Zapalenie przydatków

- Kliniczna analiza chorego,

opis choroby, leczenie.

Badanie podmiotowe –

„wywiad”

1.

Pytania ogólne:

a. dolegliwości

Pytamy pacjentkę o dolegliwości bólowe,
ogólne samopoczucie, przyczyny wizyty. W
przypadku opisywanej przeze mnie choroby
pacjentka powinna mówić o bólu
podbrzusza, złym samopoczuciu,
zmęczeniu, stanach gorączkowych;

b. od kiedy występują dolegliwości;
c. czy wykonane były badania w kierunku

wyjaśnienia dolegliwości;

d. czy zażywane były leki.

2. Wywiad socjalny:

a. sytuacja finansowa

Pytamy o sytuację finansową, aby uwzględnić
status pacjenta przy wypisywaniu leków lub
planowaniu leczenia;

b. charakter pracy

Uwzględniamy to podczas planowania leczenia (w
przypadku zapalenia przydatków zaleca się
leżenie);

c. nawyki żywieniowe

Również, taka informacja jest potrzebna podczas
planowania leczenia (w przypadku tej choroby
należy stosować się do określonej diety);

d. używki.

3. Przeszłość chorobowa:

a. pobyty w szpitalu,
b. badania podstawowe,

specjalistyczne, przesiewowe,

c. czy występowały już kiedyś

podobne dolegliwości,

4. Pytania dotyczące dolegliwości:

a. występowanie miesiączki (częstotliwość, ilość)

W przypadku zapalenia przydatków pacjentka
powinna skarżyć się na krwotoczne miesiączki oraz
plamienia międzymiesiączkowe;

b. upławy

Zapalenie przydatków charakteryzuje się upławami o
specyficznym nieprzyjemnym zapachu;

c. występowanie dolegliwości związanych z

oddawaniem kału
Pacjentka może mówić o zaparciach lub biegunce;

d. występowanie dolegliwości związanych z

oddawaniem moczu
Mogą występować trudności oddawaniem moczu lub
częste oddawanie moczu.

e. charakter bólu
• skurczowy,
f. natężenie bólu
• silny (skala ta jest subiektywna, odczuwalna przez

pacjenta, nie ma jednolitej skali dotyczącej natężenia
bólu);

g. okresowość bólu
• nagłe, niespodziewane intensywne bóle;
h. pytamy o występowanie: poronień, porodów,

przebiegu połogu, wyłyżeczkowaniu jamy macicy
(zwłaszcza podczas przerywania ciąży), obecność
wkładki wewnątrzmacicznej, inne zabiegi
ginekologiczne.
Powyższe sytuacje to drogi zakażenia zapalenia
przydatków;

i. stosunki seksualne (częstotliwość odbywania

stosunków, ilość partnerów)
Ma to wielki wpływ na drogę infekcji;

j. występowanie ognisk zapalnych objawiających

się bólami zatok, migdałków, zębów oraz
chorób zakaźnych (np. angina)
Są to drogi zstępujące, gdzie poprzez krew
możliwe jest występowanie zapalenie
przydatków;

k. przyjmowanie doustnych środków

antykoncepcyjnych
Środki te powodują produkcję gęstszego śluzu,
który stanowi również barierę dla bakterii.

Badanie przedmiotowe

– fizykalne

1. Badanie wewnętrzne:

– bolesność przydatków podczas badania

ginekologicznego,

– bolesność szyjki macicy przy poruszaniu

(podczas stosunku i badania
ginekologicznego)

– podczas badania ginekologicznego

wyczuwalny jest niekiedy obrzęk
przydatków, częstokroć ich tkliwość,

– by ocenić stopień zaawansowania

należy zlecić laparoskopię.

2. Analiza wyników badań:

–

OB. – przyspieszenie opadania krwinek,

–

CRP – zwiększone stężenie białka C –
reaktywnego (ostra faza),

–

zwiększenie liczby krwinek białych,

–

wymaz szyjki macicy – stwierdzenie dwoinek
rzeżączki lub chlamydii,

–

badania specjalistyczne:

• histopatologiczne potwierdzenie zapalenia błony

śluzowej macicy w biopsji endometrialnej,

• stwierdzenie w USG ropnia jajowodowo –

jajnikowego,

• laparoskopia – obraz stanu zapalnego, zrosty.

