SŁOWNIK
STUDENTA
Definicje zawarte w słowniku:
działalność gospodarcza;
Przedsiębiorca;
obowiązki przedsiębiorcy;
rola i znaczenie społeczne
przedsiębiorcy;
wolność gospodarcza;
ograniczenie działalności
gospodarczej;
reglamentacja działalności
gospodarczej;
Koncesje;
Zezwolenia;
Licencje;
Pozwolenia;
podział i klasyfikacja
przedsiębiorstw;
działalność regulowana;
Certyfikat.
Działalność gospodarcza
Definicja zaczerpnięta z literatury:
Zgodnie z Art. 2. Ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności
gospodarczej działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność
wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie,
rozpoznawanie
i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana
w sposób zorganizowany i ciągły.
Zdaniem studenta:
Działalnością gospodarczą jest każde działanie, które przynosi korzyści
materialne osoby, którą ową działalność prowadzi. Korzyści osiągane przez
osobę prowadzącą działalność gospodarczą, odbywać się może w różnych
sektorach gospodarki, np. handel, usługi, wydobywanie kopalin.
Przedsiębiorca
Definicja zaczerpnięta z literatury:
Zgodnie z Art. 4. 1. Ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności
gospodarczej przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba
prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna
ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonująca we własnym imieniu
działalność gospodarczą.
Mówiąc o przedsiębiorcy napotykamy się z określeniem, że jest to osoba
fizyczna czyli po prostu człowiek od momentu jego poczęcia do chwili śmierci.
Jest to również osoba prawna czyli jednostka organizacyjna, której przyznano
osobowość prawną. Jednostka organizacyjna jest to podmiot posiadający cechy
charakteryzujące osobę prawną, której ustawa nie przyznaje osobowości
prawnej.
Należy wspomnieć, że jest on kluczową postacią w przedsiębiorstwie.
Przedsiębiorca kierując się motywem zysku zakłada przedsiębiorstwo, angażując
w nie zasoby majątkowe prowadzi je, podejmując decyzje w warunkach
niepewności oraz ponosi ryzyko ekonomiczne.
Zdaniem studenta:
Przedsiębiorca to osoba fizyczna, czyli przedsiębiorca nazwać możemy
każdego żyjącego człowieka w każdym okresie jego życia aż do śmierci,
który jest jednostka prawną bądź organizacyjną, a która prowadzi
własną działalność gospodarczą. Przedsiębiorca w rozumieniu
potocznym, to taka osoba, która ma swój biznes, potrafi go prowadzić,
zarządzać nim oraz uzyskuje wymierne korzyści finansowe z
prowadzenia tejże działalności gospodarczej.
Podział i klasyfikacja
przedsiębiorstw
Definicja zaczerpnięta z literatury:
Przedsiębiorstwa można podzielić:
a. ze względu na rozmiar prowadzonej działalności:
- mikroprzedsiębiorstwo - mniej niż 10 pracowników,
roczny przychód ze sprzedaży nie przekracza
równowartości w złotych 2 milionów euro lub suma
wartości jego majątku nie przekracza równowartości w
złotych 2 milionów euro.
- małe przedsiębiorstwo - mniej niż 50 pracowników,
roczny przychód ze sprzedaży do 10 milionów euro lub
suma wartości jego majątku poniżej 10 milionów euro.
- średnie przedsiębiorstwo - do 250 pracowników,
roczny przychód ze sprzedaży do 50 milionów euro lub
suma wartości jego majątku poniżej43 milionów euro.
- duże przedsiębiorstwo – więcej niż 250 pracowników,
roczny przychód ze sprzedaży powyżej 50 milionów
euro lub suma wartości jego majątku przekracza 43
milionów euro.
b. ze względu na formę własności
wyróżnia się:
- sektor publiczny, do którego należą
przedsiębiorstwa będące własnością
państwa i przedsiębiorstwa
komunalne,
- sektor prywatny, do którego należą
przedsiębiorstwa będące własnością
prywatną.
c. ze względu na rodzaj prowadzonej
działalności grupuje się
przedsiębiorstwa w określonych
działach i branżach gospodarki
narodowej.
