background image

NOWOCZESNE METODY 

KONTROLI JAKOŚCI 

ŚRODKÓW SPOŻYWCZYCH.

background image

Jakość to...

"...pewien stopień doskonałości." (Platon)

"...stopień jednorodności i niezawodności wyrobu przy możliwie niskich 
kosztach i maksymalnym dopasowaniu do wymagań rynku." (W.E. Deming) 
"...zgodność z wymaganiami." (P.B. Crossy)

"...wszystko co można poprawić." (Masaaki Imai)

"…ogół cech i właściwości wyrobu lub usługi, które decydują o zdolności 
wyrobu lub usługi do zaspokajania stwierdzonych i przewidywanych 
potrzeb." (ISO 8402)

"…stopień, w jakim zbiór inherentnych cech spełnia wymagania." (ISO 
9001:2000) 

background image

Jakość żywności można utożsamiać z jednej strony z brakiem 
wad, a z drugiej- z optymalnym poziomem cech sensorycznych, 
takich jak wygląd, aromat, smak i tekstura. Wyeliminowanie 
wad jest konieczne ze względu na ochronę zdrowia konsumenta, 
higienę i zapewnienie akceptacji produktu. Na jakość zdrowotną 
żywności wpływa bardzo dużo czynników, takich jak np. : 
surowce, składniki odżywcze, substancje obce, pozostałości 
chemiczne, czynniki fizyczne, czynniki biologiczne, procesy 
technologiczne i opakowania, magazynowanie i dystrybucja, 
sposób użytkowania żywności przez konsumenta. Prawo i 
przepisy dopuszczają minimalne poziomy zanieczyszczeń i 
skażenia żywności pestycydami, czy mikroorganizmami.
[Zięba, 2003; Surmacka-Szcześniak, 1998; Dzwolak i Ziajka, 

1997].

background image

KONTROJA JAKOŚCI- 

zewnętrzna

Po wejściu w życie rozporządzenia 178/2002 podjęto 
decyzje o zbudowaniu systemu bezpieczeństwa 
żywności zarówno w krajach UE jak również w Polsce 
poprzez między innymi stworzenie:
– systemu wczesnego wykrywania dla żywności i 
paszy RASFF 
– Urzędu Bezpieczeństwa Żywności  
ryzyka,
– laboratoriów regionalnych, międzyregionalnych i 
referencyjnych.
[Wierzbicka, 2007; Zięba, 2003].

background image

PREMIER

Minister 

Rolnictwa 

Główny 

Inspektor

Ochrony 

Roślin

Nasiennictwa

Wojewódzkie

Inspektoraty

Powiatowe

Inspekcje

Główny

Inspektorat

Weterynaryjn

y

Wojewódzki

Inspektor

Weterynaryjn

y

Powiatowy

Inspektor

Weterynaryjn

y

Minister 

Zdrowia

Urząd

Bezpieczeńst

wa

Żywości

Krajowe 

punkty

kontaktowe

Główny

Inspektorat

Sanitarny

Wojewódzki

Inspektor

Sanitarny

Graniczny

Inspektor

Sanitarny

Graniczna 

stacja

sanitarno –

epidemiologic

zna

Powiatowy

Inspektor

Sanitarny

Główna

Inspekcja

Handlowa

Wojewódzki

Inspektor

Handlowy

Powiatowy

Inspektor

Handlu

Rys. 1. Układ odpowiedzialny za bezpieczeństwo 
żywności w Polsce [Wierzbicka, 2007].

background image

W myśl przepisów prawnych państwo musi zapewnić 
niezbędne środki gwarantujące przeprowadzenie sprawnej 
kontroli urzędowej. W zależności od potrzeb kontrola 
urzędowa powinna obejmować:
-inspekcję
-pobieranie próbek i badanie laboratoryjne
-kontrolę higieny
-kontrola dokumentacji zakładowej
-kontrola wewnętrznych systemów kontroli
Wszystkie czynności o charakterze kontrolnym powinny być 
zakończone sporządzeniem odpowiedniej dokumentacji  
[Kwaiatek, 2003; Zięba, 2003;  Obiedziński, 1998].

