Proponowane lektury:
literatura podstawowa -
P. B. Meggs, A. W. Purvis, Megg's History of Graphic Design, New Jersey 2006
uzupełniająca:
S. Polano, P. Vetta, ABC of 20th-century Graphic, Milano 2002
M. Francisco, Atlas of Graphic Designers, Barcelona 2009
A. Bartram, Bauhaus, Modernism and the Book Ilustration, YUP 2004
R. Bringhurst, Elementarz stylu w typografii, Kraków 2008
A. Bartram, Five Hundred Years of Bok Design, YUP 2001
A. Bartram, Futurist Typography. The Liberated Text, YUP 2005
S. J. Eskilson, Graphic Design. A New History, YUP 2007
D. Miłkowska, Jan Jaromir Aleksiun, Wrocław 2009
A. Zabrzeska-Pilipajć, Maciej Urbaniec, Warszawa 2006
Z. Schubert, Mistrzowie plakatu i ich uczniowie, Warszawa 2008
Pierwsze półwiecze polskiego plakatu, red. P. Rudziński, Lublin 2009
A. Tomaszewski, Pismo drukarskie, Wrocław 1989
Tematy i zakres zajęć:
Początki pisma
najstarsze przykłady zapisu, rozwój form graficznych pisma od sztuki archaicznej po piktogramy i pismo abstrakcyjne; wizualna identyfikacja w Mezopotamii; hieroglify egipskie; pierwsze ilustrowane manuskrypty; wizualna identyfikacja w Egipcie; alfabety: piktogramy kreteńskie, alfabety północnosemickie, alfabet grecki, alfabet łaciński, alfabet chiński; wynalazek papieru; odkrycie druku
Iluminowane manuskrypty
pojęcie i technika; styl klasyczny (manuskrypty antyczne); celtyckie iluminacje książkowe; książka renesansu karolińskiego; obrazowa ekspresja średniowiecznej Hiszpanii; manuskrypty romańskie i gotyckie oraz współczesne im manuskrypty żydowskie
i islamskie; iluminowane manuskrypty późnego średniowiecza
Początki druku w Europie
wczesne europejskie ksylografie – wykonanie i styl; ruchoma czcionka w Europie – wynalazki: Laurensa Jonszoona Costera i Johanna Gutenberga; wczesne przykłady druków, rozwiązywanie problemów technologicznych i projektowych
Projekty okresu renesansu
Nicolas Jenson, Erhard Ratdolt, „Ars Moriendi” Giovanni i Alberto Avise, Aldus Manutis
(i Aldine Press), Griffo i inni twórcy ilustracji, mistrzowie typografii włoskiego, niemieckiego i francuskiego renesansu; mistrzowie włoskiego piśmiennictwa: Lodovico Arrighi, Battista Palotino; „nowinki docierają do Francji”: Geoffroy Tory, Robert Estienne, Claude Garamond; Bazylea i Lion jako centra projektowe – zdobnictwo, typografia
i ilustracja w wyżej wymienionych ośrodkach
Wiek XVII i XVIII - epoka typograficznych geniuszy:
reformy królewskiej „Imprimere Royale” i ich wpływ na współczesną europejską typografię; projekty graficzne okresu rokoka: wzorniki typograficzne i ornamentalne – charakterystyka stylu; nowe czcionki: Caslon i Baskerville; początki grafiki informacyjnej: od geometrii analitycznej Descartesa do wykresów statystycznych Williama Playfaira; projekty Louisa Rene Luce'a; „styl nowoczesny”: Giambattista Bodoni, Francois Didot; iluminowane druki Williama Blake'a
Projektowanie graficzne doby rewolucji przemysłowej
wpływ przemian technologicznych na sytuację społeczno-ekonomiczną projektowania graficznego; nowe potrzeby komunikacji wizualnej a innowacje w typografii, rozwój nowych krojów czcionek (nowoczesnych, antykizujących , trójwymiarowych); mechanizacja procesu druku; plakaty drzeworytnicze i litograficzne – charakterystyka stylu; rewolucja w drukarstwie: prasa metalowa Lorda Stanhope'a, mechaniczna prasa Friedricha Koeniga, prasa Williama Cowpera; mechanizacja typografii: maszyna linotypowa Ottomara Mergenthalera; fotografia: nowe narzędzie komunikacji: wynalazki Josepha Niepce'a, Williama Henry Foxa Talbota i zastosowanie fotografii w druku; prasowa fotografia reportażowa: Eadweard Muybridge i inni
Era wiktoriańska
