ZDROWE MIEJSCE PRACY -
IDEA

Wykład

WPROWADZENIE



Miejscem realizacji różnorakich przedsięwzięć
kształtujących zdrowie w procesie pracy
powinien być zakład pracy. Do działań mających
na celu ochronę zdrowia zobligowana jest cała
jego załoga, choć ich zakres jest różny dla:
administracji, inspektorów bhp i szeregowych
pracowników. Na terenie zakładu pracy
realizowane winny być także wykonawcze i
nadzorcze zadania PIP, PIS i PSZ. Poza zakładem
pracy przebiegać mają głównie działania
naukowe i ustawodawcze.

DZIAŁANIA LEŻĄCE W GESTII ZAKŁADÓW PRACY POLEGAJĄ PRZEDE WSZYSTKIM NA:



Utrzymaniu pomieszczeń, maszyn i urządzeń produkcyjno-
technologicznych oraz prowadzeniu procesów technologicznych
w sposób zapewniający bezpieczne, higieniczne i dogodne
warunki pracy,



Instalowaniu i utrzymywaniu w stałej sprawności urządzeń
niezbędnych do przeciwdziałania czynnikom powodującym
schorzenia związane ze środowiskiem pracy oraz dostarczeniu
pracownikom odzieży i innych środków ochrony osobistej,



Systematycznym prowadzeniu badań i pomiarów czynników
szkodliwych dla zdrowia,



Szkolenia pracowników w zakresie bhp i poddawaniu ich
badaniom lekarskim,



Eliminowaniu uchybień i nieprawidłowości wszędzie tam, gdzie
stwierdzi się nieprzestrzeganie przepisów i zasad bhp oraz
stosowaniu środków zapobiegawczych w przypadku zaistnienia
wypadków i chorób zawodowych.

PROMOCJA ZDROWIA W MIEJSCU PRACY



Wszyscy pracownicy na mocy Kodeksu Pracy
zobowiązani są do tego, by poznawali
przepisy bhp uczestnicząc w szkoleniach,
przestrzegali ich, wypełniali polecenia
zwierzchników w dziedzinie bhp, zakładali
odzież i stosowali środki ochrony osobistej,
dbali o należyty stan maszyn, urządzeń itp.
oraz ład i porządek w miejscu pracy,
poddawali się badaniom lekarskim
(wstępnym, okresowym, kontrolnym).

PROMOCJA ZDROWIA W MIEJSCU
PRACY



Aktualne podejście do zagadnień
promowania zdrowia w miejscu pracy
charakteryzuje się elastycznym
przejściem do poprzedniej formy opieki
zdrowotnej w miejscu pracy do szeroko
rozumianej działalności na rzecz
rozwoju zdrowia. Zgodnie z ta zasadą
zakład pracy jest ważnym miejscem
promocji zdrowia.

PRZEMAWIAJĄ ZA TYM NASTĘPUJĄCE ARGUMENTY:



- zakład pracy stanowi siedlisko ludzkie, w
którym istnieje możliwość udzielania stałej
informacji i prowadzenia działań edukacyjnych
w zakresie promocji zdrowia,



- w zakładzie pracy jako siedlisku ludzkim
istnieją trwałe stosunki ludzkie i więzi
społeczne, które mogą być poszerzone i
wykorzystane dla spraw zdrowia,



- środowisko pracy i zachowania pracowników
w czasie wykonywanej pracy , stanowią dobrą
okoliczność do prowadzenia i utrwalenia
zachowań prozdrowotnych

WYMIENIA SIĘ TRZY NOWE IDEE W PROMOCJI ZDROWIA PRACOWNIKÓW:



- oprócz ochrony zdrowia pracowników przed
zagrożeniami związanymi z pracą, należy również
zdrowie umacniać i rozwijać przez inne działania
prozdrowotne podejmowane na terenie pracy i w
związku z pracą,



- potencjał zdrowotny pracownika jest między innymi
wynikiem warunków, w jakich pracuje, ale także
skutkiem jego zachowań w procesie wykonywania pracy
i stylu życia poza pracą. W związku z tym, budowanie
zdrowia pracownika powinno odbywać się poprzez
określone działania na obydwu polach,



- umacnianie i rozwój zdrowia pracowników może się,
więc realizować wyłącznie przy ich aktywnym udziale i
ścisłym współdziałaniu z zakładem pracy.

