Wolność gospodarcza w

aspekcie systemu prawnego

Plan prezentacji

1. Wstęp.

2. Pojęcie Wolność gospodarcza-

przegląd definicji.

3. Prawnicze ujęcie wolności

gospodarczej.

4. Miary wolności gospodarczej.

5. Wolność gospodarcza w Polsce i na

świecie.

Z czym wam sie kojarzy pojecie

“wolność gospodarcza”

Wolność gospodarcza- przeglad

definicji

1. Okres miedzy wojenny : wolność gospodarczą utożsamiano z

wolnością przemysłową, podlegającą licznym ograniczeniom.

2. Okres powojenny : wolność gospodarcza została zastapiona zasadą

reglamentacji działalności gospodarczej.

3. Powrót “wolności gospodarczej” w ustawie z dnia 23.12.1988 r. o

działalności gospodarczej : swoboda w zakresie podejmowania
działalności gospodarczej.

4. Ograniczony zakres pojecia: obejmuje zarówno swobodę tworzenia

przedsiębiorstwa i wyboru miejsca prowadzenia działalności
gospodarczej, jak również swobodę wyboru przedmiotu i zakresu
prowadzonej działalności gospodarczej.

5. Intrygujaca definicja: publiczne prawo podmiotowe o charakterze

negatywnym, któremu odpowiada ogólny obowiązek państwa
nienaruszenia swobody działania beneficjentów tego prawa w sferze
działalności gospodarczej.

Wolność gospodarcza- przeglad

definicji

6. Szeroki zakres pojecia wg.K. Pawłowicz:

istota wolności gospodarczej może się odnosić wyłącznie

do człowieka i oznaczać jego wolność w sferze ekonomicznej,

wywodzi się z podstawowych wolności człowieka i jego prawa

do własności,

nie jest pojęciem jednorodnym ponieważ w jej skład wchodzi

wiele różnych praw, jak: prawo do wolności osobistej, prawo
własności, prawo do przedsiębiorczości, prawo do równości
wobec prawa z innymi przedsiębiorstwami, prawo do wolnej
konkurencji, wolność umów itd.

dotyczy wolności od ingerencji państwa w obszarze

działalności ekonomicznej człowieka oraz wolności od
ingerencji i utrudnień ze strony innych jednostek,

granica i zakres wolności gospodarczej wyznaczają różne

czynniki i warunki funkcjonowania,

Najlepsza definicja wg Nas

“Jednostki doświadczają wolności gospodarczej,

gdy własność, w której posiadanie weszły bez
użycia siły, oszustwa czy kradzieży, jest chroniona
przed działaniem innych osób oraz gdy jednostki
te mogą swobodnie nią dysponować: używać,
wymieniać czy przekazywać innym – o ile działania
takie nie naruszają identycznych praw innych
jednostek.”

Jim Gwartney

“Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności

działalności gospodarczej jest podstawą ustroju
gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej”

art. 20 Konstytucji z 2 kwietnia 1997 r

.

Podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej jest

wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem
warunków określonych przepisami prawa [Dz. Ust. nr. 101,
poz. 1178.(art. 5)]

Wolność gospodarcza podlega ochronie konstytucyjnej. Jak

wynika z art. 22 dopuszczalne jest ograniczenie wolności
gospodarczej, ale tylko „w drodze ustawy i tylko ze
względu na ważny interes publiczny”.

Prawnicze ujęcie wolności

gospodarczej

Miary wolności gospodarczej

Economic Freedom of the World (Index - Instytut Frasera)

● publikuje coroczny indeks wolności gospodarczej dla każdego kraju;
● składa się z różnych wskaźników odzwierciedlających stopień, w

jakim kraje implementują swoja politykę, która wspieraja
wolność gospodarczą;

★ Zmniejszania rozmiaru i zakresu rządowej

akumulacji zasobów;

★ Ustanawiania i ochrony prawa do własności

prywatnej;

★ Oddzielenia swych suwerennych walut od

politycznych wpływów;

★ Otwierania swoich gospodarek na rynki

międzynarodowe;

★ Zmniejszania zakresu kontroli regulacyjnej nad

handlem.

★ Zmniejszania rozmiaru i zakresu rządowej

akumulacji zasobów;

★ Ustanawiania i ochrony prawa do własności

prywatnej;

★ Oddzielenia swych suwerennych walut od

politycznych wpływów;

★ Otwierania swoich gospodarek na rynki

międzynarodowe;

★ Zmniejszania zakresu kontroli regulacyjnej nad

handlem.

Miary wolności gospodarczej

Index of Economic Freedom - Heritage Fundation

•

Indeks wolności gospodarczej, ekonomicznej, sporządzany przez Heritage
Foundation

•

Określana w skali od 1 do 5, będąca średnią arytmetyczną 10 wskaźników:
polityki handlowej, systemu podatkowego, polityki pieniężnej, systemu
bankowego, inwestycji zagranicznych, własności, wydatków państwa,
regulacji prawnych, czarnego rynku, kontroli płac i cen;

Duża

wolność

gospodarcz

a

Mała

wolność

gospodarcz

a

Indeks

Indeks

Wolność gospodarcza w Polsce i

na świecie

Wolność gospodarcza w Polsce i

na świecie

Wolność gospodarcza w Polsce i

na świecie

• Polska w grupie o umiarkowanej wolności;

• Wskaźnik wolności gospodarczej dla świata wynosi

60,3 pkt;

• Wskaźnik wolności goposdarczej a wskaźnik per capita

Wolność gospodarcza w Polsce i na świecie

Wolność gospodarcza w Polsce i

na świecie

Przykłady ograniczeń wolności:

•Koncesja;

•Płacenie podatków;

•Prawo budowlane;

•Zakładanie firmy;

•Eksport i import towarów;

•Ustawa „żłobkowa”;

Dziękujemy za uwagę