estetyka wiktoriańska w zakresie sztuk użytkowych i architektury; popularne grafiki ery wiktoriańskiej; rozwój litografii i jej wykorzystanie w druku; wynalazek chromolitografii; bostońska szkoła chromolitografii – udoskonalenie techniki, zastosowanie w powielaniu obrazu (pocztówki, karty albumowe, broszury, plakaty, etykiety...); „obrazy dla dzieci”: Walter Crane, Kate Greenaway, Randolph Caldecott; początki amerykańskiego projektowania edytorskiego: James i John Harper; ilustracje Thomasa Nasta, Charlesa Dana Gibsona i Howarda Pyle'a; typografia wiktoriańska – charakterystyka i twórcy: Herman Ihlenburg, John F. Cumming
Arts and Crafts i amatorskie oficyny
próba odrodzenia projektowania graficznego – działalność Williama Pickeringa i Charlesa Wittinghama; John Ruskin i jego teoria projektowania; William Morris, Edward Burn-Jones – wykonawcy założeń Ruskina; „Hobby Horse” - manifest i wizualizacja założeń ruchu „Arts and Crafts”; Kelmscott Press i działalność wydawnictwa; rozwój prywatnego drukarstwa: Guild of Handicraft Charlesa R. Ashbee'ego, Doves Press T. J. Cobden-Sanderson i Emery Walkera, Edward Johnston, Elbert Hubbard, Lucien Pissaro; renesans projektowania książkowego, czyli powrót do dawnych standardów: Sjoerd H. De Roos, Jan van Krimpen, Charles Nypel, Jean Francois van Royen; projekty czcionek: Rudolf Koch, Frederic W. Goudy; książki Alberta Bruce Rogersa
Art Nouveau
wpływ ukiyo-e na nową estetykę w projektowaniu graficznym; nowa teoria projektowania i jej założenia; Jules Cheret i Eugene Grasset, Aubrey Beardsley, Georges Aurid, Henri Toulouse-Lautrec, Theophille- Alexandre Steinlen, Alfons Mucha, Emmanuel Orazi
Geneza XX-wiecznego dizajnu
Frank Lloyd Wright i Szkoła z Glasgow: Charles Renne Mackintosch, J. Herbert Mc Nair, Margaret i Frances Mac Donald; Secesja Wiedeńska; charakterystyka projektowania graficznego i źródła jego stylu, realizacje Mosera, Hoffmanna, Alfreda Rollera, Bertholda Löfflera, „Ver Sacrum”
Wpływ sztuki nowoczesnej początku XX wieku na projektowanie graficzne:
społeczne, polityczne i gospodarcze podłoże zmian w sztuce przełomu wieków i I połowy wieku XX; kubizm, futuryzm, dada, surrealizm i ekspresjonizm – wpływ nowych kierunków w sztuce na zmiany zachodzące w projektowaniu graficznym (zmiana obrazowania i metod perswazji); nowa rola społeczna projektowania
Obrazowy modernizm:
Beggerstaffs – projekty kolażowe; projekty Dudley'a Hardy'ego; niemiecki „Plakatstil” - redukcyjny dizajn graficzny: Lucian Bernhard, Julius Klinger; „Sachplakat” szwajcarski plakat – źródła stylu i jego cechy charakterystyczne; projekty Zermatta Emila Cardinaux, Otto Baumberga, Herberta Leupina; plakaty wojenne ( z czasów I wojny światowej); postkubistyczny, obrazowy modernizm: projekty Edwarda McKnighta Kaufera, Cassandre, Jeana Carlu, Paula Colina, Josepha Bindera i Abrahama Gamera
Nowy język form:
radziecki suprematyzm i konstruktywizm: rola Stanisława Malewicza, Władimira Tatlina
i Aleksandra Rodczenki; El Lissitzky – nowy język perswazji wizualnej; A. Rodczenko: projekty dla „Леф” i „Новыѝ Леф”; plakaty braci Stenberg; Gustaw Klucis – mistrz fotomontażu; Władimir Wasiliewicz Lebiediew – ilustracja książkowa; De Stijl: Theo van Doesburg – założyciel i animator ruchu, wpływ twórczości i teorii Pieta Mondriana, wydania związane z De Stijl – charakterystyka stylu w projektowaniu graficznym; rozpowszechnienie konstruktywizmu: Henryk Berlewi, Ladislav Sutnar, Karel Teige
Bauhaus i nowa typografia:
historia, organizacja i system kształcenia w szkole w okresie weimarskim i w Dessau; inspiracje ideowe: De Stijl, konstruktywizm i inne na nauczanie projektowania graficznego; rola Laszlo Moholy-Nagy; wydawnictwa Bauhasu – wyznaczniki stylu; Jan Tschichold i jego „Die Neue Typographie”; projekty czcionek 1połowy XX wieku: Eric Gill, Fraktura i inne; izotypy (metoda Neuratha); prototypy nowoczesnej mapy (London Underground); „niezależne głosy w Niderlandach”: Piet Zwart; Paul Schuitema; Willem Sandberg