III RZECZPOSPOLITA

Oliwia Mleczko



Polska ma

312 679

kilometrów

kwadratowych. Mieszka tu około

mln

ludzi. Terytorium dzieli się na

województw, a województwa

na powiaty. W skład powiatów
wchodzą natomiast gminy.

Terytorium Polski



Pomorskie



Warmińsko-mazurskie



Podlaskie



Mazowieckie



Lubelskie



Podkarpackie



Świętokrzyskie



Małopolskie

Województwa Polski



Łódzkie



Śląskie



Opolskie



Dolnośląskie



Lubuskie



Wielkopolskie



Kujawsko-pomorskie



Zachodniopomorskie

Stale pogarszająca się sytuacja gospodarcza Polski, połączona z brakiem perspektyw

realnej poprawy, doprowadziła do pogłębienia się kryzysu. Przyparty do muru rząd po

nieudanej próbie wzmocnienia swojej pozycji poprzez referendum z roku 1987, zmuszony

był podnieść ceny o 40 procent. Wywołało to natychmiastowe protesty, szybko

ogarniające cały kraj. 25 VI 1988 protesty wybuchły w Bydgoszczy, szybko objęły Gdańsk

i Nową Hutę, a także wiele innych miast. Fala strajków dała nowy oddech „Solidarności”,

która od czasu delegalizacji tkwiła w impasie, teraz jej przywódcy stanęli na czele

protestów. Nie zmieniło tego brutalne stłumienie strajku nowohuckiego, a także

krótkotrwały areszt przywódców solidarnościowych. Strajki trwały do końca maja i zmusiły

władzę do podjęcia rozmów. Lipcowa wizyta Gorbaczowa, zachęcającego władzę do

legalizacji Solidarności i podjęcia rozmów, a także kolejna sierpniowa fala strajków,

zakończona nieudaną demonstracją siły ZOMO i milicji, pozbawiła złudzeń przywódców

partyjnych, że możliwe uspokojenie sytuacji bez ułożenia się z przywódcami Solidarności.

Po rozmowach z ministrem spraw wewnętrznych Czesławem Kiszczakiem, Lech Wałęsa, za

cenę legalizacji Solidarności, podjął decyzję o zakończeniu strajków. Decyzja ta spotkała

się z oporem zarówno protestujących, jak i Międzyzakładowego Komitetu Solidarności

oraz Krajowej Komisji Wykonawczej „Solidarności”.

Zazwyczaj przyjmuje się, że przegłosowanie przez tzw. Sejm kontraktowy przywrócenia

nazwy państwa polskiego Rzeczpospolita Polska i godła w postaci orła w koronie, które

obowiązuje od 1 stycznia 1990, zapoczątkowało symbolicznie powstanie tak zwanej III

Rzeczypospolitej.

Powstanie III RP

Kandydatami na urząd prezydenta byli:



Roman Bartoszcze



Włodzimierz Cimoszewicz



Tadeusz Mazowiecki



Leszek Moczulski



Stanisław Tymiński



Lech Wałęsa

Kandydaci



Pierwsze w pełni równe,
wolne, powszechne, tajne wybory
prezydenckie w Polsce miały miejsce w

listopadzie 1990

. Do tej pory prezydentów

Polski wyłaniało Zgromadzenie Narodowe.
W roku 1990 nie było jeszcze ostatecznego
rozstrzygnięcia, czy przyszły ustrój Polski
będzie oparty na systemie parlamentarno-
gabinetowym, czy na systemie
prezydenckim.

Wybory



Zmiany polityczne i ustrojowe

które zaszły w Polsce po

1989 wymagały uchwalenia nowej konstytucji. Nie
zrealizowano tego w latach 1989–1991 ze względu na to,
że większość ugrupowań wywodzących się z Solidarności
uważała, że konstytucja powinna być przegłosowana przez
w pełni demokratycznie wybrany parlament, którym Sejm
Kontraktowy z całą pewnością nie był.
Dopiero Sejm kadencji 1991–1993 utworzył Komisję
Konstytucyjną i podjął działania zmierzające do
rozwiązania tego problemu. Jednak udało mu się tylko
uchwalić

Małą Konstytucję

– Ustawę konstytucyjną z

dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach
między władzą ustawodawczą i wykonawczą
Rzeczypospolitej Polskiej oraz
o samorządzie terytorialnym.

Mała Konstytucja 1992



Na jej mocy zostały uchylone przepisy Konstytucji PRL z
1952 r. dotyczące ustroju socjalistycznego i
wprowadzone nowe, stanowiące podstawę ustroju
politycznego i gospodarki rynkowej. Stanowiła ona, że
„organami Państwa w zakresie władzy ustawodawczej
są Sejm i Senat Rzeczypospolitej Polskiej, w zakresie
władzy wykonawczej – Prezydent Rzeczypospolitej
Polskiej i Rada Ministrów, w zakresie władzy
sądowniczej – niezawisłe sądy”.



Wcześniejsze rozwiązanie parlamentu (1993) przez
prezydenta

Lecha Wałęsę

uniemożliwiło zakończenie

prac nad nową konstytucją i spowodowało przełożenie
tego zadania na nowy parlament.

Mała Konstytucja 1992