Co to jest schizofrenia?

Schizofrenia jest często nieprawidłowo definiowana jako "rozdwojenie osobowości".
Takie jest dosłowne tłumaczenie słowa "schizofrenia", które oznacza chorobę mózgu, w znacznym stopniu wpływającą na procesy myślenia, emocje i zachowanie.
Osoby ze schizofrenią cierpią z powodu objawów psychotycznych. Są to omamy (=halucynacje - spostrzeżenia powstające bez bodźców zewnętrznych), złudzenia (=iluzje - odbieranie rzeczy innymi niż są one w rzeczywistości), urojenia (poglądy lub sądy, fałszywe mocno podtrzymywane przez chorego bez względu na racjonalne kontrargumenty), zaburzenia myślenia i lęk.
Urojenia, złudzenia i omamy to tak zwane wytwórcze objawy psychotyczne. W dalszym etapie rozwoju choroby pojawiają się objawy negatywne, czyli wycofanie z życia, ograniczenie inicjatywy, spłycenie emocji. Pacjenci ze schizofrenią często wycofują się z życia społecznego, np. mają kłopoty w kontaktach a otoczeniem, źle funkcjonują w warunkach stresu. Charakterystyczne są także zaburzenia myślenia, które powodują pogorszenie wyników w nauce lub pracy.
Ważnym elementem choroby jest to, że pacjenci nie zdają sobie z niej sprawy i tracą kontakt z rzeczywistością.

Więcej informacji dotyczących objawów psychotycznych Schizofrenia jest często nieprawidłowo definiowana jako "rozdwojenie osobowości".
Takie jest dosłowne tłumaczenie słowa "schizofrenia", które oznacza chorobę mózgu, w znacznym stopniu wpływającą na procesy myślenia, emocje i zachowanie.
Osoby ze schizofrenią cierpią z powodu objawów psychotycznych. Są to omamy (=halucynacje - spostrzeżenia powstające bez bodźców zewnętrznych), złudzenia (=iluzje - odbieranie rzeczy innymi niż są one w rzeczywistości), urojenia (poglądy lub sądy, fałszywe mocno podtrzymywane przez chorego bez względu na racjonalne kontrargumenty), zaburzenia myślenia i lęk.
Urojenia, złudzenia i omamy to tak zwane wytwórcze objawy psychotyczne. W dalszym etapie rozwoju choroby pojawiają się objawy negatywne, czyli wycofanie z życia, ograniczenie inicjatywy, spłycenie emocji. Pacjenci ze schizofrenią często wycofują się z życia społecznego, np. mają kłopoty w kontaktach a otoczeniem, źle funkcjonują w warunkach stresu. Charakterystyczne są także zaburzenia myślenia, które powodują pogorszenie wyników w nauce lub pracy.
Ważnym elementem choroby jest to, że pacjenci nie zdają sobie z niej sprawy i tracą kontakt z rzeczywistością.
Schizofrenia jest często nieprawidłowo definiowana jako "rozdwojenie osobowości".
Takie jest dosłowne tłumaczenie słowa "schizofrenia", które oznacza chorobę mózgu, w znacznym stopniu wpływającą na procesy myślenia, emocje i zachowanie.
Osoby ze schizofrenią cierpią z powodu objawów psychotycznych. Są to omamy (=halucynacje - spostrzeżenia powstające bez bodźców zewnętrznych), złudzenia (=iluzje - odbieranie rzeczy innymi niż są one w rzeczywistości), urojenia (poglądy lub sądy, fałszywe mocno podtrzymywane przez chorego bez względu na racjonalne kontrargumenty), zaburzenia myślenia i lęk.
Urojenia, złudzenia i omamy to tak zwane wytwórcze objawy psychotyczne. W dalszym etapie rozwoju choroby pojawiają się objawy negatywne, czyli wycofanie z życia, ograniczenie inicjatywy, spłycenie emocji. Pacjenci ze schizofrenią często wycofują się z życia społecznego, np. mają kłopoty w kontaktach a otoczeniem, źle funkcjonują w warunkach stresu. Charakterystyczne są także zaburzenia myślenia, które powodują pogorszenie wyników w nauce lub pracy.
Ważnym elementem choroby jest to, że pacjenci nie zdają sobie z niej sprawy i tracą kontakt z rzeczywistością.

Co to jest schizofrenia?