background image

KONTROLA JAKOŚCI-

wewnętrzna

System kontroli wewnętrznej jakości zdrowotnej środków 
spożywczych powinien obejmować w poszczególnych etapach 
produkcji następujące elementy:
-Zapewnienie odpowiednich warunków w toku czynności związanych 
z produkcją pierwotną surowca w gospodarstwie (pole, obora, kurnik).
-w toku czynności związanych z produkcją
-w toku czynności związanych z przechowywaniem. 
-w toku czynności związanych z wprowadzeniem do obrotu
-wykonywane czynności powinny być dokumentowane w formie 
dokumentacji systemowej i operacyjnej. Dokumentacja powinna być 
prowadzona przez zakład.
Kontrola wewnętrzna w zakładzie powinna obejmować również 
bieżącą i okresową ocenę przestrzegania zasad GHP i GMP, oraz 
prawidłowości działań związanych z wdrażaniem zasad HACCP  
[Kwiatek, 2003; Dominiak, 2003; ]

background image

Koncepcja praktycznie wszystkich systemów jakości, oparta jest 
na kole Deminga. Rysunek obrazuje schemat cyklu PDCA (plan-
do-check-act) . Pierwszoplanowym celem starań o jakość 
żywności jest jej bezpieczeństwo. Sposobów realizacji tego celu 
może być wiele, najważniejszą rolę odgrywają tu jednak systemy 
takie jak: GMP, GHP, HACCP, ISO9001, ISO 22000 oraz TQM 
[Dzwolak i Ziajka, 1997; Owczarek i Bieganowski, 2003].

Rys. 2. Koło Deminga 
[http://www.ambiko.pl/inne/manual/cykl_deminga/].

background image

GMP / GHP

Dobra Praktyka Produkcyjna (GMP) Działania, które muszą być podjęte, i warunki, które 
muszą być spełniane, aby produkcja żywności oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do 
kontaktu z żywnością odbywały się w sposób zapewniający właściwą jakość zdrowotną 
żywności, zgodnie z przeznaczeniem. Jest to zbiór procedur, sposobów postępowania i kontroli 
gwarantujących, że wytworzone produkty spełniają wymagania jakościowe, takie jak: jakość 
zdrowotna czy bezpieczeństwo żywności.
 
Dobra Praktyka Higieniczna (GHP) Działania, które musza zostać podjęte, oraz warunki 
higieniczne, które musza być spełnione na wszystkich etapach produkcji i obrotu żywnością, 
aby zapewnić bezpieczeństwo żywności. GHP dotyczy spraw związanych z higiena produkcji, 
swym zakresem obejmuje:
•Higieny osobistej i stanu zdrowia osób wykonujących prace w procesie produkcji i w obrocie   
żywnością,
•Procesów mycia i dezynfekcji,
•Zaopatrzenia w wodę,
•Usuwania odpadów i ścieków,
•Kontroli zabezpieczenia przed szkodnikami,
•Kwalifikacji i szkoleń pracowników,
•Konserwacji maszyn i urządzeń.
[Dzwolak i Ziajka, 1997; Owczarek i Bieganowski, 2003 ].

background image

System HACCP (Hazard Analysis Critical Control Point) - 

Analiza Ryzyka i Kontrola Punktów Krytycznych

• System HACCP opiera się na 7 zasadach:
• 1.Analiza zagrożeń i opisanie środków zapobiegawczych
• 2.Określenie krytycznych punktów kontroli (CCP) 
• 3. Ustalenie wartości krytycznych.
• 4.Ustalenie sposobu monitorowania parametrów kontrolnych.
• 5.Ustalenie działań korygujących, które muszą być podjęte, gdy monitorowanie 

wykaże przekroczenie założonych parametrów kontrolnych w krytycznych 
punktach kontroli.

