na jednego mieszkańca według PPP:
(2008)
17 482 USD
udział w strukturze PKB:
– rolnictwo 2,8%
– przemysł 31,7%
– usługi 65,5%
budżet:
– dochody: ok. 117 mld USD
– wydatki: ok. 127,3 mld USD (2008)
inflacja:
4,3% (2008)
dług
publiczny:
51% PKB (2009)
dług
zewnętrzny:
163,86 mld euro (227,5 mld $) (2008)
rezerwy złota i dewizy:
84,48 mld USD (2008)
siła
robocza:
16,95 miliona ludzi (2008)
ludność żyjąca poniżej progu ubóstwa:
15,0%
bezrobocie:
9,7% (2008)
wynagrodzenie brutto:
3092,01 zł.
c.d.
Dane statystyczne za lata 2002–2007, 2008 (wg danych CIA)
minimalne wynagrodzenie brutto:
1126 zł.
inwestycje:
22,7% PKB (2008)
elektryczność:
– produkcja: 162,0 mld kWh
– konsumpcja: 121,3 mld kWh
ropa naftowa:
– produkcja: 24 530 bar/d
– konsumpcja: 476 200 bar/d
gaz ziemny:
– produkcja: 2,1 mld m³
– konsumpcja: 11,5 mld m³
import:
161,95 mld USD
eksport:
137,83 mld USD
eksport
(najważniejsi partnerzy):
Niemcy: 25,8%
Włochy: 6,8%
Francja: 6%
W. Brytania: 5,9%
Czechy: 5,5%
Rosja: 4,6%
import (najważniejsi partnerzy):
Niemcy: 23,9%
Rosja: 8,8%
Chiny: 7,2%
Włochy: 6,8%
Francja: 5,1%
Czechy: 3,5%
Pod względem bogactwa kraj od 2010 roku
uznawany jest za "wysoko rozwinięty", mimo to na
50 państw europejskich plasuje się dopiero na
miejscu 29. Wyprzedzają go wszystkie państwa
Europy Zachodniej oraz cztery postkomunistyczne
(Czechy, Słowacja, Słowenia, Węgry).
Jak wynika z powyższych danych CIA kraj rozwija
się dynamicznie i stale, czemu nie przeszkodził
nawet światowy kryzys finansowy. Ponad połowa
Polaków, którzy są czynni zawodowo, ma pracę
(51%). Dla porównania, w Wielkiej Brytanii odsetek
ten wynosi 70%.