Schizofrenia jest często nieprawidłowo definiowana jako "rozdwojenie osobowości".
Takie jest dosłowne tłumaczenie słowa "schizofrenia", które oznacza chorobę mózgu, w znacznym stopniu wpływającą na procesy myślenia, emocje i zachowanie.
Osoby ze schizofrenią cierpią z powodu objawów psychotycznych. Są to omamy (=halucynacje - spostrzeżenia powstające bez bodźców zewnętrznych), złudzenia (=iluzje - odbieranie rzeczy innymi niż są one w rzeczywistości), urojenia (poglądy lub sądy, fałszywe mocno podtrzymywane przez chorego bez względu na racjonalne kontrargumenty), zaburzenia myślenia i lęk.
Urojenia, złudzenia i omamy to tak zwane wytwórcze objawy psychotyczne. W dalszym etapie rozwoju choroby pojawiają się objawy negatywne, czyli wycofanie z życia, ograniczenie inicjatywy, spłycenie emocji. Pacjenci ze schizofrenią często wycofują się z życia społecznego, np. mają kłopoty w kontaktach a otoczeniem, źle funkcjonują w warunkach stresu. Charakterystyczne są także zaburzenia myślenia, które powodują pogorszenie wyników w nauce lub pracy.
Ważnym elementem choroby jest to, że pacjenci nie zdają sobie z niej sprawy i tracą kontakt z rzeczywistością.



Objawy psychotyczne Schizofrenia jest często nieprawidłowo definiowana jako "rozdwojenie osobowości".
Takie jest dosłowne tłumaczenie słowa "schizofrenia", które oznacza chorobę mózgu, w znacznym stopniu wpływającą na procesy myślenia, emocje i zachowanie.
Osoby ze schizofrenią cierpią z powodu objawów psychotycznych. Są to omamy (=halucynacje - spostrzeżenia powstające bez bodźców zewnętrznych), złudzenia (=iluzje - odbieranie rzeczy innymi niż są one w rzeczywistości), urojenia (poglądy lub sądy, fałszywe mocno podtrzymywane przez chorego bez względu na racjonalne kontrargumenty), zaburzenia myślenia i lęk.
Urojenia, złudzenia i omamy to tak zwane wytwórcze objawy psychotyczne. W dalszym etapie rozwoju choroby pojawiają się objawy negatywne, czyli wycofanie z życia, ograniczenie inicjatywy, spłycenie emocji. Pacjenci ze schizofrenią często wycofują się z życia społecznego, np. mają kłopoty w kontaktach a otoczeniem, źle funkcjonują w warunkach stresu. Charakterystyczne są także zaburzenia myślenia, które powodują pogorszenie wyników w nauce lub pracy.
Ważnym elementem choroby jest to, że pacjenci nie zdają sobie z niej sprawy i tracą kontakt z rzeczywistością.
Schizofrenia jest często nieprawidłowo definiowana jako "rozdwojenie osobowości".
Takie jest dosłowne tłumaczenie słowa "schizofrenia", które oznacza chorobę mózgu, w znacznym stopniu wpływającą na procesy myślenia, emocje i zachowanie.
Osoby ze schizofrenią cierpią z powodu objawów psychotycznych. Są to omamy (=halucynacje - spostrzeżenia powstające bez bodźców zewnętrznych), złudzenia (=iluzje - odbieranie rzeczy innymi niż są one w rzeczywistości), urojenia (poglądy lub sądy, fałszywe mocno podtrzymywane przez chorego bez względu na racjonalne kontrargumenty), zaburzenia myślenia i lęk.
Urojenia, złudzenia i omamy to tak zwane wytwórcze objawy psychotyczne. W dalszym etapie rozwoju choroby pojawiają się objawy negatywne, czyli wycofanie z życia, ograniczenie inicjatywy, spłycenie emocji. Pacjenci ze schizofrenią często wycofują się z życia społecznego, np. mają kłopoty w kontaktach a otoczeniem, źle funkcjonują w warunkach stresu. Charakterystyczne są także zaburzenia myślenia, które powodują pogorszenie wyników w nauce lub pracy.
Ważnym elementem choroby jest to, że pacjenci nie zdają sobie z niej sprawy i tracą kontakt z rzeczywistością.
Objawy psychotyczne

