PODATEK
PIT
DEFINICJA
Personal Income Tax
(w skrócie PIT) to angielskie
określenie podatku
dochodowego od osób
fizycznych. Zgodnie z nazwą
obejmuje on dochody uzyskane
przez osoby fizyczne.
Podatek ten został wprowadzony w
1992 r., był jednym z najważniejszych
etapów reformy podatkowej w Polsce.
PIT zastąpił pięć wcześniej
pobieranych podatków, związanych
z uzyskiwaniem różnego rodzaju
dochodów od osób fizycznych. Miał
uprościć system i objąć większość osób
uzyskujących dochody z różnych źródeł.
Podatek dochodowy od osób
fizycznych jest :
podatkiem bezpośrednim,
zwyczajnym,
obligatoryjnym,
o charakterze dochodowym i
osobistym.
Określenie PIT dotyczy również
druku urzędowego, który
udostępniany jest podatnikom
wypełniającym deklaracje
rozliczeniowe od dochodów
osobistych. Udostępnianiem
tych dokumentów zajmuje się
Ministerstwo Finansów.
AKTY PRAWNE
Podatek dochodowy od osób
fizycznych w Polsce uregulowany jest
ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. z
późniejszymi zmianami. Ponadto
prawa i obowiązki podatnika tego
podatku wynikają z szeregu
postanowień Konstytucji RP,
wielu ustaw i ratyfikowanych umów
międzynarodowych oraz rozporządzeń
wykonawczych.
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o poda
tku dochodowym od osób fizycznych
Dziennik Ustaw 1991 nr 80 poz. 350
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - or
dynacja podatkowa
Dziennik Ustaw 1997 nr 137 poz. 926
Limity podatkowe na 2011 rok
–
Ustawa o podatku dochodowym od
osób fizycznych
– tekst jednolity
Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176
ZAKRES PODATKU
PIT
Podstawą opodatkowania w podatku
dochodowym od osób fizycznych jest
zasadniczo suma dochodów z
poszczególnych źródeł przychodów. Dochód
ustawodawca definiuje jako dodatnią różnicę
między sumą przychodów a kosztami ich
uzyskania w danym roku podatkowym.
Do zakresu przedmiotowego podatku od
dochodów osób fizycznych
należą wszelkiego rodzaju dochody, z
wyjątkami dochodów, które zostały
zakwalifikowane przez ustawę do kategorii
zwolnień przedmiotowych.
Oprócz zwolnień przedmiotowych
ustawodawca polski wyróżnił
pewne dochody, których nie
sumuje się (np. dochodu ze
sprzedaży nieruchomości nie łączy się
z dochodami z innych źródeł; dotyczy
to także dochodów z nieujawnionych
źródeł przychodów lub nieznajdujących
pokrycia w ujawnionych źródłach albo
dywidend).
ZWOLNIENIA PRZEDMIOTOWE:
Z działalności rolniczej, z wyjątkiem
przychodów z działów specjalnych
produkcji rolnej,
Z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy
o lasach oraz ustawy o przeznaczeniu
gruntów rolnych do zalesienia,
Podlegające przepisom o podatku od
spadków i darowizn,
Wynikające z czynności, które nie mogą
być przedmiotem prawnie skutecznej
umowy,
z tytułu podziału wspólnego majątku
małżonków w wyniku ustania lub
ograniczenia małżeńskiej wspólności
majątkowej oraz przychodów z tytułu
wyrównania dorobków po ustaniu
rozdzielności majątkowej małżonków lub
śmierci jednego z nich,
armatora opodatkowane na zasadach
wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia
2006 r. o podatku tonażowym (Dz. U. Nr
183, poz. 1353 ze zm.),
ze świadczeń na zaspokojenie potrzeb
rodziny, o których mowa w art. 27 Kodeksu
rodzinnego i opiekuńczego, objętych
wspólnością majątkową małżeńską.
PODATNIK I
ODBIORCA
PODATKU
Podatek bezpośredni
obejmujący dochody uzyskiwane przez osoby
fizyczne.
Podatnikami podatku dochodowego
są osoby fizyczne. Ani Ordynacja podatkowa,
ani inne ustawy podatkowe czy też przepisy
prawa podatkowego nie definiują pojęcia
„osoba fizyczna”. Przy ustalaniu definicji
osoby fizycznej pomocnymi są uregulowania
art. 8 kodeksu cywilnego, który mówi iż
każdy człowiek od chwili urodzenia ma
zdolność prawną.
STOPA PODATKOWA
Na rok 2011 obowiązują następujące limity
podatkowe:
Skala podatkowa
Ponad
Do
Podatek wynosi
85 528 zł
18% minus kwota
zmniejszająca
podatek 556 zł 02
gr*
85 528 zł
14 839 zł 02 gr +
32% nadwyżki
ponad 85 528 zł
* w rozliczeniu miesięcznym jest to 46,33 zł, a w
rocznym 556,02 zł. Od obowiązku zapłaty podatku
zwolnione są osoby, których roczny dochód nie
przekracza wartości 3091 zł.
