Zaburzenia metaboliczne

koni

Michał Wieteska

Mięśniochwat porażenny koni

(mioglobinuria paralytica equorum)

• Należy do miopatii powysiłkowych o

charakterze metabolicznym

• W jego przebiegu dochodzi do

zwyrodnienia dużych grup mięśni
poprzecznie prążkowanych (kończyny
miedniczne, okolica lędżwiowo-
krzyżowa,

Mięśniochwat

• Chorują głównie zwierzęta obciążone

systematycznym wysiłkiem fizycznym, u
których wystąpiła nagła kilkudniowa przerwa w
wykonywaniu pracy bez zmiany systemu
żywienia.

• U koni próbujących wydostac się z pęt podczas

zabiegów chirurgicznych, po poskramieniu
zwierząt nerwowych, nadpobudliwych

• Najczęściej stwierdzany jest w wieku powyżej 5

lat

Mięśniochwat

• Rozwojowi mieśniochwatu sprzyjają

niekorzystne warunki
atmosferyczne( wilgoc, niska
temperatura ) – zwiększone
zapotrzebowanie na energię.

• Skarmianie pasz o dużej zawartości łatwo

strawnych węglowodanów przy małym
udziale pasz objętościowych (nadmierne
gromadzenie glikogenu w mięśniach).

Mięśniochwat

• Nagłe rozpoczęcie pracy po okresie wypoczynku

prowadzi do uruchomienia rezerw glikogenu

• W pierwszej fazie zachodzi glikoliza tlenowa

(CO2,H2O)

• W wyniku niewydolności krążeniowo-

oddechowej zachodzi glikoliza beztlenowa (kwas
mlekowy)

• W celu zbuforowania dochodzi do przechodzenia

płynu poza komórkowego do miocytów (obrzęk
mięśni).

Mięśniochwat

• Zwyrodniałe miocyty ulegają

rozpadowi w wyniku czego mamy od
różowego do ciemnobrunatnego
zabarwienie moczu.

• Mioglobina może mieć działanie

nefrotoksyczne (niewydolnosc
nerek).

Mieśniochwat

• Wyróżniamy 3 postacie

mięśniochwatu:

• -lekka (tzw. utajoną),
• -średnią,
• -ciężką.

Postac lekka:

• -delikatne poty
• -szczudłowaty chód
• -nieznaczna, najczęściej

jednostronna kulawizna

• -zwiększona twardośc i uwypuklenie

mięsni

• -barwa moczu od ciemnego do

krwistego

Postac średnia:

• -intensywne poty
• -silna kulawizna
• -częste polegiwanie i upadanie
• -mocz ciemnoczerwony
• -czasami bezmocz

Postac ciężka:

• -najczęściej zwierze leży
• -bardzo silny obrzęk mięśni,

deskowate i bolesne

• -częsty bezmocz
• -może dochodzic do śmierci w

przeciągu 24 godzin

Rozpoznanie

• Wnikliwy wywiad,
• Niechęc do ruchu,
• Mioglobinuria,
• Konsystencja i bolesnośc mieśni
• Zmiany morfologiczne i

biochemiczne w krwi

Leczenie

• Natychmiastowe zaprzestanie ruchu,
• Położenie na głębokiej ściółce,

przewracanie z boku na bok,

• Do 10 godzin stosujemy zimne

oklady,

• Po 10 godzina możemy masowac,

rozgrzewac, stosowac Fluidosan,

• Z racji kwasicy stosujemy Natrium

bicarbonicum, Płyn Ringera z
mleczanami

Leczenie

• Leki przeciwbólowe (niesterydowe

przeciwzapalne) np.metamizol,
fluniksyna

• Wit. B
• Antytoksycznie wit. E i selen

Ochwat

(pododermatitis diffusa

aseptica)

Niezakażne, rozlane zapalenie

tworzywa kopytowego, przebiegająca

z dużą ilością wysięku oraz martwicą

blaszek kopytowych.