• 6.Ustalenie procedur weryfikacji potwierdzających skuteczność systemu.
• 7.Opracowanie dokumentacji systemu HACCP uwzględniającej wszystkie 

procedury i zapisy odpowiednie do działań wynikających z zasad systemu

[Dzwolak i Ziajka, 1997; Owczarek i Bieganowski, 2003; Nitecka, 2003 ].

background image

ISO 9001 

Normy ISO 9001 są powszechnie uznawane za podstawę budowania systemów 
zarządzania jakością we wszystkich organizacjach, bez względu na ich rodzaj 
działalności.
System zarządzania jakością jest to zestaw wzajemnie powiązanych lub wzajemnie 
oddziaływujących czynników służących tworzeniu polityki oraz osiąganiu celów w toku 
kierowania organizacją i/lub procesem produkcyjnym z uwzględnieniem identyfikacji 
przyczyn niezgodności oraz zapobiegania zakłóceniom i błędom. Polega na działalności 
zorientowanej na uzyskanie wyrobu  o idealnych cechach w pełni satysfakcjonujących 
klienta. Jest on szczegółowo ujęty oraz rozwinięty w normach serii ISO 9000.
•  1. Orientacja na klienta
• 2. Przywództwo 
• 3. Zaangażowanie ludzi 
• 4. Podejście procesowe 
• 5. Systemowe podejście do zarządzania 
• 6. Ciągłe doskonalenie 
• 7. Proces decyzyjny oparty na faktach 
• 8. Wzajemnie korzystne powiązania z dostawcami  
[Owczarek i Bieganowski, 2003; http://www.jakosc.biz/; http://www.systemyjakości.pl].

background image

18001

• Międzynarodowa specyfikacja OHSAS 18001 kładzie 

podwaliny pod system zarządzania, który umożliwi 
zidentyfikować, zredukować i nadzorować zagrożenia 
związane z bezpieczeństwem i higieną pracy. System 
ten przez zapobieganie i redukowanie liczby 
wypadków w miejscu pracy, pomaga organizacji w 
osiąganiu celów operacyjnych. Wdrożenie systemu 
według wymagań OHSAS (PN-N) 18001 może być 
przeprowadzona dla każdej organizacji, bez względu 
na wielkość czy branżę. [Owczarek i Bieganowski, 
2003; http://www.jakosc.biz/; 
http://www.systemyjakości.pl].

background image

ISO 22000

• ISO 22000:2005 Systemy zarządzania bezpieczeństwem żywności – Wymagania 

dla wszystkich organizacji w łańcuchu żywnościowym (Food Safety Management 
Systems – Requirements for any organisation in the food chain) jest 
międzynarodową normą opracowaną przez Komitet Techniczny ISO. Standard ten 
został opublikowany 1 września 2005 roku jako harmonizacja na skalę globalną 
wymagań dotyczących zarządzania bezpieczeństwem żywności dla wszystkich 
firm włączonych w łańcuch żywnościowy. Norma ISO 22000 jest możliwa do 
zastosowania przez wszystkie organizacje bezpośrednio lub pośrednio 
uczestniczące w łańcuchu żywnościowym tj. producentów żywności, pasz, zbóż, 
dodatków do żywności, rolników, firmy świadczących usługi żywieniowe i 
cateringowe, sprzedawców detalicznych i hurtowych, firmy świadczące usługi 
porządkowe, transportowe i dystrybucyjne, dostawców wyposażenia, środków do 
mycia i higieny, materiałów opakowaniowych oraz innych materiałów 
kontaktujących się z żywnością.
ISO 22000 w sposób globalny ujmuje wymagania z zakresu bezpieczeństwa 
żywności zawarte w Codex Alimentarius, Dobrych Praktykach, normach 
krajowych oraz międzynarodowych standardach sieciowych (IFS, BRC). 