Zdaniem studenta:
Przedsiębiorstwa można podzielić na:
a) ze względu na wielkość przedsiębiorstwa:
b) ze względu na formę własności:
- publiczne, które są własnością państwa oraz przedsiębiorstwa
komunalne,
- prywatne, które są własnością przedsiębiorcy,
Typ przedsiębiorstwa
Liczba pracowników
Roczny dochód ze
sprzedaży
MINI
PRZEDSIĘBIORSTWO
do 10
2 mln euro
MAŁE
PRZEDSIĘBIORSTWO
do 50
10 mln euro
ŚREDNIE
PRZEDSIĘBIORSTWO
do 250
50 mln euro
DUŻE
PRZEDSIĘBIORSTWO
więcej niż 250
powyżej 50 mln euro
1) własność:
prywatne,
Publiczne
2) wielkość:
mikro,
małe,
średnie,
duże,
3) struktura organizacyjna:
jednoosobowe,
spółki,
spółdzielnie,
przedsiębiorstwa państwowe,
forma prawna,
typ
Przedsiębiorstwa klasyfikuje się według pewnych
kryteriów podziału są nimi:
Obowiązki przedsiębiorcy
Definicja zaczerpnięta z literatury:
ustawa z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. nr 173, poz. 1807 ze zm.)
Na każdym przedsiębiorcy ciąży obowiązek wykonywania swojej działalności na zasadach uczciwej
konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów. Oznacza to,
iż przedsiębiorca jest zobowiązany prowadzić swoją działalność tak, by jego działania nie były
sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami i nie zagrażały lub naruszały interesu innego
przedsiębiorcy lub klienta.
Jest on obowiązany też spełniać określone prawem warunki wykonywania działalności gospodarczej,
w szczególności dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności
publicznej, a także ochrony środowiska (regulują to ustawy szczególne - prawo ochrony środowiska,
ustawa o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, ustawa o ochronie przeciwpożarowej itd.).
Jeżeli przepisy szczególne nakładają obowiązek posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych przy
wykonywaniu określonej działalności, przedsiębiorca musi zapewnić, aby czynności w ramach
działalności gospodarczej były wykonywane bezpośrednio przez osobę mającą takie uprawnienia.
Innym obowiązkiem ciążącym na przedsiębiorcy jest dokonywanie rozliczeń płatności w odpowiedniej
formie. Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą
następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy:
stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz jednorazowa wartość
transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 euro.
Zdaniem studenta:
Obowiązki przedsiębiorcy
1. Każdy przedsiębiorca musi co miesiąc:
- złożyć deklarację do
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
- opłacić składki na ubezpieczenie społeczne za dany miesiąc na konto
ZUS,
- wpłacić zaliczkę na podatek dochodowy na konto Urzędu Skarbowego
- uiścić ewentualnie podatek VAT
- złożyć odpowiednie deklaracje podatkowe w Urzędzie Skarbowym
2. Ważne jest to, by przedsiębiorca regularnie i terminowo regulował
składki. Przedsiębiorcy, którzy nie zatrudniają pracowników powinni
wpłacać składki na konto urzędu do 10 dnia każdego miesiąca. Na
początku roku możliwe są zmiany w wielkości składek, dlatego każdy
przedsiębiorca musi dokładnie sprawdzić kwoty, które trzeba wpłacać.
3. Przedsiębiorcy, którzy wybrali opodatkowanie na zasadach ogólnych i nie
zatrudniają pracowników powinni prowadzić m.in.:
ewidencje w których zapisuje się przychody i koszty, czyli KPiR (Księga
Przychodów
i Rozchodów) lub księgi rachunkowe (dotyczy m.in. firm osiągających określone,
wysokie przychody oraz spółek),
rejestry zakupów i sprzedaży VAT (dotyczy czynnych VAT-owców),
ewidencję wyposażenia oraz ewidencję środków trwałych i wartości
niematerialnych
i prawnych,
ewidencję przebiegu pojazdu (dotyczy przedsiębiorców używających pojazdu
prywatnego do celów firmowych),
ewidencje sprzedaży (dotyczy m.in. przedsiębiorców zwolnionych z VAT
i przedsiębiorców, którzy prowadzą sprzedaż bez stosowania kasy fiskalnej poza
miejscem przechowywania KPiR). Oprócz tego mogą pojawić się też inne
dokumenty, w zależności od sytuacji danego przedsiębiorcy, np. dotyczące kasy
fiskalnej.
