Prof. SWPS dr hab. Wojciech Cwalina

[e-mail]

PSYCHOLOGIA MARKETINGU POLITYCZNEGO

(wykład; 30 godzin)

Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Wydział w Sopocie

Rok akademicki 2011/12, semestr zimowy, studia dzienne

CELE

Wykład przedstawia psychologiczne podstawy zachowań ludzi w sferze ekonomicznej i politycznej. Tematyka wykładu obejmuje m.in. zagadnienia modeli zachowań wyborczych i konsumenckich, paradygmatów badań tych zachowań, kształtowania się postaw politycznych, wpływu różnych technik marketingowych (reklama telewizyjna i radiowa, ulotki, sondaże przedwyborcze, Internet) na preferencje wyborcze obywateli, socjalizacji politycznej i konsumenckiej, psychograficznej segmentacji rynku, sposobów przeciwdziałania manipulacyjnym przekazom perswazyjnym.

TEMATYKA WYKŁADU

I. Marketing polityczny – informacje wstępne

1. Podstawowe teorie marketingowe (marketing concept; marketing-mix - 4P; marketing relacyjny; marketing holistyczny)

2. Marketing polityczny vs. marketing komercyjny (różnice i podobieństwa).

3. Orientacja psychologiczna i marketingowa w kampaniach politycznych.

4. Rynki w kampaniach politycznych.

5. Mapa marketingu kandydata (badania sondażowe; analizy wewnętrzne i zewnętrzne; marketing strategiczny: segmentacja i pozycjonowanie; cele kampanii; planowanie komunikacji; monitoring).

6. Narzędzia marketingu politycznego.

II. Modele marketingu politycznego

1. P.B. Niffenegera model marketingu politycznego.

2. B.I. Newmana model marketingu politycznego (projektowanie kampanii, ewolucja koncepcji organizacji kampanii)

3. Model marketingu politycznego W. Cwaliny, A. Falkowskiego i B.I. Newmana.

III. Psychologiczne podstawy komunikacji politycznej

1. Modele komunikacji politycznej.

2. Media w polityce i kampaniach politycznych (struktura rynku mediów; tendencyjność mediów; agenda setting; priming, framing)

3. Komunikacja polityczna: reklama telewizyjna, kampania negatywna, Internet

4. Polityczne public relations

5. Teorie zmiany postaw, perswazji i propagandy politycznej.

6. Strategia wieloznaczności w komunikacji politycznej

7. Sondaże jako czynnik kształtujący preferencje polityczne.

III. Segmentacja rynku wyborczego: uwarunkowania zachowań wyborczych

1. Zasady segmentacji i jej typy

2. Kryteria segmentacji pierwotnej: identyfikacja partyjna (i wyborcy niezależni), siła identyfikacji (i wyborcy niezdecydowani)

3. Segmentacja wtórna: demograficzna, geograficzna, psychograficzna, strategie omnibusowe

4. Podejście socjologiczne (socjo-strukturalne) do zachowań wyborczych

5. Podejście psychologii społecznej do zachowań wyborczych:

• ideologia;

• identyfikacja partyjna (lojalność);

• polityka symboliczna;

• system wyznawanych wartości;

• uczucia i nastroje;

• pesymizm vs optymizm i rozpamiętywanie (ruminacje) negatywnych wydarzeń

6. Podejście ekonomiczne (racjonalnego wyboru) do zachowań wyborczych:

• głosowanie problemowe

• głosowanie retrospektywne (socjotropiczne i oparte na portfelu)

• heurystyki polityczne

6. Wielozmiennowe modele zachowań wyborczych:

• I. Ajzena teoria zaplanowanego działania i jej aplikacje w dziedzinie zachowań wyborczych;

• B.I. Newmana i J.N. Shetha model zachowań wyborczych i jego modyfikacje.

IV. Pozycjonowanie kandydata: kształtowanie wizerunku polityka

1. Pozycjonowanie – zasady i rodzaje

2. Wizerunek polityka - struktura

3. Atrybucje i kategoryzacja społeczna w formowanie wrażeń o politykach.

4. „Idealny” polityk jako prototyp w procesach kategoryzacji społecznej.

5. Czynniki zniekształcające spostrzeganie polityków przez wyborców.

6. Strategie naprawy wizerunku.

7. Kobiety jako kandydatki na urzędy polityczne.

LITERATURA

Cwalina, W. (2000). Telewizyjna reklama polityczna: Emocje i poznanie w kształtowaniu preferencji wyborczych. Lublin: TN KUL.

Cwalina, W., Falkowski, A. (2005). Marketing polityczny. Perspektywa psychologiczna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Cwalina, W., Koniak, P. (2009). System przekonań politycznych obywatela jako podstawa jego decyzji wyborczych. W: J. Miluska (red.), Polityka i politycy. Diagnozy – oceny – doświadczenia, (553-572). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Doliński, D. (2000). Psychologia wpływu społecznego. Wrocław: Ossolineum.

Jeziński, M. (red.) (2004). Marketing polityczny. W poszukiwaniu strategii wyborczego sukcesu. Toruń: Dom Wydawniczy DUET.

Wojciszke, B. (2011). Psychologia społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.

Wiszniowski, R. (2000). Marketing wyborczy. Warszawa – Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA W JĘZYKU ANGIELSKIM

Cwalina, W., Falkowski, A., Newman, B.I. (2011). Political marketing: Theoretical and strategic foundations. Armonk, NY: M.E. Sharpe.

Cwalina, W., Falkowski, A., Newman, B.I. (2008). A cross-cultural theory of voter behavior. New York: Haworth Press/Taylor & Francis Group.

Newman, B.I. (1994). The marketing of the president: Political marketing as campaign strategy. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

Newman, B.I. (ed.) (1999). Handbook of political marketing. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

Johnson, D.W. (ed.) (2009). Routledge handbook of political management. New York: Routledge.

Kaid, L.L., Holtz-Bacha, C. (eds.) (2006). The Sage handbook of political advertising. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

WARUNKI ZALICZENIA

Końcowy egzamin testowy

INFORMACJE O PROWADZĄCYM

Prof. SWPS dr hab. Wojciech Cwalina

Profesor w Instytucie Psychologii Ekonomicznej w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej. Analityk współpracujący z mediami przy politycznych kampaniach wyborczych. W 2004 laureat przyznawanej przez Komitet Nauk Psychologicznych PAN Nagrody im. Andrzeja Malewskiego.

Autor i współautor kilkudziesięciu artykułów opublikowanych w Polsce, w Stanach Zjednoczonych i w Europie dotyczących psychologii społecznej, marketingu politycznego, psychologii mediów, psychologii środowiskowej oraz psychologii organizacji i zarządzania (m.in. w Media Psychology, Journal of Political Marketing, European Journal of Marketing, Journalism Studies, Polish Psychological Bullietin, Studia Psychologiczne, Przegląd Psychologiczny, Psychologia Społeczna).

Autor i współautor książek: Telewizyjna reklama polityczna (TN KUL, 2000), Marketing psychologiczny. Perspektywa psychologiczna (GWP, 2005; z Andrzejem Falkowskim), A cross-cultural theory of voter behavior (Haworth Press/Taylor & Francis Group, 2008; z Andrzejem Falkowskim i Brucem I. Newmanem) oraz Political marketing: Theoretical and strategic foundations (M.E. Sharpe, 2011; z Andrzejem Falkowskim i Brucem I. Newmanem).

3