DIAGNOSTYKA OBRAZOWA
BADANIE USG
• Ultrasonografia, USG -
nieinwazyjna, atraumatyczna
metoda diagnostyczna,
pozwalająca na uzyskanie obrazu
przekroju badanego obiektu.
Metoda ta wykorzystuje zjawisko
rozchodzenia się, rozpraszania
oraz odbicia fali ultradźwiękowej.
• Korzyści - Metoda ta jest łatwo
dostępna, nieinwazyjna i
stosunkowo tania. Ponadto
pozwala uzyskać obraz w czasie
rzeczywistym.
• Odpowiednio wykonana
ultrasonografia jest
bezpieczna.
Ultrasonografia pozwala bezoperacyjnie
spojrzeć do wnętrza zwierzęcia. To bardzo
dokładna i powszechnie dostępna metoda
diagnostyczna narządów wewnętrznych
i tkanek miękkich. Badanie
ultrasonograficzne pozwala na szczegółową
ocenę struktury narządów miąższowych
(wątroba, nerki, nadnercza, śledziona,
trzustka, węzły chłonne, jądra, prostata)
oraz narządów posiadających światło (np.
pęcherz moczowy, macica, serce, żołądek
i jelita) oraz umożliwia wykonywanie biopsji
narządowej pod kontrolą badania USG.
• Technologia dla weterynarii
• nowoczesne aparaty ultrasonograficzne dedykowane
weterynarii wyposażone są w profesjonalne głowice
w obudowie antykorozyjnej z długim, funkcjonalnym
kablem i baterią umożliwiającą pracę w terenie. USG
powinno posiadać oprogramowanie dające możliwość
dokumentacji oraz rozbudowane aplikacje weterynaryjne
do badań psów, kotów, świń, koni, krów czy owiec.
Podobnie jak w medycynie ludzkiej, we współczesnej
ultrasonografii weterynaryjnej wykorzystuje się zarówno
systemy czarno-białe, Color Doppler, przenośne, jak
i stacjonarne. – Budowa zwierząt jest zdecydowanie
różna od ludzi. Dlatego tak ważny jest wybór
odpowiednich głowic, typ i zakres częstotliwości do
profilu pacjenta, a także odpowiedniego oprogramowania
do oceny, pomiaru, zapisu i archiwizacji danych.
• Koszt zakupu
• Koszt zakupu nowych aparatów USG uzależniony jest
między innymi od zastosowanych technologii, a także od
konfiguracji. Cena aparatu do podstawowych badań,
z jedną głowicą bez Dopplera, wynosi ok. 15 tys. zł.
Natomiast koszt zakupu aparatu USG do badań
kardiologicznych to wydatek od 75 do 150 tys. zł. Aparaty
do badań brzusznych są tańsze, gdyż koszt systemu zależy
od liczby i rodzaju głowic, od tego, jakie oprogramowanie
pomiarowe i pakiety obliczeniowe posiada, ale także od
możliwości zastosowania technologii. Cena aparatu wzrasta
wraz z dodatkowym wyposażeniem sprzętu, np.
wbudowana baza pacjentów i możliwość archiwizacji badań
na dysku twardym, CD-RW/DVD, USB do obsługi pamięci
typu Flash, możliwość dołączenia obrazu do raportu
z badania. Warto zauważyć, że ceny badań USG
w placówkach weterynaryjnych w Polsce wahają się średnio
od 40 do 60 zł.
• Obraz USG jest możliwy w trzech
prezentacjach:
• 1.Prezentacja A-najstarszy sposób
prezentacji obrazu, obecnie stosowana w
diagnostyce oka.
• 2.Prezentacja B - możemy tu uzyskać
obraz statyczny i rzeczywisty. Ten drugi
jest powszechnie stosowany w badaniu
narządów jamy brzusznej oraz serca.
• 3.Prezentacja M –najczęściej stosowana w
echu serca, służy badaniu struktur
ruchomych.
• Zastosowanie Ultrasonografii
• USG wykorzystujemy najczęściej do badań narządów
ważnych dla życia jak wątroba, nerki, śledziona, pęcherz
moczowy, układ rozrodczy, aby potwierdzić bądź wykluczyć
wcześniej postawiona hipotezę, co do przyczyn dolegliwości
badanego przez nas zwierzęcia.
• WĄTROBA
• Aby zobrazować ten narząd badane zwierzę układa się na
grzbiecie, boku albo mostku uciskając delikatnie głowicą
kierunku mostka. Dużym utrudnieniem dla lekarza jest gaz
zawarty w żołądku, dlatego dobrze jest napoić psa lub kota
wodą bezpośrednio przed badaniem, pamiętając aby był
jednocześnie na czczo. W takim ułożeniu możemy także
zbadać układ żółciowy a zwłaszcza pęcherzyk żółciowy, który
widzimy jako owalny czy okrągły twór niedający echa.