•  

DIAGNOZA

Z informacji otrzymanych od
pacjentki oraz z wyników badań
można zdiagnozować
PRZEWLEKŁE ZAPALENIE
PRZYDATKÓW.

Definicja choroby

Jajowody i jajniki nazywa się przydatkami.
Są położone blisko siebie, dlatego też stan
zapalny jednego z tych narządów zazwyczaj
przenosi się na drugi.
Zapalenie przydatków występuje najczęściej
u młodych, aktywnych seksualnie kobiet,
rzadko dotyczy dziewcząt przed
pokwitaniem oraz kobiet po menopauzie.
Ryzyko zakażenia jest trzy-, czterokrotnie
większe, gdy kobieta współżyje z kilkoma
partnerami.

Drogi zakażenia:

Do zakażenia dochodzi najczęściej drogą wstępującą (w 90%
przypadków) - poprzez pochwę, szyjkę i błonę śluzową macicy.
Sprzyjają temu sytuacje, w których jest rozwarte ujście zewnętrzne
kanału szyjki macicy, a współistniejące środowisko ułatwia
przenoszenie się drobnoustrojów (krew, wydzielina). Dotyczy to
takich sytuacji jak:

• miesiączka,
• poronienie i poród przedwczesny,
• poród i połóg,
• wyłyżeczkowanie jamy macicy (zwłaszcza podczas przerywania

ciąży),

• obecność wkładki wewnątrzmacicznej,
• niektóre zabiegi ginekologiczne.

Możliwe jest też zakażenie drogą zstępującą (10% przypadków),
gdzie poprzez krew z innych ognisk zapalnych (migdałki, zatoki,
zęby) lub chorób zakaźnych (np. gruźlica, angina) bakterie
przenoszą się na przydatki.

Jak się leczy?

Podstawą leczenia jest antybiotykoterapia, której celem
oprócz zwalczania stanu zapalnego jest również
zachowanie drożności jajowodów. Najczęściej stosowane są
zestawy leków o szerokim zakresie działania, zarówno na
bakterie beztlenowe, jak i tlenowe oraz chlamydie.
Dodatkowo stosuje się leki z grupy niesterydowych
przeciwzapalnych o jednoczesnym działaniu
przeciwbólowym, a także rozpuszczające zrosty i
poprawiające penetrację antybiotyków do narządów
miednicy mniejszej w wyniku większego przekrwienia tej
okolicy.
Chorym zaleca się leżenie w łóżku, lekko strawną dietę z
dużą ilością płynów oraz powstrzymanie się od współżycia
płciowego. U pacjentek, które mają założoną wkładkę
wewnątrzmaciczną, należy rozważyć jej usunięcie jako
potencjalnej przyczyny wywołującej stan zapalny.

Bakterie wywołujące zapalenie

Bakteriami wywołującymi zapalenie
przydatków są najczęściej
beztlenowce, pałeczka okrężnicy (E.
coli), dwoinka rzeżączki (N.
gonorrhoeae), paciorkowce,
gronkowce i przenoszone drogą
płciową chlamydie (Chlamydia
trachomatis).

Ważne jest to, aby zapalenie przydatków

wyleczyć DO KOŃCA!

Pozostałością nie wyleczonego stanu
zapalnego przydatków jest przewlekłe
zapalenie, którego cechą charakterystyczną są
przede wszystkim nawracające zaostrzenia po
krótszych lub dłuższych okresach
bezobjawowych. Nawet niewielki bodziec
zewnętrzny (np. leżenie w mokrym kostiumie
kąpielowym, zbyt krótka spódnica i cienkie
rajstopy noszone zimą, przemakające buty czy
nadmierny wysiłek fizyczny) może
spowodować zaostrzenie tlącego się stanu
zapalnego, aż do ostrego nawrotu włącznie.

Bibliografia

• „Ginekologia ilustrowana” A. D. T. Govan, D.

McKay Hart, Robin Callander, wyd.
LibraMed

• “Ginekologia I położnictwo” pod redakcją

Tadeusza Pisarskiego, Państwowy Zakład
Wydawnictw Lekarskich

• „Fotograficzny atlas anatomii człowieka”

Chihiro Yokochi, Johannes W. Rohen, Eva
Lurie Weinreb, Wydawnictwo Lekarskie
PZWL

• http://www.wikipedia.org/