Historia ochrony przyrody

Tatr i Tatrzańskiego

Parku Narodowego

TATRY

Tatry to najwyższy masyw
górski Karpat Zachodnich i
zarazem najwyższe góry w
Polsce. W granicach
naszego kraju znajduje się
ok. 1/5 ich powierzchni, tj.
ok. 174 km

2

a całkowita

powierzchnia Tatr wynosi
ok. 750 km

2

.

Historia Tatrzańskiego

Parku Narodowego



Pod koniec XIX wieku zaczęto zauważać
konieczność ochrony unikatowej przyrody.
Właśnie wtedy doszło do znacznego
przerzedzenia naturalnego drzewostanu i w
konsekwencji do katastrofalnej powodzi na
terenach podgórskich. Konieczność doprowadziła
do powstania Towarzystwa Ochrony Tatr Polskich.
Mniej więcej w tym samym czasie pojawiły się
głosy żądające utworzenia Parku Narodowego.

1869r.

1885r.



Historia ochrony przyrody
Tatr sięga XIX w. Ustawa
Sejmu Krajowego we
Lwowie z 1869r., która
dotyczyła zakazu
polowania na kozice i
świstaki, jest pierwszym
na świecie aktem
prawnym dotyczącym
ochrony gatunkowej
zwierząt.



Powstało Towarzystwo
Tatrzańskie, poprzednik
Tatrzańskiego Parku
Narodowego. W
stowarzyszeniu tym
organizowano m.in.
badania naukowe i
ochronę przyrody.

1889r.

1891r.



Hr. Władysław Zamoyski
zakupił dobra
zakopiańskie wraz z
tatrzańskimi lasami (ok. 8
tys. ha), które później
weszły w skład
Tatrzańskiego Parku
Narodowego.



Państwowa Komisja
Ochrony Przyrody i Polskie
Towarzystwo Tatrzańskie
opracowały projekt
utworzenia TPN. W tym
samym roku prof.
Stanisław Sokołowski
ogłosił rozprawę pt.
"Tatry, jako Park
Narodowy".

1924r.

1934r.



Pierwsze starania w
temacie powstania
Tatrzańskiego Parku
Narodowego zostały
podjęte już w 1924 roku.
Rozważano wtedy różne
projekty ale nie zdołano
ich zrealizować.



Sejm uchwalił ustawę o
ochronie przyrody dającą
podstawę do utworzenia
Parku. Dodatkowo w okresie
międzywojennym państwo
wykupiło z rąk prywatnych
właścicieli wielkie obszary po
polskiej stronie gór.
Niewątpliwie taka własność
państwowa sprzyjała
ewentualnemu utworzeniu
Parku.

1936r.

1939r.



Opracowano projekt
rozporządzenia o
utworzeniu TPN, który
następnie został
wniesiony pod obrady
rządu dwa lata później.



Wraz z uznaniem lasów
państwowych na terenach
Zakopanego i Jaworzyny
za ochronne, utworzono w
1939 roku jednostkę
szczególną - Park Przyrody
w Tatrach. Utworzenie
TPN poprzedził
ponaglający apel ze
strony Państwowej Rady
Ochrony Przyrody.

1947r.

1954r.



Stworzono wyodrębnioną
jednostkę administracyjną
lasów państwowych, na
terenach państwowych
nazwaną Parkiem
Tatrzańskim. Jego pierwszym
rezerwatem była Hala
Pyszna (górna część Doliny
Kościeliskiej).



Powstał Tatrzański Park
Narodowy o powierzchni 10
741 ha. Do 1954r. podlegał
on Ministerstwu Leśnictwa i
Dyrekcji Lasów
Państwowych w Krakowie.



W dniu 30 października 1954
roku Rada Ministrów wydała
rozporządzenie o utworzeniu z
dniem 1 stycznia 1955 roku
Tatrzańskiego Parku
Narodowego. w celu ochrony
zasobów przyrodniczych
wyjątkowego zakątka Tatr.
Zalicza się on do pierwszej
piątki największych Parków
Narodowych w Polsce. Jego
powierzchnia wynosi 21164 ha,
z czego ochroną ścisłą objęte
zostało 55%, a ochroną
częściową 45% powierzchni
parku.

Obecnie



Jego powierzchnia wynosi 21164
ha i pod tym względem zaliczany
jest do największych w Polsce.
Jego logo to kozica. Około ¾ parku
zajmują lasy i kosodrzewiny, a
pozostała część to murawy
wysokogórskie, skały i wody.



Około 70% powierzchni parku
zajmują lasy i zarośla
kosodrzewiny, a pozostałe 30% to
murawy wysokogórskie, skały i
wody.



Ochrona częściowa obejmuje
około 45% powierzchni parku,
głównie lasy regla dolnego, silnie
przekształcone w przeszłości
przez działalność człowieka.



Ścisłej ochronie podlega prawie
11,5 ha powierzchni, w tym całe
piętro hal i turni, piętro
kosodrzewiny i częściowo lasy
regla górnego i dolnego.
Ochrona taka polega na
zabezpieczaniu procesów
zachodzących w środowisku
naturalnym. Konieczne jest
ograniczenie ingerencji
człowieka do minimum. Niemal
połowa powierzchni parku objęta
jest ochroną częściową. To w
głównej mierze lasy regla
dolnego, które w przeszłości
zostały poddane dużej ingerencji
człowieka.

Źródła:

http://www.gory.com.pl

http://www.izakopane.eu

http://www.tatry.pl

zdjęcie:

http://info-mix.flog.pl