System opieki

zdrowotnej w Polsce

System opieki

zdrowotnej

To zespół osób i

instytucji mający za
zadanie zapewnić
opiekę zdrowotną
ludności.

•

Zgodnie z 68
artykułem Konstytucji
RP

każdy obywatel

Polski ma prawo do
ochrony zdrowia.

•

Obywatelom, niezależnie
od ich sytuacji materialnej
władze publiczne
zapewniają równy dostęp
do świadczeń opieki
zdrowotnej, finansowanej
ze środków publicznych.

•

Warunki i zakres udzielania
świadczeń określa ustawa.

System kształtują 2

ustawy:

•

Ustawa o świadczeniach
opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków
publicznych;

•

Ustawa o zakładach opieki
zdrowotnej.

Uczestnicy systemu

opieki zdrowotnej:

•

1. Świadczeniobiorcy

–

pacjenci;

•

2. Instytucja ubezpieczenia
zdrowotnego pełniąca
funkcję płatnika

–

Narodowy

Fundusz Zdrowia

Uczestnicy systemu

opieki zdrowotnej:

•

3. Świadczeniodawcy:

•

Zoz – y: publiczne SPZOZ i
niepubliczne NZOZ;

•

Praktyki lekarskie, lekarsko –
dentystyczne, pielęgniarskie
oraz położnych;

•

Apteki;

•

Inni świadczeniodawcy.

Uczestnicy systemu opieki

zdrowotnej:

•

4. Organy kontroli i
nadzoru:

•

Państwowa Inspekcja Sanitarna

•

Inspekcja Farmaceutyczna

•

Wojewodowie i działające przy
nich wojewódzkie centra
zdrowia publicznego oraz
konsultanci wojewódzcy w
poszczególnych
specjalnościach medycznych

Uczestnicy systemu opieki

zdrowotnej:

•

5. Ministerstwo Zdrowia

Które wytycza kierunki

polityki zdrowotnej kraju
oraz posiada uprawnienia
kontrolne, a także
działających przy nim
konsultantów krajowych w
poszczególnych
specjalnościach
medycznych.

Źródła finansowania

•

Ubezpieczenie
zdrowotne w NFZ

•

Budżet państwa

Źródła finansowania

1. Ubezpieczenie zdrowotne

w NFZ:

•

Główne źródło finansowania
opieki zdrowotnej w Polsce;

•

Obywatele są obciążeni
obowiązkową składką
ubezpieczeniową
stanowiącą 9% dochodów
osobistych

Źródła finansowania

2. Budżet państwa:

•

Niektóre świadczenia
wysokospecjalistyczne;

•

Od 1 stycznia 2007 roku z
budżetu finansowane jest w
całości przedszpitalne
ratownictwo medyczne.

Za świadczenia

zdrowotne płacą:

1. NFZ w przypadku osób

ubezpieczonych:

•

Osoby za które
odprowadzane są składki na
ubezpieczenie zdrowotne;

•

Osoby, które same
odprowadzają składkę;

Za świadczenia zdrowotne

płacą:

•

Osoby objęte ubezpieczeniem
dobrowolnym;

•

Osoby odbywające staż
adaptacyjny, kurs języka
polskiego oraz kursy
przygotowawcze do podjęcia
nauki w języku polskim, o
których mowa w przepisach o
szkolnictwie wyższym;

•

Członkowie rodzin objętych
ubezpieczeniem powszechnym

Za świadczenia zdrowotne

płacą:

2. Budżet państwa

•

W przypadku osób innych niż
ubezpieczone – posiadające
obywatelstwo polskie i zamieszkałe
na terytorium Polski, które spełniają
kryterium dochodowe określone w
UPS

•

Prawo do świadczeń daje decyzja
wójta gminy, gdy jej brakuje
świadczenie jest udzielone na koszt
świadczeniobiorcy.

