Filozofia dziejów

Friedrich Georg Wilhelm

Hegel

Friedrich Georg Wilhelm Hegel 1770-
1831



Idealizm - założenie, że myśl jest pierwotna

wobec rzeczy.

Natura bytu

jest logiczna,

pojęcie stanowi podstawę, ogólność jest
istotą bytu, to co jednostkowe nie jest
ważne. Ważna jest całość, nie elementy.

Tożsamość myśli i bytu

.



Byt podlega prawom logiki i ewoluuje, jest

zmienny, o czym świadczy wielość jego
postaci. Ponieważ podlega prawom logiki,
więc jest rozumny, skoro rozumny, to jego
fenomeny i stany są konieczne .
Rzeczywistość jest zatem rozumna i
konieczna.

Idea absolutna



Każde prawdziwe orzeczenie ma swoje prawdziwe
zaprzeczenie. Każda teza swoją antytezę. Każda teza i
antyteza tworzą swoją syntezę. Sprzeczność należy do
natury bytu.



T- A- S



Teza, antyteza, synteza. Np. Absolut jest bytem. Absolut
jest nicością. Absolut jest stawaniem się.



To co się pojawia ma w sobie zalążki własnego upadku,
upada, ale zostaje pewna esencja, która jest dalej
kontynuowana , w innej postaci. Kolejny fenomen jest
syntezą , a zarazem pierwszym elementem kolejnej
syntezy.

Metoda dialektyczna



Np. założenia i idee monarchii absolutnej we
Francji jest tezą. Antytezą jest rewolucja
francuska. Syntezą okres napoleoński,
łączący w sobie elementy monarchii
(cesarstwo) i rewolucji ( idee)

. Każda postać

bytu jest niezbędna w rozwoju.



T Ja – A Ty – S My - duch subiektywny



Prawo, państwo, moralność - tak się
przejawia duch obiektywny



Sztuka, religia, filozofia – duch absolutny tu
się przejawia.

Duch subiektywny, obiektywny,
absolutny



Idea absolutna tworzy przyrodę, swoją antytezę – bo
przyroda nie ma świadomości i panuje w niej
konieczność. Ale patrząc na przyrodę idea widzi
swoją odmienność . Porzuca przyrodę a wciela się w
dzieje i w instytucje, które tworzy człowiek,
pochodzący ze świata przyrody, którą przekroczył.
Idea zdobywa samowiedzę w historii ludzkiej . Rozwój
samowiedzy , świadomości wolności.



Celem dziejów jest wolność



Odźwierni historii- wielkie postacie historii, którzy nie
znają całości tej sztuki w której epizodzie grają. Bo
ludzie jej nie znają. Czasami działają zgodnie z
kierunkiem rozwoju idei, z duchem czasu, Zeitgeist .

Filozofia dziejów



T . Starożytny Wschód - uznaje się, że ludzie nie są wolni.
Wolny jest tylko władca (uznawany za boga często). Tworzy
swoje instytucje, sztukę i religię. A - W starożytnej Grecji
panuje idea, że niektórzy ludzie są wolni. Tworzy ona
swoje instytucje, sztukę, religię i filozofię. S – pojawia się
idea, że wszyscy ludzie są wolni wcielona potem w
chrześcijaństwo i ona ma swoje instytucje, sztukę i
filozofię. T- chrześcijaństwo w postaci KK alienuje się od
swojej pierwotnej idei. Niewola sumienia i
podporządkowanie zajmują miejsce wolności. Chrystus
staje się monstrancją, potem prześladuje się uczonych i
„heretyków” KK jest zaprzeczeniem idei wolności. KK jest
instytucją historycznie wyalienowaną, i już się nie
odrodzi. A - Reformacja i jej idee wolności – sumienie
jednostkowe, zniesienie hierarchii , odzyskanie ciała , S-
Rewolucja Francuska , walka o powszechną wolność i
pozbawieni władzy KK. etc



.

Przykłady realizacji wolności



Każda idea ma swój świt i zmierzch. Dzieje są
realizacją świadomej wolności.



Wszystko co istnieje jest rozumne i rzeczywiste.



Czy to znaczy, że wszystko jest usprawiedliwione?
Nie, bo prawdziwą rzeczywistością jest idea
moralna i wolność. Ze zła nie powstanie nic co by
było ważne dla przyszłości.



Dzieje są planem ducha absolutnego, który się
uzewnętrznia w trakcie dziejów, nie jest on
transcendentny wobec historii ale się w niej
zawiera. Jest wobec niej immanentny.



Absolut czyli dzieje



Sprzeciw wobec idealistycznych założeń. W

tym ujęciu historia nie jest w ogóle
wytworem ludzi.



Lekceważenie jednostki na którą nie ma

miejsca w tym ujęciu.



Feuerbach uznał, że Hegel stosuje metodę

teologiczną. Miejsce transcendentnej
Opatrzności zajmuje immanentny Absolut.

Krytyka Hegla