Ubezpieczenie
chorobowe
Wykład III
Podstawa prawna ubezpieczeń
chorobowych
• Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych
z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i
macierzyństwa( T.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 159),( zwana dalej
„ustawą o ubezpieczeniu chorobowym”
• Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń
społecznych ( T.j. Dz.U. z 2015 r. , poz. 121 ze zm.) ( zwana dalej
„ ustawą systemową”)
Przedmiot ubezpieczenia
chorobowego
• Przedmiotem ubezpieczenia chorobowego jest
ryzyko
ubezpieczeniowe w postaci czasowej ( przejściowej) niezdolności
do wykonywania pracy
( ryzyko socjalne w zakresie ubezpieczeń
społecznych)
Podleganie ubezpieczeniu
chorobowemu
• Warunki podlegania ubezpieczeniu określone w art. 11 „ustawy
systemowej”:
• - obowiązkowo
podlegają: pracownicy, członkowie rolniczych
spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, osoby
odbywające służbę zastępczą;
• - na wniosek
( dobrowolnie): osoby objęte obowiązkowo
ubezpieczeniem emerytalno-rentowym, wykonujące pracę
nakładczą, osoby wykonujące prace na podstawie umowy
agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie
usług do której stosuje się ( zgodnie z k.c.) przepisy dotyczące
zlecenia…
Podleganie ubezpieczeniu…
• … oraz osoby z nimi współpracujące, osoby prowadzące
działalność pozarolniczą oraz osoby z nimi współpracujące, osoby
wykonujące odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy
w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub
tymczasowego aresztowania oraz duchowni;
( wyjaśnienie pojęć: pracownika, członka spółdzielni produkcyjnej i
spółdzielni kółek rolniczych, osoby wykonującej pracę nakładcza,
duchownego czy osoby prowadzącej działalność pozarolniczą
znajduje się w art. 8 „ ustawy systemowej”)
Zasady podlegania ubezpieczeniu chorobowemu
• Nie można przystąpić do ubezpieczenia chorobowego:
• -nie będąc objętym ubezpieczeniem emerytalno-rentowym,
• - jeżeli nie zezwala na to ustawa ( „dobrowolność” ubezpieczenia
oznacza wyłącznie to, że można, ale nie trzeba składać wniosku
pod warunkiem, ze ustawodawca zezwolił określonej kategorii
osób na objęcie ubezpieczeniem chorobowym)
Zasady podlegania ubezpieczeniu
chorobowemu
• Podlegają ubezpieczeniu chorobowemu :
• -pracownicy : od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania
stosunku pracy,
• -osoby wykonujące pracę nakładczą: od dnia rozpoczęcia
wykonywania pracy do dnia zakończenia jej wykonywania,
• - członkowie spółdzielni: od dnia rozpoczęcia pracy do dnia
zakończenia jej wykonywania,
• -osoby objęte dobrowolnym ubezpieczeniem: od dnia
wskazanego we wniosku, nie wcześniej jednak niż od daty
zgłoszenia wniosku do dnia zaprzestania wykonywania tej
działalności,
Składka na ubezpieczenie
chorobowe
• Wysokość ( stopy procentowe )składek określa art. 22 „ustawy
systemowej” ; na ubezpieczenie chorobowe stopa procentowa
wynosi 2,45% podstawy wymiaru
Rodzaje świadczeń
•1. zasiłek chorobowy
•2. świadczenie rehabilitacyjne
•3. zasiłek wyrównawczy,
•4. zasiłek macierzyński
•5. zasiłek opiekuńczy
Zasiłek chorobowy
•Przysługuje po 30 dniach nieprzerwanego
ubezpieczenia chorobowego ( jeżeli ubezpieczony
podlega temu ubezpieczeniu obowiązkowo_) bądź po
upływie 90 dni ubezpieczenia ( w przypadku
ubezpieczenia na wniosek) -tzw. okres wyczekiwania
•Do okresów ubezpieczenia wlicza się poprzednie okresy
ubezpieczenia chorobowego, pod warunkiem, że
przerwa między nimi nie przekroczył 30 dni lub była
spowodowana urlopem wychowawczym , urlopem
bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby przez
żołnierza niezawodowego
Zasiłek chorobowy
•Prawo do zasiłku przysługuje od pierwszego dnia ubezpieczenia
chorobowego:
•- absolwentom szkół lub szkół wyższych, którzy zostali objęci
ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia w ciągu 90
dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów
wyższych,
•-jeżeli niezdolność do pracy była spowodowana została wypadkiem w
drodze do lub z pracy,
•-ubezpieczonym obowiązkowo, którzy mają uprzedni, co najmniej 10-letni
okres obowiązkowego ubezpieczenia,
•-posłom i senatorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w
ciągu 90 dni od ukończenia kadencji,
•-kobietom w ciąży;
Zasiłek chorobowy
•Zasiłek chorobowy przysługuje również w przypadku