Omamy

W fazie psychotycznej chorzy na schizofrenię widzą, słyszą, odbierają smak lub odczuwają dotyk rzeczy, które naprawdę nie istnieją. Pacjenci ci są jednak przekonani o prawdziwości odbieranych bodźców i o swoim adekwatnym do nich zachowaniu. Na przykład mogą słyszeć głosy, których nikt poza nimi nie słyszy lub widzieć przedmioty, których w rzeczywistości nie ma. Niektórzy czują jak ich skóra drętwieje. Czasami pokarmy zmieniają dla nich swój smak.
Chorzy z zaburzeniami psychotycznymi, czyli omamami lub urojeniami, bardzo cierpią. Czasami głosy, które słyszą grożą im, potępiają ich zachowania lub spierają się.


Urojenia

Pacjenci prezentują dziwne sądy i przekonania, często nieprawdziwe, mocno podtrzymywane, których nie chcą się pozbyć mimo istnienia przesłanek o ich nieprawdziwości. Urojenia zwykle zajmują główne miejsce pośród innych objawów. Często są bardzo nieprawdopodobne i tak irracjonalne, że nie mogą być prawdziwe, choć dla pacjenta mają znamiona rzeczywistości. Chorym z urojeniami wydaje się, że są kimś innym niż są w rzeczywistości (Bogiem, Matką Świętą, Napoleonem), że są prześladowani, śledzeni lub, że inni ludzie przeciwko nim spiskują, czy chcą ich otruć.
Urojenia zajmują na tyle ważne miejsce w odbieraniu rzeczywistości, że zmieniają całe życie chorego. Jeżeli, na przykład pacjent wierzy, że ktoś chce go otruć, zmienia swoją dotychczasową dietę lub nawet odmawia przyjmowania pokarmów przez długi czas.

Zmianach w sposobie myślenia i funkcjonowania psychiki

Dziwaczne słowa, odmienna struktura językowa i niespójność myślenia
Schizofrenia zmienia normalne procesy myślowe. Mogą być one zwolnione, przebiegać wyjątkowo szybko lub w ogóle nie zachodzić. Chory w rozmowie przeskakuje z tematu na temat i wydaje się być zagubiony (zmieszany). Osoby ze schizofrenią mogą mieć kłopoty ze zrozumieniem innych lub z zapamiętywaniem zdarzeń.

Zmiany emocjonalne

Chorzy na schizofrenię mogą zachowywać się odmiennie niż do tej pory i mieć poczucie odcięcia od reszty świata. Chwiejność emocjonalna jest również dość charakterystyczna. Pacjenci mogą prezentować nienaturalne podniecenie lub obniżenie nastroju. a także obawiać się podejrzeń. Emocje ulegają spłyceniu, zaznacza się mniejsza wrażliwość lub osłabienie pokazywania emocji.

Zmiany w osobowości

Chorzy w fazie psychotycznej zachowują się inaczej niż normalnie. Mogą być nadmiernie pobudzeni lub śpiący, śmiać się w smutnych sytuacjach, płakać w trakcie opowiadania żartu lub złościć się bez przyczyny. Zmiany zachowania są najczęściej związane z omamami lub urojeniami. Na przykład, jeśli chory uważa, że jest w niebezpieczeństwie, dzwoni po policję. Niektórzy mogą przestać jeść, wierząc, że ktoś chce ich otruć. Czasami może się to objawiać wyjątkowo dziwnymi lub niebezpiecznymi zachowaniami, takimi, jak na przykład, samookaleczenia.

Pierwsze objawy

Objawy predysponujące do wystąpienia schizofrenii można zaobserwować już u dzieci. W okresie dojrzewania można zauważyć, że reagują one na różne wydarzenia inaczej niż pozostali. Objawy schizofrenii zwykle pojawiają się między 15 a 30 rokiem życia. Otoczenie chorych, patrząc wstecz, mówi, że osoby te zachowywały się dziwnie już w dzieciństwie. Nie można jednak myśleć, że u każdego dziecka, które zachowuje się odmiennie od swoich rówieśników, rozwinie się w przyszłości schizofrenia.