Ochwat

Rodzaje:
-żywieniowy( nadmierna podaż

węglowodanów)

-toksyczny( po spożyciu cisu,

poporodowy)

-hormonalny( przerost kory nadnerczy)
-mechaniczny (przeciążenie, podbicie)

Ochwat żywieniowy

• Nadmiar węglowodanów w jelitach

grubych, występujący po spożyciu
nadmiernej ilości ziarna, owoców,
chleba lub paszy bogatej w
niestrukturalne węglowodany
( fruktoza lub skrobia ), prowadzi do
nagłego, krótkotrwałego wzrostu
poziomu jelitowych bakterii
beztlenowych z rodzaju
Streptococcus

•

Ochwat (postac ostra)

• Niechęc do poruszania się
• Charakterystyczna pozycja (kończyny

przednie do przodu a tylne
podsiebnie)

• Tętnienie na tętniczkach

śródręcznych

• Silna bolesnośc przy omacywaniu

czułkami kopytowymi

Ochwat (postac przewlekła)

• Jeżeli dojdzie do rotacji kości

kopytowej pozostają objawy jak przy
ostrej postaci

• Przebudowa puszki kopytowej

Leczenie

• Niesterydowe przeciw zapalne:

fenylobutazon, fluniksyna,

• Zapobieganie

wewnątrznaczyniowemu
wykrzepianiu : aspiryna, heparyna,

• Acetylopromazyna(0,02-0,06mg/kg)
• Chłodzenie kończyn
• Działanie ortopedyczne

Hiperlipemia

• Najczęściej u koni miniaturowych,

osłów i kuców

• Czasami u dorosłych, dużych,

otłuszczonych koni( najczęściej w
późnym okresie ciąży)

• Chorobę charakteryzuje stłuszczenie

wątroby i mętne osocze w związku z
akumulacją lipidów

Objawy kliniczne

• Anoreksja
• Osowiałośc
• Biegunka
• Obrzęk powłok brzusznych

Rozpoznanie

• Wzrost trójglicerydów
• Wzrost wewnątrzwątrobowych

enzymów wątrobowych w surowicy

• Białawe zabarwienie surowicy lub

osocza

• Często występuje azotemia

Leczenie

-Podawanie produktów kalorycznych
-Dożylnie płynoterapia: 0,45 NaCl,
5% dekstroza
-Megluminian fluniksyny w dawce

0,25 mg/kg co 8 godz.

-Czasami może być konieczne

podanie insuliny jeżeli poziom
glukozy jest >160mg/dl

Leczenie

• Karmienie na siłę ( jeżeli jest taka

potrzeba stosujemy sondę nosowo-
żołądkową )

• Karmienie z ręki każdym rodzajem

paszy

• Bardzo duże ilości płynów ( Glukoza,

PWE, Płyn Ringera z Mleczanami)

• Heparyna w celu uwolnienia lipazy

lipoproteinowej

Choroba Cushinga

• Dysfunkcja części pośredniej płata

gruczołowego przysadki

• Przypadki jatrogenne spowodowane

przedawkowaniem
glikokortykosteroidów

Objawy

• Powolna wymiana włosa
• Ochwat
• Apatia
• Spadek wydajności
• Utrata wagi
• Nadoczodołowe złogi tłuszczu
• Nadmierna potliwośc
• Poliuria/polidypsja

Test hamowania

deksametazonem

• Dzień 1- (godz. 17.00) pobranie krwi i

podanie deksametazonu( 0,004
mg/kg i.m.)

• Dzień 2- (godz. 8.00)- po 15 godz.

Pobranie krwi

• Dzień 2- (godz. 12.00)- po19 godz.

Pobranie krwi

Leczenie

• Bromokryptyna
• Pergolidmesilat (Pergolid) 0,002-0,01

mg/kg/dzień