E-FINANSE

I RODZAJE

KART

PŁATNICZYCH

Definicja e-finansów

Termin “elektroniczne
finanse” nie jest jeszcze
jednoznacznie
zdefiniowany przez
naukę, czy praktykę.
Istotę tego obszaru
można próbować określić
za pomocą istniejących w
prawie definicji jako ogół
operacji dotyczących
finansów wykonywanych
za pośrednictwem
mediów elektronicznych.

Do finansów elektronicznych zaliczymy zatem usługi dostępne
przez Internet lub telefon związane z:



bankowością



inwestowaniem elektronicznym (papiery wartościowe,
fundusze inwestycyjne)



ubezpieczeniami elektronicznymi (zakup polisy)



doradztwem finansowym (oferty dotyczące kredytów,
lokat, ubezpieczeń, inwestycji)



aukcjami kredytowymi (kredytobiorca jest inicjatorem,
a banki przedstawiają oferty)



zarządzaniem własnymi finansami



dokonywaniem płatności elektronicznych.

Finanse elektroniczne to termin
obejmujący wiele usług i definiowany
może być pod wieloma względami. Należy
rozróżnić pojęcie finansów
elektronicznych od finansów on-line. Do
usług pierwszego rodzaju należeć będą
wszystkie usługi finansowe udostępniane
za pośrednictwem mediów
elektronicznych – telefonu, Internetu,
telefonu komórkowego – SMS, WAP,
kiosków finansowych, telewizji. Drugi
rodzaj jest największym podrodzajem
finansów elektronicznych – finanse on-line
oznaczają usługi finansowe dostępne za
pośrednictwem Internetu.

Rodzaje e-usług

Ze względu na samo rozbudowanie obszaru
elektronicznych finansów usługi elektroniczne w tej
dziedzinie są bardzo zróżnicowane. Wachlarz dostępnych
usług jest szeroki i rozpościera się od możliwości
dokonania płatności elektronicznej przez prowadzenie
konta w banku internetowym, prowadzenie rachunku
maklerskiego, a kończy się na porównywaniu ofert
różnych podmiotów i prowadzeniu własnych finansów w
portalu internetowym.

Karty

płatnicze

Definicja

Karta płatnicza, karta bankowa - elektroniczny
instrument płatniczy wydawany przez bank lub instytucję
finansową, stanowiący podstawowe narzędzie zdalnego
dostępu do pieniędzy zgromadzonych na rachunku
bankowym.
Karta płatnicza pozwala na podejmowanie gotówki z
bankomatu lub dokonywanie bezgotówkowych płatności
za towary i usługi.

Rodzaje kart płatniczych

W zależności od przyjętego kryterium klasyfikacji można
usystematyzować karty np. ze względu na budowę karty,
funkcje użytkowe, sposób rozliczania, obszar na którym
są akceptowalne, korzyści dodatkowe jakie uzyskuje
posiadacz karty. Ze względu na sposób rozliczania
transakcji dzielimy je na:



kredytowe - związane z przyznaniem przez
bank limitu kredytowego.



z odroczonym terminem płatności- funkcjonują
na podobnych zasadach do kart kredytowych,
w przeciwieństwie do kart kredytowych przy
tego rodzaju kartach posiadacz nie może
spłacić tylko części zadłużenia.



debetowe - karty wydawane do rachunku
bankowego. Obciążają one konto posiadacza na
kwotę transakcji w momencie jej wykonywania.



obciążeniowe (charge) - połączenie karty kredytowej i
debetowej. Karty te są wydawane dla posiadacza
rachunku bankowego. Bank udziela posiadaczowi
kredytu i co jakiś czas (najczęściej 1 miesiąc) wystawia
mu rozliczenie, którego równowartość pobiera z konta.



przedpłacone - dokonanie transakcji tą kartą wymaga
wcześniejszego zasilenia karty kwotą, do wysokości
której następnie autoryzowane są transakcje. Karta
taka nie jest związana z rachunkiem osobistym i może
być wydana "na okaziciela" tzn. bez personalizacji
karty jako np. karta podarunkowa.



wirtualne - karta jest jedynie zarejestrowanym w
systemie rozliczeniowym numerem - nie jest wydawana
w fizycznej postaci (z paskiem magnetycznym czy też
chipem). Nie można więc dokonywać nią żadnych
transakcji w POSach i bankomatach – można nią
realizować tylko transakcje typu "card not present".



wypukłe (embosowane)



karty z układem elektronicznym (potocznie zwane
kartami chipowymi)



karta zbliżeniowa (bezstykowa, contactless)



karty z paskiem magnetycznym

Z punktu widzenia budowy karty płatniczej karty
dzielą się na:

Podział kart według zasięgu ich funkcjonowania
wyróżnia:



Karta lokalna



Karta krajowa



Karta międzynarodowa



karty Classic



karty Silver



karty Gold



karty Platinum



karty ekskluzywne (np. Visa Infinite, World Signia,
Diners Club Carte Blanche)

Podział kart według segmentu zamożności klientów :



karty dla klientów
indywidualnych.



karty dla klientów
instytucjonalnych - firmowe
(business, corporate).

Podział kart ze względu na użytkownika:

Bezpieczeństwo

Bezpieczeństwo posługiwania się kartami magnetycznymi

zapewnia przede wszystkim PIN (Personal Identification
Number). Umożliwia on uwierzytelnienie osoby posługującej się
kartą. Urządzenie realizujące transakcję odczytuje z karty
zawarte w niej informacje dotyczące banku-wydawcy karty,
numeru karty oraz daty ważności. Numer karty wraz z kodem
PIN są szyfrowane za pomocą algorytmu DES lub 3DES i
wysyłane do wystawcy karty w celu ich weryfikacji. Wystawca
sprawdza, czy podany PIN jest zgodny z zapisanym w bazie
danych wystawcy dla danej karty i w razie pozytywnej
weryfikacji zwraca numer rachunku bankowego, z którym
związana jest dana karta. Następnie wysyłane jest zapytanie
do systemu bankowego w celu autoryzacji transakcji na danym
koncie na podaną kwotę. W przypadku pozytywnej odpowiedzi
transakcja jest zatwierdzana.

Większy poziom bezpieczeństwa oferują
karty chipowe. Charakteryzują się one
bezpieczną kontrolą dostępu, możliwością
szyfrowania i deszyfrowania informacji, a
także możliwością generowania i
weryfikowania podpisów cyfrowych.

Aby zapewnić bezpieczeństwo dla danych
właściciela karty płatniczej, sprzedawcy
akceptują płatności kartami płatniczymi a
następnie przetwarzają te dane są
zobowiązani przestrzegać normy Payment
Card Industry Data Security Standard.

Organizacje wydające karty
płatnicze

Największe organizacje zajmujące się
wydawaniem kart płatniczych na świecie to:



VISA International



MasterCard Worldwide



Diners Club



American Express



JCB