Za świadczenia zdrowotne

płacą:

•

Świadczeniodawca nie może
odmówić udzielenia
świadczenia osobie innej niż
ubezpieczona w stanie nagłym
bez względu na to, czy posiada
dokument potwierdzający
prawo do świadczeń czy też
nie;

•

Oprócz w/w decyzji
dokumentem uprawniającym
do bezpłatnych świadczeń jest
np.:

Za świadczenia zdrowotne

płacą:

•

Zaświadczenie z urzędu
pracy dla osób w nim
zarejestrowanych;

•

Dowód opłacania składek na
podstawie indywidualnej
umowy z NFZ dla osób
osiągających dochód lecz
nie objętych
ubezpieczeniem z innego
tytułu.

Za świadczenia zdrowotne

płacą:

Prawo do świadczeń opieki

zdrowotnej bez ponoszenia
kosztów, nawet jeśli nie są
ubezpieczone mają osoby,
które:

•

Nie ukończyły 18 lat;

•

Są w okresie ciąży, porodu,
połogu

Za świadczenia zdrowotne

płacą:

3. Obywatel:

•

Za orzeczenia potrzebne do
uzyskania prawa jazdy i inne
zaświadczenia lekarskie
wydawane na nasze życzenie
(wyjątek: zaświadczenie
potrzebne do uzyskania zasiłku
pielęgnacyjnego albo
zaświadczenie z pomocy
społecznej);

Za świadczenia zdrowotne

płacą:

•

Za zaświadczenia
znajdujące się w wykazie
stanowiącym załącznik do
ustawy o świadczeniach
opieki zdrowotnej
niefinansowanych ze
środków publicznych

.

Udzielanie świadczeń

zdrowotnych

Podstawowym ogniwem systemu

opieki zdrowotnej jest

lekarz POZ.

•

Jest on odpowiedzialny za:

•

leczenie

•

prowadzenie profilaktyki
zdrowotnej zapisanych do niego
pacjentów.

•

kieruje chorych do specjalisty lub
do szpitala.

Dokument

ubezpieczenia

•

Odcinek

renty lub emerytury

;

•

Aktualna

rodzinna legitymacja

ubezpieczeniowa

albo

zgłoszenie do ubezpieczenia
wraz z ważną legitymacją
szkolną/studencką;

•

Ważna

legitymacja studencka;

•

Potwierdzenie

przelewu

składek

(pracujący na własny

rachunek)

Dokument

ubezpieczenia

•

Docelowo ma to być Europejska
Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego.

Dokument

ubezpieczenia

•

W przypadku stanu nagłego

taki dokument może być
przestawiony nie później niż

30 dni

od dnia rozpoczęcia

udzielania świadczenia opieki
zdrowotnej

o ile chory nadal

przebywa w szpitalu

lub w

terminie

7 dni od dnia

zakończenia udzielania
świadczenia opieki zdrowotnej.

Koordynacja w ramach

UE

•

Ubezpieczeni mogą uzyskać przed
wyjazdem niezarobkowym do kraju UE

Europejską Kartę Ubezpieczenia
Zdrowotnego.

•

Uprawnia ona do uzyskania w nagłych
wypadkach świadczeń zdrowotnych w
zakresie i na zasadach na jakich
przysługują one obywatelom danego
kraju członkowskiego;

•

Karta ta nie uprawnia do leczenia, jeśli
celem wyjazdu jest uzyskanie
świadczeń medycznych.

Koordynacja w ramach

UE

•

Osoby, które wyjechały do
innego kraju w celach
zarobkowych z chwilą
podjęcia tam pracy
przestają być objęte
ubezpieczeniem
zdrowotnym w NFZ i muszą
zostać objęte systemem
ubezpieczeniowym danego
kraju.

Wybór lekarza

•

Lekarza, pielęgniarkę i
położną można zmienić

2

razy w roku bezpłatnie.

•

Wypełnia się deklarację
wyboru lekarza,
pielęgniarki i położnej POZ.

Skierowanie do lekarza

specjalisty

Ambulatoryjne

świadczenia
specjalistyczne są
udzielane na podstawie
skierowania lekarza
ubezpieczenia
zdrowotnego.

