Budowa

krystaliczna metali

Wykonała:

Kinga Kącka

Krystalografia

Krystalografia zajmuje się opisem krystalicznej
budowy ciał stałych . Umożliwia systematykę
struktur różnych metali, opis układu atomów
w

poszczególnych

rodzajach

struktur,

rozróżnianie

i

oznaczanie

kierunków

i

płaszczyzn

atomowych.

Bada

symetrię

kryształów i anizotropię ich własności.

Ciało krystaliczne

Rodzaj ciała stałego, anizotropowego, w
którym cząsteczki, atomy lub jony nie mają
pełnej swobody przemieszczania się w
objętości ciała i zajmują ściśle określone
miejsca w sieci przestrzennej – mogą jedynie
drgać wokół położenia równowagi.

Układy krystalograficzne i

typy sieci przestrzennej

W zależności od sposobu wyboru osi układu i
parametrów sieci możemy otrzymać siedem
układów krystalograficznych, według których
można

sklasyfikować

wszystkie

znane

kryształy. W niektórych układach można
dodatkowo wyodrębnić różne typy sieci.

Układ regularny: a=b=c, α=β=γ=90º

Układ tetragonalny: a=b≠c,

α=β=90º

Układ rombowy: a≠b≠c, α=β=γ=90º

Układ trygonalny: a=b=c, α=β=γ≠90º

Układ heksagonalny: a=b≠c,

α=β=90º, γ=120º

Układ jednoskośny: a≠b≠c,

α=γ=90º, β≠90º

Układ trójskośny: a≠b≠c, α≠β≠γ

Sieci Bravais’ego

Izotropowość



Izotropowość materiału jest to brak różnic we

właściwościach fizycznych tego materiału,
takich jak: rozszerzalność termiczna,
przewodzenie ciepła, przewodnictwo
elektryczne czy współczynnik załamania
światła, niezależnie od tego w jakim kierunku
są one mierzone.



Izotropowość jest cechą ciał amorficznych

oraz kryształów układu regularnego.
Przeciwieństwem tego pojęcia jest anizotropia.

Anizotropia i tekstura krystalograficzna

Zróżnicowana gęstość obsadzenia atomami
poszczególnych

kierunków

i

płaszczyzn

krystalograficznych

jest

przyczyną

zróżnicowania

własności

kryształu

w

zależności od kierunku ich badania – czyli
anizotropii własności.

Niezwykle

istotnym

parametrem

taśmy

stalowej walcowanej na zimno i wyżarzanej
jest tekstura krystalograficzna. Jeżeli
objętość ziarn o każdej możliwej orientacji
krystalicznej jest w stali taka sama, to
tekstura krystalograficzna jest losowa, a jej
otrzymanie jest bardzo trudne. Zwykle tylko
niektóre orientacje ziarn są preferowane i
wówczas taki materiał charakteryzuje się
określoną teksturą krystalograficzną.

Tekstura krystalograficzna taśmy wpływa na
rozkład odkształceń i płynięcie plastyczne
podczas kształtowania wyrobów z taśmy.
Spowodowana teksturą anizotropia wyraża się
w dwóch postaciach. Pierwsza, nazywana
anizotropią normalną charakteryzuje się
wpływem

tekstury

krystalograficznej

na

odkształcenie w kierunku normalnym do
płaszczyzny blachy i w kierunku leżącym w
płaszczyźnie blachy.

Druga postać, nazywana anizotropią płaską,
odznacza się tym, że własności plastyczne w
płaszczyźnie blachy zmieniają się z kierunkiem. W
blachach wykazujących dużą anizotropię płaską
podczas odkształcania występuje tendencja do
okresowej zmiany wysokości wytłoczki, co zwykle
uwidacznia się w postaci „uszu”.

Bibliografia



Karol Przybyłowicz, Metaloznawstwo, Wydawnictwo
Naukowo – Techniczne, Warszawa



Leszek A. Dobrzański Podstawy nauki o materiałach i
metaloznawstwo, Wydawnictwo Naukowo – Techniczne



http://galaxy.uci.agh.edu.pl/~ziam/Infostudent/Cieniek/BWM
M/ANI_STARZ_instr.pdf