DZIAŁY PEDAGOGIKI I

DYSCYPLINY

PEDAGOGICZNE

DYSCYPLINY

PEDAGOGICZNE

PEDAGOGIKA OGÓLNA

Nauka teoretyczna będąca podstawą

tworzenia się tzw. subdyscyplin

pedagogicznych. O tyle o ile

subdyscypliny pedagogiczne mają raczej

charakter stosowany, o tyle pedagogika

ogólna ma charakter nauki teoretycznej

(czy też podstawowej).

PEDAGOGIKA OGÓLNA

Jest to jakby podstawowy system pojęć i

twierdzeń, wspólny dla wszystkich nauk

pedagogicznych. Różni teoretycy mają na ten

temat różne zdania. Pedagogika ogólna jest

nauką społeczną. Nauki z nią powiązane to:

filozofia, socjologia, psychologia,

antropologia wychowania, antropologia

kultury, mając na uwadze społeczny aspekt

wychowania także ekonomia.

PEDAGOGIKA OGÓLNA

TEORIA WYCHOWANIA

Jako odrębna dyscyplina pedagogiczna

pojawiła się w Polsce w okresie

powojennym. Zajmuje się ona

wychowaniem, tj. kształtowaniem postaw i

cech osobowości uczniów oraz stwarzaniem

warunków do samowychowania. Odgrywa

rolę służebną w stosunku do praktyki

pedagogicznej, rozwiązując problemy

rodziców, wychowawców, nauczycieli.

TEORIA WYCHOWANIA

Zadania teorii wychowania:

•

formułowanie celów wychowania

•

projektowanie działalności

wychowawczej

•

analiza czynników psychospołecznych.

TEORIA WYCHOWANIA

Wychowanie jako celowy rozwój

osobowości:

•

osobowość;

•

zasady wychowania;

•

formy wychowania;

•

metody wychowania

•

samowychowanie

TEORIA WYCHOWANIA

Działy teorii wychowania:

•

wychowanie moralne

•

wychowanie umysłowe

•

wychowanie seksualne

•

wychowanie patriotyczne

•

wychowanie zdrowotne

•

wychowanie estetyczne

•

wychowanie fizyczne

TEORIA WYCHOWANIA

DYDAKTYKA

Nauka o nauczaniu i uczeniu się, czyli o

systemie poprawnie uzasadnionych

twierdzeń i hipotez dotyczących

procesu, zależności i prawidłowości

nauczania-uczenia się oraz sposobów

kształtowania tego procesu przez

człowieka.

DYDAKTYKA

Realizuje ona swoje cele ze względu na

przedmioty i szczeble pracy szkolnej.

Termin dydaktyka pochodzi z języka

greckiego, w którym didaktikos znaczy

pouczający, a didasko - uczę. Po raz

pierwszy użyto jej w 1613 roku w

Niemczech przez Krzysztofa Helwiga i

Joachima Junga.

DYDAKTYKA

Jako nauka dydaktyka dostarcza wiedzy o

stanie rzeczy istniejącym w obrębie

przedmiotu jej badań, analizuje zależności

warunkujące przebieg i wyniki nauczania-

uczenia się oraz formułuje na tej

podstawie odpowiednie prawidłowości

oraz wskazuje metody, formy

organizacyjne i środki pomocne w

wywołaniu zamierzonych zmian u uczniów.

DYDAKTYKA

Spełnia ona zarówno funkcję

teoretyczną, głównie o charakterze

diagnostycznym i prognostycznym, oraz

praktyczną - instrumentalną. W tym

rozumieniu jest jedną z nauk

pedagogicznych.

DYDAKTYKA

Dydaktyki szczegółowe (zwane także

przedmiotowymi) badają zagadnienia

specyficzne dla wybranego przedmiotu

nauczania, jak np. matematyki, historii,

geografii czy też jakiegoś typu lub szczebla

szkoły jak dydaktyka szkoły zawodowej, szkoły

wyższej. Dydaktyki szczegółowe są teoriami

nauczania i uczenia się poszczególnych

przedmiotów na określonych szczeblach

nauczania.

DYDAKTYKA

Systemy i treść kształcenia:

•

System dydaktyczny

•

Cele kształcenia

•

Treści kształcenia

DYDAKTYKA

Proces dydaktyczny:

•

metody nauczania, środki

dydaktyczne

•

ocena szkolna, niepowodzenia szkolne

•

nauczanie, uczenie się

•

kształcenie, samokształcenie

•

praca domowa, dojrzałość szkolna

•

program ukryty, formy kształcenia

•

cele dydaktyczne i poznawcze

DYDAKTYKA

PEDAGOGIKA SPECJALNA

Dział pedagogiki jak i kierunek studiów

którego podstawowym obiektem

zainteresowania jest człowiek

wymagający wsparcia i pomocy w

przekraczaniu różnorakich trudności,

utrudniających mu rozwój i

funkcjonowanie społeczne.

PEDAGOGIKA SPECJALNA

Zajmuje się osobami w każdym wieku,

starając się odpowiadać na ich

szczególne potrzeby: rozwojowe w

wieku niemowlęcym, edukacyjne i

wychowawcze w wieku przedszkolnym,

szkolnym oraz dorastania a także

socjalizacyjne i zawodowe w wieku

dojrzałym.

