Choroby przemiany materii
Kwasica i zasadowica
Krew i płyny tkankowe mają odczyn słabo zasadowy pH 7,35-7,45. Organizm za pomocą swoich mechanizmów kompensacyjnych wyrównuje wszelkie większe odchylenia od tego stanu.
Jako kwasicę określa się taki stan przemiany materii, w którym gromadzą się w ustroju w dużej ilości kwaśne produkty, zmniejsza się zawartość dwutlenku węgla we krwi, a zwiększa stężenie jonów wodorowych. U zwierząt trawożernych kwasica powstaje przy żywieniu karmą bogatą w fosfor i białko.
Zasadowica powstaje wskutek nagromadzenia się w organizmie zbyt dużej ilości produktów zasadowych lub nadmiernego wydalania produktów kwaśnych.
Ketoza
U niektórych zwierząt występują zaburzenia w przemianie węglowodanowej powodujące wzrost rozpadu tłuszczu i wzmożone tworzenie ciał ketonowych. Choroba ta , zwana ketozą, występuje najczęściej u dobrze żywionych krów mlecznych, zwykle wkrótce po porodzie lub przed nim.
Dna stawowa i trzewiowa
Dna polega na odkładaniu się soli kwasu moczowego w narządach wewnętrznych (dna trzewi) lub stawach (dna stawowa), wskutek zaburzeń przemiany białkowej i niedostatecznego wydalania kwasu moczowego.
Krzywica jest chorobą przemiany materii właściwą okresowi dojrzewania, którą cechują zaburzenia w gospodarce wapniowo-fosforowej. Wskutek tych zaburzeń tworzenie się tkanki kostnej jest nieprawidłowe. Zmniejszenie się twardości kości prowadzi do różnorakich zmian kształtu szkieletu.
Łomikost jest to schorzenie wywołane zaburzeniami przemiany wapnia i fosforu u dorosłych zwierząt. Wskutek stałej przemiany zachodzącej w organizmie nowo tworzona tkanka kostna jest pozbawiona wapnia, a gotowe kości ulegają odwapnieniu. W ten sposób stają się one miękkie i kruche a cały szkielet ulega zniekształceniu.
Lizawość nie jest jedną etiologicznie jednostką chorobową, lecz stanowi zespół objawów występujących przy różnych schorzeniach przemiany materii i niedoborach. Chorobę tę cechuje nienormalna żądza lizania, obgryzania lub zjadania różnych przedmiotów. Lizawość występuje przy przewlekłych zaburzeniach w trawieniu oraz przy rozkojarzeniu wyższej czynności układu nerwowego.
Tężyczki
Nazwa ta obejmuje określony zespół objawów chorobowych występujących na różnym podłożu. Od początku choroby świadomość zwierząt jest zachowana, mimo ogólnej nadwrażliwości nerwowej i występowania kurczów toniczno-klonicznych. Zmiany te mogą być różnego pochodzenia,ale przy wszystkich postaciach tężyczki następuje zmniejszenie się wapnia we krwi. Wyróżniamy tężyczki objawowe, pastwiskowe, choroba transportowa krów, poporodowe.
Porażenie poporodowe i śpiączka popoerodowa, schorzenie to jest nerwicą występującą w związku z porodem, na tle zaburzeń przemiany materii. Obraz chorobowy cechuje utrata świadomości i ogólne porażenie.
Wśród schorzeń przemiany materii mogą występować niedobory pierwiastków śladowych i witamin.
Cukrzyca powstaje w następstwie zaburzeń w przemianie węglowodanowej spowodowanych rozchwianiem czynności neuroendokrynalnego. Wskutek tego zwiększa się poziom cukru we krwi i wydzielanie go z moczem.