Objawy będące wczesnymi sygnałami ostrzegawczymi schizofrenii:

* Wycofanie i niechęć do spędzania czasu z rówieśnikami
* Utrata pamięci, np. zapominanie o miejscach, w których położyło się różne przedmioty
* Zaburzenia percepcji: zmiana rozmiarów i kolorów obserwowanych przedmiotów
* Objawy paranoidalne: przekonanie, że wszyscy o tobie plotkują i robią różne rzeczy za twoimi plecami
* Nadmierne zainteresowanie religią, filozofią, okultyzmem, np. członkostwo w sektach
* Zaburzenia myślenia: niespójne, nielogiczne lub irracjonalne argumenty
* Trudności ze skupieniem uwagi: łatwość rozpraszania się
* Depresja
* Agresja, rozdrażnienie, nieoczekiwana wrogość
* Brak napędu
* Zaburzenia snu: częste budzenie się w nocy i podsypianie w ciągu dnia
* Lęk, drżenie rąk, drżenie głosu
* Brak apetytu lub żarłoczność
* Zaniedbania higieny osobistej: niechęć do mycia i kąpania się
* Kłopoty z dostosowaniem się
* Urojenia

W ramach fazy objawów psychotycznych mogą pojawić się następujące objawy:

* Omamy
* Urojenia
* Dziwaczne słowa, zmiana struktury językowej, niespójność myśli
* Zaburzenia emocjonalne
* Zaburzenia osobowości

W fazie psychotycznej chorzy na schizofrenię widzą, słyszą, odbierają smak lub odczuwają dotyk rzeczy, które naprawdę nie istnieją. Pacjenci ci są jednak przekonani o prawdziwości odbieranych bodźców i o swoim adekwatnym do nich zachowaniu. Na przykład mogą słyszeć głosy, których nikt poza nimi nie słyszy lub widzieć przedmioty, których w rzeczywistości nie ma. Niektórzy czują jak ich skóra drętwieje. Czasami pokarmy zmieniają dla nich swój smak.
Chorzy z zaburzeniami psychotycznymi, czyli omamami lub urojeniami, bardzo cierpią. Czasami głosy, które słyszą grożą im, potępiają ich zachowania lub spierają się.

Urojenia

Pacjenci prezentują dziwne sądy i przekonania, często nieprawdziwe, mocno podtrzymywane, których nie chcą się pozbyć mimo istnienia przesłanek o ich nieprawdziwości. Urojenia zwykle zajmują główne miejsce pośród innych objawów. Często są bardzo nieprawdopodobne i tak irracjonalne, że nie mogą być prawdziwe, choć dla pacjenta mają znamiona rzeczywistości. Chorym z urojeniami wydaje się, że są kimś innym niż są w rzeczywistości (Bogiem, Matką Świętą, Napoleonem), że są prześladowani, śledzeni lub, że inni ludzie przeciwko nim spiskują, czy chcą ich otruć.
Urojenia zajmują na tyle ważne miejsce w odbieraniu rzeczywistości, że zmieniają całe życie chorego. Jeżeli, na przykład pacjent wierzy, że ktoś chce go otruć, zmienia swoją dotychczasową dietę lub nawet odmawia przyjmowania pokarmów przez długi czas.

Więcej informacji o zmianach w sposobie myślenia i funkcjonowania psychiki

Dziwaczne słowa, odmienna struktura językowa i niespójność myślenia
Schizofrenia zmienia normalne procesy myślowe. Mogą być one zwolnione, przebiegać wyjątkowo szybko lub w ogóle nie zachodzić. Chory w rozmowie przeskakuje z tematu na temat i wydaje się być zagubiony (zmieszany). Osoby ze schizofrenią mogą mieć kłopoty ze zrozumieniem innych lub z zapamiętywaniem zdarzeń.

Zmiany emocjonalne

Chorzy na schizofrenię mogą zachowywać się odmiennie niż do tej pory i mieć poczucie odcięcia od reszty świata. Chwiejność emocjonalna jest również dość charakterystyczna. Pacjenci mogą prezentować nienaturalne podniecenie lub obniżenie nastroju. a także obawiać się podejrzeń. Emocje ulegają spłyceniu, zaznacza się mniejsza wrażliwość lub osłabienie pokazywania emocji.

Zmiany w osobowości

Chorzy w fazie psychotycznej zachowują się inaczej niż normalnie. Mogą być nadmiernie pobudzeni lub śpiący, śmiać się w smutnych sytuacjach, płakać w trakcie opowiadania żartu lub złościć się bez przyczyny. Zmiany zachowania są najczęściej związane z omamami lub urojeniami. Na przykład, jeśli chory uważa, że jest w niebezpieczeństwie, dzwoni po policję. Niektórzy mogą przestać jeść, wierząc, że ktoś chce ich otruć. Czasami może się to objawiać wyjątkowo dziwnymi lub niebezpiecznymi zachowaniami, takimi, jak na przykład, samookaleczenia.

