System Opieki Zdrowotnej w Polsce.

System opieki zdrowotnej w

Polsce



zespół osób i instytucji mający za

zadanie zapewnić opiekę zdrowotną

ludności. Polski system opieki

zdrowotnej oparty jest na modelu

ubezpieczeniowym

Obecnie system kształtowany jest przez dwie

podstawowe ustawy:



ustawę o świadczeniach opieki zdrowotnej

finansowanych ze środków publicznych,



ustawę o zakładach opieki zdrowotnej.

Uczestników systemu można podzielić na

następujące kategorie:



świadczeniobiorców

- czyli pacjentów,



instytucję ubezpieczenia zdrowotnego

pełniącą funkcję

płatnika

- czyli Narodowy

Fundusz Zdrowia,



świadczeniodawców



zakłady opieki zdrowotnej, które można podzielić ze względu na

organ założycielski na publiczne (SPZOZ) oraz niepubliczne

(NZOZ),



praktyki lekarskie, lekarsko-dentystyczne, pielęgniarskie oraz

położnych,



apteki,



innych świadczeniodawców,



organy kontroli i nadzoru



Państwową Inspekcję Sanitarną ("Sanepid"),



Inspekcję Farmaceutyczną,



wojewodów i działające przy nich wojewódzkie centra zdrowia

publicznego oraz konsultantów wojewódzkich w poszczególnych

specjalnościach medycznych,



Ministerstwo Zdrowia

, które wytycza kierunki polityki

zdrowotnej kraju oraz posiada uprawnienia kontrolne, a

także działających przy nim konsultantów krajowych w

poszczególnych specjalnościach medycznych.



Ubezpieczenie zdrowotne w NFZ



Głównym źródłem finansowania systemu jest

ubezpieczenie zdrowotne w NFZ. Obywatele obciążeni są

obowiązkową składką ubezpieczeniową stanowiącą 9%

dochodów osobistych (7,75% odliczane jest od podatku

dochodowego, zaś 1,25% pokrywa ubezpieczony), która

odprowadzana jest do instytucji ubezpieczenia

zdrowotnego (NFZ)



Udzielanie świadczeń zdrowotnych



Podstawowym ogniwem systemu jest lekarz

podstawowej opieki zdrowotnej, którym

najczęściej jest lekarz specjalista medycyny

rodzinnej. Odpowiedzialny jest on za leczenie

oraz prowadzenie profilaktyki zdrowotnej

zapisanych do niego pacjentów. W przypadku,

gdy choroba pacjenta wymaga leczenia

specjalistycznego, lekarz POZ wydaje

skierowanie do poradni specjalistycznej lub

szpitala.

Skierowania nie wymaga wizyta w poradniach



ginekologiczno-położniczej,



okulistycznej,



onkologicznej,



psychiatrycznej,



skórno-wenerologicznej,



stomatologicznej.



Skierowanie nie jest również wymagane od osób:



chorych na gruźlicę,



zakażonych wirusem HIV,



inwalidów wojennych i osób represjonowanych,



uzależnionych od alkoholu, środków odurzających i substancji

psychotropowych - w zakresie lecznictwa odwykowego.

Podstawą do uzyskania świadczeń zdrowotnych jest

okazanie dokumentu ubezpieczenia zdrowotnego,

którym mogą być m.in.:



legitymacja ubezpieczeniowa,



legitymacja ubezpieczeniowa dla członków rodziny

pracownika,



legitymacja emeryta-rencisty.

Instytucją odpowiedzialną za zabezpieczenie świadczeń

zdrowotnych dla osób ubezpieczonych oraz członków ich

rodzin jest Narodowy Fundusz Zdrowia. Fundusz

finansuje świadczenia zdrowotne oraz zapewnia

refundacje leków w ramach posiadanych środków

finansowych.

W skład Funduszu wchodzą



centrala NFZ



16 oddziałów wojewódzkich Funduszu utworzonych

zgodnie z podziałem terytorialnym Polski.

Zobowiązanymi do udzielania świadczeń zdrowotnych są

publiczni i niepubliczni świadczeniodawcy, posiadający

umowy zawarte z wojewódzkim oddziałem NFZ.

Świadczeniodawcami tymi są przede wszystkim: lekarze

ubezpieczenia zdrowotnego, publiczne i niepubliczne

zakłady opieki zdrowotnej (szpitale, pogotowie

ratunkowe przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie itp.),

praktyki lekarskie (indywidualne, indywidualne

specjalistyczne, grupowe).

Dostęp do opieki zdrowotnej w Polsce w

przypadku pobytu czasowego

uprawniony

przebywający czasowo na terytorium Polski

może korzystać ze świadczeń zdrowotnych w

następujących zakresach usług:



podstawowa opieka zdrowotna, ambulatoryjna

opieka specjalistyczna,



leczenie szpitalne,



leczenie stomatologiczne,



ratownictwo i transport medyczny.

