Inflacja a
działalność
przedsiębiorstwa
Plan Prezentacji
1.Makroekonomiczne uwarunkowania
działalności przedsiębiorstwa
2.Omówienie terminu Inflacja
3.Przyczyny Inflacji
4.Inflacja Popytowa i Kosztowa
5.Sterowanie Inflacją i Stopa Inflacji
6.Inflacja a działalność przedsiębiorstwa
7.Podsumowanie
Makroekonomiczne uwarunkowania
działalności przedsiębiorstwa
•Poziom konkurencji w gospodarce
•Koniunktura gospodarcza
•Inflacja
•Polityka monetarna (pienieżna)
•Kurs walutowy
•Polityka fiskalna (budżetowa)
•Bezrobocie
Inflacja
Słowo inflacja odnosiło się początkowo wyłącznie do ilości
pieniądza. Mówiło się, że wolumen pieniądza jest napompowany,
nadmuchany,
przesadny.
Dziś powszechnie stosowane w znaczeniu „wzrost cen”
201
3
2014
2024
Przyczyny inflacji
• nadmierna emisja pieniędzy (np. poprzez ich dodruk, poziom
oprocentowania)
•
ingerencja państwa w politykę emisyjną Banku Centralnego
• wzrost kosztów produkcyjnych
• nadmierny wzrost popytu
• niezrównoważony budżet państwa (wydatki przewyższają
wpływy)
•
przeinwestowanie gospodarki (zbyt duże nakłady na
inwestycje)
• import inflacji
•
utrzymującą się przez długi czas nadwyżkę eksportu nad
importem
• monopolizację gospodarki - przenoszenie kosztów produkcji na
cenę
• zadłużenie przedsiębiorstw
•Wysokie
podatki
•Rosnące
koszty
produkcji
•Rosnące
koszty
transportu
•Wzrost
kosztu pracy
•Wzrost cen
paliw i oleju
napędowego
Inflacja kosztowa
Inflacja popytowa
•Popyt > Podaż
•Nadmierne wydatki
państwa
•Zła struktura
produkcji
•Nadmierne
zaciąganie pożyczek
bankowych
•Niskie stopy
procentowe.
•Wzrost ilości
„pieniędzy w
obiegu”
Zdarza się, ze oba wyżej omówione
rodzaje inflacji, czyli popytowa i
kosztowa, występują jednocześnie.
Wówczas mówi się, że gospodarka
popadła w tzw.
spiralę inflacyjną
.
Zjawisko to polega na wzajemnym
oddziaływaniu (napędzaniu) wysokości
wynagrodzeń i cen.
Eksperci twierdzą, że
spirala inflacyjna
najczęściej występuje w
gospodarkach, w których
istnieją silne organizacje
pracownicze
, czyli
związki zawodowe,
które są w stanie
wymuszać na
pracodawcach
korzystne dla siebie
decyzje finansowe.
Sterowanie Inflacją
Organem kontrolującym inflację są banki centralne. W Polsce jest
nim Narodowy Bank Polski.
To właśnie NBP wyznacza stopę procentową inflacji (cel inflacyjny),
która według wyliczeń i analiz będzie najlepsza dla gospodarki.
Polityka pieniężna banku centralnego (czyli decydowanie o tym, ile
pieniędzy powinno być w gospodarce) wpływa na poziom inflacji i
siłę nabywczą pieniądza. Głównymi narzędziami tej polityki są:
stopy procentowe banku centralnego, rezerwy obowiązkowe i
operacje otwartego rynku. Wysokie stopy procentowe banku
centralnego przeciwdziałają inflacji. Jeśli pieniądz jest drogi
(właśnie przy wysokich stopach procentowych), zmniejsza się popyt
na kredyty. Przedsiębiorstwa i gospodarstwa domowe ostrożniej
sięgają po pożyczki bankowe, bojąc się wysokich kosztów obsługi
długu. W wyniku tego spada ilość pieniędzy na rynku, a to oznacza,
że producentom trudniej znaleźć nabywców na ich wyroby, co nie
pozwala na podwyżki cen.
Stopą inflacji nazywamy procentową zmianę ogólnego poziomu cen w
kolejnych okresach. Stopę procentową liczy się zazwyczaj raz na rok.
Poziom cen liczony jest poprzez średnią cen towarów i usług. Do tego,
by obliczyć poziom wzrostu inflacji najczęściej wykorzystuje się dwa
wskaźniki: CPI i PPI.