RODZAJE DZIAŁAŃ PROMOCYJNYCH DLA ZDROWIA W MIEJSCU PRACY:

I. Do tradycyjnej aktywności w dziedzinie promowania
zdrowia w miejscu pracy należy edukacja zdrowotna.
Edukacja ta winna zmierzać w trzech podstawowych
kierunkach:



Budować w świadomości pracowników i uczestników
programu pozytywną filozofię zdrowia, to znaczy
system przekonań w kwestiach osobistego zdrowia,



Dostarczać informacji ilustrujących zależność stanu
zdrowia poszczególnych ludzi od ich stylu życia,



Wskazywać, jak należy i jak można realizować
zasady zdrowego stylu życia w praktyce.

RODZAJE DZIAŁAŃ PROMOCYJNYCH DLA ZDROWIA W MIEJSCU PRACY:



II. Badania lekarskie, wstępne i okresowe
pracowników, mogą wnieść znaczące elementy
poprawy pojmowania problemów zdrowia przez
pracownika.



III. Interdyscyplinarna współpraca na rzecz zdrowia
pracowników jest jedną z koniecznych i
najskuteczniejszych form kształtowania postaw
zdrowotnych. Współdziałanie psychologa, socjologa i
lekarza oraz pozostałego personelu medycznego winno
prowadzić do wykształcenia umiejętności w
rozwiązywaniu problemów dotyczących spraw zdrowia
pracownika. Ma to szczególne znaczenie w zwalczaniu
nałogów i opanowywaniu sytuacji stresowych.

RODZAJE DZIAŁAŃ PROMOCYJNYCH DLA ZDROWIA W MIEJSCU
PRACY:



IV. Oddziaływanie pozytywnego klimatu społecznego w
miejscu pracy stanowi kolejny element opanowywania
problemów i kształtowania prozdrowotnych postaw
pracowników. Grupa współpracowników jest w stanie
wpłynąć decydująco na akceptację lub odrzucenie
określonych postaw prozdrowotnych.



V. Motywacja ambicjonalna lub finansowa stanowią
kolejny kierunek działań w promowaniu zdrowia wśród
pracowników. Wymaga to jednak wprowadzenia
odpowiedniego systemu działań i organizacji. Te z
kolei, są uwarunkowane zasobami ludzkimi,
materiałowymi i finansowymi zakładu.

EUROPEJSKA SIEĆ PROMOCJI ZDROWIA W MIEJSCU
PRACY



W 1996 roku powstała Europejska Sieć
Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy. Misja i
wizja Europejskiej Sieci zawiera się w
głównym haśle Deklaracji Luksemburskiej
przyjętej przez członków Sieci w 1997 jako
podstawa jej funkcjonowania: "Zdrowy
pracownik w zdrowej organizacji". Instytucją
zrzeszoną w Europejskiej Sieci Promocji
Zdrowia w Miejscu Pracy jest Instytut
Medycyny Pracy im. Prof. J. Nofera

NAJWAŻNIEJSZYMI WYZWANIAMI PROCESU UPOWSZECHNIANIA
PROZDROWOTNYCH DZIAŁAŃ ZDEFINIOWANYMI PRZEZ STRATEGIE
OGÓLNOPOLSKIEJ SIECI PROMOCJI ZDROWIA W MIEJSCU PRACY SĄ:



Utworzenie Narodowego Forum Promocji Zdrowia w
Miejscu Pracy jako struktury wspierającej
działalność w Miejscu Pracy.



Intensyfikacja marketingu koncepcji promocji
zdrowia pracujących w środowiskach
strategicznych dla jej rozwoju.



Rozwój i doskonalenie kadr na potrzeby
promowania zdrowia w miejscu pracy.



Doskonalenie istniejących i powoływanie nowych
wojewódzkich koalicji na rzecz promowania
zdrowia zatrudnionych.

C.D.



Rozwijanie współpracy i wymiany informacji wewnątrz
Sieci.



Doskonalenie jakości wdrożeń w kierunku zgodnym z
siedliskowa koncepcją miejsca pracy promującego zdrowie.



Uaktywnianie Sieci w sferze działań związanych
kreowaniem prozdrowotnego stylu życia zatrudnionych .



Upowszechnianie stosowania procedur ewaluacji w ramach
projektów promocji zdrowia w miejscu pracy.



Rozwój współpracy z innymi strukturami sieciowymi
działającymi na polu promocji zdrowia w Polsce.



Aktywny udział Ogólnopolskiej Sieci w działalności
Europejskiej Sieci Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy.