4. Przedsiębiorcy którzy zatrudniają pracownika, muszą:
Przed rozpoczęciem pracy, należy skierować każdego nowego
pracownika na wstępne badania lekarskie do lekarza medycyny
pracy.
W przypadku firm działających na rynku spożywczym, pracownik musi
odbyć badanie, które przeprowadza Inspekcja Sanitarna.
Odpowiednie orzeczenie wydaje lekarz medycyny pracy lub
Państwowa Inspekcja Sanitarna
Należy założyć teczkę pracowniczą. Taka teczka zawiera wszystkie
najważniejsze informacje dotyczące zatrudnienia, przebiegu pracy
oraz jej zakończenia.
Musi być ewidencja czasu pracy (zawarte są tam informacje o pracy w
niedziele i święta, godzinach nadliczbowych, dyżurach, urlopach,
zwolnieniach lekarskich oraz innych nieobecnościach.)
Rola i znaczenie społeczne
przedsiębiorcy
Definicja zaczerpnięta z literatury:
Przedsiębiorcy pełnią również niezwykle ważna rolę społeczną. To oni tworzą nowe miejsca
pracy, odprowadzają podatki z których państwo finansuje różne usługi społeczne takie jak :
zasiłki dla bezrobotnych, emerytury i renty, obronę narodową, publiczny transport,
edukację, wymiar sprawiedliwości itp.
Przedsiębiorcy są innowatorami, wymyślają nowe produkty i nowe sposoby ich wytwarzania.
W rozwoju lokalnym mogą być początkiem procesu rozwoju gminy czy powiatu.
Zdaniem studenta:
Najważniejszym zadaniem, czy też rolą studenta jest tworzenie nowych miejsc pracy. Ze
względu na fakt, iż przedsiębiorstwo odprowadza podatki, to też państwo ma fundusze na
zasiłki dla bezrobotnych, emerytury albo renty. Dzięki przedsiębiorcom gospodarka danego
państwa może się rozwijać poprzez wprowadzanie nowych produktów i marek na rynek
krajowy.
Wolność gospodarcza
Definicja zaczerpnięta z literatury:
Wolność gospodarcza to swoboda podejmowania działalności gospodarczej, wolna
od ingerencji państwa. Jest pochodną wolności człowieka i prowadzi do
powstrzymania się państwa od ingerowania w tę autonomię w sposób, który
zaprzeczałby istnieniu praw i wolności obywateli w gospodarce. Tym samym,
wolność gospodarcza jest dla gospodarującego obywatela gwarancją autonomii
jego woli, stosunków konkurencji
i porządku gospodarczego.
Zdaniem studenta:
O wolności gospodarczej mówimy w sytuacji, gdy przedsiębiorca ma swobodę
założenia własnego interesu (działalności gospodarczej), a państwo nie ingeruje
w nią. Jest to swoboda w prowadzeniu działalności gospodarczej z zachowaniem
zasad zdrowej konkurencji. Przedsiębiorca sam decyduje co chce sprzedawać, jakie
usługi oferuje klientom. Oczywiście działania te muszą być zgodne z prawem.
Ograniczenie działalności
gospodarczej
Definicja zaczerpnięta z literatury:
Ograniczenia wynikające z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej ma zaspokajać potrzeby ludzkie,
a nie stanowić zagrożenie dla egzystencji, przy jednoczesnym założeniu, iż wykonywana
ona będzie przy zachowaniu stosownych wymogów. Zgodnie z treścią art.17 ustawy
o swobodzie działalności gospodarczej - „przedsiębiorca wykonuje działalność
gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz
słusznych interesów konsumentów”. Nie są to jednak jedyne obowiązki ciążące na
przedsiębiorcy. Jest on zobowiązany ponadto do przestrzegania wymogów określonych
przez inne przepisy prawa, takich jak. np. wymogi związanych z ochroną życia i zdrowia
ludzkiego, czy też ochroną środowiska naturalnego. Innego typu ograniczeniami są
zezwolenia i koncesje
na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Są to pewnego rodzaju
ograniczenia, które miały zostać zniesione, przy jednoczesnym ich zastąpieniu przez wpis
do rejestru działalności gospodarczej. Tak się jednak nie stało i formy reglamentacji,
jakimi są zezwolenia, licencje, koncesje, a także różnorakie certyfikaty, zgody i
pozwolenia spotykamy do dziś.