• [http://www.jakosc.biz/; http://www.systemyjakości.pl; 

http://www.bsigroup.pl/pl/Auditowanie-i-certyfikacja/Systemy-zarzadzania/;  
http://www.haccp-polska.pl/].

background image

TQM

• Kompleksowe zarządzanie jakością – TQM (Total Quality Management) – oznacza takie 

kierowanie produkcją we wszystkich jej fazach i ogniwach, aby osiągnąć wyrób najwyższej 
jakości, podejście do zarządzania organizacją, w którym każdy aspekt działalności jest 
realizowany z uwzględnieniem spojrzenia projakościowego. Uczestniczą w nim wszyscy 
pracownicy poprzez pracę zespołową, zaangażowanie, samokontrolę i stałe podnoszenie 
kwalifikacji. Celem jest osiągnięcie długotrwałego sukcesu, którego źródłem są zadowolenie 
klienta oraz korzyści dla organizacji i jej członków oraz dla społeczeństwa.

•  Kompleksowe zarządzanie jakością obejmuje następujące obszary działania składające się na 

rzecz poprawy jakości produktu:

• Strategiczne zaangażowanie (którego się nie osiąga, a do którego dąży)
• Zaangażowanie pracowników
• Technologia
• Materiały
• Metody dotyczące organizacji i produkcji
• W analizie procesów jakościowych stosuje się 4 popularne techniki:
• Karta procesu, 
• Histogram, 
• Wykresy operacyjne liniowe 
• Karty kontrolne 
[[Dzwolak i Ziajka, 1997; Owczarek i Bieganowski, 2003; http://www.jakosc.biz/].

background image

•                                                                                                        

                        TQM

•   

                                                                                                ISO 
22000

•  
•                                                                        ISO9001
•  
•                                       HCCP
•  
• GMP + GHP

• Rys. 3. Schody do wdrażania systemów jakości w przedsiębiorstwie 

[Owczarek i Bieganowski, 2003].

background image

IFS (International Food Standard) jest to jednolity, międzynarodowy standard bezpieczeństwa 
opracowany dla wszystkich producentów żywności i uczestników łańcucha żywnościowego. W 
szczególności obowiązuje handlowców detalicznych produkujących pod marką hipermarketów 
marketów. W Europie Zachodniej (z wyjątkiem Wielkiej Brytanii, gdzie obowiązuje Standard BRC) 
IFS jest najważniejszym standardem dla dostawców dużych sieci handlowych.
Na standard IFS składają się następujące elementy:
•BRC, SQF, ISO 9000
•Kodeks Alimentarius
•Prawo Krajowe
•HACCP, GMP
•Europejski System Jakości

BRC jest to standard opracowany w Wielkiej Brytanii przez liderów British Retail Consortium i 
jego członków w odpowiedzi na wprowadzane reformy regulujące wymagania stawiane zakładom 
spożywczym dostarczającym żywność hipermarketom. 
Celem BRC jest określenie wymagań dotyczących bezpieczeństwa i jakości w zakładach 
produkujących żywność, która dostarczana jest do sieci supermarketów. Forma
i treść Standardu są zaprojektowane tak, aby można było ocenić dostawcę w jego siedzibie (jego 
system operacyjny, procedury) przez kompetentnego audytora, standaryzując w ten sposób 
kryteria bezpieczeństwa żywności oraz monitorując procesy i procedury.
Główne części standardu BRC:
•System HACCP
•System ISO 9001
•Standard środowiska zakładu
•Kontrola procesu produkcyjnego
•Kontrola produktu
•Personel
[http://iso.dekra.pl/; http://www.isokonsultant.com/; http://www.inge.pl/ ].

background image

• W czasach gospodarki wolnorynkowej, 

zarówno presja konkurencji, jak i wymagania 
odbiorcy mają wpływ na produkcję i sprzedaż 
żywności. Dążenie do jak największej 
wydajności przemysłowej, połączonej z 
obniżeniem kosztów produkcji i presją 
konsumenta, który żąda bezpiecznej i 
smacznej  żywności, zaowocowały 
powstaniem wielu nowych szybkich metod 
badania jakości. [Nitecka, 2003; Obiedziński, 
1998; Zięba, 2003].