„ZDROWE MIEJSCE PRACY”



Europejska kampania „Zdrowe miejsce pracy”
organizowana jest przez Europejską Agencję
Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy. Inicjatywa
„Zdrowe miejsca pracy” ma na celu włączenie
pracodawców, pracowników, specjalistów bhp, służb
prewencyjnych, decydentów i innych
zainteresowanych stron w proces doskonalenia
oceny ryzyka w miejscu pracy.



Celem europejskiej kampanii jest promowanie
zintegrowanego podejścia do oceny ryzyka
zawodowego oraz uczynienie miejsc pracy
bezpieczniejszymi i zdrowszymi.

PRZYKŁADY PROMOWANIA OCHRONY ZDROWIA W MIEJSCU PRACY TO:



1. Równowaga pomiędzy pracą a życiem osobistym:— zapewnianie wsparcia
socjalnego, np. żłobków.



2. Poprawa zdrowia psychicznego i zachowanie jego jakości:— wdrażanie
zasad zarządzania partycypującego, z uwzględnieniem poglądów i opinii
pracowników;— zapewnianie szkoleń na temat redukcji stresu, kursów
relaksacji oraz dostępu do poradnictwa psychologicznego z zachowaniem
dyskrecji i anonimowości.



3. Troska o zdrowie:— oferowanie regularnych badań lekarskich
obejmujących monitorowanie ciśnienia krwi oraz zawartości cholesterolu i
cukru we krwi.



4. Aktywność fizyczna:— pomoc w pokryciu kosztów aktywności fizycznej
realizowanej poza pracą, np. członkostwa w klubach sportowych i
rekreacyjnych;— organizowanie wydarzeń sportowych w ramach organizacji;
— zachęcanie pracowników do korzystania ze schodów, a nie z windy.



5. Promowanie zdrowego stylu życia:— oferowanie informacji i poradnictwa
na temat alkoholu i narkotyków, z zachowaniem dyskrecji i anonimowości;—
upowszechnianie informacji na temat zdrowego żywienia i oferowanie
właściwych udogodnień umożliwiających wprowadzanie w życie takich porad
(np. zapewnienie zdrowej żywności w stołówce oraz odpowiedniej ilości
czasu na jej spożycie).

PROMOWANIE ZDROWIA W MIEJSCU PRACY



W celu osiągnięcia sukcesu, organizacja musi opierać
swoją działalność na zdrowych pracownikach
zatrudnionych w przyjaznym środowisku.



Dzięki efektom promowania zdrowia w miejscu pracy
pracownicy czują się lepiej i są zdrowsi, a to
przyczynia się do: zmniejszenia absencji, zwiększenia
motywacji, wzrostu produktywności, łatwiejszej
rekrutacji, mniejszej rotacji kadr pozytywnego
wizerunku przyjaznej organizacji. Badania pokazują, że
każde euro zainwestowane w promowanie zdrowia w
miejscu pracy przynosi zwrot w wysokości 2,5–4,8 euro
w postaci zmniejszonych kosztów absencji.

PROMOWANIE ZDROWIA W MIEJSCU PRACY



W Polsce brak jest strategicznego podejścia do promowania
zdrowia populacji pracujących, co przejawia się m.in. tym, iż na
szczeblu centralnym nie ma instytucji odpowiedzialnej za
upowszechnianie tej koncepcji i współdziałania pomiędzy
podmiotami w obszar funkcjonowania których wchodzi
promowanie zdrowia w sferze pracy, a tym samym brak jest
systemu finansowania działań tego rodzaju .



Istotną trudność stanowi też mentalność pracodawców, którzy
wciąż jeszcze dość powszechnie sądzą, że dbanie o zdrowie
osób pracujących to zadanie dla władzy i którzy nie dostrzegają
opłacalności wyżej wymienionych działań, a jeśli się w nie
angażują to w paternalistyczny sposób, nie rozwijający
odpowiedzialności i kreatywności pracowników w odniesieniu
do własnego zdrowia.

PODSUMOWANIE



Potrzebne jest wprowadzenie pewnych
mechanizmów stymulowania pracodawców do
angażowania się w projekty promocji zdrowia
oraz organizacja kampanii popularyzujących
takie działania jako metodę rozwoju firmy.



Niezbędny wydaje się też być lobbing na
rzecz szerszego uwzględniania w programach
kształcenia przyszłych menedżerów
nowoczesnych metod zarządzania zdrowiem.



Dziękuję