Układ

planetarny

Merkury



Wenus jest drugą według oddalenia od Słońca planetą Układu
Słonecznego. Znana jest również pod nazwą Jutrzenki i jest
najjaśniejszym ciałem niebieskim na niebie po Słońcu i Księżycu.
Wenus jest bardzo podobna do Ziemi, o czym świadczy kulisty
kształt zbliżony do ziemskiego. Ma również bardzo podobny
rozmiar: średnica wynosi 12100 km, co stanowi 0,95 średnicy
Ziemi. Jej masa wynosi 0,82 masy Ziemi. Wenus obiega Słońce w
odległości 108 mln kilometrów po prawie idealnie kolistej orbicie.
Dokładny obieg trwa 224,7 dnia i jest krótszy od jednego obrotu
wokół własnej osi trwającego 243 dni. Powoduje to, że
wenusjańska doba jest dłuższa od wenusjańskiego roku. Kolejną
ważną rzeczą, na którą należy zwrócić uwagę jest obrót planety
wokół własnej osi. Wenus obraca się w stronę przeciwną niż robią
to inne planety w Układzie Słonecznym. Obrót taki powoduje
zjawisko wschodu Słońca na zachodzie, a zachodu Słońca na
wschodzie.

Wenus



Wenus jest drugą według oddalenia od Słońca planetą
Układu Słonecznego. Znana jest również pod nazwą
Jutrzenki i jest najjaśniejszym ciałem niebieskim na niebie
po Słońcu i Księżycu. Wenus jest bardzo podobna do Ziemi,
o czym świadczy kulisty kształt zbliżony do ziemskiego. Ma
również bardzo podobny rozmiar: średnica wynosi 12100
km, co stanowi 0,95 średnicy Ziemi. Jej masa wynosi 0,82
masy Ziemi. Wenus obiega Słońce w odległości 108 mln
kilometrów po prawie idealnie kolistej orbicie. Dokładny
obieg trwa 224,7 dnia i jest krótszy od jednego obrotu wokół
własnej osi trwającego 243 dni. Powoduje to, że
wenusjańska doba jest dłuższa od wenusjańskiego roku.
Kolejną ważną rzeczą, na którą należy zwrócić uwagę jest
obrót planety wokół własnej osi. Wenus obraca się w stronę
przeciwną niż robią to inne planety w Układzie Słonecznym.
Obrót taki powoduje zjawisko wschodu Słońca na zachodzie,
a zachodu Słońca na wschodzie.

Ziemia



Ziemia jest trzecią według oddalenia od Słońca planetą
Układu Słonecznego. Jest ona największa ze wszystkich
planet wewnętrznych. Średnica planety wynosi 12756 km, a
więc promień równikowy ma 6378 km i jest on dłuższy od
promienia biegunowego, co jest spowodowane ruchem
wirowym planety. Równik Ziemi, czyli najdłuższy równoleżnik
(obwód) ma 40070 km. Masa planety wynosi 6x10

27

g i

stanowi 2 milionowe części masy Słońca. Ziemia krąży w
średniej odległości 150 mln km od Słońca po orbicie w
kształcie elipsy. Najbliżej Słońca znajduje się 3 I i odległość
wynosi wtedy 147 mln km (perihelium). Najdalej od Słońca
jest natomiast 4 VII, kiedy to jej odległość od niego wynosi
152 mln km (aphelium). W trakcie ruchu obiegowego oś
ziemska nachylona jest do płaszczyzny orbity pod kątem
66*33`. Czas, jaki zajmuje Ziemi okrążenie Słońca wynosi
365,2564 dnia, natomiast jeden pełny obrót wokół własnej
osi planeta wykonuje w czasie 23 h 56 min 4,09 s.

Mars



Mars jest czwartą według oddalenia od Słońca planetą Układu
Słonecznego. Jego rozmiary nie dorównują rozmiarom Ziemi, są
nawet o wiele mniejsze (aż o połowę). I tak średnica planety wynosi
6786 km, a zatem promień równikowy ma 3393 km i jest o 18
kilometrów dłuższy od promienia biegunowego Marsa, czego
powodem jest ruch wirowy planety. Masa planety jest równa 10%
masy Ziemi, a gęstość wynosi 3,9g/cm

3

. Tak małą gęstość planety

powoduje prawdopodobnie jądro planety zbudowane z żelaza, ale
posiadające niewielkie rozmiary. Dużo żelaza znajduje się również w
powierzchniowych warstwach planety, dzięki czemu zawdzięcza ona
sobie czerwoną barwę. Okres obrotu Marsa dookoła własnej osi jest
bardzo zbliżony do ziemskiego i wynosi 24 h 37 min 27 s. Mars
obiega Słońce po swojej orbicie w odległości równej 1,5 odległości
Ziemi od Słońca, czyli dokładnie odległość ta wynosi ok. 228 mln km.
Jeden obrót wokół Słońca zajmuje Marsowi ok. 687 dni ziemskich.