background image

OZNACZANIE ATP Z WYKORZYSTANIEM 

BIOLUMINESCENCJI

• W metodzie tej wykorzystywana jest ocena poziomu ATP 

jako wskaźnika liczby drobnoustrojów, czy też pozostałości 
organicznych w badanej próbie. W procesach 
przetwarzania surowców roślinnych i zwierzęcych jego ilość 
w danym materiale nie zmienia się istotnie, natomiast 
martwe komórki mikroorganizmów szybko wytrącają ATP 
na drodze autolizy, a więc poziom ATP jest bezpośrednio 
związany z obecnością żywych komórek. Odczynniki do 
bezpośredniego oznaczenia zawartości ATP są bardzo 
drogie, poziom ATP określany jest na podstawie pomiaru 
bioluminescencji produktów utleniania lucyferyny, 
katalizowanej przez lucyferazę. Oba związki są 
pozyskiwane głównie ze świetlików. [Jałosińska, 2005; 
Adamczak i inni, 1999].

background image

• ATP                             Mg 2+                          AMP
•  

O2                            lucyferaza                       CO2 
+ PP1

•  

Lucyferyna                                                   
oksylucyferyna

•                                    światło
• Rys. 5. Reakcja bioluminescencji [Jałosińska, 2005].

background image

• Metoda ta znajduje coraz szersze zastosowanie w przemyśle spożywczym 

do kontroli stanu sanitarno-higenicznego powierzchni, osób 
zatrudnionych w zakładzie, skuteczności mycia i dezynfekcji urządzeń i 
pomieszczeń, samochodów transportujących produkty spożywcze.

• W tej metodzie można wykryć ATP pochodzenia mikrobiologicznego, jak i 

z resztek surowców i produktów spożywczych. Z punktu widzenia 
czystości i higieny produkcji nie ma znaczenia czy na powierzchni 
roboczej i urządzeniu produkcyjnym znajdują się drobnoustroje czy też 
pozostałości materiału biologicznego (krew, resztki surowca, itp.). Brak 
bakterii nie jest gwarancją czystości, ważne jest aby nic, lub prawie nic 
nie znajdowało się na badanej powierzchni. Największą zaletą tej metody 
jest czas badania, ponieważ w ciągu zaledwie kilku minut można ocenić 
stan sanitarno-higieniczny badanej powierzchni . Obecnie wiele firm 
produkuje również przenośne aparaty, małych rozmiarów, które mogą być 
stosowane w warunkach produkcyjnych. Posiadają one opcje 
gromadzenia danych i wydrukowania na bieżąco wyniku pomiarów 
[Jałosińska, 2005; Adamczak i inni, 1999].

background image

real-time PCR

• PCR – łańcuchowa reakcja polimerazy (ang. polimerase chain reaction) – to 

enzymatyczna reakcja powielania cząsteczki DNA. Ulepszeniem klasycznej 
metody PCR jest real-time PCR, czyli reakcja PCR obserwowana w czasie 
rzeczywistym. Termocykler real-time PCR posiada system optyczny, który cykl 
po cyklu zbiera informacje o przebiegu reakcji. W efekcie jesteśmy w stanie w 
czasie rzeczywistym monitorować, czy mamy produkt reakcji.

• Czterdziestocyklowa reakcja real-time PCR trwa około 1,5 godziny, po dodaniu 

do tego czasu potrzebnego na wyizolowanie DNA z analizowanej próbki (do 30 
minut) całość oznaczenia obecności bądź braku patogenu trwa 2 godziny. 
Próby do oznaczenia pobiera się z hodowli przednamnażających selektywnie 
daną bakterię (np. dla szczepów Salmonella woda peptonowa, ok. 18 godzin 
inkubacji), tak więc sumarycznie czas od pobrania próbki do gotowego wyniku 
zamyka się w 24 godzinach. Metody molekularne cechują przede wszystkim: 
obiektywizm, niedościgniona czułość (detekcja od 1 cfu w 25 g żywności) i 
szybkość [Adamczak i inni, 1999; Podogrodzka, 2009 ]. 