niemożności wykonywania pracy w związku z:
•-wydaniem decyzji przez właściwy organ uprawniony
na podstawie przepisów o zapobieganiu i zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych,
•-przebywaniem w stacjonarnym zakładzie lecznictwa
odwykowego w celu leczenia uzależnienia
alkoholowego, środków odurzających lub substancji
psychotropowych,
•-poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim
przewidzianym dla dawców komórek, tkanek i
narządów;
Zasiłek chorobowy
•Prawo do zasiłku przysługuje – po spełnieniu kryteriów -:
•- w ciągu trwania ubezpieczenia chorobowego, od momentu
powstania tytułu ubezpieczenia obowiązkowego do momentu
ustania tytułu ubezpieczenia, a w przypadku ubezpieczenia na
wniosek ( wg. ogólnych zasad) ,
•-zasiłek przysługuje również osobie, która stała się niezdolna do
pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia, jeżeli niezdolność do pracy
trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała: - nie później niż
w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego; - nie
później niż w ciągu 3 miesięcy – w razie choroby zakaźnej , której
okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której
objawy ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni;
Zasiłek chorobowy- okres pobierania zasiłku
• Zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności,
nie dłużej, niż:
• -182 dni,
• -270 dni, jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została
gruźlicą lub występuje w czasie ciąży;
• Do „okresu zasiłkowego” wlicza się wszystkie okresy
nieprzerwanej niezdolności do pracy, jak również okresy
niemożności wykonywania pracy na podstawach wskazanych w
ustawie; do okresu zasiłkowego wlicza się okresy poprzedniej
niezdolności do pracy spowodowanej tą samą chorobą , jeżeli
przerwa miedzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej
niezdolności nie przekraczała 60 dni;
Zasiłek chorobowy - wysokość
• Miesięczny zasiłek chorobowy wynosi:
• -80% podstawy wymiaru,
• -70% podstawy wymiaru, za okres pobytu w szpitalu,
• -80% podstawy wymiaru za okres pobytu w szpitalu od 15 do 33
dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym, w przypadku
osoby, która ukończyła 50 lat,
• -100% podstawy wymiaru jeżeli niezdolność do pracy: - przypada w
okresie ciąży, - powstała wskutek poddania się badaniom lekarskim
przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i
narządów, - powstała wskutek poddania się zabiegowi pobrania
komórek, tkanek, narządów, - wskutek wypadku w drodze do/z
pracy;
Zasiłek chorobowy – wyłączenie prawa do
zasiłku
•1. Przepisy określające brak prawa do zasiłku chorobowego
•2. Przepisy określające utratę prawa do zasiłku ( rodzaj sankcji)
•Ad.1
•Prawo do zasiłku nie przysługuje:
•-w przypadku nie spełnienia kryterium okresu wyczekiwania,
•-po wyczerpaniu okresu zasiłkowego,
•-w przypadku zachowania prawa do wynagrodzenia w czasie choroby na
podstawie odrębnych przepisów,
•-za okresy niezdolności przypadające w czasie niewykonywania pracy
( urlopu bezpłatnego, wychowawczego, tymczasowego aresztowania,
odbywania kary pozbawienia wolności, chyba, że osoba odpłatnie
wykonuje pracę),
Zasiłek chorobowy - wyłączenie prawa….
• Zasiłek nie przysługuje za okres pierwszych 5 dni niezdolności
do pracy, jeżeli niezdolność spowodowana została nadużyciem
alkoholu;
• Zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w
czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu
niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia
nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia
chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy:
• -ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności
do pracy,
Zasiłek chorobowy – wyłączenie prawa do
zasiłku
• -kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność
zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub
dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą
prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu
choroby,
• -nie nabyła prawa do zasiłku w czasie ubezpieczenia,
• -jest uprawniona do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku
przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub
nauczycielskiego, świadczenia kompensacyjnego,
• -podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników,
Zasiłek chorobowy - wyłączenie
prawa….
