{

Zasoby wodne i ich

ochrona

Woda pokrywa 70,8%
powierzchni ziemi, ale
niespełna 3% jej masy
stanowi woda słodka.
Mniej niż 1/3 słodkiej
wody może nadawać się
do spożycia przez ludzi,
ponieważ pozostała część
jest zawarta w lodowcach,
pokrywie śnieżnej i
wiecznej zmarzlinie.
Czysta słodka woda to
skarb, którego w wielu
regionach już brakuje.

Zasoby wodne

Woda słona- oceany i morza- 97%
Woda słodka- lodowce- 2%
Woda słodka użyteczna dla ludzi- 1%

97
%

1%

2%

Klasa I

Klasa I

Klasa

II

Klasa

II

Klasa

III

Klasa

III

Trzy klasy czystości wód powierzchniowych

Wody te mogą

być

wykorzystywane

jako źródła wody

pitnej a także

źródło

zaopatrzenia

przemysłu

spożywczego.

Wody te mogą

być

wykorzystywane

jako źródło

zaopatrzenia w

wodę hodowli

zwierząt, do

celów rekreacji,

sportów wodnych

i kąpielisk oraz

do hodowli ryb

Wody te mogą być

wykorzystywane

jako źródło

zaopatrzenia w

wodę większości

zakładów

przemysłowych

oraz do

nawadniania

terenów

rolniczych.

Klasyfikacja stanu
wód

Stan wód

stan

chemiczny

stan

ekologiczny

Uzależniony od
parametru:

 biologicznych

 fizykochemicznych

 hydromorfologicznyc

h

Uzależniony od

zawartości substancji

szczególnie

niebezpiecznych

 

Stan ekologiczny danego odcinka cieku wodnego lub zbiornika jest porównywany ze
stanem wzorcowym- zbliżonym do naturalnego. Wyróżnia się 5 klas stanu
ekologicznego (b. dobry, dobry, umiarkowany, słaby, zły). Stan ekologiczny
uzależniony jest od parametrów:

 Parametry biologiczne- są związane z obecnością organizmów żywych w badanej

wodzie Np. bezkręgowce bentosowe, fitobentos i makrofit. Wymienione organizmy są
biowskaźnikami, których obecność lub brak świadczy o stanie czystości.

 Parametry fizykochemiczne to przezroczystość, temperatura, zapach odczyn,

zawartość tlenu.

 Parametry hydromorfologiczne to np. dynamika przepływu wód, zmienność

głębokości i szerokości koryta oraz rodzaj podłoża.

Stan chemiczny ocenia się na podstawie stężenia tzw. priorytetowych substancji
niebezpiecznych dla środowiska wodnego np. metale ciężkie węglowodory i ich
fluoropochodne oraz banzen.

 

Ze względu na swoją polarną
budowę woda jest bardzo
dobrym rozpuszczalnikiem
substancji stałych ciekłych i
gazowych, zwłaszcza związków
o podobnej (polarnej) budowie,
w szczególności zaś jonowej.
To główna przyczyna
zanieczyszczenia.

Skąd się biorą
zanieczyszczenia
zbiorników wodnych i wód
płynących?

Źródła i rodzaje
zanieczyszczeń

Ścieki i odpady komunalne
W tym: związki azotu, detergenty,
materia organiczna i
drobnoustroje

Ścieki

i

odpady przemysłowe

Np.: związki metali ciężkich,

dioksyny, substancje

ropopochodne i fenole;

Ścieki z terenów rolniczych
Związki azotów, fosforu oraz
pestycydy.

Transport wodny i lądowy
substancje ropopochodne-
węglowodory, związki metali
ciężkich

Wody opadowe zawierające kwaśne
opady
kwasy azotowe i siarkowe, związki metali
ciężkich

Zanieczyszczenia wód podziemnych powierzchniowych i

podziemnych

Kryteria podziału zanieczyszczeń

fizyczne

Istnieją różne kryteria podziału zanieczyszczeń, np. stan
skupienia, typ głównego czynnika czy rodzaj szkodliwości substancji
(w przypadku zanieczyszczeń chemicznych).Poniżej znajduje się
podział zanieczyszczeń wód ze względu na rodzaj czynnika
zanieczyszczającego.

chemiczne

biologiczn

e

radioaktyw

ne

Zmętnienie,

zawiesiny

zmiany barwy,

zapachu,

temperatury.

Bakterie,

wirusy, grzyby,

pasożyty,

pierwotniaki;

Spowodowane

próbami

nuklearnymi i

awariami

elektrowni

atomowych.

Związki

organiczne i

nieorganiczne.

ropopochodne,
detergenty,
pestycydy,
fenole i inne

Innym kryterium podziału zanieczyszczeń jest podział ze
względu na rodzaj i szkodliwość substancji chemicznych
stanowiących zanieczyszczenie. Przedstawia to poniższy rysunek.

Kryteria podziału
zanieczyszczeń

Zanieczyszczenia chemiczne

nieorganicz

ne

organiczn
e

toksyczne

niepożądan
e

biogenne

związki
arsenu,
kadmu, rtęci,
chromu,
ołowiu

związki żelaza,
manganu,mied
z cynku i
siarczki

potas,
fosfor,azot
w postaci
jonów;

W wodzie mogą występować np.: mikroorganizmy
chorobotwórcze: bakterie, pierwotniaki i grzyby. Stopień
zanieczyszczenia określa się za pomocą tzw. wskaźnika coli, to
znaczy liczby bakterii Escherichia coli występujących w 100 cm³
wody.



Korozja metali np. sieci wodociągowych
(powoduje je woda o odczynie kwasowym)



Powstawanie kamienia kotłowego
(powodują wody o odczynie zasadowym).



Obecność detergentów w ściekach, a w
konsekwencji wprowadzenie fosforanów (V)
do wód (spowodowane jest to stosowaniem
środków do prania).



Duże stężenie różnych soli( powodują to
wody zasolone)



Nadmierny rozwój roślin np. rzęsy wodnej
która nie dopuszcza światła słonecznego do
głębszych warstw wody a także zużywaj
rozpuszczony w niej tlen. Po pewnym czasie
akweny zarastają i przekształcają się w bagna
(powoduje to zwiększone stężenie jonów
fosforanowych)

Skutki zanieczyszczenia wody



Monitorowanie stanu czystości



Budowa i modernizacja
oczyszczali ścieków
komunalnych i przemysłowych



Ochrona powietrza i gleby



Wykorzystywanie
doczyszczanych ścieków
komunalnych do zaopatrzenia
przemysłu w wodę



Modyfikacja środków transportu



Modyfikacja technologii
produkcji rolnej i gospodarki
leśnej

Metody zapobiegania

zanieczyszczeniom wody