Rys. 4. Testy PCR firmy Applied Biosystems [Podogrodzka, 2009].

background image

MODYFIKACJĘ METOD PŁYTKOWYCH

Liczne firmy opracowały uproszczone metody kontroli czystości 
mikrobiologicznej, całkowicie eliminujące etap przygotowania szkła i podłoży. 
Prostota wykonania badania umożliwia wykonanie tej czynności przez osoby 
niepracujące w laboratorium. W metodach tych stosuje się specjalne jałowe 
płytki kontaktowe, zawierające określone podłoża agarowe, lub jałowe 
plastikowe łopatki, obustronne powleczone takim samym lub dwoma podłożami 
selektywnymi, dla różnych grup drobnoustrojów. Poza płytkami i łopatkami 
firma BIOLACTA-TEXEL produkuje i rozprowadza Coliwskazy. Są to testy 
bibułowe w postaci pasków nasączonych selektywnym podłożem i służą do 
oznaczania stopnia zanieczyszczenia pałeczkami z grupy coli z produktów 
płynnych. Wynik uzyskuje się w ciągu 8-9 godzin. 

Firma Noack Polen wprowadziła również płytki Petrifilm 2000 , za których 
pomocą można stwierdzić obecność i liczbę bakterii z grupy coli w czasie 
trwania procesu produkcyjnego. Płytki te zawierają dodatkowo składnik 
stymulujący wzrost bakterii, oraz wysoce czuły indykator pH, dzięki czemu 
wstępny wynik otrzymuje się już po 4-5 godzinach. Ostateczny i potwierdzony 
wynik otrzymuje się po 24 godzinach [Jałosińska, 2005; Adamczak i inni, 1999].

background image

METODY IMMUNOENZYMATYCZNE

 
Metody te charakteryzują się dużą szybkością pomiaru 
jednocześnie dużej liczby próbek, prostotą wykonania, a także 
jest to metoda bardzo czuła. Szacuje się, że koszt metody 
immunoenzymatycznej jest o 25% niższy w porównaniu z 
tradycyjnymi metodami instrumentalnymi. Metody te nie 
potrzebują dobrze wyposażonego laboratorium ani 
wykwalifikowanego personelu. Największą popularnością 
cieszą się metody ELISA (Enzyme-linked immuno-sorbent 
assay), umożliwiające wykrycie m.in. drobnoustrojów 
chorobotwórczych w żywności.Metoda ta opiera się na 
specyficznej reakcji zachodzącej między antygenem a 
przeciwciałem [Jałosińska, 2005; Adamczak i inni, 1999; 
Warchalewski i inni, 1998].

background image

ZASTOSOWANIE BIOSENSORÓW DO OZNACZANIA MLECZANÓW W 

SOKACH I KONCENTRATACH OWOCOWYCH

•  
W trakcie projektu badawczego- QUALI-JUICE, którego celem jest wczesne ostrzeganie o skażeniu 
mikrobiologicznym w europejskim przemyśle soków owocowych, zastosowano 2 biosensory w 
celu oznaczenia stężenia L-mleczanów w koncentratach i sokach jabłkowych.
Bakterie fermentacji mlekowej stanowią grupę drobnoustrojów szeroko wykorzystywanych w 
przemyśle rolno-spożywczym. Dla producentów soków owocowych czołowym problemem jest 
skażenie produktów przez te bakterie, które powodują niepożądane procesy fermentacyjne i 
przyczyniają się do olbrzymich strat finansowych. Obecność bakterii fermentacji mlekowej może 
być wykrywana bezpośrednio (metodami mikrobiologicznymi) jak i pośrednio (pomiar stężenia 
kwasu mlekowego za pomocą metod enzymatycznych i chromatograficznych). Metody te są 
jednak czasochłonne i pracochłonne, jak również wymagają wykwalifikowanego personelu, 
dlatego alternatywą może być wykorzystanie biosensorów . Biosensory te są przeznaczone do 
badania L-mleczanów we krwi ludzkiej, jednak jak wykazano z powodzeniem mogą być również 
stosowane do pomiaru L-mleczanów w sokach i koncentratach owocowych. Oczywiście należy 
wprowadzić pewne poprawki w instrukcji obsługi dołączonej przez producenta. Biosensory poza 
wysoką dokładnością i odtwarzalnością wyników, charakteryzują się dodatkowo mobilnością, wiec 
może być stosowany na każdym etapie produkcji [Przybyt i Biernasiak, 2008]. 