• Ad.2) Utrata prawa do zasiłku przez ubezpieczonego, który:
• -będąc odsunięty od pracy z powodu nosicielstwa zarazków choroby
zakaźnej nie podjął zaproponowanej przez pracodawcę innej pracy
niezabronionej, odpowiadającej jego kwalifikacjom lub możliwej do
wykonywania po przeszkoleniu,
• -dopuścił się umyślnego przestępstwa lub wykroczenia będącego
przyczyną niezdolności do pracy,( okoliczności stwierdza się na
podstawie prawomocnego orzeczenia sądu),
• -w okresie orzeczonej niezdolności do pracy wykonuje pracę
zarobkową lub wykorzystuje zwolnienie w sposób niezgodny z jego
celem,
• -w przypadku sfałszowania zaświadczenia
Świadczenie rehabilitacyjne
• Przysługuje ubezpieczonemu po wyczerpaniu zasiłku
chorobowego, jeśli jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze
leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do
wykonywania pracy; o okolicznościach stanowiących podstawę
do przyznania świadczenia orzeka lekarz orzecznik ZUS;
• Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez czas niezbędny
do przywrócenia zdolności do wykonywania pracy, nie dłużej niż
przez 12 miesięcy; świadczenie nie przysługuje w przypadku
posiadania przez ubezpieczonego prawa do świadczeń
ubezpieczeniowych ( emerytury lub renty), zasiłku dla
bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia
przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia
kompensacyjnego oraz w przypadku przyznania urlopu dla
poratowania zdrowia;
Świadczenie rehabilitacyjne – wysokość
świadczenia
• Świadczenie wynosi:
• - 90% podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za pierwsze 3
miesiące,
• -75% podstawy – za pozostały okres,
• -100% podstawy wymiaru, jeżeli niezdolność do pracy przypada
w okresie ciąży;
• Świadczenia rehabilitacyjne stanowią 05 do 1% świadczeń
wypłacanych z ubezpieczenia chorobowego;
Zasiłek wyrównawczy
• Zasiłek wyrównawczy przysługuje ubezpieczonemu będącemu
pracownikiem ze zmniejszoną sprawnością do pracy, wykonującemu
pracę w zakładowym lub międzyzakładowym ośrodku rehabilitacji
zawodowej bądź u pracodawcy na wyodrębnionym stanowisku,
jeżeli jego miesięczne wynagrodzenie ( osiągane podczas
rehabilitacji) jest niższe od jego przeciętnego miesięcznego
wynagrodzenia wypłaconego za okres 12 miesięcy poprzedzających
miesiąc, w którym powstało prawo do świadczenia; Zasiłek stanowi
różnicę między przeciętnym wynagrodzeniem pracownika a
wynagrodzeniem osiąganym w warunkach rehabilitacji;
• O potrzebie przeprowadzenia rehabilitacji orzeka wojewódzki
ośrodek medycyny pracy lub lekarz orzecznik ZUS;
Zasiłek wyrównawczy
• Zasiłek wyrównawczy:
• - przysługuje przez okres rehabilitacji zawodowej,
• -ustaje z dniem zakończenia rehabilitacji bądź jeżeli z uwagi na
stan zdrowia rehabilitacja zawodowa stała się niecelowa;
• W praktyce ZUS zasiłek wyrównawczy nie jest rejestrowany w
statystykach;
Zasiłek macierzyński
• Charakter prawny zasiłku macierzyńskiego:
• - świadczenie przysługujące w przypadku wystąpienia ryzyka w postaci
niemożności wykonywania pracy w związku z przyjściem na świat dziecka,
• - warunkiem nabycia prawa do zasiłku macierzyńskiego jest urodzenie
dziecka w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu
wychowawczego, bądź przyjęcie na wychowanie w celu przysposobienia albo
w ramach rodziny zastępczej ( z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej)
( art.29);
• Zasiłek macierzyński przysługuje również w razie urodzenia dziecka po
ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w
okresie ciąży: -wskutek upadłości lub likwidacji pracodawcy, -z naruszeniem
przepisów prawa, stwierdzonym prawomocnym wyrokiem; w takim
przypadku zasiłek przysługuje za okres odpowiadający części urlopu
macierzyńskiego, który przypada po porodzie;…
Zasiłek macierzyński…
• Po ustaniu ubezpieczenia zasiłek przysługuje także pracownicy
zatrudnionej na podstawie umowy o pracę na czas określony lub
na czas wykonania określonej pracy, z którą umowa o pracę