Skierowanie nie jest

wymagane do:

•

Ginekologa i położnika

•

Dentysty

•

Dermatologa

•

Wenerologa

•

Onkologa

•

Okulisty

•

Psychiatry.

Skierowanie nie jest

wymagane od osób:

•

Chorych na gruźlicę

•

Zakażonych wirusem HIV

•

Inwalidów wojennych i osób
represjonowanych

•

Uzależnionych od alkoholu,
środków odurzających i
substancji psychotropowych –
w zakresie lecznictwa
odwykowego

Skierowanie do

szpitala

•

Wymagane jest od lekarza
POZ bądź lekarza
specjalisty z wyjątkiem
wszystkich nagłych
wypadków;

•

W przypadku braku
możliwości przyjęcia
pacjenta do szpitala w dniu
zgłoszenia pacjent jest
wpisywany na listę
oczekujących.

Szpital

•

Pacjentowi w szpitalu
zapewnia się bezpłatne leki i
wyroby medyczne, konieczne
do wykonania świadczenia;

•

W czasie pobytu pacjenta w
szpitalu lekarz POZ nie może
wystawiać zleceń na środki
pomocnicze i ortopedyczne
(pieluchomajtki) i ordynować
leków;

Szpital

•

Po zakończeniu leczenia
szpitalnego pacjent powinien
otrzymać kartę informacyjną,
skierowania na świadczenia
zalecone w karcie, recepty na
leki i zlecenia na środki
pomocnicze i ortopedyczne
zlecone w karcie
informacyjnej, zlecenia n
transport.

Leczenie

uzdrowiskowe

•

Skierowanie na leczenie
uzdrowiskowe wystawia
lekarz ubezpieczenia
zdrowotnego, przesyła j
do oddziału
wojewódzkiego NFZ (może
je przesłać także pacjent).

Leczenie

uzdrowiskowe

•

Pobyt w szpitalu
uzdrowiskowym trwa 21
dni, jest bezpłatny i
odbywa się w ramach
zwolnienia lekarskiego;

•

Pobyt w szpitalu
uzdrowiskowym na
rehabilitacji uzdrowiskowej
trwa 28 dni, jest bezpłatny
i odbywa się w ramach
zwolnienia lekarskiego.

Leczenie

uzdrowiskowe

•

Pobyt w sanatorium
uzdrowiskowym trwa 21 dni,
jest częściowo odpłatny przez
ubezpieczonego i odbywa się w
ramach urlopu
wypoczynkowego;

•

Pobyt w sanatorium
uzdrowiskowym na
rehabilitacji uzdrowiskowej
trwa 28 dni, jest częściowo
odpłatny i odbywa się w
ramach urlopu
wypoczynkowego.

Termin realizacji

recept

•

Antybiotyki i recepty
wystawione w ramach
pomocy doraźnej –

7 dni

•

Pozostałe recepty –

30 dni

•

Leki sprowadzane z
zagranicy –

120 dni

•

Preparaty immunologiczne
–

90 dni

Recepty

•

Pacjenci mogą
otrzymywać
refundowane leki i
wyroby medyczne na
podstawie recepty
wystawionej przez
lekarza lub felczera.

Leki

•

Jeżeli lekarz przypisał lek,
którego cena przekracza
limit refundacji, a preparat
ten ma tańszy
odpowiednik, aptekarz ma
obowiązek poinformować
pacjenta, że może wykupić
tańszy lek. Nie dotyczy to
sytuacji, gdy na recepcie
jest adnotacja „nie
zamieniać”.

Dokumentacja

medyczna

•

Pacjent ma prawo do swojej
dokumentacji medycznej
prowadzonej w ZOZ;

•

Na wniosek pacjenta lub osoby
przez niego upoważnionej
dokumentacja powinna być
przekazana w postaci wyciągu,
odpisu lub kopii,
sporządzonych na koszt osoby
występującej o nią.