CPI - Consumer Price Index
to najpopularniejszy na świecie wskaźnik
inflacji. Co roku GUS ustala, jakie towary i w jakich ilościach kupuje
"uśrednione" gospodarstwo domowe, a także jaki jest udział
poszczególnych produktów i usług w łącznych wydatkach. Inflacja
(stopa inflacji cen konsumpcyjnych – wyrażana w %) jest wyliczana na
podstawie obserwowanych zmian cen towarów i usług. Wylicza się ją
w następujący sposób:
Stopa inflacji cen konsumpcyjnych = [(CPI dany rok – CPI rok
poprzedni)/CPI rok poprzedni]*100
Stopa Inflacji
miesiąc
CPI
po
wyłączeniu
cen
administro
wanych
po
wyłączeniu
cen
najbardziej
zmiennych
po
wyłączeniu
cen
żywności
i energii
15%
średnia
obcięta
zmiany do analogicznego miesiąca poprzedniego roku (w
%)
05/2013
0,5
0,4
1,5
1,0
1,1
06/2013
0,2
0,1
1,4
0,9
0,8
07/2013
1,1
0,8
1,7
1,4
1,0
08/2013
1,1
0,7
1,6
1,4
0,9
09/2013
1,0
0,7
1,6
1,3
0,8
10/2013
0,8
0,5
1,5
1,4
0,5
zmiany do poprzedniego miesiąca (w %)
05/2013
-0,1
-0,2
-0,1
-0,1
0,0
06/2013
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
07/2013
0,3
0,0
0,4
0,6
0,1
08/2013
-0,3
-0,4
-0,1
-0,1
0,1
09/2013
0,1
0,1
0,1
-0,1
0,2
10/2013
0,2
0,2
0,3
0,4
0,1
Dane za październik 2013
Czas
Kraj
Wskaźnik
Okres
Aktualny
Prognoza
Poprzedni
a
wtorek, 3 grudnia 2013
11.0
0
Strefa
Euro
Inflacja PPI
październ
ik 2013
-1,40 %
r/r
-0,50 %
m/m
-1,10 % r/r
-0,20 %
m/m
-0,90 %
r/r
0,10 %
m/m
Indeks cen dóbr produkcyjnych (ang. Producer Price
Index, PPI) – wskaźnik cen hurtowych służący do pomiaru zmian
cen ustalanych przez producentów na różnych etapach
wytwarzania. Zmiana
wskaźnika pozwala prognozować zmiany inflacji.
Inflacja a działalność
przedsiębiorstwa
Inflacja powoduje wzrost
niepewności i obniża
aktywność przedsiębiorstw
Inflacja powoduje
dodatkowe koszty
związane z obsługą
procesów
gospodarczych
Niepewność
przewidywań poziomu
cen ma istotne
znaczenie w
podejmowaniu decyzji
inwestycyjnych
Na skutek inflacji
zniekształca się
informacyjna funkcja cen
Niestabilna
inflacja sprawia,
że rynek staje się
nieefektywny.
Wysoka inflacja może
spowodować szybszy wzrost
kosztów w stosunku do
wydajności, co przełoży się
na mniejsze zyski
przedsiębiorstwa, a to z
kolei może oznaczać ciecia
w zatrudnieniu, a nawet
bankructwo
.
Inflacja zniekształca
prawdziwy obraz
finansowej zdolności
przedsiębiorstwa do
wzrostu kapitału w oparciu
o generowaną nadwyżkę
finansową.
Dochodzi do
paradoksu: im wyższa
inflacja, tym
ujawniane są coraz
wyższe zyski
netto i równocześnie
kurczą się możliwości
przeprowadzenia
inwestycji netto.
Wartość zapasów – nadmierna inflacja skutkuje
ucieczką od gotówki i zamiany jej w majątek
obrotowy, co z kolei powoduje wzrost kosztów
związanych z zapasami, wynagrodzeniami i
innymi wydatkami stałymi.
Ogólnie można powiedzieć, że
zarówno w skali makroekonomicznej
jak i mikroekonomicznej
przeważają negatywne skutki inflacji.
Wywołuje niewłaściwą alokację
zasobów, przez co zmniejsza
produktywność i wzrost gospodarczy
przez zakłócenie popytu i
zagregowanej podaży w całej
gospodarce. Są one tym bardziej
dotkliwe im wyższe i
nieprzewidywalne jest jej natężenie.
Przy stałym i niskim jej poziomie
prowadzi jedynie do redystrybucji
dochodów od tracących na inflacji na
rzecz zyskujących, jednak nie
wywołując ogólnej szkody dla całej
gospodarki.
Korzystając z kapitału obcego
przedsiębiorstwo ponosi koszty
użytkowania tegoż kapitału, których wielkość określona jest przez
stopę procentową, osiąga ono jednak też korzyści dzięki efektowi
tak zwanej dźwigni finansowej. Dźwignię tę jednak nie zawsze
można zastosować z uwagi na wysoki poziom stopy procentowej.
Zmiany stopy procentowej wprowadzają przedsiębiorstwo w stan
niepewności i przez to są źródłem ryzyka w działalności
gospodarczej. Przedsiębiorstwo może zaciągnąć kredyt o
zmiennym oprocentowaniu i wtedy wzrost stopy procentowej
spowoduje nieoczekiwany wzrost kosztów, w przypadku kredytu
o stałym oprocentowaniu spadek stopy procentowej powoduje,
że przedsiębiorstwo korzysta z relatywnie droższego kapitału.
PODSUMOWANIE
PODSUMOWANIE
Przedsiębiorstwa działające w warunkach silnej inflacji narażone
są na jej negatywne skutki. Im tempo wzrostu cen jest szybsze,
tym większa niepewność funkcjonowania przedsiębiorstw i
dodatkowe koszty tej działalności.
W warunkach zwiększonej niepewności w odniesieniu do cen
względnych i cen nominalnych, przedsiębiorstwa więcej czasu
poświęcają na zdobywanie informacji o cenach relatywnych,
zamiast na działalność ściśle produkcyjną. Jest oczywiste, że
powoduje to spadek efektywności. Trafnie ujmuje to szwedzka
profesor Madeleine Leijonhufvud, opisując priorytety
przedsiębiorstw w warunkach inflacji:
„Bycie wydajnym i konkurencyjnym (…) w kategoriach
realnych staje się mniej istotne (…). Większego znaczenia
nabiera prognozowanie inflacji i niwelowanie jej skutków”.
Dziękujemy za Uwagę