została przedłużona do dnia porodu ( przepis wchodzi w życie z
dniem 22.01.2016);
• Natomiast pracownicy, z którą rozwiązano stosunek pracy w
okresie ciąży z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji
pracodawcy i której nie zapewniono innego zatrudnienia,
przysługuje do dnia porodu zasiłek w wysokości zasiłku
macierzyńskiego;
Zasiłek macierzyński…
• Zasiłek przysługuje przez okres określonego przepisami Kodeksu
pracy urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu
macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego
oraz dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego
oraz urlopu rodzicielskiego;
• Zasiłek macierzyński przysługuje również ubezpieczonemu ojcu
dziecka przez okres ustalony przepisami k.p. jako okres urlopu
macierzyńskiego, okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego,
okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres
dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu
rodzicielskiego przysługującego pracownikowi –ojcu,
wychowującemu dziecko;
Zasiłek macierzyński…
• Prawo do zasiłku przysługuje matce dziecka, a w razie śmierci
ubezpieczonej bądź porzucenia dziecka – ubezpieczonemu ojcu
dziecka lub innemu członkowi najbliższej rodziny, jeżeli przerywa
zatrudnienie w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem;
świadczenie przysługuje wówczas przez okres odpowiadający
okresowi, który pozostał od dnia zgonu matki, albo porzucenia przez
nią dziecka, do końca okresu urlopu macierzyńskiego, dodatkowego
urlopu albo urlopu rodzicielskiego;
• Ojcu dziecka przysługuje zasiłek macierzyński także w przypadku
skrócenia pobierania zasiłku , po wykorzystaniu co najmniej 14
tygodni, pod warunkiem ,że ojciec uzyskał prawo do urlopu
macierzyńskiego bądź przerwał działalność zarobkową w celu
sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem
Zasiłek macierzyński…
• W przypadku, gdy matka legitymuje się orzeczeniem o
niezdolności do samodzielnej egzystencji i stan jej zdrowia
uniemożliwia jej sprawowanie osobistej opieki na dzieckiem,
zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonemu ojcu dziecka
albo innemu ubezpieczonemu członkowi najbliższej rodziny
przez okres urlopu macierzyńskiego oraz inne okresy urlopu
związanego z macierzyństwem.
Zasiłek macierzyński…
• Zasiłek przysługuje także ubezpieczonemu –ojcu dziecka przez
okres ustalony przepisami Kp jako okres urlopu
macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu
na warunkach urlopu macierzyńskiego praz dodatkowego urlopu
na warunkach urlopu macierzyńskiego czy rodzicielskiego
przysługującego pracownikowi -ojcu wychowującemu dziecko;
Zasiłek macierzyński…
• Miesięczny zasiłek macierzyński za okres urlopu
macierzyńskiego , dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu
na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na
warunkach urlopu macierzyńskiego oraz okres urlopu
ojcowskiego wynosi 100% podstawy wymiaru
• Wysokość zasiłku macierzyńskiego pomniejsza się
proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, w którym pracownik
łączy korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego,
dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub
urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy
• Miesięczny zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres
urlopu rodzicielskiego wynosi 60% podstawy wymiaru
Zasiłek macierzyński…
• Miesięczny zasiłek macierzyński, m.in. w przypadku.:
• -ubezpieczonej będącej pracownicą, która złożyła wniosek o wypłatę zasiłku
macierzyńskiego za okres odpowiadający dodatkowemu urlopowi
macierzyńskiemu w pełnym wymiarze,
• -ubezpieczonemu nie będącemu pracownikiem, który złożył wniosek o wypłatę
zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi dodatkowego urlopu
na warunkach urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze…
wynosi 80% podstawy wymiaru za cały okres ( art.31 ust.3).