PEDAGOGIKA SPECJALNA

Podstawowym zadaniem pedagogiki

specjalnej jest stworzenie podstaw

teoretycznych i metodycznych dla

procesów rewalidacji (czyli usprawniania,

kompensacji i korektury pedagogicznej w

procesie dydaktyczno-wychowawczym)

oraz resocjalizacji. Oprócz osób

niepełnosprawnych pedagogika specjalna

zajmuje się też ludźmi wybitnie zdolnymi.

PEDAGOGIKA SPECJALNA

Główne działy pedagogiki specjalnej

to:

•

pedagogika rewalidacyjna,

rehabilitacyjna, np.

oligofrenopedagogika,

surdopedagogika, tyflopedagogika,

•

pedagogika lecznicza lub inaczej

pedagogika terapeutyczna,

•

pedagogika zdolnych i uzdolnionych

•

pedagogika korekcyjna

•

pedagogika resocjalizacyjna.

PEDAGOGIKA SPECJALNA

ANDRAGOGIKA

Subdyscyplina pedagogiki zajmująca się

kształceniem dorosłych.

Dziedzina powstała w XX wieku. Początkowo

stanowiła część składową pedagogiki ogólnej

i filozofii wychowania. Jej rozwój związany

jest także z antropologią filozoficzną,

psychologią człowieka dorosłego, etyką,

socjologią kultury i wychowania, historią

oświaty i myśli pedagogicznej.

ANDRAGOGIKA

Andragogika zajmuje się procesami

kształcenia, wychowania,

samokształcenia i samowychowania

ludzi dorosłych. Bada, opisuje i analizuje
cele, treści, systemy, formy i metody ww.

procesów oraz ich uwarunkowania

społeczne, ekonomiczne, kulturowe,

cywilizacyjne i biologiczne.

ANDRAGOGIKA

OBSZAR ZAINTERESOWAŃ

Odpowiada na pytanie, jakim może być

człowiek dorosły, jaki poziom rozwoju i

sprawności może osiągnąć, jeśli stworzy

mu się optymalne warunki edukacji a on

sam podejmie autokreację.

ANDRAGOGIKA

OBSZAR ZAINTERESOWAŃ

Umożliwia zrozumienie procesu

przekształcania potencjału jednostki w

realną zdolność do sprawnego

funkcjonowania we wszystkich rolach

społecznych.

ANDRAGOGIKA

OBSZAR ZAINTERESOWAŃ

Możliwość rozwijania oświaty i

wychowania dorosłych i zapewnienie im

warunków umożliwiających

skuteczniejsze realizowanie programów

kształcenia i przygotowania dorosłych

do rozwiązywania problemów

zawodowych, społecznych,

państwowych i osobistych

ANDRAGOGIKA

WARTOŚĆ PRAKTYCZNA ANDRAGOGIKI

Badanie i kształtowanie celów

wychowania w taki sposób, aby były

one zgodne z potrzebami dorosłych

oraz znaczenie następujących

kryteriów:

•

naukowa prawdziwość i aktualność idei i

twierdzeń naukowych

•

użyteczność wiedzy

•

dostosowanie wiedzy do możliwości

umysłowych i czasowych dorosłych

•

spójność wiedzy naukowej

ANDRAGOGIKA

WARTOŚĆ PRAKTYCZNA ANDRAGOGIKI

PEDEUTOLOGIA

Dział pedagogiki zajmujący się

zagadnieniami dotyczącymi zawodu

nauczyciela; główne kierunki badań

pedeutologicznych: osobowość

nauczyciela, jego uzdolnienie i

autorytet, dobór kandydatów do zawodu

nauczycielskiego i kształcenie

nauczycieli, etyka zawodu

nauczycielskiego, kształtowanie się

zawodu i funkcji społecznej

nauczycielstwa.

PEDEUTOLOGIA

PEDAGOGIKA PORÓWNAWCZA

Oddzielna dyscyplin naukowa

zajmująca się porównywaniem i

ocenianiem efektów zastosowania

różnych systemów wychowawczych w

różnych krajach oraz różnych

epokach. Bazuje na historii

wychowania, na naukach z zakresu

organizacji i zarządzania oświatą,

statystyce, ekonomii. Sama istnieć nie

potrafi.

PEDAGOGIKA PORÓWNAWCZA

1.

stadium relacji podróżników (od

starożytności do XIV w.)

2.

stadium zapożyczeń (XV-XVI do

początków XX w.) – bezkrytyczne

zapożyczanie wzorów obcych i

zaszczepianie ich. Twórca pedagogiki

porównawczej – M.A.Julien de Paris

(XVIII-XIX w.) – podróżował i opisywał

systemy edukacyjne różnych krajów.

PEDAGOGIKA PORÓWNAWCZA

STADIA ROZWOJU

3.

stadium międzynarodowej współpracy

(20 lecie międzywojenne – do dziś)

4.

stadium sił i czynników pojawiło się

po II wojna światowa, w niektórych

krajach trwa do chwili obecnej

(położenie geograficzne kraju,

sytuacja ekonomiczna ustrój)

5.

stadium problemowe (od 10-15 lat),

np. skąd się bierze agresja u

młodocianych przestępców.

PEDAGOGIKA PORÓWNAWCZA

STADIA ROZWOJU

PEDAGOGIKA SPOŁECZNA

To dział pedagogiki zajmujący się

problematyką środowiskowych

uwarunkowań procesu wychowawczo-

opiekuńczego oraz rozwoju człowieka w

różnych okresach życia.

PEDAGOGIKA SPOŁECZNA

Wykonał