Różne rodzaje pamięci
Czy można zapomnieć jak się jeździ
rowerem?
Pamięć
•
Definiuje ludzkie doświadczenia
•
Łączy teraźniejszość z przeszłością
•
Podstawa ewolucji kulturowej
•
Osobowość
•
Sposoby radzenia sobie
•
Fobie
•
Psychoterapia
Rodzaje pamięci
•
Pamięć operacyjna
•
Pamięć długoterminowa
–
Proceduralna
–
Deklaratywna
•
Epizodyczna
•
Semantyczna
Pamięć epizodyczna
•
Świadoma i możliwa do zwerbalizowania
•
Oparta o czynność przyśrodkowej części
płatów skroniowych – krąg Papeza
•
Prawo Ribot’a
•
Płaty czołowe – kodowanie i odtwarzanie
informacji
•
Przyśrodkowe płaty skroniowe –
utrzymywanie świeżo nabytych informacji
•
Inne obszary kory – dawno nabyte
(utrwalone) informacje
Pamięć semantyczna
•
Świadoma i możliwa do
zwerbalizowania
•
Magazyn wiedzy o faktach i
koncepcjach
•
Oparta o czynność dolnobocznej
części płatów skroniowych
•
Może być zachowana u osób z
zaburzeniami pamięci epizodycznej
Pamięć proceduralna
•
Nieuświadamiana, ale w trakcie
nabywania może być
werbalizowana
•
Oparta o czynność kory
przedruchowej, jąder podstawy i
móżdżku
•
Zaburzenia – utrata uprzednio
nabytych umiejętności i zdolności
nabywania nowych
Pamięć operacyjna
•
Składa się z uwagi, koncentracji i
pamięci krótkoterminowej
•
Zdolność do przechowywania i
manipulowania informacją
•
Świadoma i możliwa do
zwerbalizowania
•
Kora przedczołowa i inne obszary
kory kojarzeniowej
Stadia pamięci
•
Zapamiętywanie
•
Zatrzymywanie
•
Przypominanie
Obwody neuronalne
•
Pamięć operacyjna: kora
przedczołowa – hipokamp
•
Przechowywanie śladów
pamięciowych: płaty skroniowe,
hipokamp i jądro migdałowate
Pamięć jako plastyczność
neuronalna
•
Pamięć krótkoterminowa – aktywność
poszczególnych neuronów – uwalnianie
neuroprzekaźników
•
Pamięć długoterminowa – synteza białek,
zmiana siły synaps, nowe neurony?
•
Aplysia californica (E. Kandel Nagroda
Nobla w roku 2000
•
Zjawisko długoterminowego wzmocnienia
Long term potentiation (LTP)
Ocena pamięci podczas
badania
•
Orientacja co do miejsca i czasu
(pamięć operacyjna)
•
Zapamiętywanie listy słów (po 3
min. i 10 min.)
•
Odległe wspomnienia
•
Wiedza szkolna
•
Wspomnienia niewerbalne
(rysowanie figur)
Niepamięć
•
Anterogradowa
•
Retrogradowa
•
Zwykle wszystkie modalności
zmysłowe
Zaburzenia
zapamiętywania
•
Urazy głowy, zespół majaczeniowy,
psychozy, drgawki, zaburzenia lękowe,
zmęczenie
•
Uszkodzenie ciał suteczkowatych i
hipokampa
•
•
Używanie niektórych leków, np.
benzodiazepin u osób starszych
Zaburzenia przechowywania
śladów pamięciowych
•
Niepamięć pourazowa
•
Zaburzenia poznawcze: otępienie
typu Alzheimera
Zaburzenia
odtwarzania
•
Nadczynność pamięci – stany
transu oraz natarczywe
wspomnienia w zespole stresu
pourazowego
Zaburzenia
odtwarzania
•
Konfabulacja
•
Deja vu
•
Jamais vu
•
Częste w codziennym życiu, ale
mogą występować częściej u
stanach zmęczenia, po użyciu
substancji lub w napadach
skroniowych częściowych
Zaburzenia poznawcze
•
Zespół otępienny
•
Zespół majaczeniowy
•
Zespół amnestyczny