Fazy schizofrenii

O Schizofrenia przebiega fazami. Są to: faza ostra objawiająca się stanami psychotycznymi i faza wycofywania objawów (faza stabilizacji), która przysparza nieco mniej problemów. Faza psychotyczna jest poprzedzona wystąpieniem zwiastunów, które - jeśli zauważone - są wczesnymi sygnałami ostrzegawczymi fazy psychotycznej. Można więc zaobserwować pewną cykliczność objawów schizofrenii: faza psychotyczna - faza stabilizacji. Czas trwania poszczególnych okresów różni się w zależności od pacjenta. U niektórych przeważa faza psychotyczna, u innych choroba ma przebieg nawracający.

Więcej informacji o poszczególnych fazach choroby

Faza psychotyczna

Charakteryzuje się występowaniem omamów, złudzeń i zaburzeń myślenia. Powszechne są także: chwiejność emocjonalna, zaburzenia zachowania i bezsenność (lub nadmierna senność). Odpowiednio dobrane leczenie eliminuje objawy lub skraca czas trwania tej fazy.

Faza stabilizacji

U większości chorych utrzymują się objawy. Są one jednak mniej wyraźne niż w fazie psychotycznej. Manifestują się osłabieniem i zwolnieniem procesów myślenia, wycofaniem z życia i brakiem inicjatywy. 20% chorych nadal cierpi na urojenia i omamy i zagubienie, które są jednak mniej nasilone niż w fazie psychotycznej.

Przyczyny: biologiczne i psychospołeczne

Przyczyn schizofrenii poszukuje się w zakresie dwóch obszarów:

1. Wrażliwości biologicznej

- w trakcie rozwoju ośrodkowego układu nerwowego dochodzi do błędu, który powoduje, że człowiek staje się bardziej od innych wrażliwy na czynniki wywołujące schizofrenię. Zaburzenie w rozwoju mózgu mogą być wrodzone lub wynikać z infekcji w trakcie ciąży, trudności w czasie porodu, zapalenia opon mózgowo - rdzeniowych lub urazu.

2. Okoliczności psychospołecznych

- problemy emocjonalne na tle wydarzeń życiowych: rozwodu, śmierci kogoś bliskiego lub rozstania. U osób z indywidualnie uwarunkowaną skłonnością, czynniki te mogą wywołać schizofrenię.

Schizofrenia jest często nieprawidłowo definiowana jako "rozdwojenie osobowości".
Takie jest dosłowne tłumaczenie słowa "schizofrenia", które oznacza chorobę mózgu, w znacznym stopniu wpływającą na procesy myślenia, emocje i zachowanie.
Osoby ze schizofrenią cierpią z powodu objawów psychotycznych. Są to omamy (=halucynacje - spostrzeżenia powstające bez bodźców zewnętrznych), złudzenia (=iluzje - odbieranie rzeczy innymi niż są one w rzeczywistości), urojenia (poglądy lub sądy, fałszywe mocno podtrzymywane przez chorego bez względu na racjonalne kontrargumenty), zaburzenia myślenia i lęk.
Urojenia, złudzenia i omamy to tak zwane wytwórcze objawy psychotyczne. W dalszym etapie rozwoju choroby pojawiają się objawy negatywne, czyli wycofanie z życia, ograniczenie inicjatywy, spłycenie emocji. Pacjenci ze schizofrenią często wycofują się z życia społecznego, np. mają kłopoty w kontaktach a otoczeniem, źle funkcjonują w warunkach stresu. Charakterystyczne są także zaburzenia myślenia, które powodują pogorszenie wyników w nauce lub pracy.
Ważnym elementem choroby jest to, że pacjenci nie zdają sobie z niej sprawy i tracą kontakt z rzeczywistością.

WYBRANE DZIAŁANIA TERAPEUTYCZNE

PODJETE W PROCESIE PIELEGNOWANIA CHOREO ZE

Głównym celem pielegnowania chorej ze schizofrenia paranoidalna była pomoc w zaspokajaniu

podstawowych potrzeb życiowych i radzeniu sobie w sytuacjach konfliktowych z frustracją i lekiem.