Rys. 6. Biosensor firmy Biosen C_line [http://www.neckar.com.].

background image

Chemiczne zanieczyszczenia 

żywności

• Obecnie najbardziej rozpowszechnioną metodą w analizie metali (w tym ciężkich) 

jest absorpcyjna spektrometria atomowa. Absorpcyjna spektrometria atomowa 
(AAS) jest metodą analityczną, która opiera się na zjawisku absorpcji 
promieniowania elektromagnetycznego przez wolne atomy, powstające w trakcie 
termicznego wzbudzenia, podczas której większość substancji ulega dysocjacji. 
Metoda ta pozwala na oznaczenie około 70 pierwiastków, w tym metali ciężkich. 
Nowszą metodą atomizacji jest zastosowanie atomizerów elektrotermicznych, 
którymi są najczęściej kuwety (piece) grafitowe. Do tego typu atomizerów możliwe 
jest również bezpośrednie dozowanie substancji stałych. Atomizacja w kuwecie 
grafitowej odbywa się w sposób programowany i w pełni sterowany. Zastosowanie 
atomizacji elektrotermicznej pozwala na oznaczenie pierwiastków śladowych na 
poziomie nawet ng/dm3. Nowatorską metodą w analizie pierwiastków jest 
spektrometria mas z plazmą wzbudzoną indukcyjnie (ICP-MS). Należy ona do grupy 
technik sprzężonych, w których plazma generowana indukcyjnie jest efektywnym 
źródłem jonów, ulegających rozdzieleniu w spektrometrze masowym według 
ładunku i masy. Kolejny rozwój techniki ICP-MS wiąże się z zastosowaniem 
analizatora mas rozdzielającego jony w oparciu o wykorzystanie różnic w czasie ich 
przelotu przez określony odcinek w warunkach wysokiej próżni (ICP-TOF-MS). W 
urządzeniu tym doprowadzone do jednakowej energii kinetycznej jony docierają do 
detektora w czasie zależnym od ich masy, co w znacznym stopniu ułatwia ich 
detekcję [ Juszczak, 2008 ].

background image

• Oznaczanie pozostałości pestycydów wykonuje się najczęściej z 

wykorzystaniem metod chromatograficznych: chromatografii 
gazowej, cieczowej lub cienkowarstwowej z użyciem 
selektywnych i specyficznych detektorów. detektor wychwytu 
elektronów. detektor UV, fluorescencyjny lub detektor 
amperometryczny. Niektóre pestycydy można również oznaczyć 
metodami immunoenzymatycznymi [ Juszczak, 2008 ].

• Do jakościowego i ilościowego oznaczania dioksyn wykorzystuje 

się chromatografię gazową w sprzężeniu ze spektrometrią mas. 
Odrębną grupą metod stosowanych w analizie dioksyn są 
metody bioanalityczne. Wyróżnia się tu analizy biologiczne, 
analizy na podstawie wiązania ligandu oraz immunologiczne i 
radioimmunologiczne. 

• [ Juszczak, 2008 ].

background image

Urządzenia i maszyny

• Duńska firma ELLAB w swojej ofercie posiada urządzenia 

do pomiaru temperatury na bieżąco, jak również serię 
bezprzewodowych rejestratorów –Glogerów. Osiągają one 
dokładność rzędu 0,05 C i zapewnia możliwość 
jednoczesnego pomiaru temperatury produktu jak i 
medium. Urządzenia te mogą pracować w zakresie od -50 
C do nawet 400 C przy ciśnieniu 10 Bar. Nowością są 
wprowadzone mini-loggerów o wymiarach 16x20mm i 
wadze zaledwie kilkunastu gramów [Buczek, 2005].

