KUCHNIA SŁOWIAŃSKA

WE WCZESNYM

ŚREDNIOWIECZU

Emilia Pietrzak

Skąd wiemy co jadano?



Szczątki roślin w nawarstwieniach
kulturowych – archeobotanika



Kości zwierzęce – archeozoologia



Przedmioty do wytwarzania i
przechowywania żywności



Narzędzia związane z uprawą ziemi
i rolnictwem i dalszej obróbki
pożywienia



Przekazy historyczne

Surowce i produkty spożywcze –

sposoby pozyskiwania

Woda:



Zakładanie osiedli mieszkalnych nad
ciekami wodnymi lub w pobliżu jezior



Budowa studni

Zbieractwo:



Stanowiło uzupełnienie diety lub jej
podstawę w zależności od
przynależności do grupy społecznej i
dostępu do pożywienia



Zbierano:



Maliny



Jeżyny krzewiaste i popielice



Borówki, jagody i żurawinę



Śliwki



Wiśnie i czereśnie



Gruszki



Jabłka



Orzechy laskowe



Dereń świdwy



Grzyby



Miód



Zioła



Rolnictwo:



Na samym początku technika
wypaleniskowa i żarowa



Technika żarowa szybko zamienia
się w orną

Uprawiano:



Proso



Pszenicę



Jęczmień



Owies



Żyto i grykę



Ogrodnictwo:



Uprawiano rośliny „techniczne”: len i
konopie, oraz warzywa:



Groch



Bób



Mak lekarski



Soczewicę



Marchew i ogórki



Kolendrę



Koper



Chmiel



Seler i pietruszę



Czarnuszkę siewną



Sadownictwo:



Jabłka



Śliwki



Gruszki



Wiśnie i czereśnie



Winorośl



Brzoskwinie



Hodowla:



Bydło



Świnie



Drób: kury, kaczki, gęsi



Owce i kozy



Konie

W słowiańskiej kuchni z mięs wykorzystywano:



Szynki



Karkówki



Łopatki



Schab



Boczek



Żeberka



Golonki



Podroby: jelita, wątrobę, żołądek

Przyprawy:



Sól



Rośliny zielne:



Pieprz



Kminek



Kolendra



Chrzan



Czosnek



Gorczyca



Mięta



Jałowiec



Czosnaczek pospolity



Biedrzeniec



Macierzanka

Przechowywanie i konserwowanie

surowców i pożywienia



Magazynowanie



Jamy ziemne moszczone słomą lub korą
drzewną



Owiny nad paleniskiem



Prażnice



Solenie



Kwaszenie



Suszenie



Wędzenie



Schładzanie

Napoje



Woda



Oskoła – sok z brzozy lub klonu



Mleko



Maślanka



Napary ziołowe



Kwas chlebowy



Kompoty z suszonych owoców



Piwo



Brzeczka – miód pitny rozpuszczony w
wodzie

Nabiał i polewki



Sery



Śmietany



Masła



Jajka

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

~~~~



Polewka z liści barszczu



Polewka szczawiowa



Polewka z komosy białej



Żur na mące żytniej

Kasze i breje



Kasza jaglana



Bryja – dzisiejsza kutia



Prażone ziarna kaszy z miodem

Potrawy mączne i

pieczywo



Podpłomyki



Chleb



Kluski pszenne



„Bryjki”



Kołacze

Mięsiwa



Mięsa suszone, wędzone, pieczone



Tłuszcz wieprzowy w postaci
słoniny lub wysmażonych skwarek

Bibliografia:



Coles J., Archeologia doświadczalna, Warszawa
1977



Jelicz A., Życie codzienne w średniowiecznym
Krakowie, Warszawa 1966



Krasna-Korycińska M., Przy słowiańskim stole czyli
kulinaria wczesnego średniowiecza, Szczecin 2010



Lis H., Kuchnia Słowian. O żywności, potrawach i
nie tylko…, Kraków 2009



Łoziński W., Życie polskie w dawnych wiekach,
Kraków 1974



Toussaint-Samat M., Historia naturalna i moralna
jedzenia, Warszawa 2002