Z uwagi na znaczne wychudzenie pacjentki spowodowane niedostatecznym odywianiem sie, przypuszczalnie

w zwiazku z doznaniami chorobowymi, w pierwszej kolejnosci podjeto działania majace

na celu doprowadzenie do regularnego spożywania posiłków przez pacjentkę. W efekcie podjetych

interwencji takich jak: wyprowadzanie chorej na posiłki i kontrolowanie ich spoywania załoony cel

został osiagniety, a chora zaczeła przybywac na wadze. Istotna kwestia opieki nad chora był jej zaniedbany

wyglad zewnetrzny wynikajacy z utraty zainteresowania zaspokajaniem własnych potrzeb

higienicznych. Celem poprawy wygladu zewnetrznego chorej i zwrócenia jej uwagi na potrzeby

higieniczne podjeto systematyczne starania o samodzielne wykonywanie zabiegów higienicznych

przez pacjentke w formie udzielania instrukcji krok po kroku, informowania o pozytywnych zmianach

w wygladzie, nadzorowania zabiegów higienicznych itp. Po podjetych interwencjach chora stopniowo

usamodzielniała sie w omawianym zakresie. Znacznym utrudnieniem w powrocie chorej do normalnego

ycia był brak daenia do kontaktów z innymi, izolowanie sie, bierne spedzanie czasu wolnego

czyli tzw. schizofreniczne wycofanie sie ze swiata rzeczywistego. Aby umoliwic chorej powrót do

rzeczywistosci − w zblieniu sie do pacjentki poczatkowo dostosowano sie do aktualnego poziomu jej

funkcjonowania okazujac akceptacje próbnych zachowan chorej takich jak: negatywizm i wrogosc.

Celem oderwania − chorej od doznan chorobowych zwracano jej uwage na inne sprawy. W miare

ustepowania psychopatologicznych objawów − rozpoczeto codzienne aktywizowanie chorej z wykorzystaniem

elementów terapii zajeciowej w formie prostych, konkretnych zdan. Podjete działania

zaowocowały wzrostem aktywnosci chorej
Leczenie schizofrenii

Leczenie schizofrenii w ścisłym stopniu zależy od jej przyczyn, intensywności objawów i odmiany choroby. Na takich też założeniach opiera się złożone leczenie, na które składa się stosowanie, w natężeniu zależnym od potrzeb danego przypadku: farmakoterapia, psychoterapii, terapii rodzinnej, grupy i społeczności, czy psychiatrii środowiskowej.

Farmakoterapia

Leczenie farmakologiczne związane jest przede wszystkim ze stosowaniem tak zwanych neuroleptyków – substancji psychoaktywnych blokujących przepływ bodźców nerwowych między komórkami mózgu za pomocą przekaźnika dopaminowego D2. Ich działanie można obrazowo przedstawić jako ustawienie funkcji ośrodkowego układu nerwowego “na małym ogniu”. Psychofarmakologia zalecają z reguły stosowanie umiarkowanych dawek tych leków z uwagi na niepożądane skutki uboczne. Prócz neuroleptyków stosuje się też pochodne benzodiazepiny (leki uspokajające) czy leki przeciwdepresyjne. Chociaż skuteczność farmakologii została potwierdzona, to jednak niekiedy przy kompleksowym oddziaływaniu psychoterapeutycznym zasadność podawania leków jest dyskusyjna.

Psychoterapia indywidualna

W psychoterapii indywidualnej pacjentów ze schizofrenią z reguły nie używa się ścisłych technik psychoanalitycznych, stosuje się natomiast same założenia psychoanalityczne. Z tych względów psychoterapię tę nazywa się zorientowaną psychoanalityczne lub psychodynamiczną. Przy uzupełnieniu leczeniem farmakologicznym daje ona dobre rezultaty, choć nie w każdym przypadku.

Terapia rodzinna

Głównym impulsem do rozwoju terapii rodziny były badania nad wpływem sytuacji rodzinnej pacjenta na przyczyny i rozwój jego choroby. Ponadto zaczęto zwracać większą uwagę na znaczenie związków jakie zachodzą między pacjentem a jego rodziną. Pod pojęciem terapii rodzinnej kryje się wiele orientacji oddziaływań terapeutycznych wyrastających z różnych założeń, a jej wprowadzenie w celu uzupełnienia innych metod terapeutycznych dało obiecujące wyniki.