W razie konieczności udzielenia świadczeń,

osoba uprawniona z innego państwa

członkowskiego, przebywająca czasowo na

terytorium Polski, ma prawo do bezpłatnej opieki

medycznej na podstawie formularza

E111

wystawionego w swoim kraju, na podstawie

Europejskiej Karty Ubezpieczenia

Zdrowotnego,

a w szczególnych przypadkach

również na podstawie certyfikatu. Posiadając

w/w dokumenty pacjent otrzyma bezpłatnie

świadczenia w tych placówkach, które posiadają

kontrakt z NFZ.

Osoby objęte ubezpieczeniem zdrowotnym w NFZ mogą

uzyskać przed wyjazdem niezarobkowym do innego

kraju członkowskiego UE:



Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego

Uprawnia ona do uzyskania w nagłych wypadkach

świadczeń zdrowotnych w zakresie i na zasadach, na

jakich przysługują one obywatelom danego kraju

członkowskiego. Karta ta nie uprawnia jednak do

leczenia, jeśli celem wyjazdu jest uzyskanie świadczeń

medycznych. Osoby, które wyjechały do innego kraju UE

w celach zarobkowych, z chwilą podjęcia tam pracy

przestają być objęte ubezpieczeniem zdrowotnym w NFZ

i muszą zostać objęte systemem ubezpieczeniowym

danego kraju.



Leczenie stomatologiczne



Większość kosztów świadczeń zdrowotnych związanych z opieką

stomatologiczną pokrywana jest ze środków własnych ubezpieczonych.



Uprawniony po okazaniu formularza E111, Europejskiej Karty Ubezpieczenia

Zdrowotnego bądź certyfikatu otrzymuje bezpłatnie świadczenia

stomatologiczne w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego

jedynie w zakresie, określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia

18 czerwca 2003 nr 115, poz. 1088.



Leczenie szpitalne



Niezbędne jest skierowanie od lekarza. W przypadku nagłego

zachorowania, wypadku, urazu, zatrucia, stanu zagrożenia życia uprawniony

otrzyma niezbędne świadczenia medyczne bez skierowania. Uprawniony po

okazaniu formularza E111, Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego

bądź certyfikatu otrzymuje bezpłatnie świadczenia lekarskie w ramach

powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.



Ratownictwo i transport medyczny

W razie wypadku, urazu, porodu,

nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia uprawniony

może bezpłatnie skorzystać ze świadczeń ratownictwa i transportu

medycznego na terenie Polski po okazaniu druku E111, Europejskiej Karty

Ubezpieczenia Zdrowotnego bądź certyfikatu.



Lekarstwa i wyroby



Zaopatrzenie w leki i wyroby medyczne przysługuje ubezpieczonemu i

uprawnionemu na podstawie recepty wystawionej przez lekarza

ubezpieczenia zdrowotnego oraz lekarza niebędącego lekarzem

ubezpieczenia zdrowotnego, jeżeli zawarł on z Funduszem umowę

upoważniającą go do wystawiania recept.



Leki wydawane na podstawie recepty w aptekach można nabyć:



po wniesieniu opłaty ryczałtowej - za leki podstawowe i recepturowe - 3,20

PLN



za odpłatnością w Receptę można zrealizować w aptece ogólnodostępnej po

okazaniu formularza



wysokości 30%, 50% ceny leku.

System opieki zdrowotnej w Polsce od wielu lat przeżywa

poważne trudności, które obecnie objawiają się



utrudnionym dostępem do lecznictwa specjalistycznego (w

szczególności szpitalnego) i długimi kolejkami oczekujących na

świadczenia,



niezadowalającą jakością udzielanych świadczeń zdrowotnych,



niskimi płacami w sektorze opieki zdrowotnej i masową emigracją

specjalistycznych kadr medycznych do pozostałych krajów Unii

Europejskiej,



zadłużaniem się publicznych zakładów opieki zdrowotnej ( na koniec

2008 r. długi szpitali wyniosły 3,5 mld zł)



handel długami polskich szpitali (skupowały je firmy Magellan, MW

Trade i Electus)

Wśród przyczyn generujących problemy najważniejszymi są



niewystarczający poziom finansowania systemu ze środków publicznych,



monopsoniczna pozycja publicznego płatnika (NFZ),



brak zdefiniowanego zakresu świadczeń dostępnych w ramach

ubezpieczenia w NFZ,



nieprzejrzysta polityka w zakresie refundacji leków,



brak regulacji prawnych pozwalających na wprowadzenie dodatkowych

(komercyjnych) ubezpieczeń zdrowotnych,



ułomna, nieefektywna forma prawna, w jakiej funkcjonują publiczne

zakłady opieki zdrowotnej (SPZOZ),



niewystarczające kwalifikacje kadr zarządzających publicznymi jednostkami

opieki zdrowotnej,



mocno ograniczona odpowiedzialność organów założycielskich szpitali

publicznych za ich zobowiązania finansowe,



brak sprawnego, zintegrowanego systemu informatycznego w opiece

zdrowotnej (wyjątkiem jest system obowiązujący w województwie Śląskim .

Document Outline