Polityka, społeczeństwo i
gospodarka
Zazwyczaj przyjmuje się, że
przegłosowanie przez tzw. Sejm
kontraktowy przywrócenia nazwy
państwa polskiego Rzeczpospolita Polska
i godła w postaci orła w koronie, które
weszło w życie 31 grudnia 1989,
zapoczątkowało symbolicznie powstanie
tak zwanej III Rzeczypospolitej. Według
innych opinii, za początek III
Rzeczypospolitej uznaje się rozpoczęcie
bądź też zakończenie obrad Okrągłego
Stołu, lub powołanie rządu Tadeusza
Mazowieckiego albo przeprowadzenie
pierwszych po wojnie wolnych wyborów
do Sejmu i Senatu w 1991, gdy nastąpiło
tym samym przerwanie ciągłości
niedemokratycznych struktur PRL.
Konstytucja RP z kwietnia 1997 w swej
preambule zawarła nazwę Trzeciej
Rzeczypospolitej.
Historia III RP
Oficjalna nazwa państwa to Rzeczpospolita Polska.
Wymową tego określenia jest zerwanie z ustrojem Polskiej
Rzeczypospolitej Ludowej (tzw. demokracja ludowa) i
nawiązanie bezpośrednio do tradycji II Rzeczypospolitej.
Ustrój polityczny Rzeczypospolitej Polskiej (Trzeciej
Rzeczypospolitej) określony jest Konstytucją
Rzeczypospolitej Polskiej uchwaloną przez Zgromadzenie
Narodowe 2 kwietnia 1997 roku. Zgodnie z jej treścią
Rzeczpospolita Polska jest republiką parlamentarną i
realizuje zasady suwerenności narodu, niepodległości i
suwerenności państwa, demokratycznego państwa
prawnego, społeczeństwa obywatelskiego, trójpodziału
władzy, pluralizmu, legalizmu, społecznej gospodarki
rynkowej oraz przyrodzonej godności człowieka.
Rzeczpospolita określona jest także jako państwo unitarne.
Życie polityczne III RP
1989–1995
◦
Powstanie III RP
◦
Wybory prezydenckie 1990
◦
Wybory parlamentarne 1991
◦
Okres I kadencji Sejmu i II kadencji Senatu (1991–1993)
◦
Mała Konstytucja 1992
◦
Wybory parlamentarne 1993
◦
Wybory prezydenckie 1995
1996–1999
◦
Konstytucja 1997
◦
Wybory parlamentarne 1997
◦
Wstąpienie Polski do NATO
Po 2000 roku
◦
Wybory prezydenckie 2000
◦
Wybory parlamentarne 2001
◦
Wejście Polski do UE
◦
Wybory parlamentarne i prezydenckie 2005
◦
Koalicja PiS-Samoobrona-LPR
◦
Wybory parlamentarne 2007
◦
Katastrofa lotnicza w Smoleńsku
◦
Wybory prezydenckie 2010
◦
Wybory parlamentarne 2011
Wydarzenia w III RP
Prezydenci III RP
Polityka zagraniczna RP, sformułowana po przemianach
politycznych w 1989, określa ją polska racja stanu.
Podstawowe cele polityki zagranicznej w latach 90.
pozostawały niezmienne mimo zmian politycznych w
parlamencie i rządzie. Są to: członkostwo w NATO oraz Unii
Europejskiej, współtworzenie stabilnego systemu
bezpieczeństwa europejskiego opartego na współdziałaniu
NATO, UZE, OBWE oraz ONZ, utrzymywanie
dobrosąsiedzkich stosunków z państwami regionu,
działanie na rzecz współpracy regionalnej, zrównoważona
polityka wobec Zachodu i Wschodu, popieranie procesów
rozbrojeniowych, ochrona tożsamości narodowej i
dziedzictwa kulturowego, rozwinięte kontakty z Polonią
Polska polityka
zagraniczna
Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej (SZ RP) inaczej
Wojsko Polskie - siły i środki wydzielone przez państwo do
zabezpieczenia jego interesów i prowadzenia walki
zbrojnej.
SZ RP stoją na straży suwerenności Narodu Polskiego oraz
jego bezpieczeństwa i pokoju. Mogą brać udział w
zwalczaniu klęsk żywiołowych, działaniach
antyterrorystycznych, akcjach poszukiwawczych, a także
ratowania życia ludzkiego. Biorą też udział w oczyszczaniu
terenów z materiałów niebezpiecznych pochodzenia
wojskowego i unieszkodliwiają je.
Zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi sprawuje prezydent
RP, a ogólne kierownictwo zapewnia Minister Obrony
Narodowej.
Wojsko, technika,
uzbrojenie
W roku 1990 wszedł w życie plan Balcerowicza, w ramach
którego podjęty został szereg działań o charakterze
antyinflacyjnym i rozpoczęto proces zmian struktury
własnościowej w gospodarce.
Plan Balcerowicza sprawdził się w części dotyczącej
obniżenia inflacji i uzdrowienia sytuacji na rynku
towarowym. Późniejsze posunięcia rządu, jak chociażby
postawienie wszystkich PGR-ów w stan upadłości,
niezależnie od ich indywidualnej kondycji finansowej, czy
dyskryminacja przedsiębiorstw krajowych, preferowanie
obcego kapitału i prowadzenie prywatyzacji bez względu na
koszty społeczne, interes skarbu państwa czy wręcz rację
stanu wzbudzały pewną nieufność społeczeństwa.
Załamanie gospodarcze, szybko rosnące bezrobocie i liczne
afery finansowe zdążyły w ciągu półrocza zmniejszyć
poparcie społeczne, jakim cieszył się rząd Tadeusza
Mazowieckiego na początku swojego istnienia.
Gospodarka, kultura i
społeczeństwo
Porównanie II i III RP