• ŚLEDZIONA
• Ułożenie pacjenta jest podobne, ale obraz tego narządu
możemy uzyskać poprzez przyłożenie sondy z lewej strony
ciała zwierzęcia. Ocenie podlegają wielkość i wygląd miąższu.
Struktura tego organu w obrazie zbliżona jest do wątroby a
więc powinna być jednorodna, czyli homoechogenna. Wśród
najczęściej diagnozowanych schorzeń tego narządu są
nowotwory czy skręty.
• NERKI
• Nerka lewa jest łatwiejsza do odnalezienia, natomiast prawa bywa czasem
trudna do uchwycenia, co wynika z jej lokalizacji. W czasie badania nerek
lekarz musi zwrócić uwagę na dwie jej części –korę, czyli warstwę zewnętrzną
i rdzeń, czyli część środkową. Na podstawie ich wyglądu i stosunku względem
siebie lekarz może często rozpoznać chorobę i określić stopień jej
zaawansowania. Tu także zwraca się uwagę na wielkość narządu i wygląd
poszczególnych jego części. Wśród schorzeń nerek diagnozowanych metodą
Ultrasonografii możemy wymienić min. nowotwory, wodonercze, brak nerki,
czy torbielowatość.
• PĘCHERZ MOCZOWY
• Aby go ocenić badane zwierzę musi mieć wypełniony pęcherz. Obraz narządu
jest osiągany w tylnej części jamy brzusznej i jest widoczny jako struktura
bezechowa tzw. aechogenna.
• USG pęcherza moczowego wykonuje się celem wykluczenia czy
potwierdzenia np. kamicy, stanów zapalnych czy drożności cewki moczowej
• MACICA
• Prawidłowa jest słabo widoczna w obrazie USG. Znajduje się ją przykładając
głowicę między okrężnicę a pęcherz moczowy, dlatego ważne jest aby suczka
czy kotka miała wypełniony pęcherz. Wielkość macicy zależna jest od ilości
przebytych porodów czy stanu fizjologicznego jak ciąża czy chorobowego jak
np. ropomacicze.
• GRUCZOŁ KROKOWY – PROSTATA
• Tu podobnie jak w przypadku badania macicy za pomącą ultrasonografu
szczególnie ważny jest wypełniony pęcherz moczowy ze względu na
lokalizację prostaty. Jej wielkość to sprawa indywidualna, zależna od wieku
,stanu chorobowego czy kastracji psa. W czasie oceny lekarz zwraca uwagę
na jednorodność obu płatów i ich symetrię. Badanie profilaktyczne tego
organu ma szczególne znaczenie u piesków starszych. U nich najczęstszym
problemem są torbiele, cysty gruczołu krokowego.
• PRZYGOTOWANIE PACJENTA DO BADANIA USG
• Każdy właściciel zwierzęcia, którego lekarz wskazał konieczność wykonania
badania ultrasonagraficznego powinien odpowiednio przygotować swojego
pupila .Należy pamiętać aby przed badaniem Nasz pies czy kot był na czczo,
jest to bardzo ważne ponieważ gaz, który wytwarza się w przewodzie
pokarmowym w czasie trawienia znacznie utrudnia obrazowanie wielu
narządów. Ponadto zwierzę powinno mieć wypełniony pęcherz moczowy co
pozwoli na ocenę nie tylko samego narządu ale też macicy czy prostaty dla
której pęcherz stanowi okno akustyczne. W gabinecie natomiast lekarz do
badania musi wygolić jamę brzuszną ponieważ włosy stanowią barierę dla fali
dźwiękowej . Następnie nakłada specjalny żel, który usuwa powietrze miedzy
głowica a powierzchnią skóry. Jeśli zwierzę bardzo denerwuje się i jest
niespokojne czasem zaleca się jego premedykacje czyli znieczulenie aby
zapewnić komfort badającemu i badanemu pupilowi. W ten sposób
przygotowane zwierzę, odpowiednio ułożone, jest gotowe do badania
ultrasonograficznego co pozwala na przeprowadzenie diagnostyki i
postawienie trafnego rozpoznania. Badania z użyciem ultrasonografu są
bardzo przydatne w leczeniu zwierząt i znalazły obecnie szerokie
zastosowanie w weterynarii. Są bezpieczną i bezbolesną metodą badania
służąca nie tylko potwierdzeniu podejrzewanego schorzenia ,ale należy też
pamiętać że okresowe badania przeglądowe to profilaktyka chorób. USG
pozwala na wczesne wykrycie patologicznych zmian, które nie manifestują się
jeszcze dolegliwościami Naszego podopiecznego.
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ!
NINA ORŁOWSKA I
PAULA DOMAGALSKA
N
a
z
d
ję
ci
u
:
1
0
m
ie
si
ę
cz
n
y
s
ło
n
ik