Jowisz



Jowisz jest piątą według oddalenia od Słońca planetą Układu
Słonecznego. Jest on zarazem największą i najcięższą
planetą. Średni promień Jowisza wynosi ok. 71000km i jest
jedenaście razy większy od promienia Ziemi. Różnica
pomiędzy promieniem równikowym a biegunowym jest
bardzo duża, bo ok. 4500km, a jest to spowodowane szybkim
ruchem wirowym planety. Obrót wokół własnej osi zajmuje
Jowiszowi 9,9 godziny. Jowisz krąży wokół Słońca w odległości
778,4 mln km po swojej orbicie. Obieg wokół Słońca zajmuje
mu 11 lat 315 dni. Masa planety wynosi 1,9x10

27

i jest ona

prawie 320 razy większa od masy Ziemi oraz stanowi ona
0,001 masy Słońca. Gęstość Jowisza wynosi 1,3g/cm

3

i jest

ona czterokrotnie mniejsza od gęstości Ziemi. Mimo tego
Jowisz osiąga ogromną masę, dzięki swoim rozmiarom.

Saturn



Saturn jest szóstą według oddalenia od Słońca planetą Układu
Słonecznego. Jest on kolejnym gazowym olbrzymem. Saturn jest otoczony
pięknymi pierścieniami, które można zaobserwować z Ziemi już przez mały
teleskop. Planeta ma barwę mlecznobiałą. Jego promień wynosi ok.60000
km. Masa planety jest 75 razy większa od masy Ziemi, a więc Saturn musi
mieć bardzo małą gęstość, gdyż Jowisz o mało większych rozmiarach
posiada masę 320 razy większą od masy Ziemi. I tak w rzeczywistości jest,
Saturn jest obiektem o najmniejszej gęstości w Układzie Słonecznym. Jego
gęstość wynosi zaledwie 0,7g/cm

3

. To jest nieprawdopodobne, ale gdyby

Saturna umieścić w wodzie to nie zatonąłby lecz pływałby po jej
powierzchni. Długość promienia równikowego jak już wcześniej
wspomniałem wynosi ok. 60000 km. Spłaszczenie Saturna jest nieco
większe niż Jowisza ale spowodowane również szybkim ruchem wirowym.
Obrót wokół własnej osi zajmuje Saturnowi ok. 10 godzin. Saturn krąży po
własnej orbicie w odległości ponad 1,4 mld km od Słońca. Jeden obieg
dookoła Słońca zajmuje mu ok. 29 lat 167 dni.

Uran



Uran jest siódmą według oddalenia od Słońca planetą Układu
Słonecznego. Jest on trzeci spośród czterech gazowych olbrzymów.
Został on odkryty w 1871 r. przez Fredericka Williama Herschela. Uran
zaskakuje nas tym, że jako jedyna planeta Układu Słonecznego
posiada oś, która znajduje się w płaszczyźnie ruchu obiegowego wokół
Słońca, a pierścienie, które posiada są prostopadłe do tej płaszczyzny.
Oznacza to, więc, że Uran wiruje leżąc na boku. Pory roku trwają, więc
na nim po „pół roku”, czyli po 42 lata. Strefa zimna, czyli odwrócona
od Słońca posiada temperaturę od –271*C do –268*C (2 do 5K),
natomiast strefa ciepła, zwrócona ku Słońcu posiada temperaturę –
213*C. Uran obiega Słońce w odległości prawie 3 mld km (2,871 mld
km). Obieg taki zajmuje Planecie 84 lata. Obrót wokół własnej osi
zajmuje mu ok. 17 godzin, dzięki czemu ma on mniejsze spłaszczenie
niż Jowisz i Saturn. Masa planety jest piętnaście razy większa od masy
Ziemi, zaś gęstość wynosi 1,2g/cm

3

. Promień planety ma długość ok.

26200 km.

Neptun



Neptun jest ósmą według oddalenia od Słońca planetą
Układu Słonecznego. Został on odkryty w 1846 r. przez
Johanna Gallego. O tej planecie nie wiedzieliśmy prawie nic
aż do 25 sierpnia 1989 r., kiedy to sonda „Voyager” zbliżyła
się do Neptuna na odległość 4850 km. Jest on najbardziej
oddalonym gazowym olbrzymem. Znajduje się w odległości
4,5 mld km od Słońca. Jeden obieg dookoła Słońca zajmuje
mu blisko 165 lat, natomiast jeden obrót wokół własnej osi
trwa ok. 18 godzin. Jego promień wynosi ok. 24700 km.
Masa Neptuna jest równa 17 masom Ziemi, a jego gęstość
wynosi 1,7 g/cm

3

.

Więcej informacji na temat
układu planetarnego …