Zdaniem studenta:
Ograniczenia działalności gospodarczej to pewnego rodzaju wymogi,
które nałożone są na poszczególne przedsiębiorstwa. Są one
wprowadzone przez państwo aby w pewien sposób mieć nadzór na
towary, bądź usługi sprzedawane przez przedsiębiorstwa. Są to między
innymi koncesje, zezwolenia itp.
Są to warunki jakie muszę spełnić przedsiębiorcy w przypadku, gdy
chcą podejmować różne nowe decyzje dotyczące sprzedaży usług i
produktów
w swojej firmie.
Reglamentacja działalności gospodarczej
Definicja zaczerpnięta z literatury:
Reglamentacja działalności gospodarczej zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o
swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 672)
podejmowanie, wykonywanie
i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych
prawach,
z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. Od swobody
podejmowania
i wykonywania działalności gospodarczej istnieją jednak wyjątki. Reglamentacja
działalności gospodarczej jest dopuszczalna jednak tylko w drodze ustawy i
tylko ze względu na ważny interes publiczny (art. 22 Konstytucji RP).
Wykonywanie określonego rodzaju działalności gospodarczej może zatem
wiązać się z uzyskaniem przez przedsiębiorcę koncesji, zezwolenia lub wpisu do
rejestru działalności regulowanej.
Zdaniem studenta:
Reglamentacja działalności gospodarczej oznacza równe prawa dla
każdego przedsiębiorcy dotyczące podejmowania, wykonywania i
zakończenia działalności.
Innymi słowy reglamentacja działalności gospodarczej oznacza swobodę
w działaniu z zakresu działalności gospodarczej.
KONCESJA
Definicja zaczerpnięta z literatury:
Koncesja jest aktem administracyjnym wydawanym przez organ koncesyjny, który
upoważnia koncesjonariusza do prowadzenia ściśle określonej działalności gospodarczej.
Koncesję stosuje się w przypadku działalności, która ma szczególne znaczenie ze względu
na ważny interes publiczny lub na bezpieczeństwo państwa i obywateli. Innymi słowy,
koncesja jest aktem zgody władz publicznych na podjęcie i prowadzenie działalności przez
określonego przedsiębiorcę. Jej forma jest bardzo zbliżona do pozwolenia, z tym że
koncesja udzielana jest tylko w pewnym zakresie działalności gospodarczej. Co ważne,
udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji następuje w drodze decyzji
organu właściwego, czyli ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności
gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji. Koncesji udziela się na czas określony, nie
krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50 lat, chyba, że przedsiębiorca wnioskuje o udzielenie
koncesji na czas krótszy.
Zdaniem studenta:
Koncesja to zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej lub usługowej, a także na
eksploatację jakichś terenów, wydawane przez organ administracyjny
ZEZWOLENIE
Definicja zaczerpnięta z literatury:
Pod pojęciem zezwolenia należy rozumieć uprawnienie do wykonywania
oznaczonej działalności w sposób zgodny z prawem. Organ zezwalający
nie może odmówić wydania zezwolenia na podjęcie i wykonywanie
określonej działalności gospodarczej, jeśli przedsiębiorca spełnia
wymogi określone przepisami prawa. Zezwolenie nie nadaje
przedsiębiorcy nowych praw, a jedynie konkretyzuje je pod względem
podmiotowym.
Zdaniem studenta:
Zezwolenie to swego rodzaju pozwolenie na różne działania w ramach
działalności gospodarczej.