Rys. 7. Loggery firmy ELLAB [ Buczek, 2005 ].

background image

• Nowością w przemyśle młynarskim jest nowa wialnia kaszkowa 

POLARIS firmy Buhler. Nowa wialnia spełnia najwyższe wymagania 
sanitarno-higeniczne i jest pomocnym urządzeniem w celu 
zapewnienia najwyższej jakości produktu. Wszystkie elementy 
kontaktujące się z produktem są wykonane ze stali nierdzewnej. 
Wialnia ta spełnia rygorystyczne międzynarodowe standardy 
żywności takie jak BRC, FDA czy IFS. Nie mniej ważnym jest, że 
kanały powietrzne pozwalają na łatwe i efektywne czyszczenie. 
Dodatkowo aerodynamiczny system aspiracji zapewnia 
perfekcyjne warunki sanitarno-higeniczne. Wialnia posiada 
wzierniki odporne na uderzenia i starzenie się [Zawadzki, 2009 ].

Rys. 7. Wialnia POLARIS [Zawadzki, 2009 ]

background image

Loma Systems jest wiodącą firmą w dziedzinie profesjonalnej kontroli produktów 
na linii produkcyjnej. Wyprodukowała m.in. głowice do detekcji metali i 
kompletne systemy z przenośnikiem i urządzeniem odrzucającym. Najnowsza 
głowica IQ3+, wyposażona w graficzny panel z ekranem dotykowym, jest 
wzbogacona o nowe funkcje sterowania wersja inteligentnej głowicy IQ3, która 
potrafi w ciągu kilku sekund automatycznie dostroić częstotliwość pracy po 
zmianie typu produktu na linii. Obok systemów taśmowych firma posiada w 
swojej ofercie detektory rurowe do kontroli produktów płynnych i półpłynnych. 
Unikatowa technologia kontroli rentgenowskiej Loma z systemem X4 – do 
zaawansowanej kontroli produktów na taśmie produkcyjnej to również nowość 
tej firmy. System X4 to nowa jakość w wysokowydajnej przemysłowej kontroli 
produktów spożywczych. Potrafi nie tylko wykrywać zanieczyszczenia w 
produktach i opakowaniach, z którymi gorzej radzą sobie tradycyjne detektory 
metali. X4 ma np. funkcję kontroli wagowej, może sprawdzić ilość produktów w 
nieprzezroczystym opakowaniu, oszacować ilość dziur w serze czy np. stan 
napełnienia pojemniczków z jogurtem 
[http://www.lomaworld.com/_pl/docs/news/Loma_na_targach_Polagra2007.pdf].

background image

PODSUMOWANIE.

 
W dzisiejszych czasach rozwój techniki i technologii jest na 
najwyższym poziomie. Firmy produkujące urządzenia do produkcji 
żywności, środki czyszczące, urządzenia do wykrywania 
zanieczyszczeń co chwila zaskakują nas nowymi produktami. 
Produkty te pomagają w zapewnieniu jakości żywności i sprzyjają 
oszczędnością czasu i pieniędzy w przedsiębiorstwach. Dzięki 
rozwojowi nauki, powstają coraz to nowsze i szybsze sposoby 
wykrywania zanieczyszczeń w żywności, jednak bardzo ważnym 
elementem są systemy jakości które są wdrażane w 
przedsiębiorstwach. Jest to główna i bardzo ważna metoda kontroli 
jakości w żywności, ponieważ lepiej i taniej jest zapobiegać, niż 
usuwać skutki. Wszystkie te elementy mają zagwarantować 
konsumentom, ze żywność którą spożywają jest najwyższej jakości i 
jest bezpieczna, bo przecież opinia i uznanie konsumenta, jest drogą 
do sukcesu każdego przedsiębiorstwa. 

background image

LITERATURA:


Document Outline