Podręcznik strona 171
Temat: Podstawy prawne
działalności gospodarczej
Co to jest Spółka ?
Spółka to związek osób (w szczególnym przypadku jedna
osoba), które łączą swój kapitał we wspólne przedsięwzięcie
gospodarcze, na ogół mające przynieść satysfakcjonujący
dochód. Najczęściej dzielimy spółki ze względu na:
1.
Źródło prawa (rodzaj aktu prawnego
regulującego zasady ich funkcjonowania):
- Spółki handlowe,
- Spółki cywilne.
2.
Zakres odpowiedzialności wspólników wobec
wierzycieli:
- spółki osobowe,
- spółki kapitałowe,
- spółki jawne,
- spółki partnerskie,
- spółki komandytowe,
- spółki komandytowo – akcyjne,
- spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
- spółki akcyjne,
- spółki cywilne.
3.
Szczególny charakter i unormowania:
- spółki jednoosobowe,
- spółki ciche.
CHARAKTERYSTYKA
1. Spółka z ograniczona odpowiedzialnością
jest spółką kapitałową, w której wspólnik nie odpowiada za zobowiązania spółki
swym osobistym majątkiem, lecz wyłącznie wniesionym wkładem kapitałowym.
Warunkiem powstania takiej spółki jest posiadanie kapitału zakładowego, czyli
tzw. czystego majątku, który spółka zobowiązuje się utrzymać w całości, tzn. nie
rozdzielić pomiędzy wspólników. (od 2001r najniższa kwota kapitału zakładowego
wynosi 50 tyś, a wysokość udziału nie może być mniejsza niż 500 zł).
Majątek mogą tworzyć odpowiednie kwoty pieniężne lub wartość wkładów
niepieniężnych, np. domy, maszyny, meble, itp.
Kapitał zakładowy dzieli się na tzw. udziały o równej lub nierównej wysokości, przyczyn
wartość udziału musi być podana w ujęciu liczbowym, a nie w stosunku procentowym
do ogólnej wielkości kapitału zakładowego.
Spółka z.o.o. może mieć następujące organy zarządzające i nadzorujące jej działalność:
- zarząd,
- rada nadzorcza,
- zgromadzenie wspólników.
2. Spółka cywilna
jest spółką osobową, czyli za jej zobowiązania solidarnie
odpowiadają wspólnicy całym swym majątkiem. Nie posiada
osobowości prawnej i nie podlega rejestracji sądowej.
Podmiotami praw i obowiązków w stosunkach zewnętrznych
są wszyscy wspólnicy. Spółka ta powstaje poprzez zawarcie
na piśmie umowy, przez co najmniej dwie osoby fizyczne lub
prawne. Niezachowanie formy pisemnej nie czyni umowy nie
ważnej, może jednak w razie sporu utrudniać jego
rozstrzygnięcie sądowi. Umowa spółki powinna zawierać
postanowienia dotyczące trybu jej powołania oraz określać cel
spółki, czas jej trwania i przedmiot działalności. Ponadto
powinna precyzować rodzaj i wysokość wkładów wnoszonych
przez wspólników, udział w zyskach i stratach, sposób
reprezentowania spółki.
3. Spółka jawna
jest spółką osobową charakteryzującą się m.in. tym, że
wspólnicy odpowiadają solidarnie całym swym majątkiem
za powstałe długi spółki. Powstaje na podstawie umowy,
która powinna być zawarta na piśmie i podlega wpisowi do
rejestru przedsiębiorców.
4. Spółka akcyjna
jest spółką kapitałową, a więc za swoje zobowiązania
odpowiada własnym majątkiem. Obowiązkowe jest tutaj
zebranie kapitału akcyjnego, który stanowi fundusz
zabezpieczający roszczenia wobec wierzycieli oraz
podstawę zdolności kredytowej spółki.
Najwyższą władzą spółki jest walne zgromadzenie
akcjonariuszy, w którym prawo uczestnictwa mają
właściciele akcji.
Organem niższej rangi jest rada nadzorcza spółki
akcyjnej. Składa się, z co najmniej 5 członków, których
wybiera walne zgromadzenie. Zarząd spółki to organ
prowadzący działalność operatywną. Może być
jednoosobowy lub składać się z większej ilości członków,
których na ogół wybiera walne zgromadzenie.
5. Spółka komandytowa
jest spółką osobową, która podobnie jak spółka jawna i partnerska nie
posiada osobowości prawnej. Tworzą ja dwie kategorie wspólników,
komplementariusze i komandytariusze.
Komplementariusze odpowiadają za zobowiązania spółki całym
swym majątkiem i tylko oni mają prawo do podejmowania w imieniu
spółek czynności prawnych.
Komandytariusze nie podejmują ryzyka odpowiedzialności całym
swym majątkiem i z góry określają w umowie spółki tzw. Sumę
komandytową, tj. kwotę pieniężną, do wysokości, której odpowiadają
za zobowiązania spółki. W związku z tym mają oni ograniczone
prawa, np., mogą reprezentować spółkę na zasadzie
pełnomocnictwa.
Związki pojawiające się pomiędzy Spółkami
- Korporacje,
- Holdingi,
- Koncerny.