ROLA I ZNACZENIE

WSKAŹNIKOWE

ORGANIZMÓW

WYSTĘPUJĄCYCH W

OSADZIE CZYNNYM

Organizmy tworzące osad

czynny są zdolne do

rozkładania substancji

organicznych i skupiania

zanieczyszczeń w kłaczki, a

tym samym przyczyniają się do

oczyszczania ścieków.

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA

WYSTĘPOWANIE OKREŚLONYCH

ORGANIZMÓW W OSADZIE CZYNNYM:

1. Stężenie w ściekach substancji

odżywczych lub szkodliwych dla
organizmów

2. Ilość rozpuszczonego tlenu
3. Czas napowietrzania ścieków w

komorze

4. Obciążenie osadu czynnego
5. Temperatura
6. pH
7. Przemiany związków azotu
8. Redukcja substancji organicznych w

ściekach

9. Czynniki biocenotyczne

ROLA BAKTERII:

1. Produkcja różnorodnych

enzymów

2. Rozkład substancji chemicznych

3. Produkcja śluzu (gł. bakterie

zooglealne)

MIKROORGANIZMY

NITKOWATE

Nadmierny rozwój

mikroorganizmów

nitkowatych ogranicza

zdolności sedymentacyjne

osadu oraz zdolność do

odwadniania (zagęszczania)

osadu. Zwiększona liczebność

form nitkowatych może się

też przyczynić do pęcznienia

osadu.

Na stopień oczyszczania

ścieków i na ich klarowność

poważny wpływ, obok

bakterii samorzutnie

skupiających się w

kłaczki, wywierają także

orzęski i wrotki, najczęściej

występujące wśród

mikrofauny spotykanej w

osadzie czynnym.

ROLA PIERWOTNIAKÓW:

1. Konsumenci

2. Organizmy wskaźnikowe

(bioindykatory)

ROLA PIERWOTNIAKÓW JAKO

KONSUMENTÓW W OSADZIE CZYNNYM

POLEGA NA:

1. Usuwaniu wolno pływających bakterii, co

sprzyja klarowaniu się ścieków

oczyszczonych.

2. Niedopuszczaniu do nadmiernego

rozrostu kłaczków, co wpływa na

zachowanie odpowiednich warunków do

adsorpcji, jak i dyfuzji związków

chemicznych w obrębie kłaczka.

3. Odmładzaniu populacji bakterii,

prowadzącym do podwyższenia

wydajności procesów biochemicznych.

4. Wytwarzaniu zewnątrzkomórkowego

śluzu, co sprzyja powstawaniu kłaczków

osadu.

Znajomość składu mikrofauny

pozwala wnioskować, czy

utworzone warunki są właściwe

dla prawidłowego przebiegu

procesu oczyszczania ścieków,

czy też go hamują. Dostrzeżone

pod mikroskopem

nieprawidłowości w

zestawie mikrofauny osadu

czynnego sygnalizują o

zachodzących zaburzeniach,

które uniemożliwiają

prawidłowe oczyszczanie

ścieków.

PIERWOTNIAKI JAKO ORGANIZMY

WSKAŹNIKOWE WARUNKÓW PRACY

OSADU:

Masowe pojawienie się drobnych

wiciowców, np. z rodzaju

Bodo

,

świadczy o zaburzeniach w

równowadze biocenotycznej osadu.

Bodo sp.

Wzrost liczebności większych form

wiciowców, jak np.

Peranema

trichophorum

jest sygnałem

pogorszenia się warunków pracy

osadu.

Peranema trichophorum

Korzenionóżki skorupkowe (np.

Arcella

sp., Difflugia sp., Euglypha sp.,

Centropyxis sp.

) występują w

niskoobciążonym osadzie, przy

wysokim stężeniu tlenu

rozpuszczonego, długim czasie

zatrzymania oraz w warunkach pełnej

nitryfikacji.

Arcella sp.

Centropyxis sp.

Difflugia sp.

Euglypha sp.

Korzenionóżki bezskorupowe (np.

Amoeba proteus, Amoeba limax

)

występują w pierwszej fazie

tworzenia się osadu (przy rozruchu

oczyszczalni) lub też przy

zaburzeniach w pracy osadu czynnego,

np. spowodowanych zatruciem osadu.

Amoeba proteus

Amoeba limax

Coleps hirtus

, orzęsek wrażliwy nawet

na niewielkie stężenie azotu

amonowego, występuje w osadzie, w

którym przebiega proces nitryfikacji.

Coleps hirtus

Colpidium campylum

– jego

występowanie świadczy o braku tlenu

lub niskim jego stężeniu, a także o

zbyt dużym obciążeniu osadu

ładunkiem zanieczyszczeń.

Colpidium campylum

Tetrahymena pyriformis

– jej

występowanie jest wskaźnikiem

obecności w ściekach znacznych ilości

rozpuszczonych substancji

organicznych.

Tetrahymena pyriformis

Aspidisca cicada

– jej obecność

wskazuje na odpowiednie stężenie

tlenu rozpuszczonego w komorze.

Aspidisca cicada

Masowe występowanie

Opercularia

microdiscum

utrudnia sedymentację

osadu.

Opercularia microdiscum

Vorticella extensa

sygnalizuje

niedotlenienie osadu.

Vorticella extensa

Vorticella microstoma

występuje przy

wysokim obciążeniu i niedotlenieniu

osadu.

Vorticella microstoma

Obecność

Euplotes affinis, Vorticella

convallaria

i

Vorticella campanula

świadczy o pracy osadu czynnego w

dobrych warunkach tlenowych.

Euplotes affinis

Vorticella convallaria

Vorticella campanula

Obecność

Podophrya sp.

i

Tokophrya

sp.

wskazuje na niskie obciążenie

osadu oraz dobre jego natlenienie.

Podophrya sp.

Tokophrya sp.

Ogólnie przyjmuje się,

że duża różnorodność

orzęsków w osadzie

czynnym wskazuje

na dobrą pracę osadu.

ZWIERZĘTA TKANKOWE:

Rola zwierząt tkankowych

w osadzie czynnym

polega na wyjadaniu

bakterii i małych

pierwotniaków, co sprzyja

odmładzaniu populacji

i utrzymaniu równowagi

biocenotycznej osadu.

nicień

wrotek