Zasady nauczania i

umiejetnosc ich zastosowania

w pracy edukacyjnej.

Wg Okonia:



Zasady ksztalcenia: rozumiane jako
fundamentalne prawidłowości
dydaktyczne, które partycypują we
wszystkich procesach kształcenia
(ewentualnie i wychowania), a
zarazem ułatwiając nauczycielowi
zrozumienie tych procesów, nie tylko
nie utrudniają jego twórczej pracy,
ale wręcz ją warunkują.

Wyroznia:



zasade systemowości



poglądowości



samodzielności



związku teorii z praktyką



efektywności



stopniowania trudności



związku indywidualizacji i
uspołecznienia

Wg K. Kruszewskiego:



Zasady dydaktyczne – to reguły
organizowania i prezentowania
wiadomości, ogólne normy
postępowania nauczyciela w czasie
przygotowania i prowadzenia lekcji
umożliwiające uwzględnienie
jednocześnie informacji z wielu źródeł
i utrzymanie kierunku czynności
uczenia się uczniów

Wyroznia:



zasady dotyczące materiału nauczania



zasady dotyczące motywacji



zasady dotyczące pracy ucznia



zasady zharmonizowania systemów
pedagogicznych



zasady dotyczące stosunków społecznych
w klasie



zasady dotyczące czynności nauczyciela



zasady dotyczące warunków
zewnętrznych

Wg Cz. Kupisiewicza:



Zasady nauczania – to normy
postępowania dydaktycznego,
których przestrzeganie pozwala
nauczycielowi zaznajamiać uczniów z
podstawami usystematyzowanej
wiedzy, rozwijać ich zainteresowania i
zdolności poznawcze, wpajać im
określone poglądy i przekonania oraz
wdrażać do samokształcenia

Wyroznia: 7 zasad



zasada poglądowości



przystępności w nauczaniu



świadomego i aktywnego udziału
uczniów w procesie nauczania,
uczenia się



systematyczności



trwałości wiedzy uczniów



operatywności wiedzy uczniów



wiązania teorii z praktyką

Zasada

poglądowości

:

Jest jedną z najwcześniej sformułowanych zasad

nauczania . Przestrzeganie jej przez nauczycieli ma się
przyczynić do usunięcia z procesu nauczania – uczenia
się werbalizmu , tj. zastępowania przedmiotów przez
oznaczające je , ale często nie znane uczniom wyrazy .
Uczniowie przyswajają sobie określone słowa , nie
rozumiejąc ich znaczenia . W rezultacie werbalnego
nauczania uczniowie , zamiast myśleć samodzielnie ,
operują dźwiękami , wyuczonymi na pamięć wyrazami .

Tę zasadę sformułował Wolfgang Ratke, nadając jej

następujące brzmienie: „Naprzód rzecz poznana na niej
samej, potem dopiero mówienie o rzeczy.”

Zasada poglądowości cd.



Reguły dydaktyczne (Friedrich, Diesterweg, XIX w)
- przechodzić od tego, co uczniowi bliskie, do tego, co
uczniowi dalekie
- zaczynaj nauczanie od znanego i dołączaj, co uczniowi
nieznane
- pozwól dziecku poznawać świat za pomocą zmysłów;
nauczaj poglądowo
- ujmuj treści nauczania w łatwe do ogarnięcia przez
ucznia całości.
- najpierw zaznajamiaj ucznia z rzeczą, potem ze słowem
- w nauczaniu przechodź stopniowo od spraw
konkretnych do abstrakcyjnych
- przystosowuj nauczanie do możliwości uczniów

Zasada poglądowości cd.



W czasach nam współczesnych z zasady poglądowości
wyprowadza się następujące reguły:
• Bezpośrednie poznawanie rzeczywistości, a więc poznawanie
oparte na obserwacji, pomiarze i różnorodnych czynnościach
praktycznych, powinno być punktem wyjścia pracy
dydaktycznej z uczniami w tych przypadkach, gdy nie
dysponują oni jeszcze zasobami spostrzeżeń i wyobrażeń
niezbędnych do zrozumienia przerabianego na lekcji tematu



• Aby uczeń mógł zdobyć rzetelną, trwałą i operatywną wiedzę
w drodze bezpośredniego poznawania określonych rzeczy,
zjawisk, wydarzeń i procesów, należy umiejętnie kierować jego
działalnością poznawczą tzn. dostarczać odpowiednich
wskazówek i zwracać jego uwagę na istotne cechy
poznawczego przedmiotu

.