Limity podatkowe na 2011 rok – Ustawa o podatku
dochodowym od osób fizycznych – tekst jednolity (Dz. U. z
2000 r. Nr 14, poz. 176)
19% podatek od dochodów z
pozarolniczej działalności gospodarczej
lub z działów specjalnych produkcji
rolnej– art. 30c ustawy,
ryczałty; dochodów (przychodów), od
których zgodnie z przepisami art. 29, 30
i 30a ustawy pobiera się podatek w
formie ryczałtu nie łączy się z
dochodami (przychodami) z innych
źródeł,
19% podatek od dochodów z kapitałów
pieniężnych– art. 30b ustawy,
19% podatek od dochodu uzyskanego z
odpłatnego zbycia nieruchomości.
Tak zmieniały się stawki PIT na
przestrzeni lat.
Pobór podatku
Kwestię tę reguluje rozdział 7 ustawy. Podatek
dochodowy od osób fizycznych może być:
potrącany w trakcie roku podatkowego przez
płatnika w formie zaliczek (np. od dochodów ze
stosunku pracy) lub podatku zryczałtowanego (np.
od przychodów z tytułu udziału w zyskach osób
prawnych),
uiszczany w trakcie roku podatkowego
bezpośrednio przez podatnika prowadzącego
pozarolniczą działalność gospodarczą, w formie
zaliczek miesięcznych lub kwartalnych (mali i
rozpoczynający działalność), przy czym podatnicy
mogą wybrać uproszczoną formę opłacania
zaliczek, na podstawie danych za poprzedni rok lub
lata podatkowe (art. 44 ust. 6b-6i ustawy),
uiszczany przez podatnika przy rozliczeniu rocznym
(np. od alimentów).
ROZLICZENIE PITU
MIEJSCE SKŁADANIA
PITU
Podatnik powinien złożyć roczne zeznanie
podatkowe w urzędzie skarbowym
właściwym ze względu na miejsce
zamieszkania w ostatnim dniu roku
podatkowego. Podobne zasady dotyczą
małżonków. Jeżeli składają oni wspólne
zeznanie a posiadają różne miejsca
zamieszkania, to zeznanie należy przesłać do
urzędu skarbowego ustalonego według
miejsca zamieszkania jednego z małżonków.
Wybór urzędu należy do małżonków. Należy
także pamiętać, że miejsce zamieszkania nie
zawsze jest tożsame z miejscem
zameldowania. Miejsce zamieszkania to
miejsce przebywania z zamiarem stałego
pobytu.
GDZIE TRAFIA
PODATEK PIT
Część naszych podatków trafia do samorządów.
Aby jednostka samorządu mogła realizować
wydatki bieżące i inwestycje musi uzyskiwać
dochody. Źródła dochodów jednostek
samorządu terytorialnego oraz zasady
ustalania i gromadzenia tych dochodów
określa ustawa z dnia 13 listopada 2003 roku
o dochodach jednostek samorządu
terytorialnego (Dz. U. Nr 203, poz. 1966;
ostatnia zm. Dz. U. z 2005 roku Nr 249, poz.
2104).
JEDNOSTKA
UDZIAŁ WE WPŁYWACH Z
PODATKU DOCHODOWEGO
OD OSÓB PRAWNYCH
UDZIAŁ WE WPŁYWACH Z
PODATKU DOCHODOWEGO
OD OSÓB FIZYCZNYCH
GMINA
6,71%
39,34%
POWIAT
1,40%
10,25%
WOJEWÓDZTWO
15,90%
1,60%
Zgodnie z wymienioną ustawą dochodami
gmin, powiatów i województw jest m.in. udział
we wpływach z podatku dochodowego od osób
prawnych i osób fizycznych. Udział ten wynosi
odpowiednio:
CIEKAWOSTKI
Podatek PIT ma już dwadzieścia lat!
26 lipca 1991 roku uchwalono ustawę o
podatku od dochodów osobistych PIT. W
międzyczasie była nowelizowana ponad
sto razy. Dziś pierwszą stawkę podatku
płaci ponad 98 procent podatników.
PIT, czyli Personal Income Tax, to
dosłownie „osobisty podatek od
dochodu”. W Polsce istnieje od roku
1991. Za ojca tego podatku uważa się
ówczesnego ministra finansów Leszka
Balcerowicza. Jednak w rzeczywistości
koncepcja tego podatku została
przygotowana przez specjalny zespół, w
skład którego wchodziła między innymi dr
Irena Ożóg.
Polski system podatkowy w
przeciwieństwie do wielu innych długo
w rozliczeniu nie uwzględniał właśnie
dzieci – ulgę wprowadzono dopiero w
czasach rządów PiS w 2007 roku. Porównanie
do systemu podatkowego na przykład Francji
uświadamia, jak mało „rodzinnym” krajem
jest pod tym względem Polska – tam dochody
dzielone są nie tylko na rodziców, ale i na
dzieci (każde dziecko sprawia, że dochody
dzielone są dodatkowo przez 0,5).
Dziś rozliczanie podatku PIT jest
łatwiejsze niż kiedyś: można to zrobić
przez internet lub za pomocą licznych
darmowych programów komputerowych. Od
dwóch lat obowiązuje też jeden próg
podatkowy, który wynosi 85 528 zł. W tym
progu, czyli 18 procentach dochodu mieści
się aż 98,41 procent płatników PIT, których w
2010 roku było prawie 25 milionów. Zaledwie
1,59 procent płaci zatem stawkę wyższą
podatku, czyli 32 procent.
Podatek PIT to tylko jedna z trzech
obowiązujących „danin”, jakie płacimy
państwu. Inne to przede wszystkim VAT oraz
akcyza.
DZIĘKUJEM
Y ZA
UWAGĘ