W przypadku, gdy miesięczna kwota zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o
zaliczkę na podatek dochodowy jest niższa, niż kwota świadczenia rodzicielskiego
z ustawy o świadczeniach rodzinnych, kwotę zasiłku podwyższa się do wysokości
świadczenia rodzicielskiego; podwyższenie finansowane jest z budżetu państwa;
Zasiłek macierzyński…
• W przypadku rezygnacji z zasiłku macierzyńskiego za okres
odpowiadający okresowi dodatkowego urlopu macierzyńskiego w
pełnym wymiarze lub jego części albo okresowi dodatkowego
urlopu/…/ przysługuje jednorazowe wyrównanie pobranego
zasiłku macierzyńskiego do 100% podstawy wymiaru, pod
warunkiem niepobrania zasiłków za okres odpowiadający tym
okresom
Zasiłek opiekuńczy
• Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu w związku z
koniecznością :
• - opieki na dzieckiem,
• - opieki nad członkiem rodziny
Zasiłek opiekuńczy…
•-
Przysługuje z powodu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem
w wieku do lat 8, w przypadku:
• -nieprzewidywanego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły do
których dziecko uczęszcza, choroby niani, z którą rodzice zawarli
umowę uaktywniającą na podstawie ustawy z 4 lutego 2011 r. o
opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (T.j. Dz.U. z 2013, poz.1457 ze
zm.) lub dziennego opiekuna sprawującego opiekę nad dzieckiem,
• -z powodu choroby małżonka stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli
poród lub choroba uniemożliwiają sprawowanie opieki,
• - z powodu pobytu małżonka ubezpieczonego stale opiekującego się
dzieckiem w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej albo
przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego
Zasiłek opiekuńczy…
• Zasiłek przysługuje również z tytułu konieczności sprawowania
bezpośredniej opieki nad :
• -chorym dzieckiem do ukończenia 14 roku życia,
• - innym członkiem rodziny
• Za członka rodziny uważa się: małżonka, rodziców, teściów,
dziadków, wnuki, rodzeństwo, dzieci po ukończeniu 14 roku życia
pod warunkiem pozostawania we wspólnym gospodarstwie
domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki,
• Za dzieci uważa się dzieci własne ubezpieczonego lub jego
małżonka, dzieci przysposobione oraz dzieci przyjęte na
utrzymanie i wychowanie;
Zasiłek opiekuńczy
• W przypadku , gdy pracownik – ojciec dziecka ( bądź inny
członek rodziny) wychowujący dziecko , przerywa zatrudnienie
lub inną działalność zarobkowa w celu sprawowania osobistej
opieki nad dzieckiem w związku z sytuacją opisaną w art. 180 §
6¹ i § 8 k.p. I przysługuje prawo do części urlopu
macierzyńskiego , nabywa prawo do dodatkowego zasiłku
opiekuńczego w wymiarze do 8 tygodni;
Zasiłek opiekuńczy…
• Zasiłek nie przysługuje, jeżeli poza ubezpieczonym są inni
członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie
domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub innemu
członkowi rodziny.
• Nie dotyczy to opieki nad chorym dzieckiem do 2 lat.
Zasiłek opiekuńczy- charakter prawny
• Zasiłek jest jednym ze świadczeń ubezpieczeniowych,
• W całości finansowany jest z FUS nawet, gdy wypłaca go
pracodawca,
• Zasiłek należy do świadczeń krótkookresowych ( wypłacany
jednorazowo bądź przez krótki okres czasu,
• -celem jest zastąpienie wynagrodzenia, które nie może być
wypłacane przez pracodawcę z powodu niewykonywania pracy,
• -zasiłek przysługuje bez względu na spełnienie warunku okresu
wyczekiwania
Zasiłek opiekuńczy…
• Zasiłek przysługuje przez okres zwolnienia z wykonywania pracy
z powodu konieczności sprawowania osobistej opieki, nie dłużej,
niż:
• - 60 dni kalendarzowych, jeżeli opieka sprawowana jest nad
dziećmi,
• - 14 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest
nad innymi członkami rodziny;
• Łączny okres pobierania zasiłku: 60 dni;
• Wysokość zasiłku wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku.
Postępowanie w sprawach świadczeń z
ubezpieczenia chorobowego
• 1. Podstawę do wypłaty świadczeń stanowi potwierdzona przez
uprawnionego lekarza niezdolność do wykonywania pracy z powodu choroby,
konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny,
pobytu w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej , w formie określonej
przepisami ( zaświadczenia lekarskie albo wydruk zaświadczenia
lekarskiego);
• Od 1.01.2016 r.:
• - zaświadczenie lekarskie jest wystawiane w formie dokumentu
elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego
certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP, zgodnie z wzorem ustalonym
przepisami, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego
bezpłatnie przez ZUS;
• Wystawiający zaświadczenie przekazuje je na elektroniczną skrzynkę
podawczą ZUS;
Postępowanie w sprawach świadczeń…
• Jeżeli przekazanie zaświadczenia lekarskiego do ZUS nie jest
możliwe w terminie najpóźniej 3 dni, wystawiający zaświadczenie
lekarskie przekazuje je najpóźniej w terminie 3 dni roboczych od
ustania przyczyn uniemożliwiających przekazanie zaświadczenia,
• Zaświadczenie przekazywane jest płatnikowi posiadającemu tzw.