Terapia grupowa

Dłuższą tradycję niż terapia rodzinna ma w leczeniu schizofrenii terapia grupowa. Są to stosunkowo tanie, stymulują pacjentów z wyraźnymi tendencjami do izolowania się, dostarczają praktyki w porozumiewaniu się z innymi ludźmi i wpływają korzystnie na umiejętności społeczne pacjentów. Przynoszą też dobre rezultaty, m.in. w postaci osłabienia niektórych objawów i zmniejszenia konieczności stosowania neuroleptyków.

W praktyce idea terapii kompleksowej realizowana jest bardzo rzadko, przede wszystkim w krajach skandynawskich, oraz (w mniejszym stopniu) w Stanach Zjednoczonych. W Polsce jest kilka ośrodków, które podejmują trud szukania innych rozwiązań, jednak przeważająca część ogranicza leczenie do stosowania neuroleptyków.
Najpoważniejszym problemem w rehabilitacji ludzi dotkniętych schizofrenią, pozostają głęboko zakorzenione uprzedzenia i niewiedza. Szacuje się, że około połowa Polaków nie słyszała nigdy o schizofrenii. Wykluczeni przez społeczeństwo chorzy, wybierając „bezpieczne” życie w wyizolowanych szpitalach, nie mają szansy na powrót do normalnego świata. Bo cóż z tego, że dla pacjenta leczenie może zakończy się nawet pełnym wyzdrowieniem, kiedy środowisko, poprzez wytykanie palcami i lękliwą rezerwę i tak nie pozwoli mu na żyć normalnie.

Schizofrenia jest chorobą wielosystemową, definiuje się jako psychozę objawiającą się zaburzeniami postrzegania, bądź wyrażania rzeczywistości. Objawiają się one jako omamy słuchowe, nieprawidłowości w zakresie mówienia, halucynacje, urojenia, lęk lub zaburzenia myślenia. W dalszym etapie rozwoju choroby pojawiają się objawy: wycofanie z życia, ograniczenie inicjatywy, spłycenie emocji. Pacjenci ze schizofrenią często wycofują się z życia społecznego, mają problemy w kontaktach z otoczeniem, źle funkcjonują w warunkach stresu. Pojawiają się także zaburzenia myślenia, które utrudniają pracę bądź naukę.

Objawy predysponujące do wystąpienia schizofrenii często widoczne są już w dzieciństwie.

Wczesne sygnały ostrzegawcze schizofrenii to:

• wycofanie, niechęć do spędzania czasu z rówieśnikami

• utrata pamięci - zapominanie

• zaburzenia percepcji związana z rozmiarami, kolorami

• objawy paranoi: przekonanie, że wszyscy o tobie plotkują i robią różne rzeczy przeciwko/za twoimi plecami

• nadmierne zainteresowanie religią, filozofią, okultyzmem

• niespójne, nielogiczne lub irracjonalne argumenty

• łatwość rozpraszania się, trudności z koncentracją

• depresja

• agresja, rozdrażnienie, lęk, drżenie glosu, drżenie rąk

• brak aktywności

• zaburzenia snu, odżywiania

• nie dbanie o higienę osobistą

• urojenia

Na przebieg choroby ma wpływ rodzaj podjętego leczenia, współpraca chorego oraz stosunek jego otoczenia i rodziny. Wyróżniamy schizofrenię paranoidalną, która objawia się wieloaspektowym i wielopłaszczyznowym systemem urojeń i halucynacjami. Towarzyszą jej często: niska samoocena, utrata sensu życia, poczucie wyobcowania, bezradności, osamotnienia, niski stopień przystosowania społecznego, otępienie, niespójność myślenia.

Leczenie schizofrenii obejmuje: farmakoterapię, psychoterapię i socjoterapię. Celem terapii jest zminimalizowanie objawów choroby, poprawienie samooceny pacjenta, jego funkcjonowania w społeczeństwie i świadomości choroby. Terapia schizofrenii w znacznym stopniu polepsza jakość życia pacjentów. Schizofrenia znacząco wpływa na całe srodowisko osoby chorej, dlatego też terapii zazwyczaj  poddawani są nie tylko pacjenci, ale i ich otoczenie: rodzina i bliscy.