Autorka:
Monika
Wrzeszcz

Surowce mineralne w

dziejach ludzkości



Zasoby Ziemi były wykorzystywane przez ludy
wszystkich kultur w ciągu dziejów,



Najwcześniej wykorzystywano wodę, sól i krzemień –
tworzywo prymitywnych narzędzi,



Około 15000 lat p.n.e. rozpoczęła się epoka metali,
najwcześniej poznano złoto i miedź, występujące jako
metale rodzime,



Kulminacja wykorzystania surowców nastąpiła w
starożytnej Grecji i Rzymie; w Średniowieczu i w latach
400 – 1400 nastąpił okres stagnacji,



Podróż Kolumba i inne wyprawy do Nowego Świata
otworzyły okres wielkich odkryć, nastąpiło
wzbogacenie wielu krajów europejskich

Główne tezy:



Społeczeństwa przeobraziły się z rolniczych w
przemysłowe dzięki rewolucji przemysłowej.
Spowodowała ona gwałtowny wzrost wydobycia
surowców,



Na początku XVIII w. odkryto wiele nowych metali i
rozwinęła się chemia,



W dzisiejszych czasach państwa są uzależnione od
siebie pod względem potrzeb surowcowych,



Najbardziej znanymi organizacjami zajmującymi
się produkcją, handlem i kontrolą nad zasobami są
OPEC (eksporter ropy naftowej) i De Beers
(sterowanie światowym rynkiem diamentów),



W polityce światowej bardzo ważną rolę odgrywa
kontrola nad zasobami surowców strategicznych.



Wykorzystanie zasobów Ziemi zaczęło się kiedy nasi
przodkowie potrzebowali do życia wody, soli,
kamiennych narzędzi i naturalnych barwników,



W miarę postępu cywilizacyjnego rola surowców
bardzo wzrosła. Zyskały znaczenie w skali państw i
całego świata. Stały się przedmiotem handlu,
podstawą bogactwa i siły. Doskonałym przykładem jest
ropa naftowa, najcenniejszy i najważniejszy przedmiot
wymiany międzynarodowej,



Wartość światowego wydobycia surowców mineralnych
przekracza 300 miliardów USD, a procesy przetwórcze
podnoszą ją do ponad 600 miliardów USD,



Wartość surowców mineralnych stanowi około 30 %
wartości całej wymiany handlowej.

Wstęp



Nasi przodkowie osiedlali się na terenach bogatych
w zasoby wody i soli. Były one niezbędne do życia
ówczesnemu człowiekowi.
Sól wykorzystywano do: potraw, konserwacji
żywności, jako środek odkażający, jak również formę
wynagrodzenia.



Prehistoryczne ludy opanowały technikę obróbki
krzemienia, obsydianu i innych kamieni.



Ponad 9000 lat p.n.e. zaczęto wypalać gliniane
naczynia ceramiczne . Umożliwiały przechowywanie,
transport wody i żywności.



Około 3500 lat p.n.e. zaczęto wyrabiać cegły, szkło
i sporządzać farby mineralne

Surowce w starożytności



Około 15000 lat p.n.e. znano już metale takie jak miedź
i złoto. Zaczęto nadawać im użyteczne kształty.



Stosując proste sposoby wytopu uzyskiwano
miedź z jej kruszców (około 4000 lat p.n.e. )



W przeciągu następnego tysiąclecia
opanowano uzyskiwanie srebra, cyny, ołowiu oraz ich
stopów, takich jak brązy cynowe.



Dużo później w użyciu pojawiło się żelazo, przy czym
najpierw
uwagę zwrócono na żelazo meteorytowe. Stało się ono
głównym surowcem do produkcji broni.



W trakcie poznawania nowych surowców ludzie zaczęli
zastępować prymitywne przyrządy codziennego użytku.



Około 500 lat p.n.e. wydobywano m.in. rtęć w Hiszpanii,
miedź na Cyprze i cynę na Wyspach Brytyjskich.



Na początku średniowiecza nastąpił upadek handlu i zanik
górnictwa w Europie. Głównym źródłem utrzymania stało
się rolnictwo.



Surowcami jakie wydobywano były: sól oraz metale
(Kornwalia, Devonshire i Derbyshire w Anglii oraz Góry
Kruszcowe
w Saksonii)



Na przełomie XIV i XV w.
nastąpiła ekspansja.



Kraje europejskie rozwijały
się wewnętrznie i rozszerzały
swoje zewnętrzne interesy
gospodarcze.



W wyniku odkrycia nowych
lądów wzrastało bogactwo
Hiszpanii i Portugalii.

Od upadku Rzymu do renesansu



W okresie od VX do XIX w. Europejczycy wysyłali
swoich odkrywców w poszukiwaniu nowych lądów i
morskich szlaków handlowych.

Wielkie odkrycia i kolonializm



W okresie podboju Meksyku i Peru, Hiszpanie zdobyli i
wywieźli do kraju co najmniej 181 ton złota i 16 887 ton
srebra.



Wzorując się na Portugalii i Hiszpanii inne kraje
europejskie, takie jak: Anglia, Holandia i Francja,
prowadziły poszukiwania we wschodniej części Ameryki
Pn.



Kolonizacja Ameryki Pn. przebiegała o wiele wolniej niż
Ameryki Środkowej i Południowej.



W połowie XIX w. nastąpiła wielka migracja do Kalifornii,
ponieważ była ona zasobna w złoto.



Gdy Hiszpanie kolonizowali Amerykę Pd. inne kraje
europejskie odkrywały przybrzeżne tereny Afryki, lecz jej
wnętrze otwarło się dla kolonizatorów dopiero w XIX w.



W 1848 r. wiadomość o złożach złota rozeszła się po
świecie błyskawicznie.



Do stycznia 1950 r. do Kalifornii przybyło 90 000
ludzi, z czego 1/5 zginęła w trakcie poszukiwań.



W 1856 r. liczba ludności Kalifornii przekraczała już
500 tys.



Gorączka złota przyczyniła się do zaludnienia
Dzikiego Zachodu.



W wyniku poszukiwań złota jego produkcja w USA
wzrosła
z 30 000 uncji rocznie (850 kg) do ponad 4 milionów
(113400 kg), na przestrzeni około 30 lat.

Gorączka złota w Kalifornii