LICENCJA
Definicja zaczerpnięta z literatury:
Licencja to dokument prawny lub umowa, określająca warunki
korzystania z utworu, którego dana licencja dotyczy. Właściciel praw
autorskich, znaku handlowego lub patentu może (i często to robi)
wymagać od innych posiadania licencji jako warunku użytkowania lub
reprodukowania licencjonowanego utworu.
Zdaniem studenta:
Licencja to urzędowe zezwolenie na wykonywanie czynności, której nie
wolno wykonywać bez zezwolenia.
Pozwolenie
Definicja zaczerpnięta z literatury:
Pozwolenie w sensie prawnym zwane niekiedy również zezwoleniem to
możliwość indywidualnego uchylenia generalnego zakazu
podejmowania danej działalności. Uznaje się bowiem, że pewne
działalności nie mogą być, z różnych względów, powszechnie dostępne
dla wszystkich podmiotów, wymagają one reglamentowania przez
państwo (np. pozwolenie na budowę, pozwolenie na broń).
Zdaniem studenta:
Pozwolenie jest wtedy, kiedy przedsiębiorca może wykonać zamierzone
przez siebie działania w ramach działalności gospodarczej.
Działalność regulowana
Definicja zaczerpnięta z literatury:
Działalność regulowana – według art. 5 pkt 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności
gospodarczej jest to działalność gospodarcza, której wykonywanie wymaga spełnienia szczególnych
warunków, określonych przepisami prawa.
Definicję działalności regulowanej doprecyzowuje art. 64 ust. 1 stanowiąc, że dany rodzaj
działalności jest działalnością regulowaną, jeżeli przepis odrębnej ustawy tak stanowi; a
przedsiębiorca może wykonywać tę działalność (zawód regulowany), jeżeli spełnia szczególne
warunki określone przepisami tej odrębnej ustawy i po uzyskaniu wpisu w rejestrze działalności
regulowanej, z zastrzeżeniem art. 75, który określa rodzaje działalności, do wykonywania których
wymagane jest uzyskanie zezwolenia, licencji albo zgody.
Pojęcie działalności regulowanej (lub inaczej wpisu do rejestru działalności regulowanej) pojawiło się
wraz z wejściem w życie ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
(Dz. U. z 2013 r. Nr 0, poz. 672, ze zm.), z dniem 21 sierpnia 2004 r., jako nowa forma reglamentacji
działalności gospodarczej. Unormowania dotyczące reglamentacji działalności gospodarczej ustawa
o swobodzie działalności gospodarczej zawiera w rozdziale 4 zatytułowanym „Koncesje oraz
regulowana działalność gospodarcza”. Wyróżnić można następujące formy reglamentacji działalności
gospodarczej: koncesje (art. 46–63), wpis do rejestru działalności regulowanej (art. 64 – 74),
zezwolenia (art. 75 ust. 1-2a), zgłoszenie (art. 75 ust. 2), licencje (art. 75 ust. 3), oraz zgodę (art. 75
ust. 4).
Zdaniem studenta:
Działalność regulowana jest rodzajem działalności gospodarczej, w
której przedsiębiorca musi spełniać wiele rygorystycznych pod
względem prawnym przepisów, aby móc podjąć się jej wykonywania.
Certyfikat
Definicja zaczerpnięta z literatury:
Certyfikat to :
- dokument stwierdzający zgodność wyrobu z deklarowanymi przez
wytwórcę lub określonymi w przepisach bądź normach właściwościami
(zobacz też: świadectwo wzorcowania),
- dokument potwierdzający prawo do wykonywania określonych w nim
czynności,
- potwierdzenie posiadania kompetencji w zakresie określonym w
certyfikacie, np TOEFL poświadczający zdanie egzaminu ze znajomości
języka angielskiego na określonym poziomie.
Certyfikaty wydawane są na ogół przez akredytowane lub cieszące się
powszechnym zaufaniem instytucje.
Zdaniem studenta:
Certyfikat do dokument wydawany przez instytucje cieszące się
zaufaniem społeczeństwa. Potwierdza on jakość towarów i usług
oferowanych przez przedsiębiorstwo.