Zasada przystępności w nauczaniu (stopniowania

trudności):



- nauczyciel musi brać pod uwagę przystępność
materiału, a także dostosowywać metody nauczanie
do poziomu materiału, aby umożliwiły uczniom
samodzielną pracę, zarówno na lekcji, jak i podczas
zajęć pozalekcyjnych



Reguły:



przechodzenie od tego co bliskie, do tego co dalekie



od tego co łatwiejsze do tego co trudniejsze



od tego co znane do tego co nowe



należy uwzględnić różnice w tempie pracy i stopniu
zaawansowania w nauce poszczególnych uczniów

zasada świadomego i aktywnego udziału

uczniów w procesie nauczania – uczenia się



- nauczyciel powinien odpowiednio ukierunkować aktywność
ucznia, aby mogła ona być wykorzystana do urzeczywistnienia
zawartych w programie celów i zadań, uwzględniając potrzeby
społeczne i indywidualne każdego ucznia



Reguły:



nauczyciel powinien starać się poznać indywidualne
zainteresowania i rozwijać je, aby uwzględniały coraz bardziej
obiektywne potrzeby społeczeństwa; dzięki temu u uczniów
kształtują się wartościowe motywy uczenia się



powinien stawiać uczniów w sytuacjach problemowych,
wymagając dostrzegania i wyjaśniania niezgodności pomiędzy
faktami, a posiadaną wiedzą



stwarzać warunki sprzyjające wdrażaniu uczniów do
zespołowych form pracy

zasada systematyczności:



- złożona jest ze ściśle powiązanych ze sobą ogniw



- przebiega płynniej i zapewnia lepsze wyniki im mniej występuje przerw
i dezorganizujących czynności



Reguły:



warunkiem skutecznego poznawania nowego materiału jest uprzednie
określenie stanu wiedzy wyjściowej oraz systematyczne nawiązywanie
do niej



ustalenie tzw. merytorycznego środka ciężkości lekcji oraz
eksponowanie na jego tle pochodnych wiadomości i umiejętności



podzielenie danego tematu na punkty i podpunkty, które nauczyciel
kolejno realizuje



streszczenia i syntetyzujące powtórzenia powinny być używane zarówno
na początku, jak i na końcu lekcji



zwracanie uwagi na formę i sposób wyrażania myśli w celu korygowania
błędów



wdrażania do samodzielnej pracy



rozwiązywanie zadań wymagających dłuższego i systematycznego
wysiłku

zasada trwałości wiedzy uczniów



Reguły:



należy wytworzyć pozytywne motywy uczenia się



uczniowie muszą brać aktywny udział w poznawaniu nowych
treści



ćwiczenia mające na celu utrwalenie mogą być stosowane
dopiero po upewnieniu się, że wszyscy uczniowie dobrze
zrozumieli materiał



częstotliwość powtórzeń powinna być zgodna z przebiegiem
krzywej zapominania (największa liczba powtórzeń
bezpośrednio po zaznajomieniu się z nowym materiałem)



systematyzowanie wiadomości związane z samodzielnym
odtwarzaniem ich przez uczniów



systematyczna kontrola i ocena wpływa korzystnie na
trwałość wiedzy

zasada operatywności:



- nauczyciel stwarza sytuacje
wymagające nie tylko przyswajania i
odtwarzania wiadomości i
umiejętności zaleconych przez
program,ale i posługiwania się nimi w
pracy szkolnej i pozaszkolnej



Czyli : uczniowie dostrzegaja problem
i musza go sami rozwiazac.

zasada wiązania teorii z praktyką:



- przygotowuje do racjonalnego
posługiwania się wiedzą teoretyczną,
przekształcania rzeczywistości



- właściwa realizacja tej zasady
zapewnia trwałość i użyteczność
wiedzy, operatywność, pobudza
aktywność, rozwija samodzielność

Zastosowanie zasad nauczania w

pracy edukacyjniej:

Cel nauczania: Poprawne posługiwanie się penem.
Zasada poglądowości: Pokazujemy i opisujemy w dostosowany do

pacjenta sposób czym jest pen do czego służy i z jakich części
się składa: wyeliminowanie werbalizmu, przechodzenie od tego
co znane do tego co nowe, najpierw zaznajamiaj ucznia z rzeczą,
potem ze słowem.

Poprzez wykorzystanie zasady przystępności w nauczaniu- dajemy

pacjentowi pena w celu rozłożenia go i ponownego złożenia
następnie nauczamy gdzie wkłada się insulinę i w jaki sposób
zmienia się igłę, opisujemy w prosty sposób jak dozuje się dawki
i jak je podawać.: przechodzenie od tego co bliskie do tego co
dalekie, od tego co łatwe do tego co trudne

zasada świadomego i aktywnego udziału uczniów w procesie

nauczania – uczenia się: Stawiamy pacjenta w sytuacji
problemowej czyli każemy zmienić igłę w penie.

cd.



zasada systematyczności: Wdrażamy do samodzielnej pracy
ucznia i na zwiniętym ręczniku wykonuje podanie insuliny przez
to pacjent rozwiązuje zadanie wymagające dłuższego i
systematycznego wysiłku.



zasada trwałości wiedzy uczniów: Sprawdzamy czy pacjent
zrozumiał przekazane mu treści, czy wie w jaki sposób
podawać insulinę w jakie miejsca i o jakich porach dnia,



zasada operatywności: stwarzamy pacjentowi problem np. Z
brakiem insuliny w penie i pacjent musi sam rozwiązać ten
problem poprzez wymianę na nową.



zasada wiązania teorii z praktyką: Chory w naszej obecności
wykonuje na sobie podanie insuliny następnie za każdym
razem kiedy będzie czas na następną dawkę chory także w
naszej obecności wykonuje ten zabieg.