”profil informacyjny płatnika składek”, bez informacji o numerze
statystycznym choroby,
• W przypadku, gdy płatnik nie posiada „profilu informacyjnego”
oraz na żądanie ubezpieczonego, a także, gdy wystawienie
zaświadczenia nie jest możliwe, wystawiający zaświadczenie
przekazuje ubezpieczonemu wydruk wystawionego
zaświadczenia, opatrzony jego podpisem i pieczątką,
Postępowanie w sprawach świadczeń…
• Zaświadczenie zawiera :
• -identyfikator i datę wystawienia zaświadczenia,
• -dane identyfikujące ubezpieczonego,
• -dane płatnika składek,
• -dane lekarza wystawiającego zaświadczenie,
• -okres orzeczonej czasowej niezdolności do pracy,
• -informacje o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłku (kod w
oparciu o art.57 ust.1)),
• -wskazania lekarskie,
• -okres zwolnienia z powodu konieczności sprawowania osobistej opieki nad
członkiem rodziny, datę urodzenia tego członka rodziny i stopień
pokrewieństwa lub powinowactwa,…
Postępowanie w sprawach świadczeń…
• …numer statystyczny choroby,
• -oznaczenie instytucji, w której ubezpieczony został zgłoszony do
ubezpieczenia,
Funkcje zaświadczenia lekarskiego
• Zaświadczenie lekarskie pełni potrójną rolę:
• - w płaszczyźnie stosunku pracy: uzasadnia zwolnienie z
wykonywania pracy przez pracownika i usprawiedliwia jego
nieobecność,
• -w płaszczyźnie stosunku ubezpieczenia społecznego powoduje
powstanie prawa do zasiłku ubezpieczeniowego,
• -zawiesza prawo pracodawcy do rozwiązania stosunku pracy
Postępowanie w sprawach świadczeń z
ubezpieczenia chorobowego
• Zasiłki wypłaca się osobie, której zasiłki przysługują, bądź
osobom uprawnionym do podjęcia wynagrodzenia,
• Wypłatę zasiłku wstrzymuje się, jeśli prawo do zasiłku ustało
bądź w ogóle nie istniało;
Postępowanie w sprawach świadczeń z
ubezpieczenia chorobowego
• Zaświadczenie lekarskie stanowi podstawę orzekania o
wysokości zasiłków i ich wypłaty;
• Prawo do zasiłków ustala i zasiłki wypłaca:
-płatnik składek na ubezpieczenie chorobowe , którzy zgłaszają
do ubezpieczenia powyżej 20 ubezpieczonych,
- ZUS:= ubezpieczonym, których płatnicy składek zgłaszają do
ubezpieczenia nie więcej niż 20 ubezpieczonych,
= ubezpieczonym prowadzącym działalność pozarolniczą i
osobom z nimi współpracującym,
Postępowanie w sprawach świadczeń z
ubezpieczenia chorobowego- zasiłek chorobowy
=ubezpieczonym będącym duchownymi,
=osobom uprawnionym do zasiłków za okres po ustaniu
ubezpieczenia,
= ubezpieczonym podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu w
Polsce z tytułu zatrudnienia u pracodawcy zagranicznego
;
Potwierdzanie prawidłowości orzekania o
czasowej niezdolności do pracy
• Prawidłowość orzekania o czasowej niezdolności do pracy oraz
wystawiania zaświadczeń lekarskich podlega kontroli: -lekarzy
orzeczników ZUS w ramach zadań własnych ;
• Pracodawca może wystąpić do ZUS o przeprowadzenie kontroli
prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy z
powodu choroby oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich;
• ZUS informuje pracodawcę o wyniku postępowania,
Potwierdzanie prawidłowości orzekania o
czasowej niezdolności do pracy
• Uprawnienia lekarzy orzeczników:
• - przeprowadzanie badań lekarskich ubezpieczonego ( w
wyznaczonym miejscu; w miejscu pobytu;)
• -skierowanie ubezpieczonego na badanie do lekarza konsultanta
ZUS,
• -wgląd w dokumentację medyczną stanowiącą podstawę
wystawienia zaświadczenia, zlecenie wykonania badań
pomocniczych,
………………………………………………
………………………
•…………………………………………………………………………
………………………………..